Ο Πανελλαδικός Σύλλογος «SOS Τροχαία Εγκλήματα» προέβη σε ανακοίνωση αναφορικά με το τραγικό γεγονός που συγκλόνισε όχι μόνο την Κρήτη, αλλά όλη την Ελλάδα, όπου πριν μια εβδομάδα η πτώση ενός μεγάλου πεύκου στο κέντρο του Ηρακλείου στέρησε τη ζωή στον 51χρονο Παναγιώτη. Ο σύλλογος αναφέρεται στο περιστατικό, τις προειδοποιήσεις, μα κυρίως στις ευθύνες για τον χαμό του 51χρονου.
Ακολουθεί ολόκληρη η ανακοίνωση:
18 Αυγούστου: Ένα τεράστιο πεύκο πέφτει ξαφνικά στο δρόμο συνθλίβοντας κυριολεκτικά έναν άνθρωπο που περιμένει πάνω στη μηχανή του το πράσινο στο φανάρι…
Το γεγονός συγκλόνισε τους πολίτες του Ηρακλείου και όχι μόνο. Ο κοινωνικός αντίχτυπος του συγκεκριμένου συμβάντος φαντάζει παράδοξος σε μια χώρα εθισμένη στο θάνατο στο δρόμο και ιδιαίτερα σ ένα νησί όπου αυτός θεωρείται από αρχές και πολίτες μέρος της κανονικότητας.
Οι λόγοι της ιδιαίτερης απήχησης αυτού του συμβάντος είναι πολλοί, αλλά δεν γράφουμε για να αναλύσουμε αυτή τη διάσταση. Ας ευχηθούμε μόνο (η ελπίδα πεθαίνει τελευταία) το ίδιο ενδιαφέρον να προκαλεί από δω και μπρος κάθε θάνατος και σοβαρός τραυματισμός στο δίκτυο της κυκλοφορίας.
Το τραγικό συμβάν που στοίχισε τη ζωή στον 51χρονο Παναγιώτη Μητρέλο στη λεωφόρο Δημοκρατίας στο Ηράκλειο Κρήτης αν και εξαιρετικά σπάνιο, δυστυχώς δεν είναι μοναδικό ούτε και ήταν απρόβλεπτο.
Σύμφωνα με όσα ανέφερε σε ανάρτηση του ο Μ. Δρετάκης, μέλος της επιστημονικής ομάδας ρου Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Κρήτης: «Πάνε περίπου 10 χρόνια που ο Δήμος Ηρακλείου κάλεσε το ΜΦΙΚ και το Δασαρχείο για να δούμε αν υπάρχουν επικίνδυνα για πτώση δέντρα μέσα στην πόλη με αφορμή ένα άλλο περιστατικό. Καταγράψαμε ένα προς ένα δεκάδες δέντρα, κυρίως πεύκα. Κάποια δέντρα όπως αυτό το μοιραίο στη Δημοκρατίας έδειχναν “κουρασμένα” με τις ρίζες να θέλουν να βγουν από τα πλακάκια. Θυμάμαι ότι εισηγηθήκαμε να στηριχθούν κατάλληλα και σε λίγες περιπτώσεις να κοπούν. Έκτοτε κάποια δέντρα, όπως ένα στην παιδική χαρά στο πάρκο Γεωργιάδη στηρίχθηκαν αλλά αυτό μάλλον διέφευγε της προσοχής. Τα πεύκα πέφτουν όρθια και πολύ ξαφνικά αν δεν καούν, έχουν ορισμένο κύκλο ζωής, αυτό φώναζε από καιρό. Θα μπορούσε να ήταν και χειρότερα να είχε πέσει από την άλλη πλευρά… Τα πεύκα δεν είναι ότι καταλληλότερο για τον αστικό ιστό… που όμως έχει ανάγκη από πράσινο και δέντρα χαρουπιές… αριές… και ορθή υποδομή… όχι σε ένα πλακάκι τεράστιος κορμός…».
Δέκα χρόνια λοιπόν πριν υπήρξε προειδοποίηση, αλλά δέκα χρόνια για την τοπική Αυτοδιοίκηση συνήθως είναι πολλά, ή είναι πολύ λίγα. Πολλά για να ξεχαστεί σε κάποιο φάκελο ένα ζήτημα ή πολύ λίγα για να δοθεί μια λύση. Μεσολαβούν και δυο εκλογές, αλλάζουν Δήμαρχοι, αντιδήμαρχοι, προϊστάμενοι, τι ψάχνεις να βρεις…
Πέρασαν λοιπόν τα δέκα χρόνια και φτάσαμε στο μοιραίο 2022. Σ αυτό αναφέρεται ο πρόεδρος του Συνδέσμου Τουριστικών Λεωφορείων Κρήτης, Σταύρος Μαγκουσάκης: «Στις 17 Μαΐου, μετά από πρωτοβουλία του Συνδέσμου, καλέσαμε τους αρμόδιους φορείς και χρησιμοποιώντας ένα τουριστικό λεωφορείο κάναμε αυτοψία στους κεντρικούς δρόμους του Ηρακλείου. Στην αυτοψία συμμετείχαν μέλη του Συνδέσμου, η δημοτική αστυνομία, η Τροχαία αλλά και άτομα από την τεχνική υπηρεσία του δήμου Ηρακλείου. Κατά την διάρκεια της αυτοψίας βρήκαμε 15 δέντρα τα οποία είτε είχαν πάρει επικίνδυνη κλίση, είτε δυσκόλευαν την διέλευση τουριστικών λεωφορείων λόγω μήκους και ύψους. Ένα απ’ αυτά τα σημεία ήταν και το δέντρο που σκότωσε τον συνάνθρωπό μας». Αμέσως μετά την αυτοψία καταρτίστηκε η λίστα με τα 15 επικίνδυνα σημεία και στάλθηκε με e-mail τόσο στην Υπηρεσία Πρασίνου του δήμου Ηρακλείου όσο και στην δημοτική αστυνομία. «Το e-mail αυτό στάλθηκε στις 19 Μαΐου. Έκτοτε δεν έγινε καμία απολύτως ενέργεια. Μόνο ένα τηλέφωνο δεχθήκαμε από την Υπηρεσία Πρασίνου για κάποιες διευκρινίσεις και τίποτε άλλο».
Τρεις μήνες λοιπόν πριν από το συμβάν υπήρξε όχι απλά προειδοποίηση, αλλά και αυτοψία με συμμετοχή της Τροχαίας, της Δημοτικής Αστυνομίας και της Τεχνικής υπηρεσίας του Δήμου με επισήμανση της επικινδυνότητας και του δένδρου που έπεσε «ξαφνικά».
Υπάρχουν κι άλλοι, εκπρόσωποι φορέων που αναφέρουν πως είχαν προειδοποιήσει…
Τι λέει όμως ο Δήμος Ηρακλείου;
Δύο ημέρες μετά το συμβάν δημοσιεύεται «μια πρώτη έμμεση τοποθέτηση του Δήμου» όπως σημειώνει η ιστοσελίδα cretalive που την γνωστοποιεί, δηλαδή μια ανάρτηση στην προσωπική (!!!) της σελίδα στο facebook… της Γεν. Γραμματέως του Δήμου κας Στυλιανού (υπηρεσιακός παράγων – μη εκλεγμένη) η οποία δηλώνει μεταξύ άλλων: «Για το επίμαχο δένδρο σύμφωνα πάντα με τα στοιχεία της υπηρεσίας, στο πλαίσιο του ετήσιου προγράμματος φυτοπροστασίας έχουν πραγματοποιηθεί δυο τέτοιες επεμβάσεις στις 20/11ου/2021 & 4/12ου/2021 αντίστοιχα. Στην συνέχεια στις 6/5ου/2022 (Σημείωση: πριν την αυτοψία της 17/5) ακολούθησε κοπή μεγάλου βραχίονα – κλάδου, που εμπόδιζε την διέλευση υψηλών οχημάτων. Η γενική μακροσκοπική εικόνα του δένδρου όλο αυτό το διάστημα ήταν καλή κai δεν εμφάνιζε ενδείξεις εξωτερικής ή εσωτερικής νοσηρότητας ανεξάρτητα από την κλίση του, σύμφωνα πάντα με τις εκτιμήσεις των επιστημόνων του τμήματος, που θα τους οδηγούσε στο συμπέρασμα ότι αυτό θα έπρεπε να αφαιρεθεί, όπως άλλωστε έχει γίνει σε πλήθος άλλων τέτοιων περιπτώσεων. …………………………………………………………………………………………………………………………………… Το τραγικό συμβάν της 18ης/8ου προφανώς δεν αναιρείται από τα παραπάνω, γι’ αυτό η δημοτική αρχή προκειμένου να δώσει επιστημονικά τεκμηριωμένες απαντήσεις για τα αίτια της πτώσης του δένδρου, τόσο στην οικογένεια του θύματος όσο κ σε όλους τους συμπολίτες που δικαίως αγωνιούν, αγανακτούν, αντιδρούν, έχει ήδη προσφύγει σε εξειδικευμένες υπηρεσίες για να συνδράμουν στην διερεύνηση του.»
Πέντε ημέρες μετά το συμβάν, στις 23 Αυγούστου ο Δήμαρχος κος Λαμπρινός δήλωσε: «Έχω ζητήσει ΕΔΕ, για τυχόν πράξεις ή παραλήψεις υπαλλήλων του Δήμου Ηρακλείου που συνετέλεσαν ή δημιούργησαν το συγκεκριμένο αποτέλεσμα».
«Όποιος φταίει, να πάρει την ευθύνη!»
Χωρίς πολλά λόγια ένα από τα παιδιά του θύματος έθεσε το δάκτυλο επι τον τύπον των ήλων. Στο κεντρικό πρόβλημα όχι μόνο του συγκεκριμένου συμβάντος αλλά του ελληνικού κοινωνικού σχηματισμού. Κανένας υπεύθυνος; Για τίποτα;
Δεν μιλάμε για το ποινικό σκέλος: Μετά από δύο περίπου χρόνια η ανάκριση θα έχει ολοκληρωθεί και ο εισαγγελέας το πιθανότερο θα απαγγείλει κατηγορίες σε κάποια από τα σημερινά στελέχη του Δήμου σε βαθμό πλημμελήματος (ανθρωποκτονία από αμέλεια). Θα περάσουν αλλά έξι χρόνια και εκεί κατά το 2030 η υπόθεση θα τελεσιδικήσει στη χειρότερη για τους τυχόν κατηγορουμένους περίπτωση με μιας ολιγόμηνη καταδίκη με αναστολή.
Η οικογένεια, έχοντας ήδη το τραύμα της απώλειας, όλο αυτό τον καιρό θα βιώνει το μαρτύριο της σταγόνας περιμένοντας την «απόδοση Δικαιοσύνης» (το πιο σύντομο ανέκδοτο μετά από βίαιο θάνατο).
Άραγε όλοι αυτοί οι άνθρωποι που εισπράττουν συγχαρητήρια ή τιμώνται με διακρίσεις όταν κάτι καλό συμβεί στο Δήμο όταν συμβεί το μέγιστο κακό, ο θάνατος ενός ανθρώπου, βίαιος φρικιαστικός χωρίς την παραμικρή υπαιτιότητα του νιώθουν παντελώς ανεύθυνοι για το συμβάν;
Το πρόβλημα δεν είναι να λάβει η οικογένεια και η κοινωνία «τεκμηριωμένες απαντήσεις» για τον «αιφνίδιο θάνατο» ενός «υγιούς» δένδρου. Αλλά να λάβει απαντήσεις για τον θάνατο του πατέρα συζύγου, μέλους της κοινωνίας, ενός ανθρώπου μόλις 51 χρονών και τις παραλήψεις που οδήγησαν σ αυτόν.
Δεν αμφισβητούμε τα αισθήματα λύπης του Δημάρχου και κανενός άλλου. Όμως μια βδομάδα μετά το συμβάν και ενώ έχουν από την πρώτη γίνει στιγμή γνωστά τόσα στοιχεία για ενημέρωση του Δήμου κανένας αξιωματούχος ή υπηρεσιακός παράγοντας δεν ένιωσε την ανάγκη να παραιτηθεί;
Μια στοιχειώδης πράξη ευθύνης (ακόμα κι αν δεν θεωρεί κάποιος τον εαυτό του άμεσα υπεύθυνο) και έμπρακτης συγγνώμης προς την οικογένεια πρέπει να την θεωρούμε τόσο ουτοπική;
Και αν κανείς δεν αισθάνεται πως πρέπει να παραιτηθεί ο κος Δήμαρχος γιατί δεν ζητάει τις παραιτήσεις τους; Ποιος θα αναλάβει την ΕΔΕ οι ίδιοι οι οποίοι καλούνται σε απολογία για ανθρωποκτονία από αμέλεια; Μπορούν να εξακολουθούν να παραμένουν στις θέσεις τους οι επικεφαλής των υπηρεσιών που εμπλέκονται στο συμβάν και οι πολιτικοί προϊστάμενοι τους;
Ελπίζουμε ο Δήμος Ηρακλείου να μην ακολουθήσει την πεπατημένη που ακολουθεί πλήθος Δήμων όταν η ευθύνη για κάποιο θάνατο Δημότη «αγγίζει» στελέχη τους. Το έχουμε δει επανειλημμένα: ένα σπιράλ συσπείρωσης να δημιουργείται με μια άρνηση της ευθύνης και μια κακώς εννοούμενη συναδελφική ή πολιτική αλληλεγγύη απέναντι σε ανθρώπους που σε τελευταία ανάλυση δεν θα πάθουν και τίποτα ακόμα κι αν καταδικαστούν.
Το ‘χουμε δει ξανά και ξανά: στην Άρτα όπου πάνω στα παράνομα κάγκελα που εξακολουθεί να τοποθετεί ο Δήμος έχουν σκοτωθεί σε διαφορετικά τροχαία τρείς άνθρωποι. Στη Θεσσαλονίκη όπου από παράλειψη του Δήμου να διορθώσει το κατεστραμμένο οδόστρωμα σκοτώθηκαν στο ίδιο σημείο πέφτοντας ανάμεσα στα αυτοκίνητα δυο μοτοσικλετιστές μέσα σε 15 ημέρες. Στο Μαρούσι στο Γαλάτσι και σε πολλούς άλλους Δήμους με τους πολυάριθμούς θανάτους νέων οδηγών πάνω σε παράνομες διαφημιστικές πινακίδες. (Για να αναφέρουμε μόνο λίγα περιστατικά οικογενειών- μελών του συλλόγου μας). Παντού η συσπείρωση λειτούργησε και η εξέλιξη υπήρξε η ίδια, μετά από χρόνια ολιγόμηνες καταδίκες με αναστολή. Πολύ πιο σημαντικές απ αυτές ήταν βέβαια το γεγονός πως αυτές οι υποθέσεις σήμαναν το τέλος της πολιτικής καριέρας των τότε Δημάρχων Αμαρουσίου και Γαλατσίου, και του Αντιδημάρχου Τεχνικών έργων Θεσσαλονίκης. (Η υπόθεση της Άρτας εκκρεμεί).
Υπάρχει βέβαια μια ειδοποιός διαφορά των υποθέσεων που αναφέραμε με την υπόθεση του φόνου του Παναγιώτη. Σ όλες τις άλλες επιχειρήθηκε η μετάθεση της ευθύνης για το θάνατο τους στα ίδια τα θύματα. Εδώ αυτό μάλλον είναι αδύνατο να γίνει. Εκτός κι αν οι εξειδικευμένοι επιστήμονες που θα μελετήσουν το φαινόμενο αποφανθούν πως μυστηριώδη μαγνητικά κύματα που εξέπεμψε ο Παναγιώτης προκάλεσαν τη πτώση του δένδρου (καθόλου απίθανη εκδοχή δεδομένης της ακρίβειας του κτυπήματος).
ΥΓ. Είναι ζήτημα τιμής για όλες τις Δημοτικές παρατάξεις να συμφωνήσουν ομόφωνα πως ο Δήμος ΔΕΝ θα εφεσιβάλει μέχρι τον ανώτερο βαθμό τις αποφάσεις των αστικών δικαστηρίων και η όποια αποζημίωση στην οικογένεια δεν θα καταλήξει να δοθεί μετά από 12 χρόνια. Υπάρχουν μερικά τέτοια θετικά προηγούμενα σε άλλους Δήμους όπως και αναρίθμητα αρνητικά.
Εννοείται πως την όποια αποζημίωση θα την καταβάλει ο Δήμος, δηλαδή οι Δημότες, και όχι οι τυχόν καταδικασθέντες στο Ποινικό Δικαστήριο ως υπεύθυνοι.
