«Στα Ζάλα των Προγόνων»

Με το τελείωμα της προηγούμενης χρονιάς είχαμε την τύχη να πάρουμε από το φίλο μας Θανάση Πατεράκη, πρόεδρο του Συλλόγου Στιχουργών Ν. Χανίων, το τελευταίο, πέμπτο στη σειρά, βιβλίο με τίτλο «Στα Ζάλα των Προγόνων». Με την πρώτη ματιά και το πρώτο ξεφύλλισμα, διαπιστώνεις ότι πρόκειται για μια καλή και προσεγμένη δουλειά. Στο εξώφυλλο, η φωτογραφία σε οδηγεί στη διαδοχή των προγόνων και κάνει γνωστό το περιεχόμενο με Κρητική ποίηση, μαντινάδες, ρίμες, ριζίτικα και ποιήματα.
Στην αρχή του βιβλίου και αντί προλόγου, ο συγγραφέας εκφράζει με τον ποιητικό του λόγο την αγωνία του για τις αλλαγές προς τα χειρότερα και για τον κίνδυνο αλλοτρίωσης του τόπου μας και των κατοίκων του και το εκφράζει ποιητικά όπως
«Πού είν’ αυτοί που γράψανε ολόκληρη ιστορία
και που παλέψαν με στοιχειά και αμέρωτα θηρία»
Ακολουθούν, στο βιβλίο, τα “αφιερώματα” δηλ. σχόλια και απόψεις μεγάλου αριθμού στιχουργών, μαντιναδολόγων, ριμαδόρων, ποιητών καλλιτεχνών αλλά και θεσμικών παραγόντων οι οποίοι σαν οι πλέον ειδικοί αναφέρονται και εκθειάζουν κυρίως ποιητικά το έργο του Πατεράκη.
Μετά αρχίζει ουσιαστικά το περιεχόμενο του βιβλίου με μαντινάδες, ριζίτικα, ρίμες, στοιχεία της λαϊκής μας παράδοσης που ανθούν και καρποφορούν στην Κρήτη και συνεχίζοντας την παράδοση της πολιτιστικής μας κληρονομιάς, εκφράζουν τον έρωτα, την αγάπη, την ανδρεία, τα πάθη αλλά και με σάτιρα και θυμοσοφία της Κρητικής ζωής.
Ιδιαίτερα οι ρίμες και οι μαντινάδες, περισσότερες από χίλιες, δεν ταξινομούνται σε κατηγορίες, αναλόγου περιεχομένου. Ετσι διαβάζονται ευχάριστα αφού παρουσιάζουν εναλλαγές νοημάτων και εντυπώσεων.
Η μαντινάδα, όπως γράφει, είναι η ομιλιά η “μιλιά” της Κρήτης.
«Η μαντινάδα η καλή είναι η μιλιά τση Κρήτης
κόρη αγγελοκάμωτη και μάνα κι αδελφή της».
Ο συγγραφέας, λυράρης, πρωτοχορευτής και δάσκαλος Κρητικών χορών, έζησε μικρός στον καθαρό και ελεύθερο αέρα των Σελινιώτικων βουνών και έμεινε ατόφιος ποιητής και λάτρης της Κρήτης και της Κρητικής παράδοσης. Ολα τα έργα του αναδίδουν χρώμα και άρωμα Κρήτης. Δίδουν μαθήματα για την υπερηφάνεια, παλικαριά, ντομπροσύνη, φιλοπατρία αλλά και φιλίας, καλοσύνης, φιλοξενίας, δικαιοσύνης, συμπόνιας και αγάπης για την Κρήτη και την Κρητική παράδοση. Κάθε σελίδα του βιβλίου του είναι ξεχωριστή και ιδιαίτερη με ποικιλία νοημάτων, συμβουλών, μηνυμάτων και συναισθημάτων.
Ετσι ο συγγραφέας συμβουλεύει:
– Ανθρωπε όπου κι αν βρεθείς ποτέ μη λησμονήσεις
πως ότι σπείρεις στη ζωή εκείνο θα θερίσεις.
Για τη φιλία:
– Αυτός που βάζει το εμείς απ’ το εγώ του πάνω
όσα κι αν έχω δίνω τα φίλο να τονε κάνω.
Για την υπερηφάνεια:
– Και με σπασμένα τα φτερά πάλι πετώ ακόμα
και όσο κι αν θέλουν μερικοί δεν θα με δουν στο χώμα.
Για τη λεβεδιά και ανθρωπιά:
– Κρήτη δασκάλα τσ’ ανθρωπιάς εσύ μ’ έχεις διδάξει
μια λεβεδιά και μια τιμή πως να τα κάνω πράξη.
Για τις πυρκαγιές:
– Χίλια σπίρτα ένα δεντρό είν’ ικανό να φτιάξει
μα ένα σπίρτο, ολόκληρο δάσος μπορεί να κάψει.
Για την αιμοδοσία:
– Αν χρειαστεί το αίμα σου, δώσ’ το και μη φοβάσαι
σε κείνους που ‘χουν ανθρωπιά, σα θέλεις να λογάσαι.
Για την προσφυγιά:
– Ανθρωποι που βαδίζουνε τση προσφυγιάς το ζάλο
σαν το Χριστό σηκώνουνε ένα σταυρό μεγάλο.
Για την Κρητική παράδοση:
– Τέσσερα πράγματα θα βρεις ξένε στη Κρήτη μέσα
Φιλοξενία, Λεβεδιά, Φιλότιμο και Μπέσα.
Ο συγγραφέας, στιχουργός, μαντιναδολόγος, ριμαδόρος και ποιητής, διακρίνεται για την αρετή του και την αγάπη στην πατρίδα, στη θρησκεία, στην οικογένεια και στις παραδόσεις της Κρήτης. Είναι άξιος συνεχιστής του έργου, σημαντικών ανδρών της Κρήτης, όπως του Κορνάρου, του Φραγκούλη, του Σκορδαλού, του Μουντάκη. Το βιβλίο του είναι και επίκαιρο, μέσα στους χαλεπούς καιρούς που ζούμε και οι αναφορές του στην ιστορική μνήμη και προσφορά το κάνουν αξιόλογο και εθνικά χρήσιμο.
Με την ζωή και τα έργα του, ο συγγραφέας όχι μόνο βαδίζει και ακολουθεί τα ζάλα των προγόνων του αλλά αφήνει και τα δικά του χνάρια και “περπατησιές” για να ακολουθήσουν και οι νεότεροι διότι συμβουλεύει:
– Τον άνθρωπο που περπατεί με τση πρεπιάς το ζάλο
μεσ’ τση καρδιά μου τον μπαξέ θέλω να τονε βάλω.
Την υψηλή ποιότητα του συνολικού έργου του συγγραφέα, βεβαιώνει και το πλήθος των βραβείων, επαίνων και διακρίσεων που έχει λάβει για τα έργα του που διακρίθηκαν σε πανελλήνιους διαγωνισμούς. Μικρός αριθμός από τις διακρίσεις του αυτές φαίνεται στις τελευταίες σελίδες του βιβλίου.
Ηδη το τελευταίο αυτό έργο του πολυβραβευμένου συγγραφέα έσπευσε να βραβεύσει, αυτές τις μέρες του 2019, η Διεθνής Εταιρεία Ελλήνων Λογοτεχνών και πιστεύουμε ότι θα βρει τη θέση του σε κάθε βιβλιοθήκη και σε κάθε σπίτι της Κρήτης αλλά και της Ελλάδας γενικότερα.
Συγχαρητήρια Θανάση και να έχεις υγεία να συνεχίζεις και με άλλα τέτοια έργα.