Την εβδομάδα 27-31 Μαρτίου 2023 στο πλαίσιο του προγράμματος ERASMUS KA1 που υλοποιεί το σχολείο μας, τρεις εκπαιδευτικοί του 1ου ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟΥ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΧΑΝΙΩΝ, είχαμε την τύχη και την χαρά να επισκεφτούμε το Γυμνάσιο της Φανερωμένης στη Λάρνακα και να συμμετάσχουμε σε δραστηριότητα σκιώδους εργασίας.
Ήρθαμε σε επαφή με εξαίρετους συναδέλφους, ενημερωθήκαμε για τον τρόπο λειτουργίας των σχολείων στο νησί, αλλά και γευτήκαμε μια φιλοξενία ανάλογη της κρητικής.
Την Δευτέρα 27/3/2023 στις 9:οο π.μ. φτάσαμε στο σχολείο, όπου τα μαθήματα είχαν ήδη ξεκινήσει από τις 7.30. Μας υποδέχτηκαν θερμά ο Διευθυντής μαζί με τους 5 βοηθούς Διευθυντές, μια κατάσταση πρωτόγνωρη για τα δεδομένα της ελληνικής πραγματικότητας, ειδικά να λάβει κανείς υπόψη ότι το σχολείο αριθμούσε λιγότερους από 200 μαθητές. Μια δεμένη και καλοκουρδισμένη ομάδα όπου ο καθένας φαινόταν να έχει απόλυτη επίγνωση του ρόλου και των αρμοδιοτήτων του. Η ευχάριστη έκπληξη της ημέρας ήταν ότι το σχολείο επισκέπτονταν για τον ίδιο λόγο, επίσης τις ίδιες μέρες, δύο συνάδελφοι από το Μόναχο, δίνοντάς μας έτσι τη δυνατότητα να αποκομίσουμε γνώσεις και για ένα ακόμη εκπαιδευτικό σύστημα, αλλά και να ανοίξουμε τους ορίζοντες και να δημιουργήσουμε τις προϋποθέσεις για περαιτέρω συνεργασίες στο μέλλον.
Μετά το καλωσόρισμα, οι Κύπριοι συνάδελφοι μας ξενάγησαν στους χώρους του σχολείου τους, οι οποίοι είναι αρκετά ευρύχωροι και λειτουργικοί. Αρκεί να λάβει κανείς υπόψη του ότι ακόμη και σε ένα μικρό σχολείο, όπως το Γυμνάσιο της Φανερωμένης, υπάρχει αίθουσα Μουσικής, Οικιακής Οικονομίας, Τεχνολογίας κλπ, καθεμιά με τον δικό της εξοπλισμό και το δικό της κονδύλι για τα απαραίτητα. Μάλιστα, στην αίθουσα Ξένων Γλωσσών συναντήσαμε εν συντομία και τους υπόλοιπους εκπαιδευτικούς του σχολείου για μια σύντομη γνωριμία και την παρουσίαση του δικού μας σχολείου μέσα από μία σχετική προβολή.
Στη συνέχεια, ο διευθυντής κ. Λυσάνδρου μας παρουσίασε στο γραφείο του ένα βίντεο σχετικά με το εκπαιδευτικό σύστημα της Κύπρου, αλλά και την πολύπαθη ιστορία του νησιού, που για μας ήταν γνώριμη, αλλά αποδείχτηκε χρήσιμη πληροφορία για τους Γερμανούς συναδέλφους μας, οι οποίοι παραδέχτηκαν ότι αγνοούσαν την θλιβερή αυτή ιστορία. Στο σημείο αυτό οι Διευθυντές των σχολικών μονάδων, κ. Λυσάνδρου και κα. Καλοβρέκτη, είχαν την ευκαιρία να ανταλλάξουν απόψεις και ιδέες σχετικά με τις προκλήσεις που αφορούν στην εύρυθμη λειτουργία ενός σχολείου.
Επόμενος σταθμός μας ήταν το γραφείο της κας. Λυσιώτου. Εκεί ενημερωθήκαμε για ένα πολύ ενδιαφέρον πρόγραμμα του Υπουργείου Παιδείας της Κύπρου και στο οποίο συμμετέχει το Γυμνάσιο Φανερωμένης, το Πρόγραμμα ΔΡΑΣΕ (Δράση Σχολικής και Κοινωνικής Ένταξης). Η υπεύθυνη του προγράμματος έχει το ρόλο του Συμβούλου Σχολικής Ζωής, της ΕΔΥ, ενώ αναλαμβάνει και τον Σχολικό Επαγγελματικό Προσανατολισμό και την προετοιμασία των μαθητών του Δημοτικού για τη μετάβαση τους στο Γυμνάσιο. Μια εξαιρετικά χρήσιμη και επωφελής ιδέα για τη λειτουργία ενός σχολείου. Η πρώτη μέρα, λοιπόν, έκλεισε με αρκετό υλικό για σκέψη και αναπόφευκτες συγκρίσεις.
Την Τρίτη, 28/3/2023, η μέρα μας στο σχολείο ξεκίνησε με την παρουσίαση από τους Γερμανούς συναδέλφους του δικού τους σχολείου μέσα από φωτογραφίες και μια μικρή αναφορά στην δομή του εκπαιδευτικού τους συστήματος, το οποίο παρουσιάζει σαφείς διαφορές τόσο από το ελληνικό όσο και από το κυπριακό, γεγονός που προκάλεσε αρκετή συζήτηση.
Οι επόμενες δύο ώρες περιελάμβαναν παρακολούθηση μαθήματος. Αρχικά, στο τμήμα Α2 για να παρακολουθήσουμε τους μαθητές της φιλολόγου κας. Μιχαήλ να εντοπίζουν τα επίθετα στις προτάσεις χρησιμοποιώντας τα ίδια βιβλία με τους δικούς μας μαθητές. Κι έπειτα, στην αυλή, όπου η συνάδελφος της Φυσικής Αγωγής, κα. Άντρη Αβραάμ ,μάς παρουσίασε την ομάδα χορού του σχολείου εν δράσει, καθώς τα πρόσχαρα παιδιά της χόρεψαν για μας παραδοσιακούς χορούς του τόπου τους.
Η συνέχεια της ημέρας αφορούσε σε ένα μάθημα Ιστορίας, στο πεδίο αυτή τη φορά. Με τη συνοδεία των συναδέλφων κ. Γερολέμου και Αντωνίου επισκεφτήκαμε το Πολιτιστικό Κέντρο της Αμμοχώστου που έχει την έδρα του στη Δερύνεια. Εκεί παρακολουθήσαμε συγκλονιστικές εικόνες από το τότε και το τώρα της μαρτυρικής Φαμαγκούστα (Αμμόχωστος), ακούσαμε τις μαρτυρίες των ίδιων των συναδέλφων που είναι πρόσφυγες της πόλης αυτής και νιώσαμε τον πόνο τού να βλέπεις το σπίτι σου να ρημάζει και να στέκεσαι ανήμπορος και αβοήθητος. Η προσφυγιά, τελικά, είναι ίδια κατάρα σε κάθε εποχή. Η εξόρμησή μας στην ανατολική πλευρά της Κύπρου έκλεισε με την επίσκεψη μας στο υπέροχο Πάρκο των Γλυπτών στην περιοχή της Αγίας Νάπας, μια πραγματικά υπέροχη, αρμονική παρέμβαση του ανθρώπου στο φυσικό περιβάλλον.
Την Τετάρτη, 29/3/2023, επισκεφθήκαμε την πρωτεύουσα Λευκωσία. Μία πόλη, όπως άλλωστε και οι περισσότερες από αυτές που είδαμε στην Κύπρο, με δύο πρόσωπα. Από τη μια, μια σύγχρονη μεγαλούπολη με λεωφόρους, καταστήματα, κίνηση και από την άλλη, η παλιά πόλη με όμορφα στενά δρομάκια και ρυθμούς άλλης εποχής. Μας υποδέχτηκαν στο Παγκύπριο Γυμνάσιο, το πιο ιστορικό σχολείο της πόλης, το οποίο πραγματικά μας εντυπωσίασε. Μια εντυπωσιακή είσοδος στολισμένη με αντίγραφα αρχαιοελληνικών αγαλμάτων, αίθουσες φωτεινές, αυλή με κήπο και παγκάκια για τους μαθητές, συνάδελφοι πρόσχαροι και δεκτικοί σε συνεργασίες και ανταλλαγή ιδεών. Ακόμα και μουσείο λειτουργεί στο χώρο του σχολείου με εκθέματα από τη σχολική ζωή και όχι μόνο. Παντού επικρατούσε αναβρασμός προετοιμασιών, καθώς την Παρασκευή 31/3 τα σχολεία στην Κύπρο θα γιόρταζαν την εθνική τους επέτειο της ανεξαρτησίας από τους Άγγλους. Και βέβαια, οι σημαίες της Ελλάδας και της Κύπρου κυμάτιζαν δίπλα-δίπλα στην αυλή.
Η πιο συγκλονιστική στιγμή της ημέρας ήταν όταν φτάσαμε στο φυλάκιο που χωρίζει την Λευκωσία σε ελληνική και κατεχόμενη. Εκεί, όπου επιδεικνύεις την ταυτότητά σου για να περάσεις μετά από λίγα μέτρα σε μια άλλη χώρα κι εκεί όπου ο χρόνος φαίνεται να έχει σταματήσει 50 χρόνια πριν, την 21η Ιουλίου 1974. Οι εικόνες συγκλονιστικές, αρκετές για να δικαιολογήσουν την άρνηση κάποιων Κυπρίων να θέλουν να μπαίνουν ως επισκέπτες στον ίδιο τους τον τόπο. Πραγματικά μάθημα ζωής.
Την Πέμπτη, 30/3/2023, πίσω στο Γυμνάσιο της Φανερωμένης. Η συνάδελφος Χριστίνα Γεωργίου της Οικιακής Οικονομίας μάς περίμενε με τους άξιους μαθητές της για να φτιάξουμε και να ψήσουμε επί τόπου μικρά κεκάκια στην πλήρως εξοπλισμένη τους κουζίνα. Η επόμενη ώρα είχε μουσική με την κα. Χριστίνα Πάιπερ σε ρόλο ενορχηστρωτή της τάξης να καθοδηγεί τους μαθητές στην ιστορία και τη μουσική του αργεντίνικου τάνγκο.
Στη συνέχεια, ενημερωθήκαμε για ένα άγνωστο σε μας ευρωπαϊκό πρόγραμμα που λειτουργεί μέσα στο χώρο του Γυμνασίου με τον τίτλο «Προπαρασκευαστικό Έτος Μαθητείας» και το οποίο αποτελεί μια οργανωμένη προσπάθεια να αντιμετωπιστεί η σχολική διαρροή από μαθητές του Γυμνασίου.
Και βέβαια, δεν θα μπορούσε να λείπει άλλη μία όμορφη ξενάγηση, αυτή τη φορά από τις συναδέλφους Γιούλα Ηροδότου και Μαρία Μιχαήλ. Μέσα από μια σύντομη διαδρομή στα ορεινά του νησιού φτάσαμε στο γραφικό χωριό Λεύκαρα, που φημίζεται για τα κεντήματα και τα λουκούμια και περιηγηθήκαμε στα καλοδιατηρημένα πέτρινα σοκάκια και τις ανθισμένες αυλές του.
Και κάπως έτσι, έφτασε η τελευταία μιας μέρα, η Παρασκευή 31/3/2023. Η ημέρα κατά την οποία οι αδελφοί μας Κύπριοι γιορτάζουν την έναρξη του απελευθερωτικού αγώνα τους για ανεξαρτησία από τους Άγγλους κατακτητές την 1η Απριλίου του 1955, αγώνας ο οποίος ευοδώθηκε με την ανακήρυξη της ανεξαρτησίας του νησιού την 15η Αυγούστου, 1960. Μια ανεξαρτησία, βέβαια, που έμελλε να κρατήσει λίγο. Ας σημειώσουμε εδώ ότι οι Κύπριοι την ίδια μέρα τιμούν και την επανάσταση της 25η Μαρτίου 1821. Άλλωστε, όπως προαναφέρθηκε, οι δύο σημαίες κυματίζουν παντού δίπλα-δίπλα. Η σχολική γιορτή ήταν μια πραγματικά όμορφη εμπειρία. Το πλούσιο πρόγραμμα που είχαν ετοιμάσει οι συνάδελφοι με τους μαθητές τους περιελάμβανε χορό, τραγούδι, απαγγελίες, μικρά θεατρικά δρώμενα, όλα επιλεγμένα και παρουσιασμένα με τρόπο που προκαλούσαν συγκίνηση στους παρευρισκόμενους, εκπαιδευτικούς και γονείς, και σίγουρα μετέδιδαν το μήνυμα της ημέρας.
Κι όταν η γιορτή ολοκληρώθηκε, επιστροφή στις τάξεις. Μαθήματα ξένων γλωσσών είχε το πρόγραμμά μας, Γαλλικών με την κα. Γιούλα Ηροδότου και Αγγλικών με την κα. Ελένη Ρωσσίδου, δύο έμπειρες εκπαιδευτικούς με όρεξη για δουλειά και αισθήματα αγάπης και κατανόησης προς τους μαθητές τους. Στο χρόνο που μας απέμεινε μέχρι το τελευταίο κουδούνι της Παρασκευής γνωρίσαμε την υπεύθυνη της Σχολικής Βιβλιοθήκης και το Πρόγραμμα Φιλαναγνωσίας που έχει οργανώσει, συζητήσαμε για θέματα ύλης, εξετάσεων και αξιολόγησης με τους συναδέλφους και ανοίξαμε δρόμους συνεργασίας για το μέλλον. Αυτός είναι, άλλωστε, και ένας από τους σκοπούς των ευρωπαϊκών προγραμμάτων ERASMUS.
Επίλογος; Το ταξίδι μας στην όμορφη Κύπρο ήταν πλούσιο: σε εμπειρίες, σε εικόνες, συναισθήματα και γνώσεις. Και κυρίως, πλούσιο σε ανθρώπινη επαφή. Ευχαριστούμε τους Κύπριους συναδέλφους για την απλόχερη φιλοξενία τους και τους περιμένουμε σύντομα για να ανταποδώσουμε.
