Εθελοτυφλεί η ανθρωπότητα, όταν ονοµάζει µε τον ασυνήθιστο όρο “σπάνιες γαίες” 17 εν όλω στοιχεία, που υπάρχουν στον φλοιό και όχι στα έγκατα της γης και έχουν διαχωριστεί σε κατηγορίες από τον άνθρωπο ανάλογα µε την επίλυση των προβληµάτων του. Υπάρχουν σε περιορισµένες ποσότητες, δεν τις συναντάµε συχνά, ξεχωρίζουν ως κάτι το εξαιρετικό, σπανίζουν για την επάρκεια των υπαρχουσών αναγκών και όσο εξαντλούνται τόσο ακριβαίνουν και δυσκολεύουν την εξέλιξη του πολιτισµού.
Πρόκειται για οξείδια µετάλλου που εκλήθησαν έτσι, λόγω της “θεωρούµενης” σπανιότητας τους. Εντοπίζονται σε Κίνα, Νορβηγία, Βραζιλία, Ινδία, Βιετνάµ, Ρωσία, Αυστραλία, ΗΠΑ κ.α. Είναι δε το λανθάνιο για τους καταλύτες οχηµάτων, το δηµήτριο για τα διυλιστήρια, το ευρώπιο για τις τηλεοπτικές οθόνες, το γαδολίνιο, το σέρβιο, το δυσπρόσιο για τους µαγνήτες, το όλµιο, ύττερο, βολφράµιο, βισµούθιο, µολυβδαίνιο, ίνδιο, τιτάνιο, λίθιο, γραφίτης και ζιρκόνιο.
Η Βραζιλία υπολογίζεται να διαθέτει 21 εκ. τόνους “σπάνιων γαιών”, το Βιετνάµ 21, η Ρωσία 10, η Ινδία 7. Στα ρωσοουκρανικά σύνορα βρίσκονται µεγάλες ποσότητες τιτανίου, λιθίου και γραφίτη. Στη χώρα µας, συγκεκριµένα στη Χίο, υπάρχουν αντιµόνιο και γάλιο, µέταλλα σε ποσότητες που θα µπορούσαν να καλύψουν τις ανάγκες της Ευρώπης, η οποία τα προµηθεύεται από την Κίνα. Η Γροιλανδία διαθέτει τεράστια αποθέµατα λιθίου, νιοβίου και ζιρκονίου, γι’ αυτό ο Τραµπ θέλει να την αποκτήσει.
Χωρίς τις “σπάνιες γαίες” δεν θα ‘χαµε την εξέλιξη στην κινητή τηλεφωνία, στις οθόνες των τηλεοράσεων, στα λέιζερ, στις µπαταρίες υβριδικών αυτοκινήτων, στα φωτοβολταϊκά τόξα, στις τουρµπίνες ανεµογεννητριών, σε µπαταρίες ηλεκτρικών οχηµάτων και οικιακής χρήσης, σε είδη πυραυλικών συστηµάτων, ραντάρ κ.α.
Στις ΗΠΑ οι “σπάνιες γαίες” θεωρούνται και συγκαταλέγονται µεταξύ των κρίσιµων ορυκτών τα βολφράµιο, βισµούθιο, µολυβδαίνιο, ίνδιο, που τα προµηθεύονται απ’ την Κίνα.
Πολλά είδη αυτών των στοιχείων, παρά τον χαρακτηρισµό τους, δεν είναι σπάνια. Η έλλειψή τους δηµιουργεί πρόβληµα απουσίας σε προϊόντα της καθηµερινής ζωής. Όµως η εξόρυξη και η επεξεργασία τους είναι δύσκολη και καταστροφική για το περιβάλλον. Παράγονται τεράστιες ποσότητες τοξικών αποβλήτων και είναι απειλή για την πράσινη µετάβαση.
Μαζί µε το νερό οι “σπάνιες γαίες” επηρεάζουν τον πολιτισµό και όσα υπάρχουν στον κόσµο, απ’ τα κινητά, τα κοµπιούτερ, µέχρι τους δορυφόρους. Και µην ξεχνάµε πως είµαστε ένα είδος ζωής δίποδο που ανέπτυξε καταστρεπτική νοηµοσύνη για τη “γαία- γη”.
