Παγκόσμια ημέρα ποίησης σήμερα προτάσσω ως αυτονόητη διαδικασία ποιήματα συνεχίζοντας στις εμμονές μου, 32 χρόνια τώρα στα Χ.Ν. ξεκινάω τα κείμενα με ένα ποίημα περισσότερο από 1000 δηλαδή αυτά τα χρόνια. Τι θα μπορούσα σε αυτή τη διαρκή ενασχόληση να προσθέσω σήμερα; Τις αναφορές στην ποίησή τους σπουδαίων ποιητών υπέρ συναδέλφων τους που προφανώς εκτιμούν για το ποιητικό ήθος και… είδος.
Σε μια εποχή που είναι στη μόδα και “απολιτίκ” προτάσεις υπενθυμίζω πως η σπουδαία ποίηση πάντα είχε άμεσο ή έμμεσο πολιτικό περιεχόμενο υπαινικτικά, μεταφορικά, αποφθεγματικά, …ποιητικά εν τέλει επιλέγοντας τα μελλούμενα της ανασκαλευτικής αναδρομής μέσω – πάντα, των ποιημάτων που ως γνωστόν καταλαμβάνουν ελάχιστο χώρο στην πάσης φύσεως βιβλιογραφία.
Φέρνουμε βόλτες και βόλτες στην κοιλιά του ζώου
Στην κοιλιά του μετάλλου, στην κοιλιά του χρόνου
Για να βρούμε την έξοδο: το ποίημα
Οκτάβιο Πας «Αφετηρία»
ΑΝΦΑΒΗΤΙΚΑ: ΕΠΙΛΟΓΗ ΠΡΩΤΗ
1. Η κορυφαία Ελληνίδα ποιήτρια, Κική Δημουλά, το ποίημα του Τ.Σ. Έλιοτ «θάνατος από νερό», το μετατρέπει σε προσωπική συνδρομή στην Τέχνη «και του ωραίου γενικώς». Αν την ώρα της κρίσης οι παγκόσμιοι ποιητές όπως ο Έλιοτ είναι επίκαιροι, αφού η διαχρονική γλώσσα της ποίησης εστιάζει μέσα στις χρονικές συγκυρίες της «Έρημης χώρας» αφού ο Φλήβας ο Φοίνικας δεν ξαναγεννιέται… αλλά μετατίθεται ως εσωτερικός μετανάστης.
ΣΤΟ ΣΤΑΘΜΟ
Φίλος/ Με ανεξακρίβωτη έκφραση,/ Με βλέμμα πού, συχνά/ Μεταναστεύει,/ Συνδρομητής της τέχνης/ Και του ωραίου γενικώς/ Με ιδιαίτερη εκτίμηση/ Στο ποίημα του Ελιοτ «Φλησβάς»,/ Έχει , παρ΄όλ΄αυτά, μετατεθεί/ Σε μακρινή επαρχία./ Φεύγοντας/ Παιρνει μαζι του τα΄απαραίτητα:/ Αποχαιρετιστήριες εκφράσεις,/ την Ερημη Χώρα,/ ένα γλυπτό για εταζέρα κι αναπόληση,/ και προπαντός το μαγνητόφωνο,/ να περιστρέφει το τακτόν/ υψίσυχνα, μετατρεπτά,/ στα τελευταία σουξέ.
2. Η καλή φίλη, σπουδαία ποιήτρια, Βικτωρία Θεοδώρου, στο ποίημα της «το πράσινο γιατρεύει», αναμοχλεύει ποιητικά τον στίχο του Φ.Γ. Λόρκα, «πράσινο , πόσο μ αρέσεις πράσινο», μέσα από μια εναυσματική σχέση καταφεύγει στην αισιοδοξία της Άνοιξης μέσα από τις αναταράξεις του νερού της υγρασίας ως υποδόρια αναφορά στον μέγα προσωκρατικό, Θαλή.
ΤΟ ΠΡΑΣΙΝΟ ΓΙΑΤΡΕΥΕΙ
Το πράσινο γιατρεύει κι΄ημερώνει
τα φλογωμένα μάτια, αέρα δίνει στην άρρωστη καρδιά.
Στις φυλλωσιές αφήνω τα θάρρη μου,
πολύ περπάτησα, πολύ πλανήθηκα.
-Πράσινα φτερά, και πράσινο τραγούδι
του Γκαρθία Λόρκα, που τόσον αγαπούσε
το πράσινο, στους κήπους μέσα τραγούδια νέα εμελετούσε.
Κι΄εγώ στα δέντρα θα καταφύγω και ταπεινά θα τους μιλήσω
για το νερό για την καλή κοπριά που λάβαν απ΄τα χέρια μου,
το πώς τα φύτεψα θα τους θυμίσω, σ΄αυτόν τον αγκανθότοπο,
από τη χλόη της άνοιξης κι απ΄το ποτιστικό γρασίδι, του πυρετού ρεμέδιο θα ζητήσω.
3. Από την εποχή που ο Θεοδωράκης μελοποίησε ποιήματα του, έγινε γνωστός, όταν πηρε το Νόμπελ έγινε πασίγνωστος. Ο Οδυσσέας Ελύτης, ούτως ή άλλως θεωρείται με ή χωρίς διαφήμιση, ο κορυφαίος λυρικός ποιητής μέσα από τα αναγνωστικά –ευτυχώς- γίνεται γνωστός στους νέους μας.
ΑΙΘΡΙΕΣ
Τα μυρισμένα χείλη/ της ημέρας φιλούσι/ το αναπαυμένο μέτωπον/ της οικουμένης.
ΑΝΔΡΕΑΣ ΚΑΛΒΟΣ
Όνομα δροσερό σα να μεγάλωσε στο πέλαγος
Ή νά ‘ζησε με μια γαλάζια άνοιξη στα στήθια
Φέρνει σιμά τον κόσμο. Κι είναι η μέρα
Που άρχισε από μέσα της η ενδόμυχη
Ανατολή που ξέχασε τα δάκρυα
Δείχνοντας μεσ’ στους χώρους των ματιών
Γήινα θρύμματα ευτυχίας.
4. που απευθύνεται ο κορυφαίος μας υπερρεαλιστής ποιητής Ανδρεας Εμπειρίκος?
Φυσικά, αποδέκτες είναι οι προσανατολισμένοι στην αντισυμβατική, αντιακαδημαϊκή ποιοτική ποίηση, την ποίηση της υψικαμίνου «φωτεινή ανταύγεια ριπής επι πλεκτάνης» ενός συντηρητικού κόσμου που αργοπεθαίνει μεταπλασμένος ορθολογιστικά, ως αγοραίος.
Από το Μέθεξης, ο Άγγελος Σικελιανός είναι δικός μας.
Το βράδυ όταν τα φύλλα ψιθυρίζουν
Πολλές γυναίκες ομοιάζουν
Με παλαιών χορών στροβίλους
Εις τους οποίους λικνιζόμενες με φιλαρέσκειαν
Γυμνές έως την μέση στροβιλίζονται
Από την μνήμη των μέχρι την πρασιαν των κήπων
Το βράδυ όταν τα φύλλα ψιθυρίζουν
Κάτω απ τα φώτα που στα δέντρα λάμπουν
Και κοκκινίζουν τα παιδιά κοντά στις στέρνες
Με γεύση μαστίχας στα φιλιά των
Και με τα χέρια των βαλμένα
Στα στήθη των χορευτριών
Και στα μαλλιά των.
5. Από πάσης απόψεως ο Κωνσταντινος Καβάφης θεωρείται εθνικός-παγκοσμίως αναγνωρισμένος-ποιητής. Από καταβολής έθνους, θεωρείται μετά τον Όμηρο ο κορυφαίος Έλληνας ποιητής, η αναφορά αναπόφευκτη. Επέλεξα το ποίημα του 1021 «Μελαγχολία του Ιάσονος Κλεάνδρου ποιητού εν Κομμαγηνή 595 μ.Χ.»
Το γήρασμα του σώματος και της μορφής μου
Είναι πληγή από φρικτό μαχαίρι.
Δεν έχω εγκαρτέρησι καμιά.
Εις σε προστρέχω, Τέχνη της Ποιήσεως,
Που κάπως ξέρεις από φάρμακα΄
Νάρκης του άλγους δοκιμές , εν Φαντασία και Λόγω
Είναι πληγή από φρικτό μαχαίρι.-
Τα Φάρμακα σου φέρε, Τέχνη της Ποιήσεως,
Που κάμνουνε-για λίγο- να μη νοιώθεται η πληγή.
6. αναμφισβήτητα για το Δημήτρη Κακαβελάκη έχω αναφερθεί πολλαπλά αφού ο πανάξιος αρθρογράφος των Χ.Ν., ο πολυσχιδής πνευματικός άνθρωπος, ο ανατρεπτικός πρωτοποριακός ποιητής, συνεχώς αναπαράγει νέες συμπαντικές συλλογές. «το γυμνό σώμα» του είναι ένας ύμνος στο «δυισμό» της ποίησης ζωής. Αναφέρομαι συσχετίζοντας με το θέμα στο βιβλίο του «ατ-αξία γήινης σαγήνης»
α
τ
αξία
ανάμνηση
για τους ποιητές
Φοίβο Δέλφη και Rolando Gerta
γ΄
Ιλλιγιώδες
Πάντα με αταξία
Ιλιγγιώδες παρελθόν,
Ιλιγγιώδες παρόν,
Ιλιγγιώδες μέλλον
Andre Brahic
αστροφυσικός
7. ο τρυφερός νεορομαντικός ποιητής Κώστας Καρυωτάκης, που ως γνωστόν έζησε στα νιάτα του και στα Χανιά, αναδύει μορφές ποιητικές με ποιήματα όπως το εις Ανδρέαν Κάλβον, «ω μεγάλε Ζακύνθιε,
των ωδών σου τα μέτρα,/ υψηλά, σοβαρά,/ τους αγώνες εκάλυπτον/ εκτεταμένους…»/ …ως ήλιος, αναβάν/ Τον Όλυμπον, εστάθη/ πάνω εις γυμνά χωράφια,/ εις ανθισμένα ερείπια,/ γνώριμον κλέος…
ή από το Μπαλάντα στους άδοξους ποιητές των αιώνων,
…Αν έζησαν οι Πόε δυστυχισμένοι,
και αν οι Μπωντλαίρ εζήσανε νεκροί,
η Αθανασία τους είναι χαρισμένη.
Κανένας όμως δεν ανιστορεί
και το έρεβος εσκέπασε βαρύ
τους στιχουργούς που ανάξια στιχουργούνε.
Μα εγώ σαν προσφορά κάνω ιερή,
μπαλάντα στους ποιητές άδοξοι πού ‘ ναι….
8. ποιητές: ύποπτοι θαυματοποιοί που πυροβολούν τις λέξεις-και γίνονται πουλιά»
Στιχουργεί ο Τάσος Λειβαδίτης και επειδή το «που» δεν είναι πρόθεση, παραθέτω το δικό του «όλοι γύρισαν. Μόνο οι ποιητές έμειναν για πάντα εκεί.
Το ποίημά του «Ρακοσυλλέκτες» αφιερώνω στον φίλο Γιώργη Κοκκινάκο λάτρη της καλής ποίησης.
Κάθομαι καμιά φορά και συλλογιέμαι τους ρακοσυλλέκτες, έρχονται πάντα από πολύ μακριά, απ την Καρχηδόνα ή την Πετρούπολη, συνήθως φοράνε καπέλα δυσανάλογα με τους νεκρούς τους, έτσι χάνουν σιγά – σιγά τις αναμνήσεις τους, είναι χαμερπείς και θλιμμένοι, ο Ρεμπώ ευχαρίστως θα τους εφόνευε μ’ ένα ψαλίδι- εγώ όμως τους λυπάμαι, γιατί μες στα γένια τους έχουν λίγα άχυρα απ αυτά που αμάρτησα παιδί, έχουν δυό πυροβολισμούς στα μάτια τους απ την έκπληξη της μέρας και τα μαγειρεία που τρώνε σιωπηλοί βγάζουν καπνούς σε σχήματα αγχόνης
Όπου θα κρεμάσουμε κάποτε όλους τους δημαγωγούς.
