Στα βήματα του Ελ Γκρέκο χθες το πρωί… “Στα βήματα του Ελ Γκρέκο”, όπως τα “αποτύπωσε” ο και γενικός γραμματέας της Εταιρίας Ελλήνων Λογοτεχνών, ποιητής και συνθέτης Γιώργος Μαρινάκης, στο ομώνυμο σιντί του, το οποίο είχε την καλοσύνη να μου δώσει μαζί με ένα ακόμα σιντί του, το “Εκόμισα εις την τέχνη”, που περιλαμβάνει 10 μελοποιημένα ποιήματα του Κ.Π. Καβάφη, σε πρόσφατη συνάντησή μας στην Αθήνα. “Κρήτη”, “Στο Φόδελε”, “Χάνδακας”, “Βενέτσια”, “Στη Ρώμη”, “Μαρδίτη”, Στο Τολέδο”, “Ιερά Εξέταση”, “Ο κόμης του Οργκάθ” και “Δομίνικος”, οι τίτλοι των τραγουδιών, τους στίχους και τη μουσική των οποίων έγραψε ο Γιώργος Μαρινάκης και τραγουδούν η Ελένη Κοταδάκη και ο Δημήτρης Κλειδάς. Χάρμα ακούειν! Ανάταση ψυχής!..
«Κάποτε ήταν ο καιρός και ήρθε εκείνη η μέρα/ που η αστραπή κι ο ουρανός σχίσανε τον αέρα». «Κι ο ουρανός έχει φέρει ένα κόκκινο αστέρι/ που δεν το ‘χουν γνωρίσει, σ’ Ανατολή και Δύση». «Μα ο Χάνδακας τον στένευε, τον είχε φυλακίσει/ κι ήθελε πιο πολλούς καρπούς και πιο ψηλά να φτερουγίσει». «Βενέτσια ήρθε τώρα ο Ελ Γκρέκο, στην πόλη σου σαν μαθητής/ βάλτον μες στην αγκαλιά σου και δείξ’ του το φως της ζωής». «Μέσα στην αιώνια την πόλη, που κρύβει μνήμες από κάθε εποχή/ σε οδηγήσαν κάποτε τα βήματά σου, να βρεις καλύτερη ευκαιρία στη ζωή». «Μαρδίτη την άγρια ομορφιά σου θαυμάσανε πολλοί/ και ήτανε γραφτό της μοίρας ο Γκρέκο να σε βρει». «Στο Τολέδο, ιππότες και ευγενείς απ’ την παλιά εποχή,/ θα ζητάνε απ’ του Δομίνικου το χέρι να ξανάρθουν στη ζωή». «Ο μέγας Ιεροεξεταστής συμβούλιο θα καλέσει/ να δούνε αν ο Έλληνας σε αμάρτημα έχει πέσει». «Κι αλλάζαν οι εποχές, καθάρισε ο ουρανός κι ήρθε ένας ήλιος μες στην πόλη,/ ο Γκρέκο ο μαγικός, μαΐστρος φωτεινός, που τον θαυμάζανε όλοι». «Δομίνικε, δοξάστηκες σε μια πατρίδα ξένη/ μα η μνήμη σου αθάνατη στον τόπο σου θα μένει». Δέκα δείγματα γραφής απ’ τα 10 ποιήματα που έγραψε στο πρώτο στάδιο ο Γιώργος Μαρινάκης που κατά τα φαινόμενα έχει μελετήσει σε βάθος το βίο και την πολιτεία του Μεγάλου Κρητικού ζωγράφου που ο Μεγάλος Κρητικός Συγγραφέας Νίκος Καζαντζάκης τον αποκαλεί Παππού. Άλλο, βέβαια, να τους διαβάζεις, κι άλλο να τους ακούεις “μαγικά” μελοποιημένους απ’ τον ποιητή τους, να τους τραγουδούν αισθαντικά (πιάνο/ πλήκτρα/ κιθάρα ο Γιώργος Μαρινάκης, φλάουτο η Αλεξάνδρα Καμινιώτη, τσέλο η Κατερίνα Παντζάρη), ο Δημήτρης Κλειδάς και η Ελένη Κοταδάκη.
«Παππού αγαπημένε. Ολη μου η ζωή ήταν ένας ανήφορος. Ανήφορος και γκρεμός και ερημιά. Κινήσαμε με πολλούς συναγωνιστές, με ιδέες πολλές, με συνοδεία μεγάλη. Μα όσο ανηφορίζαμε κι η κορυφή μετατοπίζονταν και αλάργαινε, συναγωνιστές και ιδέες και ελπίδες μας αποχαιρετούσαν. Λαχάνιαζαν, δεν ήθελαν, δεν μπορούσαν να ανέβουν πιο απάνω. Κι απομέναμε μονάχοι με τα μάτια καρφωμένα στην επόμενη κορυφή. Δεν μας κινούσε η αλαζονεία, ούτε η απλοϊκή βεβαιότητα πως θα σταθεί μια μέρα η κορυφή και θα τη φτάσουμε. Μήτε κι αν τη φτάναμε, πως θα βρούμε εκεί απάνω την ευτυχία, τη σωτηρία και τον παράδεισο. Ανεβαίναμε γιατί ευτυχία, σωτηρία και παράδεισος για μας ήταν η ανάβαση». Αυτά, μεταξύ των άλλων, λέει στην “Αναφορά” του στον Γκρέκο, ο Νίκος Καζαντζάκης. Αυτά στο περίπου, μου φάνηκε, πως του λέει με τα τραγούδια του, εκ μέρους όλων των Ελλήνων και ο Γιώργος Μαρινάκης, ακολουθώντας τα βήματά του.
Η αλληλογραφία μας
Γιάννη Σ. Τσακιράκι, εκδότη – διευθυντή της εφημ. των Αρμένων Αποκορώνου “Ελευθερόπολις”: Ο,τι καλύτερο στο είδος της η αρμενιανή εφημερίδα, το έχω ξαναγράψει αυτό. Μακράν το καλύτερο. Πολλές, πάμπολλες οι “Στάσεις” που έκανα (κι αυτή τη φορά) στις 16 ιδιαίτερα επιμελημένες σελίδες και του τελευταίου (του με αρ. 90 που καλύπτει τους μήνες Ιούλιο, Αύγουστο και Σεπτέμβριο τ.ε.) φύλλου της. Στο “Γραμματσάκι” και στη “Ροδαρά” του Χαράλαμπου Μπουρνάζου, στις “Γλάστρες” της Πόπης Γαβριλάκη, την συμμαθήτριά μου στο Γυμνάσιο Βάμου, στον “Μανούσο” τον Γιώργη Καπριδάκη, στις παλιές και στις σημερνές φωτογραφίες, στις αρμενιανές και αποκορωνιώτικες ειδήσεις, στις ρίμες και στα κοινωνικά, στα πολλά πάντα όλα. Να είσαι πάντα γερός για να συντονίζεις, έτσι όπως αποτυπώνεις το “αρμενιανό εμείς”, Γιάννη!
