Ο πρώτος αγροτικός συνεταιρισµός στην Ελλάδα και στον κόσµο ιδρύθηκε στα Αµπελάκια Θεσσαλίας µε την επωνυµία «Κοινή συντροφιά Αµπελακίων» το 1778 κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας. Το συνεταιριστικό κίνηµα της Ελλάδας, µε τη σύγχρονη µορφή του, θωρείται ότι αρχίζει το 1900 µε την ίδρυση του αγροτικού συνεταιρισµού Αλµυρού, που ονοµαζόταν «Μετοχικός Γεωργικός Σύλλογος Αλµυρού».
Το 1914 ψηφίστηκε στην Ελλάδα ο νόµος 602/1914 περί συνεταιρισµού, οπότε ξεκίνησε µια έντονη ανάπτυξη των συνεταιρισµών. Η αγροτική µεταρρύθµιση της κυβέρνησης Βενιζέλου το 1917 και η υποχρεωτική εφαρµογή της µε αλλεπάλληλα διατάγµατα από το 1922 έως το 1926, λόγω της Μικρασιατικής Καταστροφής, έδωσε κλήρο στους ακτήµονες δίνοντας ώθηση στη γεωργία. Παρόλα αυτά η συνεταιριστική οργάνωση ήταν αναγκαία για την οικονοµική επιβίωση των αγροτών, γι’ αυτό το 1930 υπάρχουν 2800 συνεταιρισµοί στην Ελλάδα, οι οποίοι αριθµούσαν 168.000 µέλη και είχαν µέση δύναµη 60 µέλη.
Με αυτή τη λογική µια ενδιαφέρουσα είδηση για τη συνεταιριστική κίνηση στα Χανιά ήταν η ίδρυση του πρώτου αγροτικού συνεταιρισµού στον Αποκόρωνα στις 12/5/1929. Με πρωτοσέλιδο άρθρο ο «Παρατηρητής» και τίτλο «Ο Συνεταιρισµός Αποκορώνου» στις 25/5/1929 ανακοινώνει δηµόσια την ίδρυση του πρώτου συνεταιρισµού µαζί µε την οµιλία του προέδρου Νικόλαου Βολακάκη. Ο συνεταιρισµός «Τα Λευκά Όρη» είχε ως στόχο, όπως αναφέρει ο πρόεδρος, να αναπτύξει τη γεωργία η οποία ήταν υποανάπτυκτη σε ολόκληρη την Ελλάδα. Έδρα του συνεταιρισµού ορίστηκαν οι Καλύβες και ο πρόεδρος παρακάλεσε τους κατοίκους της Πλάκας, του Κόκκινου Χωριού και των Καλυβών να υπογράψουν το καταστατικό, όπως είχαν κάνει και οι κάτοικοι των άλλων χωριών για να πάρουν την τελική έγκριση ίδρυσης του συνεταιρισµού από το υπουργείο Γεωργίας.
*Ο κ. Αγησίλαος Κ. Αλιγιζάκης είναι ιατρός ορθοπεδικός, πολιτισµολόγος
Πηγή
Συνεταιριστική οικονοµία, https://eclass.upatras.gr/modules/document/file, 19/11/2023.
