Η κρητική μουσική χωροφυλακή. Από το αρχείο πολιτισμού. Το σώμα της μουσικής χωροφυλακής, το οποίο δημιούργησαν το 1899 οι Ιταλοί καραμπινιέροι που ήρθαν στην Κρήτη για την ίδρυση της Κρητικής Χωροφυλακής με τον Alfonso Di Maio, είχε λεπτομερείς και αυστηρούς κανόνες κατάταξης των νέων μουσικών χωροφυλάκων.
Στo «Παράρτημα της Εφημερίδος της Κυβερνήσεως εν Κρήτη» της 27/2/1909 στο Διάταγμα αρ. 23 ορίζονταν οι σωματικές, οι κοινωνικές και οι νομικές προϋποθέσεις για την κατάταξη στο σώμα, η εκπαίδευση και οι όροι παραμονής. Ο υποψήφιος έπρεπε να έχει ύψος άνω του 1.60, ηλικία από 18 έως 30 ετών, να είναι άγαμος ή χήρος, να έχει τη συγκατάθεση του κηδεμόνα αν ήταν ανήλικος (ενήλικος θεωρούταν όταν συμπληρωνόταν το 21ο έτος ηλικίας) και να έχει καλή διαγωγή. Η πιστοποίηση του ύψους, της ηλικίας και της οικογενειακής κατάστασης γινόταν από το Δήμαρχο, ενώ η καλή διαγωγή βεβαιωνόταν από την οικία μοιραρχία χωροφυλακής, διότι ο μουσικός χωροφύλακας δεν έπρεπε να είναι επιρρεπής στη χαρτοπαιξία, τα αφροδίσια νοσήματα, την οινοποσία, και τις κακές έξεις, δηλαδή τις κακές συναναστροφές και τους καβγάδες.
Η κατάσταση της υγείας ελεγχόταν από στρατιωτικό γιατρό, ενώ οι μουσικές γνώσεις από τον αρχιμουσικό, ο οποίος προχωρούσε στην ανάλογη θέση κατάταξης. Οι μαθητευόμενοι μουσικοί χωροφύλακες εκπαιδεύονταν για έξι μήνες. Ο χρόνος θητείας οριζόταν από 2-6 έτη ανάλογα με τις ανάγκες της υπηρεσίας. Στους μόνιμους μουσικούς χωροφύλακες ο γάμος επιτρεπόταν μόνο μετά την παρέλευση οκτώ ετών στην υπηρεσία. Επίσης, αν κάποιος ήθελε να παρατείνει τη θητεία του όφειλε να ειδοποιήσει εγγράφως την Ανωτέρα Διοίκηση πριν τη λήξη της και μπορούσε να παραμείνει έως έξι μήνες.
Η κακή διαγωγή στην υπηρεσία, η οκνηρία ή οποιαδήποτε άλλη επιλήψιμη πράξη θα οδηγούσε αυτόματα στην απόλυση από τη χωροφυλακή. Η ιεραρχία ήταν ως εξής: αρχιμουσικός ανθυπομοίραρχος, υπαρχιμουσικός ανθυπασπιστής, ενωματάρχες, υπενωματάρχες, 29 χωροφύλακες και 5 μαθητευόμενοι. Οι μουσικοί χωροφύλακες μπορούσαν να κυκλοφορούν με πολιτικά ρούχα, με εξαίρεση τους μαθητευόμενους, όπως επίσης επιτρεπόταν να παίξουν σε ιδιωτικές συνάξεις με πολιτικά ρούχα αρκεί να είχαν την άδεια του αρχιμουσικού και του διοικητή της μοιραρχίας. Η δημοσίευση όλων αυτών των κανόνων δείχνει την πειθαρχία της χωροφυλακής και τη σωστή, αδιάβλητη επιλογή των ικανότερων μελών της.
Η άμεμπτη κοινωνική διαγωγή και η ηθική προσωπική ζωή γενικότερα αποτελούσαν βασικές προϋποθέσεις για την κατάταξη. Τέλος, σημαντικό γεγονός αποτελεί η αλλαγή του τίτλου της επίσημης κυβερνητικής εφημερίδας, δηλαδή από «Επίσημος Εφημερίς της Κρητικής Πολιτείας» η εφημερίδα τιτλοφορείται «Παράρτημα της Εφημερίδος της Κυβερνήσεως εν Κρήτη», καθώς το 1909 αποχωρούν από την Κρήτη οι Μεγάλες Δυνάμεις και η Ένωση με την Ελλάδα κοντεύει να ολοκληρωθεί.
*Ο κ. Αγησίλαος Κ. Αλιγιζάκης είναι ιατρός ορθοπεδικός, πολιτισμολόγος
