Στα ύψη έχει εκτοξευτεί η συνομωσιολογία στη χώρα μας.
Προκύπτει από τη σύγκριση ευρημάτων έρευνας για τις θεωρίες συνομωσίας:
α. Της αμερικανικής εταιρίας Public Policy Polling για άλλες δυτικές χώρες,
β. Της Metron Analysis για την Ελλάδα, το 2013.
Κυρίαρχη μέχρι σήμερα, συνομωσιολογία που αποδέχονται 3 στους 4 Έλληνες:
Η Ευρώπη μας δάνειζε απλόχερα για να αγοράζουμε προϊόντα ευρωπαϊκών εταιρειών και παράλληλα να γιγαντώνεται το χρέος μέχρις χρεοκοπίας, ώστε να μας εξαγοράσουν στη συνέχεια αντί ‘’πινακίου φακής’’.
Οι εξελίξεις δείχνουν τη συνομωσία αληθοφανή.
Τι συγκρατεί όμως η κρησάρα της λογικής;
Αναμφισβήτητα κυρίως ευρωπαϊκές εταιρείες ήταν αποδέκτες όχι μόνο των δανεικών αλλά και των δωρεάν 100 δις περίπου της ΕΕ για την αγροτική αναδιάρθρωση.
Εταιρίες που παράγουν κυρίως καταναλωτικά προϊόντα, αυτοκίνητα κα. παρόμοια.
Ερώτημα 1: Απευθύνθηκε άραγε η Ελλάδα σε άλλες εταιρίες π.χ. Γαλλικές, Γερμανικές κλπ που παράγουν αναπτυξιακά προϊόντα, όπως νέες τεχνολογίες και τεχνογνωσία για την προώθηση της καινοτομίας, ή παράγουν μηχανολογικούς εξοπλισμούς για την μεταποίηση, τυποποίηση αγροτικών προϊόντων κα;
Ζήτησε άραγε η χώρα προϊόντα από τέτοιες εταιρίες για να προωθήσει αναπτυξιακά σχέδια και ‘’έφαγε πόρτα’’ και ‘’σπρώχτηκε’’ στις εταιρίες καταναλωτικών;
Αν ναι τότε πράγματι θα μπορούσε να ισχύει η θεωρία συνομωσίας.
Δεν έγινε όμως έτσι. Οι αποφάσεις διαχείρισης ήταν καθαρά Ελληνικές και φυσικά η χώρα δεν είχε κανένα σχέδιο ανάπτυξης.
Ερώτημα 2: Υπάρχει και ένα δεύτερο –πιο κρίσιμο- ερώτημα, αν δεχτούμε τη θεωρία της συνομωσίας.
Πως εμείς οι έξυπνοι Έλληνες, την πατήσαμε και μας κορόιδευαν τόσες δεκαετίες οι ‘’κουτόφραγκοι’’; Παραδεχόμαστε δηλ. ότι οι δανειστές ήταν σίγουροι ότι θα διασπαθίζαμε τα δανεικά και ότι θα καταλήγαμε, ανοήτως, στη χρεοκοπία.
Δεν διανοούμαι κάτι τέτοιο γιατί οι ξένοι γνωρίζουν τους Έλληνες από τα εκατομμύρια μεταναστών στη δύση, που είναι έξυπνοι, ευημερούν και διαπρέπουν και δεν δίδουν την εικόνα ότι οι Έλληνες εντός Ελλάδας θα μπορούσαν να πιαστούν τόσο ‘’κορόιδα’’.
Συνωμοσίες φυσικά εξυφαίνονται πριν ακόμη από την εποχή της Αρχαίας Ελλάδας, άλλες με επιτυχία, άλλες όχι.
Μη μας διαφεύγει ότι υπάρχουν σύγχρονες ευρωπαϊκές χώρες, μικρότερες από την Ελλάδα, με επίσης υψηλή γεωστρατηγική αξία και καμιά συνωμοσία ισχυρών δεν τους πήρε τα ….‘’ασημικά και τα πετρέλαια’’. Δανείστηκαν, αξιοποίησαν τον πλούτο τους και τώρα φιγουράρουν πιο μπροστά από τους ισχυρούς, στην παγκόσμια λίστα ευημερίας και κράτους δικαίου.
ΜΙΑ ΛΕΡΝΑΙΑ ΥΔΡΑ ΠΙΣΩ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΡΙΣΗ
Γιατί άραγε η χώρα δεν αξιοποίησε παραγωγικά το ξένο χρήμα;
Η απάντηση βρίσκεται στο ελληνικό πελατειακό σύστημα διαχείρισης της εξουσίας.
Οι σύγχρονες δυτικές δημοκρατίες μετεξελίσσοντας την αρχαία αθηναϊκή δημοκρατία, δόμησαν με επιτυχία τον Ευνομούμενο τύπο δημοκρατίας, (με βάση την αρχή ‘’κυριαρχία του νόμου’’ κατά Max Weber).
Η ελληνική δημοκρατία εγκλωβίστηκε στον Πελατειακό τύπο δημοκρατίας. Ένα σύστημα διαχείρισης της εξουσίας, με κινητήρια μηχανή τον πελατειασμό.
Η ψήφος του πολίτη έγινε κυρίαρχο αντικείμενο ‘’συναλλαγής’’ και εκμαυλισμού ανάμεσα στη συντριπτική πλειονότητα των πολιτικών και την επίσης συντριπτική πλειονότητα των:
Πολιτών, συνδικαλιστών, αυτοδιοικητικών, δημόσιων υπαλλήλων, επιχειρηματιών κλπ.
Οι πελατειακές σχέσεις προϋπήρχαν της μεταπολίτευσης μεν, κυριάρχησαν όμως πλήρως κατά τη διάρκειά της και έγιναν η μήτρα τροφοδότης που εκτόξευσε πολλές άλλες προϋπάρχουσες παθογένειες.
Δεν είναι ασύνδετες μεταξύ τους παθογένειες η εκτεταμένη διαφθορά σ’ όλα τα κοινωνικά επίπεδα, η ξέχειλη συνομωσιολογία, ο γλοιώδης λαϊκισμός ελληνικής κοπής, η χαμηλή παραγωγικότητα του κράτους, η προβληματική παιδεία κα, .
Είναι τα κεφάλια της Λερναίας Ύδρας που κορμός της είναι το πελατειακό σύστημα.
Τα πρόσωπα που στελεχώνουν το μέχρι σήμερα κυβερνητικό-κομματικό-αυτοδιοικητικό-συνδικαλιστικό, σύστημα, κατά συντριπτική πλειονότητα, ανεξάρτητα από κομματικές-ιδεολογικές ετικέτες, επί 10ετίες έκαναν ‘’διατριβές’’ στην ίδια πελατειακή θεωρία και τεχνογνωσία.
Για εκείνους που κυβέρνησαν, οποιουδήποτε κομματικού χρώματος, η εύκολη και πελατειακά αποδοτική δουλειά, ήταν να διαμοιράζουν τα δανεικά έναντι ψήφων. Ταυτόχρονα όλοι όσοι αντιπολιτευόταν, οποιουδήποτε κομματικού χρώματος (πλην ελάχιστων και μεμονωμένων εξαιρέσεων) ενώ γνώριζαν την καταστροφική διασπάθιση, απλά κατάγγελλαν –υποκριτικά- τους εκάστοτε κυβερνώντες ότι μοίραζαν μόνο ‘’κουλούρια και ψίχουλα’’.
Ο δρόμος για μια παραγωγική αναπτυξιακή αξιοποίηση των δανεικών, εμφανιζόταν δύσκολος και πελατειακά ασύμφορος. Γι’ αυτό και δεν ευδοκίμησε.
Τα παραπάνω εξηγούν και το γιατί τηρείται ‘’σιγή ιχθύος’’ για τα βαθύτερα αίτια της κρίσης, αλλά και για το πώς αυτά θα αναιρεθούν.
ΓΙΑΤΙ 8 ΧΑΜΕΝΑ ΧΡΟΝΙΑ.
Τα 8 χαμένα χρόνια της κρίσης απέδειξαν με τραγικό τρόπο ότι η χώρα δεν έχει αποκτήσει μέχρι σήμερα τεχνογνωσία πώς να χτίσει ένα αποτελεσματικό κράτος, πώς να παράγει στις σύγχρονες διεθνείς συνθήκες αλλά και πώς να συζητά στα διεθνή τραπέζια των διαπραγματεύσεων, με δικά της ολοκληρωμένα και πειστικά σχέδια για το αύριο.
Η συντριπτική πλειονότητα των κυβερνητικών, κομματικών και συνδικαλιστικών πρωτοκλασάτων τα 43 χρόνια της μεταπολίτευσης, όντας ζυμωμένοι στην ίδια ‘’πελατειακή σκάφη’’, δεν μπορούν να γίνουν, ξαφνικά με ‘’επιφοίτηση’’, φορείς της αναγκαίας μεγάλης αλλαγής πορείας της χώρας.
Το αυτό φυσικά ισχύει και για τους πολιτικά ακραίους.
Φυσικά ούτε λόγος για εύκολη και βιώσιμη διακομματική συνεννόηση. (Παράδειγμα: Το 4-2-1 το 2012, δεν παζαρευόταν από τα τρία κόμματα ως η ‘’χρυσή’’ αναλογία άξιων στελεχών για το ξεπέρασμα της κρίσης και αλλαγής πορείας. Πελατειακός διαμοιρασμός θέσεων εξουσίας ήταν).
Κατά τη γνώμη μου κλειδί για την πορεία μπροστά είναι πριν απ’ όλα, να συνειδητοποιήσει ο πολίτης ότι η πελατειακή διαχείριση της εξουσίας ήταν εκείνο που κυοφόρησε και γέννησε την καταστροφική κρίση. Αν δεν αλλάξουμε πορεία, το ικανότερο ανθρώπινο δυναμικό της χώρας θα συνεχίσει να αιμορραγεί προς τη δύση και η χώρα δύσκολα θα ανακάμψει.
Επιστρέφοντας στο θέμα συνομωσιολογία, θεωρώ ότι αυτό που συχνά αναμασάμε: ‘’…ότι και να κάνουμε εμείς, … όλα τα κανονίζουν οι …μεγάλοι’’, είναι άλλοθι απραξίας.
Και αυτό δεν ταιριάζει σε μια χώρα και ένα λαό που διαχρονικά έχει αποδείξει ότι έχει ικανότητες και όταν θέλει, μπορεί.
(Βλέπε προηγούμενα άρθρα μου για την Πελατειακή Δημοκρατία από το 2013, στην έγκριτη εφημερίδα ‘’Χανιώτικα Νέα’’ και στην προσωπική μου ιστοσελίδα www.aksiokratia.gr )
* Ο Στέφανος Ανδριάνης είναι Αντισ/γος ε.α , Πολιτ. Μηχανικός,
– πρώην αιρετός της αυτοδιοίκησης ν. Χανίων.
– πρώην Πρόεδρος & Διευθ. Σύμβουλος των ΕΑΣ, (ΕΒΟ-ΠΥΡΚΑΛ)
