Το μεγάλο έργο του Μίκη Θεοδωράκη, τιμάται και αναγνωρίζεται για ακόμα μια φορά από τα Χανιά, τον τόπο καταγωγής του. Ο “Ουρανομήκης” του μακαριστού Ειρηναίου Γαλανάκη συνεχίζει να αφήνει το ξεχωριστό του αποτύπωμα στην Ελλάδα μα και σε κάθε “γωνιά” του κόσμου, όπου ηχούν μελωδίες.
Το Φεστιβάλ “Μίκης Θεοδωράκης 2017” αρχίζει σήμερα στα Χανιά και θα κορυφωθεί την Κυριακή με μία μεγάλη συμμετοχική εκδήλωση με τίτλο “Είμαστε 1013” που θα πραγματοποιηθεί την Κυριακή 30 Ιουλίου στο παλιό λιμάνι των Χανίων. Η ιδιαιτερότητα της εκδήλωσης αυτής είναι ότι επαγγελματίες και ερασιτέχνες μουσικοί, “χωρίς σολίστες, χωρίς μαέστρο” θα συγκεντρωθούν για να τραγουδήσουν όλοι μαζί 8 τραγούδια του Μίκη Θεοδωράκη. Οι στίχοι των τραγουδιών, αλλά και η ιστορία τους, φιλοξενούνται στο σημερινό αφιέρωμα των Χ.Ν., το οποίο μπορούν οι συμμετέχοντες να έχουν μαζί τους την ημέρα της εκδήλωσης. Παράλληλα, “ανασκαλεύοντας” το αρχείο των Χ.Ν., ανασύρουμε μερικά στιγμιότυπα της πορείας του, ταξιδεύοντας στην μεγάλη πολιτική και καλλιτεχνική του ιστορία.
Το πρόγραμμα του Φεστιβάλ “Μίκης Θεοδωράκης 2017”
Σήμερα, Παρασκευή, στις 8.30 το βράδυ, στο πατρικό σπίτι των Θεοδωράκηδων στον Γαλατά ο πιανίστας Γιώργος Σαλτάρης θα αποδώσει μελωδίες του μεγάλου Έλληνα συνθέτη, ενώ θα προβληθούν οι μικρού μήκους ταινίες: «Το σπίτι είχε τη δική του ιστορία» και «Μια γρήγορη ματιά», με μουσική του Μίκη Θεοδωράκη.
Το Σάββατο 29 Ιουλίου στο θέατρο της Ανατολικής Τάφρου, στις 9.30 το βράδυ το μουσικό σύνολο «Vamos Ensemble» συμπράττει με την Ιωάννα Φόρτη στο τραγούδι σε μια βραδιά αφιερωμένη σε τραγούδια και μελωδίες που έγραψε ο Μίκης Θεοδωράκης για τον κινηματογράφο.
Ο κινηματογράφος αποτέλεσε ένα ιδιαίτερο πεδίο δημιουργίας για τον Μίκη.
Μελωδίες που συνδέθηκαν με μοναδικές ταινίες. Μελωδίες που αυτονομήθηκαν από το κινηματογραφικό τους ταίρι και ακολούθησαν και παράλληλη πορεία. Μελωδίες και τραγούδια που γνώρισαν και γνωρίζουν μεγάλη επιτυχία.
Η είσοδος είναι ελεύθερη.
Την Κυριακή 30 Ιουλίου, στις 7.30 το απόγευμα, στο παλιό λιμάνι των Χανίων, επαγγελματίες και ερασιτέχνες μουσικοί συγκεντρώνονται και τραγουδάνε 8 τραγούδια του Μίκη Θεοδωράκη.
Παράλληλα έως τις 30 Ιουλίου στο Κέντρο Αρχιτεκτονικής Μεσογείου θα παρουσιάζεται έκθεση αρχειακού υλικού και αφίσας η οποία περιλαμβάνει 51 αυθεντικές κινηματογραφικές αφίσες της ταινίας του Μιχάλη Κακογιάννη για τον θρυλικό Ζορμπά. Η συλλογή και η επιμέλεια της έκθεσης ανήκει στον ηθοποιό Λευτέρη Λαμπράκη.
είμαστε 1013
ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΝΤΕΣ
www.eimaste1013.gr
Αυτή είναι η επίσημη ιστοσελίδα της εκδήλωσης. Εδώ θα βρείτε περισσότερες πληροφορίες για τη διοργάνωση, χρήσιμους συνδέσμους, ανακοινώσεις καθώς και τους στίχους των τραγουδιών που θα τραγουδήσουμε όλοι μαζί.
Μουσική προετοιμασία
Μέχρι την Κυριακή οφείλουμε να προετοιμαστούμε όσο το δυνατόν καλύτερα. Για το λόγο αυτό έχουμε αναρτήσει όλα τα βίντεο από τις πρόβες μας. Αναζητήστε τα στο YouTube: είμαστε1013 Χανιά (ή eimaste1013 chania) και μελετήστε προσεκτικά τον τρόπο που τραγουδάμε το κάθε κομμάτι. Οι πρόβες έγιναν μόνο με πιάνο ενώ στην εκδήλωση θα υπάρχει πλήρης ορχήστρα.
Αμφίεση – Απαραίτητα αντικείμενα
Όσοι συμμετέχουν στην εκδήλωση φορούν άσπρα, μαύρα ή ασπρόμαυρα ρούχα. Έτσι θα έχουμε μια ομοιόμορφη εικόνα ως ένα ενιαίο καλλιτεχνικό σύνολο. Την Κυριακή ας έχουμε μαζί μας ένα μπουκαλάκι νερό, τους στίχους των τραγουδιών ή το αντίστοιχο αφιέρωμα της εφημερίδας, το απαραίτητο βραχιολάκι, χαμόγελο και καλή διάθεση.
Χώρος – Ώρα έναρξης
Η εκδήλωση θα γίνει στην πλατεία πίσω από το Γιαλί Τζαμισί και θα ξεκινήσει ΑΚΡΙΒΩΣ ΣΤΙΣ 7:30. Προγραμματίστε την έγκαιρη προσέλευσή σας και υπολογίστε ότι πιθανόν θα χρειαστεί επιπλέον χρόνος για να βρείτε τη θέση σας στην πλατεία. Συνεργαστείτε με τους εθελοντές ακολουθώντας τις οδηγίες τους. Δεν θα υπάρχουν καρέκλες για το κοινό. Θα σταθούμε ΟΛΟΙ ΓΥΡΩ ΑΠΟ ΤΗΝ ΟΡΧΗΣΤΡΑ και θα τραγουδήσουμε μαζί. Η εκδήλωση διαρκεί 45 λεπτά. Κρατήστε το φύλλο αυτό και ελάτε στο λιμάνι για να τραγουδήσουμε παρέα.
Μουσικές οδηγίες
Για να βιώσουμε μια αξέχαστη και άρτια μουσική εμπειρία οφείλουμε να προετοιμαστούμε άριστα, να παρακολουθούμε προσεκτικά τον πιανίστα (Γιώργο Σαλτάρη) που θα μας καθοδηγεί διακριτικά, να αποφεύγουμε άσκοπες συζητήσεις ή θορύβους που αλλοιώνουν την ποιότητα της ηχοληψίας και να τραγουδάμε με την ψυχή μας. Έτσι επιτυγχάνεται ο στόχος της διοργάνωσης: να δημιουργήσουμε μια μοναδική μουσική εμπειρία, μια ανάμνηση ζωής που να εκπέμπει δύναμη, πολιτισμό και αισιοδοξία.
01. Άρνηση
(Στο περιγιάλι το κρυφό )
Μίκης Θεοδωράκης / Γιώργος Σεφέρης
[εισαγωγή]
Στο περιγιάλι το κρυφό
κι άσπρο σαν περιστέρι
διψάσαμε το μεσημέρι
μα το νερό γλυφό.
Διψάσαμε το μεσημέρι
μα το νερό γλυφό.
[εισαγωγή]
Πάνω στην άμμο την ξανθή
γράψαμε τ’ όνομά της
Ωραία που φύσηξε ο μπάτης
και σβήστηκε η γραφή.
Ωραία που φύσηξε ο μπάτης
και σβήστηκε η γραφή
[εισαγωγή]
Με τι καρδιά, με τι πνοή,
τι πόθους και τι πάθος
πήραμε τη ζωή μας· λάθος!
κι αλλάξαμε ζωή.
Πήραμε τη ζωή μας· λάθος!
κι αλλάξαμε ζωή.
Ο Μίκης στο Ωδείο Χανίων το 1951
20/9/1951 ο Μίκης δίνει συναυλία στο Ωδείο Χανίων. Στη φωτογραφία από το αρχείο του Αντώνη Πλυμάκη διακρίνονται: Κάτω αριστερά βιολιά: Σφακιωτάκης και Μιχ. Χαχαρίδης. Στο πιάνο η Αλίκη Βατικώτη(;). Αριστερά από τον Θεοδωράκη (δεξί χέρι) η Κική Αντωνακάκη (Κρητική στολή) και δίπλα, αριστερά της, η Στέλλα Παραδομενάκη).
Ο Θεοδωράκης στα… χακί
1951: ο Μίκης Θεοδωράκης στρατιώτης στο πλοίο με τη Μυρτώ Αλτίνογλου, με την οποία δύο χρόνια αργότερα θα παντρευτούν.
Ο Μίκης στη Βουλή
1964, Ο Μίκης Θεοδωράκης στα έδρανα της βουλής με το κόμμα της ΕΔΑ.
Υποδοχή ήρωα…
Στις 26 Ιουνίου 1974, μια λαοθάλασσα υποδέχεται τον Μίκη στο αεροδρόμιο του Ελληνικού. Η δημοκρατία και ο υμνητής της, επιστρέφει στον τόπο μας.
02. Βάρκα στο γιαλό
Μίκης Θεοδωράκης / Μίκης Θεοδωράκης
[εισαγωγή] x2
Πέντε πέντε δέκα
δέκα δέκα ανεβαίνω τα σκαλιά (…)
για τα δυο σου μάτια, για τις δυο φωτιές
που όταν με κοιτάζουν νιώθω μαχαιριές.
Βάρκα στο γιαλό, βάρκα στο γιαλό |x2
γλάστρα με ζουμπούλι και βασιλικό. |x2
[εισαγωγή] x2
Πέντε πέντε δέκα
δέκα δέκα θα σου δίνω τα φιλιά. (…)
Κι όταν σε μεθύσω, κι όταν θα σε πιω
θα σε νανουρίσω με γλυκό σκοπό.
Βάρκα στο γιαλό, βάρκα στο γιαλό |x2
γλάστρα με ζουμπούλι και βασιλικό. |x2
[εισαγωγή] x2
Πέντε πέντε δέκα
δέκα δέκα κατεβαίνω τα σκαλιά (…)
φεύγω για τα ξένα, για την ξενιτιά
και μην κλαις για μένα αγάπη μου γλυκιά.
Βάρκα στο γιαλό, βάρκα στο γιαλό |x2
γλάστρα με ζουμπούλι και βασιλικό. |x2
03. Της ξενιτιάς
(Φεγγάρι μάγια μου ‘κανες)
Μίκης Θεοδωράκης / Ερρίκος Θαλασσινός
[εισαγωγή] x2
Φεγγάρι μάγια μου ‘κανες
και περπατώ – και περπατώ στα ξένα
είναι το σπίτι ορφανό, ορφανό
αβάσταχτο το δειλινό
και τα βουνά – και τα βουνά –
και τα βουνά κλαμένα.
Στείλ’ ουρανέ μου ένα πουλί
να πάει στη μάνα υπομονή.
[εισαγωγή] x2
Στείλε ουρανέ μου ένα πουλί
ένα χελι- ένα χελιδονάκι,
να πάει να χτίσει τη φωλιά, αχ τη φωλιά
στου κήπου την κορομηλιά
δίπλα στο μπα- δίπλα στο μπα- δίπλα στο μπαλκονάκι.
Στείλ’ ουρανέ μου ένα πουλί
να πάει στη μάνα υπομονή
Να πάει στη μάνα υπομονή
δεμένη στο – δεμένη στο μαντίλι
προικιά στην αδερφούλα μου, αδερφούλα μου
και στη γειτονοπούλα μου
γλυκό φιλί – γλυκό φιλί – γλυκό φιλί στα χείλη.
Στείλ’ ουρανέ μου ένα πουλί
να πάει στη μάνα υπομονή.
04. Η μυρτιά
Μίκης Θεοδωράκης / Νίκος Γκάτσος
[εισαγωγή] x2
Είχα μια θάλασσα στο νου
κι ένα περβόλι, περιβόλι τ’ ουρανού,
κι ένα περβόλι, περιβόλι τ’ ουρανού.
Την ώρα π’ άνοιγα πανιά
για την απάνω γειτονιά.
Για την απάνω γειτονιά,
την ώρα π’ άνοιγα πανιά
Στα παραθύρια τα πλατιά |x2
χαμογελούσε μια μυρτιά. |x2
Κουράστηκα να περπατώ |x2
και τη ρωτώ και τη ρωτώ. |x2
[εισαγωγή] x2
-Πες μου, μυρτιά, να σε χαρώ
Πού θα βρω χώμα, θα βρω χώμα και νερό,
πού θα βρω χώμα, θα βρω χώμα και νερό.
να ξαναχτίσω μια φωλιά
για της αγάπης τα πουλιά.
Για της αγάπης τα πουλιά,
να ξαναχτίσω μια φωλιά.
Στα παραθύρια τα πλατιά |x2
είδα και δάκρυσε η μυρτιά. |x2
Την ώρα π’ άνοιγα πανιά |x2
για την απάνω γειτονιά. |x2
Για την απάνω γειτονιά. |x2
Ξεκούραση στο πατρικό
Ο Μίκης Θεοδωράκης το 1991 στο Γαλατά, χωριό του πατέρα του, διαβάζει τα “Χανιώτικα Νέα”.
Τιμή από τα Χανιά
2005, Ο Μίκης Θεοδωράκης αναγορεύεται επίτιμος διδάκτορας του Πανεπιστημίου Κρήτη κατά τη διάρκεια πανηγυρικής εκδήλωσης στο Μεγάλο Αρσενάλι στο Ενετικό λιμάνι των Χανίων.
05. Καημός
Μίκης Θεοδωράκης / Δημήτρης Χριστοδούλου
[εισαγωγή]
Είναι μεγάλος ο γιαλός
είναι μακρύ το κύμα
είναι μεγάλος ο καημός
κι είναι πικρό το κρίμα.
Ποτάμι μέσα μου πικρό
το αίμα της πληγής σου
κι από το αίμα πιο πικρό
στο στόμα το φιλί σου.
Κι από το αίμα πιο πικρό
στο στόμα το φιλί σου.
[εισαγωγή]
Δεν ξέρεις τι ‘ναι παγωνιά
βραδιά χωρίς φεγγάρι
να μη γνωρίζεις ποια στιγμή
ο πόνος θα σε πάρει.
Ποτάμι μέσα μου πικρό
το αίμα της πληγής σου
κι από το αίμα πιο πικρό
στο στόμα το φιλί σου.
Κι από το αίμα πιο πικρό
στο στόμα το φιλί σου.
Μονόλογοι στο λυκαυγές
Στις 30 Μαρτίου 2017, ο μουσικοσυνθέτης και αγωνιστής της Αριστεράς παρουσιάζει το τελευταίο του βιβλίο, “Μονόλογοι στο λυκαυγές ” στην Αθήνα. Σε μια αποστροφή του λόγου του θα αναφέρει: «έτσι το θέλησε η Μοίρα, αυτός ο αποχαιρετισμός να συμπέσει με την εικόνα της Αγίας Μητέρας μου της προσφυγοπούλας από τον Τσεσμέ της Μικράς Ασίας, την ίδια εικόνα που είδα σε κάποια άλλη προσφυγοπούλα στο Πέραμα, στην αλλοτινή εκλογική μου περιφέρεια, τότε που τα δώσαμε όλα γι’αυτή την έρμη Πατρίδα. «Παιδί μου, αυτή που βλέπεις εδώ δεν είναι η Πατρίδα μας». Πέθανε με αυτόν τον καημό. Με τον ίδιο σας αποχαιρετώ κι εγώ».
1.000 χορωδοί τραγουδούν Μίκη
Ο Μίκης Θεοδωράκης όρθιος στην σκηνή αφού διηύθυνε την ορχήστρα στο τελευταίο τραγούδι της βραδιάς στην συναυλία που διοργανώθηκε προς τιμήν του, στο Παναθηναϊκό Στάδιο στις 19 Ιουνίου 2017. Για πρώτη φορά στην ιστορία 1000 χορωδοί απο 30 πόλεις της Ελλάδας σχημάτισαν μία πελώρια χορωδία, η οποία με τη συνοδεία Συμφωνικής Μαντολινάτας απέδωσε μερικά από τα αριστουργήματα του μεγάλου δημιουργού.
06. Η Μαργαρίτα η Μαργαρώ
Μίκης Θεοδωράκης / Μίκης Θεοδωράκης
[εισαγωγή]
Η Μαργαρίτα η Μαργαρώ, περιστεράκι στον ουρανό…
τον ουρανό μες στα δυο σου μάτια κοιτάζω, |x2
βλέπω την πούλια και τον αστερισμό. |x2
Η μάνα σου είναι τρελή
και σε κλειδώνει μοναχή,
σαν θέλω νά `μπω στην κάμαρή σου
μου ρίχνεις μεταξωτό σκοινί,
και κλειδωμένους μας βλέπει η νύχτα,
μας βλέπουν τ’ άστρα κι η χαραυγή.
[εισαγωγή]
Η Μαργαρίτα η Μαργαρώ, βαρκούλα στο Σαρωνικό…
Σαρωνικέ μου, τα κυματάκια σου δώσ’ μου, |x2
δώσ’ μου τ’ αγέρι, δώσ’ μου το πέλαγο. |x2
Η μάνα σου είναι τρελή
και σε κλειδώνει μοναχή,
σαν θέλω νά `μπω στην κάμαρή σου
μου ρίχνεις μεταξωτό σκοινί,
και κλειδωμένους μας βλέπει η νύχτα,
μας βλέπουν τ’ άστρα κι η χαραυγή.
[εισαγωγή]
Η Μαργαρίτα η Μαργαρώ, δεντράκι στο Βοτανικό…
Πάρε το τραμ μόλις δεις πως πέφτει η νύχτα, |x2
πέφτουν οι ώρες, πέφτω, λιποθυμώ. |x2
Η μάνα σου είναι τρελή
και σε κλειδώνει μοναχή,
σαν θέλω νά `μπω στην κάμαρή σου
μου ρίχνεις μεταξωτό σκοινί,
και κλειδωμένους μας βλέπει η νύχτα, |x3
μας βλέπουν τ’ άστρα κι η χαραυγή. |x3.
07. Όμορφη πόλη
(Θα γίνεις δικιά μου)
Μίκης Θεοδωράκης / Γιάννης
Θεοδωράκης
[ορχηστρικό]
Όμορφη πόλη, φωνές μουσικές
απέραντοι δρόμοι, κλεμμένες ματιές.
Ο ήλιος χρυσίζει, χέρια σπαρμένα,
βουνά και γιαπιά, πελάγη απλωμένα.
Θα γίνεις δικιά μου
πριν έρθει η νύχτα,
τα χλωμά τα φώτα πριν ρίξουν δίχτυα.
Θα γίνεις δικιά μου.
[ορχηστρικό]
Θα γίνεις δικιά μου
πριν έρθει η νύχτα,
τα χλωμά τα φώτα πριν ρίξουν δίχτυα.
Θα γίνεις δικιά μου.
Η νύχτα έφτασε, τα παράθυρα κλείσαν,
η νύχτα έπεσε, οι δρόμοι χαθήκαν..
08. Της δικαιοσύνης
Μίκης Θεοδωράκης / Οδυσσέας Ελύτης
[εισαγωγή]
Της δικαιοσύνης ήλιε νοητέ
και μυρσίνη εσύ δοξαστική
μη παρακαλώ σας μη |x3
λησμονάτε τη χώρα μου!
[εισαγωγή]
Αετόμορφα τα έχει τα ψηλά βουνά
στα ηφαίστεια κλήματα σειρά
και τα σπίτια πιο λευκά |x3
στου γλαυκού το γειτόνεμα!
[εισαγωγή]
Τα πικρά μου χέρια με τον Κεραυνό
τα γυρίζω πίσω απ’ τον Καιρό
τους παλιούς μου φίλους καλώ |x3
με φοβέρες και μ’ αίματα!
[εισαγωγή]
Της δικαιοσύνης ήλιε νοητέ
και μυρσίνη εσυ δοξαστική
μη παρακαλώ σας μη |x3
λησμονάτε τη χώρα μου!
Μη παρακαλώ σας μη
λησμονάτε τη χώρα μου!
Κάθε τραγούδι… μια ιστορία…
01. ΑΡΝΗΣΗ: Αποτελεί το πιο πολυτραγουδισμένο από τα 4 τραγούδια του κύκλου τραγουδιών «Επιφάνεια» που συνέθεσε το 1960 στο Παρίσι. Το 1959 ο Μίκης βρίσκεται στο Λονδίνο για να παρουσιάσει το μπαλέτο του «Αντιγόνη». Εκεί βρίσκεται ο Γιώργος Σεφέρης που υπηρετούσε ως πρέσβυς και του ζητάει να παραστεί στις πρόβες. Εντυπωσιάστηκε τόσο πολύ από το πώς ο Μίκης κατάφερε να τιθασεύσει συγκροτήμα από 105 μουσικούς που όταν μετά την παράσταση ο Μίκης του πρότεινε να πάρουν ταξί μέχρι την πρεσβεία, ο Σεφέρης αντέτεινε «Πως μπορώ να μπω σε ταξί Θεοδωράκη έτσι που με έχεις κάνει; Θελω να περπατήσω…». Στον περίπατο αυτό ο συνθέτης τον ρωτάει εάν έχει υπόψην του την μελοποίηση του ΕΠΙΤΑΦΙΟΥ του ΡΙΤΣΟΥ (έργο που όπως ο ίδιος είπε του θεράπευσε την ψυχή από τα μαύρα βιώματα της Μακρονήσου και συννάμα σηματοδοτεί την στροφή του συνθέτη από την δυτικοευρωπαϊκή συμφωνική μουσική, στην λαϊκή γνήσια ελληνική μουσική φόρμα.)
– Βεβαίως…μόνο που δεν τον έχω ακούσει.
– Θέλετε να σας τον φέρω την επόμενη εβδομάδα που θα ξανάρθω; και αποφασίζει να του βάλει την πιο ήπια εκδοχή Χατζιδάκι – Μούσχουρη για να μην τον αγριέψει με το Μπιθικώτση και το μπουζούκι του Χιώτη. Η εντύπωση του Σεφέρη ήταν πολύ μεγάλη γιατί αμέσως έσπευσε να προσφέρει όλα τα βιβλία του στον συνθέτη υποδεικνύοντας του ποιο θα μπορούσε να γίνει τραγούδι. Έτσι μετά από λιγο καιρό ο Μίκης του παρουσιάζει τις μουσικές του ιδέες πάνω στους στίχους του, αυτος συμφωνεί και όλα παίρνουν τον δρόμο τους.
02 ΒΑΡΚΑ ΣΤΟ ΓΙΑΛΟ: Τι να πούμε γι΄αυτό το τραγούδι; Ότι το ξέρουμε και το αγαπάμε όλοι; Ότι το τραγουδούν από το νηπιαγωγείο μέχρι το …γηροκομείο; Ότι “μυρίζει” Ελλαδα; Ή ότι με αυτό συστήνουμε στα μικρά μας παιδιά το μεγάλο Θεοδωράκη; Από τα τραγούδια που ενώνει τρεις γενειές και συνεχίζει… Το πρωτοτραγούδησε η Κλειώ Δενάρδου στη θεατρική παράσταση «Μαγική Πόλη», μια συνεργασία του συνθέτη με το Μάνο Χατζιδάκι που πραγματοποιήθηκε το καλοκαίρι του 1963 στο θέατρο «Παρκ» της Λεωφόρου Αλεξάνδρας.
03 ΤΗΣ ΞΕΝΙΤΙΑΣ (Φεγγάρι μάγια μου ’κανες): Στίχοι από τον Ερρίκο Θαλασσινό σε πρώτη ερμηνεία από τον Γρηγόρη Μπιθικώτση, ήδη καθιερωμένος ως η φωνή του Μίκη. Βρισκόμαστε στα 1962 στην μετεμφυλιακή γεμάτη νωπές πληγές Ελλάδα, που όμως έμελε να είναι μια από τις σημαντικότερες χρονιές της ελληνικής δισκογραφίας. Δύο θεατρικές παραστάσεις ανέβηκαν σχεδόν ταυτόχρονα. Η «Οδός Ονείρων» του Μάνου Χατζιδάκι και η «Όμορφη Πόλη» του Μίκη Θεοδωράκη. Στην θεατρική αυτή παράσταση κάνουν και το ντεμπούτο τους στο σανίδι η Μάρθα Καραγιάννη και η Κατερίνα Γώγου. Λίγο μετά την παράσταση δισκογραφούνται και τα τραγούδια. Όλα εκτός από το «Μπουρνάζι» που η πανίσχυρη τότε λογοκρισία έκρινε ότι περιείχε υπαινιγμούς για το βιοτικό επίπεδο της Ελλάδας εκείνα τα χρόνια. Μα αυτό ακριβώς ήθελε και ο Μίκης να παρουσιάσει μέσα από τα τραγούδια του. Η καλυμμένη αστική τάξη αγνοούσε επιδεικτικά μέρη όπως αυτά που περιγράφονται στην παράσταση και φυσικά στα τραγούδια της. Μια Ελλάδα πληγωμένη από τον εμφύλιο, κουρελιασμένη, που έδιωχνε τα παιδιά της στις φάμπρικες της απαστράπτουσας κιόλας μεταπολεμικής Ευρώπης κι ακόμα παραπέρα, ως τα πόδια του αγάλματος της Ελευθερίας και τις αχανείς εκτάσεις της Αυστραλίας.
04 ΜΥΡΤΙΑ: Στα τέλη του 1960 σε μια συνάντηση μεταξύ του Μίκη, της γυναίκας του Μυρτώς, του Γκατσου και του Σπυρομήλιου (διευθυντή του κρατικού ιδρύματος ραδιοφωνίας), ο τελευταίος προσπαθεί να πείσει τον συνθέτη να λάβει μέρος στο φεστιβάλ ελληνικού τραγουδιού του 1961 στην Αθήνα. Τελικά ο συνθέτης όχι μόνο έλαβε μέρος αλλά κέρδισε και το πρώτο βραβείο με ερμηνεύτρια την Μαίρη Λίντα. Στην διάρκεια αυτής της συνάντησης ο Γκάτσος παρατηρεί επίμονα την Μυρτώ και την επόμενη μέρα συναντάει στο φημισμένο Φλόκα τον Μίκη, βγάζει από την τσέπη του ένα χαρτάκι και του το δίνει. Τα
υπολοιπα είναι ιστορια…»
05 Ο ΚΑΗΜΟΣ: Ημερομηνία σύνθεσης 14.10.1960. Από τον κύκλο τραγουδιών «ΠΟΛΙΤΕΙΑ» σε ποίηση Τάσου Λειβαδίτη και Δημήτρη Χριστοδούλου. Ερμηνεία πρώτη: Στέλιος Καζαντζίδης – Μαρινέλλα. Τραγούδια που όλα τους πήραν μορφή στο σεργιάνισμα του συνθέτη σε Αθήνα, Παρίσι, Λονδίνο περί τα 1960 με 1961. Και ο τίτλος; Γιατί «ΠΟΛΙΤΕΙΑ»; Και ο άλλος κύκλος τραγουδιών γιατί «ΑΡΧΙΠΕΛΑΓΟΣ»; Μεταφέρω τα λόγια του ίδιου «Ας πούμε πως ήθελα να τιμήσω τη θάλασσα και την πόλη. Η πρώτη φωτεινή, ανάερη, στο ρυθμο του συρτού. Η δεύτερη, βαριά και σκοτεινή στο ρυθμό του χασάπικου και του ζεϊμπέκικου. Τα δυο συστατικά μου, μια που γεννήθηκα στο Αιγαίο και έζησα βασικά στην Αθήνα».
06. ΜΑΡΓΑΡΙΤΑ-ΜΑΡΓΑΡΩ: Γραμμένο για την πολυαγαπημένη του κορη Μαργαρίτα, κυκλοφορησε το 1959 από το «Aρχιπέλαγος» με ερμηνευτή το Γρηγόρη Μπιθικώτση. Την προηγούμενη χρονιά, το 1958, είχε μόλις γεννηθεί.
07 ΟΜΟΡΦΗ ΠΟΛΗ: Ο πρώτος κύκλος τραγουδιών του συνθέτη «ΛΙΠΟΤΑΚΤΕΣ» ηχογραφήθηκε τον Οκτώβριο του 1960 όμως γράφτηκε αρχές του 1950 εδώ, στα Χανιά. Από τα πιο ευαίσθητα και αγαπημένα τραγούδια του συνθέτη είναι τραγούδι, όπως και τα άλλα, «οικογενειακής υπόθεσης». Ο μικρότερος αδερφός του Γιάννης, στα 18 του βιώνει το τρομακτικό κλίμα της μετεμφυλιακής Κρήτης που θέλει τους νέους κρητικούς ένοπλους, χωρισμένους σε ομάδες. Στον κήπο του σπιτιού τους στο Γαλατά, πετά τα ποιήματα που γράφει κάθε βράδυ προσπαθώντας να γαληνέψει λίγο την ψυχή του και ο Μίκης κρυφά τα μαζεύει. Ευτυχώς για μας. Χιλιοτραγουδισμένο από πολλούς ξένους καλλιτέχνες, ξεχωρίζει η υπέροχη ερμηνεία της Εντίθ Πιάθ για την ταινία «Les amants de Teruel».
08 ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ : Μέρος από το Αξιον Εστί, το ποίημα που έμελλε να γίνει κομμάτι της εθνικής και πολιτιστικής μας ταυτότητας. Λέει λοιπόν ο Ελύτης: «Το 48 με 51 διέμεινα στην Ευρώπη. Ήταν τα φοβερά χρόνια που όλα τα δεινά μαζί – πόλεμος, κατοχή, εμφύλιος – δεν είχαν αφήσει πέτρα πάνω στην πέτρα. Θυμάμαι την ημέρα που κατέβαινα να μπω στο αεροπλάνο, ένα τσούρμο παιδιά να παίζουνε κι εγώ να τα παρατηρώ. Με τα κουρέλια τους, χλωμά, βρώμικα, σκελετωμένα, με ρουφηγμένα πρόσωπα. Η τελευταία εικόνα που έπαιρνα από την Ελλάδα. Κι αυτή ήταν η μοίρα του γένους που ακολούθησε τον δρόμο της αρετής και πάλεψε αιώνες για να υπάρξει. Πριν περάσουν 24 ώρες περιδιάβαινα σε ένα δάσος της Λωζάνης. Ξαφνικά ακούω καλπασμούς και χαρούμενες φωνές. Ήταν τα ελβετόπαιδα που έβγαιναν να κάνουν την ιππασία τους. Αυτά που από 5 γενειές και πλέον δεν ήξεραν τι θα πει πείνα, αγώνας, θυσία. Ροδοκόκκινα, γελαστά, ντυμένα σαν πριγκηπόπουλα περάσανε από μπροστά μου και με αφήσανε σε μια κατάσταση που ξεπερνούσε την αγανάκτηση…».Αθηνά Καπνισάκη*
*Εκπαιδευτικός – μουσικός
Φεστιβάλ Μίκης Θεοδωράκης,
Χανιά 2017
Διοργάνωση:
Δήμος Χανίων, Περιφέρεια Κρήτης, Παγκρήτιος Σύλλογος Φίλων Μίκη ΘεοδωράκηΣυντονισμός:
Βαρβάρα Περράκη, Αντιδήμαρχος Πολιτισμού, Γιώργος Αγοραστάκης, πρόεδρος Παγκρήτιου Συλλόγου Φίλων Μίκη ΘεοδωράκηΚαλλιτεχνική Διεύθυνση:
Ματθαίος Φραντζεσκάκης
ΕΙΜΑΣΤΕ 1013Ιδέα και συντονισμός υλοποίησης δράσης ΕΙΜΑΣΤΕ1013:
Γιάννης ΓιαννακάκηςΜουσική διεύθυνση ΕΙΜΑΣΤΕ1013:
Γιώργος ΣαλτάρηςΟρχήστρα:
Άννα Διγαλάκη, ακορντεόν
Ηλίας Κοντούδης, τύμπανα
Γιώργος Λιμάκης, μπάσο
Έλενα Ορμυλιώτου, βιολί
Βασίλης Παυλίδης, μπουζούκι
Γιώργος Σαλτάρης, πιάνο
Μανώλης Χατζογιαννάκης, κιθάρα
Νότα Χιωτάκη, πλήκτραΗχοληψία:
Μάνος Παπαδάκης / Γιάννης ΛύκοςΣυμμετέχουν οι ομάδες:
Μουσικό σύνολο ACCORDIA
Μουσική σχολή Ars Musica
Βυζαντινός Χορός Χανίων
Εφηβική & Παιδική Χορωδία Δήμου Χανίων
Παραδοσιακή χορωδία – ορχήστρα Ωδείου Ι. Μανιουδάκης
Μουσική παρέα Καθ’ Ωδών
Cantilena Χανίων
Καπνισάκη Αθηνά με μαθητές κιθάρας
Passe-pARTout – δράσεις μετά μουσικής
Πολιτιστική ομάδα Εσπερινού ΕΠΑΛ Πλατανιά
Εργαστήρι Χορού και Λαογραφίας «Σύγχορος» με το Παραδοσιακό φωνητικό σύνολο «συγχορωδός»
Σύλλογος Ποντίων Χανίων “Παναγία Σουμελά”
Μέλη και φίλοι της Φιλαρμονικής Χανίων
Μέλη και φίλοι της Χορωδίας και μαντολινάτας Χανίων Αντώνης Κωστουράκης
Μέλη Χορωδίας Χανίων…και εκατοντάδες φίλοι της μουσικής του Μίκη Θεοδωράκη, ανώνυμοι και επώνυμοι, ερασιτέχνες και επαγγελματίες.
Μουσικός προπομπός:
Στρατιωτική Μουσική Φρουράς Χανίων – 5ηΤΑΞΠΖ/V Μεραρχία Κρητών
