Σωκράτης: Φρυγίλε, σε καληµερίζω! Πού πηγαίνεις; Μήπως έχεις κατά τύχη δει σήµερα τον Χαιρεφώντα; Είχε πει ότι θα περνούσε το πρωί να µε πάρει από το σπίτι µου, αλλά δεν φάνηκε…
Φρυγίλος: Καληµέρα, Σωκράτη! Τον είδα, στην Αγορά ήταν πριν λίγο. Ίσως το ξέχασε! Και µια και ρώτησες, πάω έως τον Πειραιά, θέλοντας ν’ αγοράσω σιτάρι. Πανάκριβο έχει καταντήσει τελευταία! Θες να έρθεις µαζύ µου;
Σωκράτης: Φυσικά και θέλω!
Φρυγίλος: Πάµε λοιπόν! Μην αργούµε…
Σωκράτης: Πες µου τα νέα σου! Έχουµε µέρες να τα πούµε…
Φρυγίλος: Για την ώρα καλά, φίλε µου! Εντός σπιτιού τουλάχιστον, γιατί εκτός… Τα ξέρεις, µην πεις ότι δεν τα ξέρεις πια, όλοι τα βλέπουν µε τα µάτια τους, όλοι τα ξέρουν, όλοι τα ζουν…
Σωκράτης: Τα ξέρω, καλέ µου άνθρωπε! Επειδή, όµως, δεν είναι λίγοι όσοι νοµίζουν ότι ασχολούµαι µε αέρες και σύννεφα και διαδίδουν – τους ακούω και γελάω! – πώς τα λόγια µου µαρτυρούν εχθρότητα προς τη δηµοκρατία και ασέβεια προς τους θεούς µας και διαφθείρουν τη νέα γενιά και όλους όσοι µε συναναστρέφονται, θα σε ρωτώ και συ θα µου λες, αν θες, πώς σου φαίνονται τα πράγµατα στην πόλη. Έτσι ώστε, αν κάποιος τρίτος µάς ακούσει, να καταλάβει ότι και άλλοι πέραν εµού έχουν τις ίδιες σκέψεις για το παρόν και το µέλλον της Αθήνας, συµφωνείς;
Φρυγίλος: Μετά χαράς, γιε του Σωφρονίσκου!
Σωκράτης: Με του πολέµου το τέλος, έχασε η Αθήνα ή κέρδισε;
Φρυγίλος: Έχασε! Και η κουτσή Μαρία το γνωρίζει, εσύ πώς όχι;
Σωκράτης: Είπαµε θα απαντάς µονάχα σε ό,τι σε ρωτώ. ∆ε θέλω να µε ειρωνεύεσαι, ακόµη κι αν σου φαίνοµαι ότι δε γνωρίζω κάτι και θέλω να µε βοηθήσεις να το µάθω…
Φρυγίλος: Συγνώµη! Καλά, ρώτα ό,τι θες…
Σωκράτης: Κι αφού έχασαν οι Αθηναίοι, την υπέταξαν οι Λακεδαιµόνιοι;
Φρυγίλος: Όχι, εγκατέστησαν δικό τους αρµοστή και έδωσαν την εξουσία σε τριάντα Αθηναίους πολίτες υπό τον όρο να κάνουν ό,τι οι νικητές από τη Σπάρτη επιβάλλουν και ορίζουν.
Σωκράτης: Οι Τριάντα είναι πολλοί ή λίγοι;
Φρυγίλος: Περισσότεροι του ενός, αλλά, φίλε, λιγότεροι από το σύνολο των πολιτών.
Σωκράτης: Άρα µιλάµε για ολίγων αρχή, ολιγαρχία. Και η ολιγαρχία είναι καλό για τον τόπο ή όχι;
Φρυγίλος: Καλύτερη από τη µοναρχία και χειρότερη από τη δηµοκρατία.
Σωκράτης: Πώς το πετυχαίνουν αυτό;
Φρυγίλος: Οι ολίγοι νοµοθετούν και κυβερνούν υπέρ των ολίγων µόνον και εις βάρος του δήµου, του πλήθους µας δηλαδή …
Σωκράτης: Και πώς, Φρυγίλε, δηλαδή κυβερνούν στο εσωτερικό;
Φρυγίλος: Στην αρχή, είχαν υποσχέθηκαν – και αρκετοί τους είχαν πιστέψει – ότι θα µεριµνήσουν για την τήρηση των πατροπαράδοτων νόµων και τη δηµοσιονοµική µας πολιτική και ότι θα καθαρίσουν την πόλη από τα παράσιτα και τους παρανόµους.
Σωκράτης: Και εκπλήρωσαν τις υποσχέσεις τους;
Φρυγίλος: Γρήγορα, αν και είχαν δεθεί µε όρκους στους θεούς, φάνηκαν επίορκοι και τις ξέχασαν όλες. Και το φαγοπότι σε βάρος του δηµοσίου ταµείου ξεκίνησαν και να ξεπαστρεύουν όχι τους αντικειµενικά θεωρούµενους ως κακούς πολίτες, αλλά, µε µαστίγιο και κώνειο, όλους εκείνους που πιστεύουν ότι τους στέκονται εµπόδιο στην πολιτική τους.
Σωκράτης: Και ποια είπαµε πως είναι η πολιτική τους;
Φρυγίλος: Με πρωτοπαλίκαρα τον Κριτία και το Θηραµένη, κάνουν τους µεν πλούσιους φτωχούς, τους δε φτωχούς φτωχότερους!
Σωκράτης: Και πώς τα καταφέρνουν αυτά, καλέ µου άνθρωπε;
Φρυγίλος: ∆ηµεύουν, από τη µια, την περιουσία των πλουσίων και από την άλλη, σε ό,τι αφορά την φτωχολογιά, και τους φόρους αυξάνουν, ώστε να έχουν αυτοί καταντήσει την πάσα ηµέρα δυσβάσταχτο άχθος στους πολίτες, και την ακρίβεια στα τρόφιµα και σε όσα χρειάζονται κάθε στιγµή στη ζωή των ανθρώπων αφήνουν ανεξέλεγκτη να τους αδειάζει ανελέητα τις τσέπες και να τους φτάνει στα όρια της πείνας και να τριγυρνούν κουρελήδες…
Σωκράτης: ∆εν είναι αυτή η πόλη που ζούµε εκείνη που µας είχε τότε κληροδοτήσει πεθαίνοντας ο Περικλής…
Φρυγίλος: ∆υστυχώς ούτε κατά διάνοια, έχεις δίκιο απόλυτο! Ούτε στην εµφάνιση, ούτε στα ήθη, ούτε στους τρόπους, ούτε στην πολιτεία της. Ό,τι δεν κατέστρεψαν οι δηµαγωγοί και ο πόλεµος, το αποτελείωσαν τούτοι οι τύραννοι…
Σωκράτης: Και γιατί τους αποκαλείς και τυράννους, Φρυγίλε;
Φρυγίλος: Όλοι έτσι τους νιώθουν, αν και πολλοί από φόβο σιωπούν δηµοσια. Σε ό,τι µε αφορά, όµως , σου είπα και πριν! Το ξαναλέω όµως. Έχοντας, λοιπόν, ο Κριτίας και οι οµοϊδεάτες του την εξουσία στα χέρια τους και υπό την επήρεια των ολιγαρχικών και λακωνόφιλων ιδεών τους, λύνουν και δένουν αναιδώς, αδίστακτοι και ανεξέλεγκτοι σε καθετί της δηµόσιας και της ιδιωτικής ζωής των πολιτών. ∆ίχως καν σε δίκη να τους περάσουν θανατώνουν µετοίκους και πλουσίους εποφθαλµιώντας το βιος τους. Αποκορύφωµα όλων, αφού έχουν διορίσει σε όλα τα δηµόσια αξιώµατα δικούς τους, πριν λίγες µέρες σου θυµίζω τι έπραξαν: Πέρασαν µε το έτσι θέλω κοµµένο και ραµµένο, γιε του Σωφρονίσκου, στα µέτρα των ίδιων και των «κολλητών» τους και νόµο που διαγράφει από τα µητρώα των πολιτών ή/και εξορίζει όλους όσοι είχαµε αντισταθεί στο πραξικόπηµα των 400 πριν καµία δεκαριά χρόνια αν θυµάσαι και εκείνους που, µε το τέλος του πολέµου πριν λίγους µήνες, δεν ήθελαν να γκρεµιστούν τα Μακρά Τείχη όπως πρόσταζε ο τροπαιούχος Λύσανδρος και οι συν αυτώ Πελοποννήσιοι…
Σωκράτης: ∆ηλαδή, αν κατάλαβα καλά, εκκρεµούν σε βάρος σου, Φρυγίλε µου, επαίσχυντη διαγραφή από τα µητρώα, αισχρή στέρηση των πολιτικών σου δικαιωµάτων και σαν να ήσουν και συ βαρύ και επικίνδυνο µολυσµα της γης ετούτης επώδυνη εξορία;
Φρυγίλος: ∆ε θα τους δώσω αυτή τη χαρά, Σωκράτη! Μέχρι τέλος της εβδοµάδας, που, όπως έµαθα, θα στείλουν ραβδουχους να µε «συνετίσουν» , θα έχω φύγει µόνος µου από την Αθήνα. Πού θα πάω, Χαλκίδα ή Μέγαρα, δεν ξέρω ακόµη! Θα φροντίσω να µάθω πού βρίσκονται οι πιο πολλοί δηµοκρατικοί που έχουν φύγει ως τώρα και θα πάω να τους βρω, στον αγώνα κατά του τυραννικού καθεστώτος για να συµβάλλω και εγώ µε όλες µου τις δυνάµεις…
Σωκράτης: Μπράβο, καλέ µου άνθρωπε! Σε ζηλεύω… Μη µε θεωρήσεις, όµως, δειλό, που δεν έχω το σθένος να σας ακολουθήσω αν και η ψυχή µου το θέλει τόσο! Το βλέπεις, τα χρόνια δεν έχουν µονάχα ασπρίσει τα µαλλιά µου, αλλά και έχουν βαρύνει και τις κινήσεις µου….
Φρυγίλος: Το βλέπω και σε καταλαβαίνω, Σωκράτη! ∆εν είµαι εγώ αυτός που θα σε κρίνει! Εσύ ξέρεις καλύτερα από τον καθένα µας τι πρέπει να κάνεις κόντρα στους δυνάστες των Αθηναίων! Το έχω ακούσει, λοιπόν, πως και εσύ, αν και οι Αθηναίοι ξέρουν ότι ήσουν άλλοτε φίλος του Κριτία και ίσως κάποια στιγµή πριχού η εξουσία φουσκώσει τα µυαλά του είχατε τις ίδιες σχεδόν ιδέες για την πολιτεία µας, ορθώνεις µε τα λόγια σου το ανάστηµά σου απέναντι στους τυράννους. Συνάµα, έχω υπόψη µου – αυτόπτης µάρτυρας ήµουν και αυτήκοος – πόσο πεισµατικά, όλον αυτόν το µεταπολεµικό καιρό , αρνείσαι να γίνουν εσύ, τα «πιστεύω» και οι αρχές και οι αξίες σου άθλιοι συνεργοί των εγκληµάτων όλων αυτών ανεξαιρέτως των λαοπλάνων και των τυράννων…
Σωκράτης: Αχ ρε Φρυγίλε, τι µου λες! Τι βάρος στην πλάτη µου φέρω και πόσο αυτό µε την πέτρα του Σίσυφου µοιάζει για µένα µονάχα η ψυχή µου από κάθε άλλο Αθηναίο το νιώθει πιο οχληρό: Τους πολίτες προσπαθώ εδώ και χρόνια να αφυπνίζει η αλογόµυγά µου κάθε στιγµή και να τους προστατεύει από κάθε ελεεινή δηµαγωγία και κάθε ηθικά φτηνό και κενό λαοπλάνο. Και ενώ συχνά φαίνεται ότι έχω φτάσει στον προορισµό µου, κάτι πάντα γίνεται και οι πολίτες, µωρία και αστοχασιά επιδεικνύοντας, γυρεύουν αυτόν που, χωρίς να τους λέει την αλήθεια, τους γλυκαίνει τα αφτιά και εγώ φτου από την αρχή ξαναπαίρνω τον αγκαθωτό ανήφορό µου…
Φρυγίλος: Έχεις δίκιο, γιε του Σωφρονίσκου , έχει µεγάλο µερίδιο ευθύνης κι ο ίδιος ο αθηναϊκός λαός για ό,τι παθαίνει. Λέει ότι αγαπά τη δηµοκρατία, αλλά, όπως έχει δηλώσει η Ιστορία της πόλης µας, πιο πολύ ζητά να ακούει από τους κρατούντες τα ευχάριστα και όχι τα αληθινά… Θα ξυπνήσει, όµως, κάποια Κυριακή και θα διώξει τους κάθε λογής τυράννους της πόλης και της ψυχής του…
Σωκράτης: Θα ξυπνήσει; Είθε, Φρυγίλε µου, πριχού, όµως, είναι πολύ αργά και έχει ήδη έρθει το δίχως επιστροφή τέλος του…
