Σύσσωµη η κρητική κοινωνία συµµετείχε στο ετήσιο µνηµόσυνο του Ελευθερίου Βενιζέλου στις 21/3/1937. Σε όλες τις πόλεις και κωµοπόλεις της Κρήτης έγιναν επιµνηµόσυνες δεήσεις, ενώ το επίκεντρο των εκδηλώσεων ήταν στα Χανιά.
Ο ∆ήµος Χανίων είχε διοργανώσει την τελετή στον ιερό ναό του Προφήτη Ηλία στο Ακρωτήρι, στην οποία χοροστάτησε η Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Κρήτης, µε τη συµµετοχή της χορωδίας Χαλέπας, παρουσία του Σοφοκλή Βενιζέλου, Θεµιστοκλή Σοφούλη, Γ. Καφαντάρη, Γ. Παπανδρέου και άλλων σηµαντικών πολιτικών και κοινωνικών προσωπικοτήτων της Ελλάδας. Ακολούθησε ο επιτάφιος λόγος και στη συνέχεια η κατάθεση των στεφάνων. Το απόγευµα της ίδιας ηµέρας έγιναν τα αποκαλυπτήρια του αγάλµατος του Ελευθερίου Βενιζέλου στην πλατεία της Χαλέπας υπό τους ήχους της Φιλαρµονικής Ρεθύµνου. Ακολούθησε πανηγυρικός λόγος και εκφώνηση ποιηµάτων από τη χορωδία Χαλέπας. Η εκδήλωση ολοκληρώθηκε µε την παρέλαση παλαιών πολεµιστών µπροστά από το άγαλµα («Εσπερινός Ταχυδρόµος» 21/3/1937, 23/3/1937).
Στην ίδια εφηµερίδα υπάρχει σε πρωτοσέλιδο άρθρο η καταγωγή του εθνάρχη, η οποία έλκει τις ρίζες της, σύµφωνα µε τον δηµοσιογράφο από την οικογένεια Κρεββατά της Σπάρτης. Γενάρχης ήταν ο Μπενιζέλος Κρεββατάς, ο οποίος συµµετείχε µαζί µε τα αδέλφια του στην επανάσταση των αδελφών Ορλώφ το 1770. Ο Μπενιζέλος έχασε δύο αδέλφια, τα οποία σφαγιάστηκαν από τους Τούρκους, ενώ ο ίδιος διέφυγε στα Χανιά όπου πήρε το όνοµα Μπενιζέλος και τα παιδιά του, Μπενιζελάκια.
Ο γιός του Πέτρος απέκτησε πέντε γιούς, µεταξύ των οποίων και τον Κυριάκο Βενιζέλο (το 1810), πατέρα του Ελευθερίου Βενιζέλου. Ο Κυριάκος γεννήθηκε στα Χανιά, αλλά µόλις έγινε έφηβος πολέµησε στη Μονεµβασιά µε το επαναστατικό σώµα του Κουµή. Στη συνέχεια, υπηρέτησε στο γραφείο του Καποδίστρια, πήρε γαίες και εγκαταστάθηκε στη Μονεµβασιά. Ξανακατέβηκε στα Χανιά και άνοιξε εµπορικό κατάστηµα, αλλά η συµµετοχή του στην τοπική επανάσταση προκάλεσε την εξορία του στην Ελλάδα από τους Τούρκους.
Εν τω µεταξύ, νυµφεύθηκε τη Στυλιανή Χάλη από το Θέρισο και το 1851 εγκαταστάθηκε µόνιµα στα Χανιά, όπου συνέχισε την εµπορική του δραστηριότητα µε επιτυχία, καθώς ήταν µορφωµένος και ιταλοµαθής.
Ο δηµοσιογράφος αναφέρει ότι λόγω του θανάτου πολλών αρσενικών παιδιών ο Κυριάκος, όταν γεννήθηκε ο Ελευθέριος, ακολούθησε το τοπικό έθιµο σύµφωνα µε το οποίο εγκατέλειψε το νεογέννητο παιδί σε ένα γειτονικό χωράφι. Ένας συγχωριανός «βρήκε» το παιδί και το επέστρεψε στο σπίτι του, οπότε θεωρήθηκε τυχερό («Εσπερινός Ταχυδρόµος» 21/3/1937).
Από τα παραπάνω γίνεται φανερό ότι ένα χρόνο µετά τον θάνατό του ο Βενιζέλος παρέµενε ζωντανός στη µνήµη όλων των Ελλήνων, οι οποίοι ένοιωθαν την ανάγκη να τον τιµήσουν.
*Ο κ. Αγησίλαος Κ. Αλιγιζάκης είναι
ιατρός ορθοπεδικός, πολιτισµολόγος
