Αγρίμια κι αγριμάκια μου, ’λάφια μου μερωμένα
Πες τε μου που ’ν’ οι τόποι σας και που ’ν’ τα χειμαδιά σας,
Γρεμνά ’ναι μας οι τόποι μας, λέσκες τα χειμαδιά μας,
Τα σπηλιαράκια τω βουνώ, είναι τα γονικά μας
(μαντινάδα σχετική)
Γκρεμν(ά) (α)που ζει και πορπατεί, σπηλιάρια και κονεύγει
καλεί τς Αγ(ίους) και γεύγεται, τς Αγγέλους και χορεύγει.
(μια ερμηνευτική προσέγγιση): Μαδάρες και ψηλά βουνά, γκρεμνά, δάση, σπηλιάρια.
Διαλέγα να ’χουν κατοικιά, πάντα τα παλληκάρια…
…Για να κρατήσουν την Πίστη τους και να δοξάζουν το Θεό, στήσανε άπαρτα κάστρα Προσευχής και μετερίζι ανειρήνευτου αγώνα, οι Σπηλαιώτες, οι Ερημίτες κι οι Αναχωρητές Άγιοί μας, μα και οι αδούλωτοι Αγωνιστές της Λευτεριάς -τα “Μερωμένα Λάφια”μας- προτίμησαν από τη βολή και τις ανέσεις του κόσμου, την τραχειά ζωή των αγριμιών, νίκησαν τα “γκρεμνά” και τα “σπηλιάρια”, το απροσπέλαστο και απόκρημνο των παθών, του εγωισμού και των εφήμερων απολαύσεων, καλλιέργησαν και ευτρέπισαν κάθε “άγρια” περιοχή της ανθρώπινης φύσης και μας δείχνουν ως σήμερα -μα και για πάντα- τον δρόμο του Αγώνα και της Θυσίας, τον ΜΟΝΟ ΔΡΟΜΟ που ξεκινά από το σημείο που η Ψυχή στο βαθύ και σκοτεινό Σπήλαιό της υποδέχεται τον Ελευθερωτή του Ανθρώπινου Γένους. Φωτισμένη και ελευθερωμένη πια αγωνίζεται μέχρι τέλους, για την Ελευθερία, την Τιμή και την Αξιοπρέπεια κάθε προσώπου και για να ’χει έναν τόπο να ζει, δεν δειλιάζει να θυσιαστεί, νικά τον θάνατο και ανεβαίνει πάνω από τη λογική του κόσμου, ελευθερώνει και κατοικεί σε γκρεμνά, σπηλιάρια και ψηλά βουνά και φτάνει μέχρι το ύψος της απόλυτης Ελευθερίας της Βασιλείας του Θεού όπου
«καλει τς Αγίους και γεύγεται
τς Αγγέλους και χορεύγει,
και χαίρεται τη συντροφιά, την αξιοτιμημένη, σε ένα πανηγύρι»
που το Ψωμί και το Κρασί, το Τραγούδι κι ο Χορός κρατούν για πάντα…
…κι όσοι στις εκδηλώσεις μνήμης και τιμής, μα και στην καθημερινή τους ζωή, φορούν τη λεβέντικη Κρητική φορεσιά και τραγουδούν τα ριζίτικα τραγούδια μας, εκφράζουν ως σήμερα, αλλά και για πάντα, την ακατανίκητη δύναμη που εχει η Παράδοσή μας και μεταφέρουν σ’ όλον τον κόσμο το βροντερό μήνυμα:
Η Κρήτη και η Ρωμιοσύνη, ζει με την Πίστη, τη Γλώσσα, την Ιστορία, τον Πολιτισμό της.
Η Παράδοση, οι Χοροί και τα Τραγούδια μας, έχουν μέσα τους την Πίστη, τη Γλώσσα, την Ιστορία, τον Πολιτισμό μας.
Εμείς πρέπει απλά να κάνουμε την κάθε μέρα μας, να έχει μέσα την Πίστη μας, τη Γλώσσα μας, την Ιστορία μας, τον Πολιτισμό μας και με τους Χορούς και τα Τραγούδια μας να τα μεταδίδουμε στα παιδία μας και σ’ όλον τον κόσμο.
– Μόνον έτσι, με την Πίστη και την Παράδοσή μας, η Κρήτη και ολόκληρη η Ρωμιοσύνη άντεξε και θα αντέξει στους αιώνες.
Τελειώνοντας, δεν μπορούμε παρά να εκφράσουμε τη μεγάλη μας χαρά, για τη συμμετοχή μας και σ’ αυτή τη γιορτή, όπου τιμήσαμε τους γενναίους προγόνους μας, τους ηρωικούς αγώνες και τις αμέτρητες θυσίες τους, κλείνοντας έτσι την πρώτη εκατονταετία από την Ενωση της Κρήτης μας με τη Μητέρα Ελλάδα.
Στην απαρχή μιας νέας εκατονταετίας, ας δώσουμε όλοι που βρεθήκαμε την υπόσχεση η 1η Δεκεμβρίου 2014, η εκατοστή πρώτη επέτειος για την Ενωση, να γίνει γιορτή, πανηγύρι και ξεφάντωμα τρανό, όπως το αξίζει, γιατί την 1η Δεκεμβρίου 1913, μετά από σκληρούς, πολύχρονους αγώνες και αμέτρητες θυσίες, η Κρήτη πήρε για πάντα τη θέση που της ανήκει, ελεύθερη πια από τον Σουλτάνο και ενωμένη με όλη τη Μαχόμενη Ρωμιοσύνη.
Οσοι μπορούν να σηκώσουν το χρέος, ας συνεχίσουν από κάθε μετερίζι τον αγώνα για να παραμείνουμε στο παρόν και στο μέλλον Ελεύθεροι από τους νέους επίδοξους “σουλτάνους” που επιβουλεύονται την Ελευθερία και την αξιοπρέπειά μας.
Χορεύγω και σε τραγουδώ/ Κρήτη λεβεντογέννα
και δε μεθιώ μ’ άλλο κρασί/ παρά με του ’κοσιένα.
Σημ.: Τα παραπάνω αποτέλεσαν μέρος της εκδήλωσης που πραγματοποιήθηκε στις 21/12/2013 στον Ιερό Ναό των Αγίων Κωνσταντίνου & Ελένης στη Νέα Χώρα για τα εκατό χρόνια από την Ένωση της Κρήτης με τη Μητέρα Ελλάδα).
*εκ Μεσκλών, χειρουργός – οδοντίατρος