“Στ’ Αγίου Ευτυχίου τη χάρη…”

Το κείμενο που ακολουθεί γράφτηκε το 1999 για το αφιερωματικό τεύχος στο Ιερό προσκύνημα του Αγ. Ευτυχίου – Τσισκιανών Ανατολικού Σελίνου.
Το φυλλάδιο εκείνο έχει από δεκαετίας εξαντληθεί. Αναδημοσιεύομε σήμερα το δικό μας κείμενο στο τεύχος εκείνο, και το αφιερώνουμε στους αναγνώστες μας και όλως ιδιαιτέρως στους εορτάσαντες Ευτύχηδες και Ευτυχίες (24 Αυγ.) και στους τόσο πολυπληθείς, προσκυνητές στην πανάρχαια εκκλησία Του Αγίου στα Τσισκιανά προχθές Τετάρτη βραδινή της 23ης Αυγούστου και την επομένη, κυριώνυμη ημέρα της εορτής του. Η Χάρη τ’ Αγίου να μας προστατεύει όλους).

Οι γεροντότεροι της περιοχής διηγούνται θαύματα και γεγονότα, περασμένα κι αξέχαστα και τα αναθιβάλει του τόπου κάθε γωνιά και του ιερού προσκυνήματος κά-
θε δεντρί και πέτρα.
Χιλιόχρονος κι ο πλάτανος έχει πολλά να μας ειπεί και περισσότερα να μας θυμίσει.
Τούτος ο πλάτανος δεμένος με το σύνολο τοπίο της περιοχής, μας έχει στενοχωρήσει με την απουσία του. Μας έχει αφήσει ένα κενό. Αιώνες κράτησε συντροφιά, στον άγιο Ευτύχιο, στον καλόγερο όπου έζησε στο κελί της εκκλησιάς, στα πουλιά και στην πηγή. Στον στρατολάτη και τον περαστικό, στον κουρασμένο και στον προσκυνητή.
– Αρματωμένοι, χαΐνηδες, αντρειωμένοι Σελινιώτες εδώ ήρθαν, πήραν την ευλογία τ’ αγίου και το ψήλος του πλατάνου του κι αντιστάθηκαν στο δυνάστη τον αλλόπιστο.
– Πανηγυριώτες και διαβάτες κάθισαν στον ίσκιο του!
– Σύντεκνοι και φιλιότσοι γλέντισαν στη ρίζα του!
– Χαρές και γλέντια ζήσανε και είδανε οι κλώνοι του!
– Δύσκολες ώρες με Τουρκιά, Γερμανό, Κατοχή και εμφύλιες μπόρες, οσμίστηκαν οι χυμοί του!
– Δάκρυα πονεμένων και τασιμάρηδων στη χάρη του Σελινιώτη Αγιου, κατάπιανε οι ρίζες του!
Αναψυχή και αγαλλίαση σκορπούσεν η δροσιά του στη ζέστα του καλοκαιριού, στους στρατολάτες που απόσταζαν στα πεζούλια του, στα περίχειλα της στέρνας, στο βρυσάλι του!
Θεοδωρομανώληδες και Μπασιάδες, Κριγιάρηδες και Γιωργιάκοι, Πεντάροι και Σαρτζετάκηδες, Τζεμανοί και Δόξηδες, Ξανθοί και Αντωνάκοι, Λουπάσηδες και Παρδαλοί, Καλαμάρηδες και Σαρίδες, Πρωτοπαπάδες και Ζουρίδηδες, Κομπιτσήδες και Χαιρέτες, Σείσηδες και Χαλακατεβιανοί, Μπουλτάδες και Μαρκαντώνηδες, απ’ εδώ έπαιρναν ευλογία και θάρρος και πίνοντας νερό αγίασμα από τη ρίζα του πλατάνου ξεχύ­νονταν στ Αποπηγάδι και στο Ψηλάφι, στο Σταυρό της Κάντανος και στα Ποροσέλια, στ’ Αγιερηνιώτικο φα­ράγγι και στη Μαδάρα για να στελιώσουν πόλεμο με τον εχθρό τον άπιστο που ’ρχονταν να πατήσει τα χώματά των!…
Να γιατί τούτος ο πλάτανος αναζητιέται, από το 1988. Δεμένος με το εκκλησάκι τ’ Άι-Φτύχη, συνδεδεμένος με θρύλους, παραδόσεις και ιστορία τοπική, μένει αξέχαστος…
Εύχομαι να γιγαντώσει γρήγορα ο αντικαταστάτης μικρός κι αδύναμος που φυτεύτηκε στη ρίζα του.
Κι ο Σελινιώτης Αγιος Ευτύχιος να τον μεγαλώνει για να χαρίζει και πάλι στους προσκυνητές του δροσιά κι ανάπαυση!
Μας διηγούνται επίσης, με τη γλώσσα και τον τρόπο τους, ανάμεσα σ’ άλλα και τούτα:
1.  «Έχεις ακουστά σύντεκνε, πως μια φορά στα 1880, θαρρώ, έφυγε των Τούρκω ένα μουσκάρι και το κυ­νηγούσανε ώρες!
Εφτάξε κι’ ως την αυλή τ’ Άι-Φτύχη, δίχως να μπορέσουν να το πιάσουν. Είχανε βαρεθεί και να το κυνη­γούνε και φωνιάζουνε περιπαιχτικά τ’ αγίου μας:
«Άι-Φτύχη αν έεις χάρη, να ψοφήσει το μουσκάρι!».
Και το μουσκάρι δίπλωσε τα πόδια του κι εψόφησεν αμέσως. Κι οι γι’ άπιστοι, ταχτήκανε στον άγιό μας, προ­σκυνούμε τη Χάρην του!».
2. «Πρώτο πανηγύρι απής εφύγανε οι Γερμανοί απού τον Τόπο μας, είπανε ’νιούς να βαφτίσει, ένα κοπέλι φτωχού γονιού και δεν εδέχτηκε. Δεν επέρασε πολλή ώρα κι έπεσεν απού τρεις φορές επαέ στη στέρνα τσ’ αυλής κι εγίνηκεν ο κακορίμαλος ολοπηλάτσωτος. Ε! κάθε χρόνο τονε θωρώ κι έρχεται τασιμάρης και μεταγνιωμένος!»…
3. «Στα χρόνια του γέρο Βενιζέλο περιόδευε στην Κρήτη ο Σίδερης, (υπουργός του θαρρώ πως ήτανε), και ήρθε και στο Σέλινο!
Όταν έφτασε στα Τσισκιανά, ο επίτροπος τσ’ επαρχίας Ξαθουδομάρκος του διηγήθηκε για τον Άι-Φτύχη με πολύν ενθουσιασμό!
Του ’πε πολλά, ώστε κάποια στιγμή πικαρισμένος ο Σίδερης, του λέει: «Πάμε λοιπόν να προσκυνήσουμε τον άγιό σας, τον παλικαρά!
Η συνοδεία μπήκε στην εκκλησούλα, άναψε κερί, προσκύνηοε. Το ίδιο έκαμε κι ο Σίδερης. Μα όταν εκεί­νος έφτανε μπρος στην εικόνα του, στο τέμπλο, η εικόνα έφυγε… και πήγε ορθή στην Αγ. Τράπεζα! Έντρομος ο υπουργός προσευχήθηκε με δέος κι ετάχτηκε να ’ρθει του χρόνου οικογενειακώς μαζί με το τάξιμό του.
Η εκκλησούλα είχεν ακόμη σημαντήρι εκεί στο μεσαίο κυπαρίσι σ’ ένα κλαδί.
Του χρόνου ήταν ανάμεσα στους προσκυνητές κι ο Σίδερης με το τάξιμό του. Τη μικρή γλυκόηχη καμπάνα που σημαίνει σωστά ογδοήκοντα τόσα χρόνια από τότε…».
4. «Δύο κουραδάροι της περιοχής, είχανε τάζει έναν τράο καλό ανέ σωθεί το κουράδι των απού τη βαρυ­χειμωνιά της χρονιάς στο χειμαδιό!
Σώθηκεν το κοπάδι, ευδοκίμησαν τα ζωντανά της χρονιάς.
Μα οι βοσκοί υπαναχώρησαν κι εκάμαν το τάξιμό τους φέρνοντας ένα αδύναμο μεσοτραγάκι στη χάρη τ’ αγίου!
Την ώρα όμως που εφτάναν στον αυλόγυρο τσ’ εκκλησιάς, μεγαλόπρεπος ο πιο καλός τράγος του κοπαδι­ού με το σκλαβέρι του στο λαιμό, έμπαινε μέσα στον περίβολο τ’ αγίου. Εκείνοι τα ’χασαν! Ποιος τον οδήγησεν τόσην απόσταση -ώρες- ως εδώ; Ποιος τον διάλεξε;..
Μα όλ’ αυτά μόνο σαν «σημείον μέγα», σαν θαύμα εξηγούνται κι ερμηνεύονται.
Η θεία χάρη, η δύναμη τ’ αγίου, λένε με φόβον Θεού, οι γεροντότεροί μας που τα διηγούνται σε μας, και δεν τελειώνουν!».
Κι εμείς οι χωριανοί και κοντοχωριανοί τ’ αγίου, προσκυνητές ευλαβικοί της χάρης Του, ζητούμε κάθε φο­ρά την ευλογία τ’ αγίου μας και γροικούμε με δέος τ’ ανιστορήματα των παλιών μας για τον άγιο, που δεν έχουν τελειωμό!
Αγαπητοί Ευτύχηδες και Ευτυχίες, και φίλοι αναγνώστες, πολύχρονοι, και κάμετέ το απόφαση, μια χρονιά στις 24 Αυγούστου να ’ρθείτε ως τα Τσισκιανά του Ανατολικού Σελίνου. Ο άγιος Ευτύχης θα σας περιμένει…