Θαύματα, μικρά καθημερινά θαύματα, βγαλμένα ατόφια από τη ζωή μιας λαΐκής γειτονιάς του Βύρωνα της Αθήνας, τη δεκαετία του 1950, είχαμε την ευκαιρία να παρακολουθήσουμε, όσοι παρευρεθήκαμε το βράδυ, στις 4 και 5 του φετινού Απρίλη, «Στην Αυλή των Θαυμάτων» που στήθηκε ολοζώντανη στο Βενιζέλειο Ωδείο Χανίων από την ομάδα θεάτρου του ΓΕΛ Σούδας για τις ανάγκες της παράστασης. Ο λόγος για το εμβληματικό έργο του Ιάκωβου Καμπανέλλη «Η αυλή των Θαυμάτων» που εκατό χρόνια περίπου μετά από τη γέννησή του, εξακολουθεί να συνιστά έργο αναφοράς για το νεοελληνικό θέατρο, θέτοντας ζητήματα που ταλανίζουν διαχρονικά την ελληνική κοινωνία.
ΘΑΥΜΑΤΑ ΜΙΚΡΑ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΑ
Θαύματα μικρά που διαδραματίζονται σε μια αυλή της πατρίδας μας που προσπαθεί να ξεπεράσει τις πληγές της, λίγο μετά τους απανωτούς πολέμους και τον εμφύλιο σπαραγμό της, μέσα από τις ιστορίες των ανθρώπων της που, αν και έχουν διαφορετικές καταβολές, διασταυρώνονται και συμπορεύονται οι ζωές τους στην Ελλάδα της φτώχειας, της ανεργίας, της παρακμής, της προσφυγιάς και της μετανάστευσης… Άνθρωποι που αναζητούν το βηματισμό τους μέσα σε ένα κόσμο που αλλάζει ερήμην τους και σε ένα κράτος που, καθώς βρίσκεται σε ελεύθερη πτώση, αφήνει τους ανθρώπους του στο έλεος του κέρδους.
Στοιχείο συνδετικό όλων ετούτων των ενοίκων της αυλής, η αγωνία τους για επιβίωση και καλύτερη ζωή, η προσπάθειά τους να αποτινάξουν τη διαρκή φτώχεια, να αντιμετωπίσουν την έλλειψη σταθερότητας και σιγουριάς που σαρακιάζει τη ζωή τους, να αποδράσουν από τη μιζέρια, να βρουν μια εστία, να στεριώσουν κάπου, να ξεκινήσουν από κάπου!
Θαύματα μικρά και μεγάλα που σκορπίζουν ελπίδα και φως αφειδώς ολόγυρα για ένα καλύτερο αύριο, όταν γίνονται επί σκηνής, ειδικά από εφήβους που θέτουν συλλογικούς στόχους και τους πετυχαίνουν με τη βοήθεια των εμπνευσμένων δασκάλων τους.
Και τούτο γιατί το ανέβασμα μιας θεατρικής παράστασης σε ένα Γενικό λύκειο είναι από μόνο του ένα θαύμα, μια πρόκληση για παιδιά και εκπαιδευτικούς σε ένα σχολείο που απουσιάζει με βάση το επίσημο πρόγραμμα σπουδών στην καθοριστική για τη διαμόρφωση της προσωπικότητας των παιδιών ηλικία της εφηβείας η θεατρική παιδεία, η μουσική, τα καλλιτεχνικά και κάθε μορφή τέχνης. Θαύμα και υπέρβαση για μαθητές και εκπαιδευτικούς, στο χώρο της δημιουργίας και της ουσιαστικής γνώσης, τούτη η θεατρική παράσταση έξω από τα περιχαρακωμένα γνωστικά όρια που επιβάλλουν τα σκληρά και αποστραγγισμένα από την τέχνη αναλυτικά προγράμματα σπουδών του σχολείου.
ΤΟ ΔΥΣΚΟΛΟ ΕΓΧΕΙΡΗΜΑ
Δυσκολίες πολλές για την εξεύρεση κοινού χρόνου για τις πολύωρες πρόβες που απαιτούνται για τη προετοιμασία της παράστασης που τελικά παιδιά και εκπαιδευτικοί ξέκλεψαν από τον πολύτιμο προσωπικό τους χρόνο. Δυσκολίες και στη συνοχή της ομάδας που δεν ήταν εύκολο να ορθοποδήσει μετά από τα τρία χρόνια του εγκλεισμού της πανδημίας. Δυσκολίες στο ανέβασμα και στην έκθεση των παιδιών στη σκηνή και ειδικότερα των μαθητών με χαμηλό προφίλ που το έχουν περισσότερο ανάγκη. Δυσκολίες στη εξεύρεση του κατάλληλου πολυπρόσωπου έργου που θα δώσει σε όλα τα παιδιά που επιθυμούν ένα ρόλο, δυσκολίες στην ανάλυση και κατανόηση του έργου από την πλευρά των παιδιών καθώς πρέπει να μπουν στο πετσί του, αλλά και οικονομικές δυσκολίες που πρέπει να ξεπεραστούν για το ανέβασμα μιας αξιοπρεπούς παράστασης. Δυσκολίες πολλές σε κάθε περίπτωση που ξεπεράστηκαν στην πορεία με την υπομονή, την επιμονή, την πίστη στο συλλογικό στόχο, την έμπνευση, τη φαντασία, τις γνώσεις και την αγάπη των εκπαιδευτικών του σχολείου για το θέατρο και τα παιδιά.
Εκπαιδευτικοί για τους οποίους νιώθουμε αληθινά υπερήφανοι, καθώς ανελλιπώς από το 2007 έως σήμερα αναπτύσσουν λιθαράκι- λιθαράκι τη θεατρική παιδεία σε ένα σχολείο μιας λαϊκής περιοχής που οι μαθητές του έχουν ουσιαστική ανάγκη από παρόμοιες δράσεις και ερεθίσματα. Πρόκειται για τις φιλολόγους – εμψυχωτές της θεατρικής ομάδας, Αντέλλη Γεωργία και Παΐζη Ελένη, αλλά και τη μαθηματικό Κάκια Ηλιογιαννάκη η οποία μυήθηκε τη φετινή χρονιά στην πολύτιμη θεατρική παιδεία.
ΚΑΤΙ ΠΑΡΑΠΑΝΩ…
«Σας ευχαριστούμε που στηρίξατε την προσπάθειά μας να δώσουμε κάτι παραπάνω στα παιδιά….» ανέφερε η κα Παΐζη ανάμεσα στα άλλα από τη σκηνή στην οποία προσκάλεσαν τα παιδιά με το νεύμα τους, μετά το τέλος της παράστασης, εκείνη και τους υπόλοιπους υπεύθυνους εκπαιδευτικούς, αλλά και τη διευθύντρια του σχολείου Κα Γεωργία Ποντικάκη.
Αυτό το κάτι παραπάνω… που γνωρίζουν καλά γονείς και παιδιά οδήγησε την ασφυκτικά γεμάτη από θεατές αίθουσα του Βενιζελείου Ωδείου Χανίων στο ξέσπασμα ενός παρατεταμένου χειροκροτήματος, που ήταν ανάμεικτο με δάκρυα χαράς, συγκίνησης και θαυμασμού για τη σχολική μας κοινότητα. Ο καλλιτεχνικός και εκφραστικός πλούτος που ήλθε στο φως μέσα από τούτη την παράσταση διαπέρασε τα στενά όρια της σχολικής πραγματικότητας, κάνοντας το σχολείο για μια ακόμη φορά μέρος του κοινωνικού και πολιτιστικού γίγνεσθαι της τοπικής κοινωνίας.
Και όλα τούτα σε ένα σχολείο που στα αδιέξοδα της υλιστικής και ατομιστικής μας κοινωνίας επιχειρεί να χτίσει γέφυρες, να επαναπροσδιορίσει αξίες, να ανοίξει δρόμους και να εφεύρει πρότυπα ενός πολιτισμού του διαλόγου, στους αντίποδες ενός πολιτισμού της βίας.
Δίκαια, λοιπόν ήταν ζεστό τούτο το χειροκρότημα, ως ανταμοιβή για την προσπάθεια των παιδιών και των εκπαιδευτικών που μας έδωσαν την ευκαιρία να απολαύσουμε μια μεγάλη στιγμή του μαθητικού θεάτρου στην πόλη μας με την άρτια απόδοση ενός δύσκολου εγχειρήματος ακόμα και για επαγγελματική θεατρική ομάδα, εξαιτίας των σκληρών μηνυμάτων του έργου.
Μηνύματα που ωστόσο οι μαθητές ελάφρυναν το βαρύ φορτίο τους , αποδίδοντάς τα με τη φρεσκάδα τους και τη νεανική ζωντάνια και δροσιά τους τους με ένα τρόπο μοναδικό που απάλυνε τον πόνο της πατρίδας…
Παρόλα αυτά εκείνες οι ευρηματικές εκπληκτικές σκηνές αναχώρησης και αποχωρισμού που απέδωσαν ολοζώντανα τα παιδιά με τις βαλίτσες στα χέρια, τις πόζες και τις αργές σχεδόν στατικές κινήσεις τους, χαράχτηκαν βαθιά μέσα μας, ως τελευταία εντύπωση του έργου…ως σκηνή μιας Ελλάδας που έχει συνηθίσει να κατευοδώνει τα τα παιδιά της.
ΤΟ ΑΙΣΙΟΔΟΞΟ ΜΗΝΥΜΑ
Χαράζει, όμως και ένα αισιόδοξο μήνυμα για το τι μπορεί να κάνουν αυτά τα παιδιά, όταν κατορθώνουν να ενταχθούν σε ένα σύνολο μιας ομάδας που οραματίζεται, που αναδεικνύει τις ανάγκες των παιδιών και των εκπαιδευτικών, που επιδιώκει την αισθητική καλλιέργεια, που δημιουργεί μέσα από την τέχνη, που μαθαίνει τα παιδιά να υποστηρίζουν τις απόψεις του με αυτοπεποίθηση, να κοπιάζουν για ένα στόχο και ένα αποτέλεσμα, να κατορθώνουν να ελέγχουν τα συναισθήματά τους, να στηρίζουν ο ένας τον άλλο και τελικά ο καθένας να είναι ο εαυτός του.
Κρυσταλλένια, Κωνσταντίνε, Παύλε, Σταματίνα, Ηρώ, Γεωργία, Μαρία, Βαρβάρα, Ραφαέλα, Δημήτρη, Αντώνη, Δάφνη, Στέλιε, Λέανδρε, Αντιγόνη, Αντώνη, Γιώργο, απευθυνόμαστε σε όλους μαζί και στον καθένα ξεχωριστά, για να σας πούμε ότι είναι δυσεύρετα τα λόγια για σας ευχαριστήσουμε για το υψηλής αισθητικής θέαμα που μας προσφέρατε και τα σπουδαία μηνύματα που περάσατε αβίαστα στις καρδιές μας. Συγχαρητήρια σε όλους!
Συγχαρητήρια και σε σένα Αρσινόη που φιλοτέχνησες αυτή την υπέροχη αφίσα για τις ανάγκες της παράστασης. Σχεδίασες μια αυλή των θαυμάτων, σαν σε παραμύθι! Ένα αληθινό μαγικό παραμύθι που εσύ και οι συμμαθητές σου το βιώσατε και το χαρήκατε αληθινά! Καλή συνέχεια σε όλους!
