Στα 100 πρώτα Μνημεία Γεωλογικής Κληρονομίας, της Διεθνούς Επιτροπής Γεωλογικής Κληρονομιάς (ΙUGS-IGC) εντάχθηκε το Απολιθωμένο Δάσος Λέσβου.
Το πιστοποιητικό απονεμήθηκε στο ειδικό συνέδριο που πραγματοποιήθηκε για τον εορτασμό της συμπλήρωσης 60 ετών από την ίδρυση της Διεθνούς Ένωσης Γεωλογικών Επιστημών σε συνεργασία με την UNESCO, ενώ της απονομής, ακολούθησε την παρουσίαση του φυσικού μνημείου.
Σύμφωνα με την ΕΡΤ, το συνέδριο πραγματοποιήθηκε στη Ζουμάια (Ακτή των Βάσκων, περιοχή που έχει αναγνωρισθεί ως Παγκόσμιο Γεωπάρκο UNESCO) στην Ισπανία, από στις 25 έως τις 28 Οκτωβρίου 2022.Την υποψηφιότητα του Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου παρουσίασε ο Καθηγητής Νικόλαος Ζούρος, Διευθυντής του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου.
Η Διεθνής Ένωση Γεωλογικών Επιστημών σε συνεργασία με την UNESCO ανέλαβε την πρωτοβουλία διαμόρφωσης καταλόγου με τις κορυφαίες περιοχές γεωλογικού ενδιαφέροντος παγκοσμίως. Στο πλαίσιο αυτό η Διεθνής Επιτροπή Γεωλογικής Κληρονομιάς (ΙUGS-IGC) ανέλαβε την υλοποίηση ενός Διεθνούς Προγράμματος με σκοπό την καταγραφή και αξιολόγησης με σκοπό τη ανάδειξη των πρώτων 100 Μνημείων Γεωλογικής Κληρονομιάς.
Σύμφωνα με την Επιτροπή, ως Μνημείο Γεωλογικής Κληρονομιάς (IUGS Geological Heritage Site) ορίζεται μία περιοχή που φέρει γεωλογικά στοιχεία ή/και γεωλογικές διεργασίες διεθνούς επιστημονικής εμβέλειας, που χρησιμοποιείται ως σημείο αναφοράς και/ή έχει συνεισφέρει καθοριστικά στην ανάπτυξη των Γεωεπιστημών στο πέρασμα του χρόνου.
Είναι ιδιαίτερα τιμητικό για τη χώρα μας το γεγονός ότι μεταξύ των θέσεων που αξιολογήθηκαν από την Διεθνή Επιτροπή, στα πρώτα 100 Μνημεία Γεωλογικής Κληρονομιάς περιλαμβάνονται δύο θέσεις από την Ελλάδα: το απολιθωμένο δάσος της Λέσβου και η ηφαιστειακή καλδέρα της Σαντορίνης.
To Aπολιθωμένο Δάσος της Λέσβου
Το Απολιθωμένο Δάσος Λέσβου αποτελεί ένα σπάνιο απολιθωμένο δασικό οικοσύστημα που περιλαμβάνει μεγάλες συγκεντρώσεις απολιθωμένων δένδρων και απολιθώματα ζώων τα οποία σκεπάσθηκαν από ηφαιστειακά υλικά και απολιθώθηκαν στη θέση τους πριν από 18 εκατομμύρια χρόνια. Μέσα σε στρώματα ηφαιστειακής στάχτης αποκαλύπτονται ιστάμενοι και κατακείμενοι απολιθωμένοι κορμοί, κλαδιά, ρίζες, καρποί και φύλλα δένδρων καθώς και απολιθωμένα οστά και δόντια ζώων. Σημαντικές απολιθωματοφόρες περιοχές συναντώνται επίσης στην παράκτια ζώνη αλλά και στη θαλάσσια περιοχή δυτικά της Λέσβου.
Στην περιοχή του Απολιθωμένου Δάσους συναντώνται επίσης εντυπωσιακοί ηφαιστειακοί γεώτοποι, που μαρτυρούν την έντονη ηφαιστειακή δραστηριότητα κατά το παρελθόν. Με Προεδρικό Διάταγμα (ΠΔ 443/1985) το Απολιθωμένο Δάσος ανακηρύχθηκε διατηρητέο μνημείο της φύσης.
Το Απολιθωμένο Δάσος Λέσβου είναι ένα από τα τέσσερα ιδρυτικά μέλη του Ευρωπαϊκού Δικτύου Γεωπάρκων το 2000 και του Παγκόσμιου Δικτύου Γεωπάρκων το 2004. Είναι ένας μνημείο γεωλογικής κληρονομιάς που χρησιμοποιείται για δεκαετίες από σχολεία για την υλοποίηση δράσεων περιβαλλοντικής εκπαίδευσης και πανεπιστήμια στις επιστήμες της γης, τους γεωκινδύνους και την κλιματική αλλαγή.
