Στην εποχή των ακραίων φανατισμών…

1 από 2

«Φανατικός είναι εκείνος που δεν θέλει να αλλάξει άποψη, ούτε και αντικείμενο»
(Winston Churchill)

ΦΑΝΑΤΙΣΜΟΣ ή μετριοπάθεια; Πολιτική ή Θρησκεία; Θεοκρατία ή Δημοκρατία; Ζωή ή Θάνατος; Παγκόσμιος πολιτισμός ή πολυπολιτισμικότητα; Νεο-θρησκευτικοί πόλεμοι ή παγκόσμια καταλλαγή θρησκειών;
ΠΑΛΙΑ τα ερωτήματα, νέο το περίβλημα στον 21ο αιώνα. Κυρίαρχο στοιχείο ο ισλαμοφασισμός. Ο πιο επίφοβος αντίπαλος του δυτικού πολιτισμού. Μετά δε τα αιματηρά γεγονότα στο Παρίσι (13/11), με τουλάχιστον 130 νεκρούς και πάνω από 350 τραυματίες, μπαίνουμε ξανά σε μια σκοτεινή, ζοφερή περίοδο: των νεο-θρησκευτικών πολέμων, με την «δια πυρός και σιδήρου» επιβολή δογμάτων και Θεών! Πρωταγωνιστής αυτή τη φορά το “βαθύ” Ισλάμ, με τα ακραία στοιχεία του Ισλαμικού Κράτους του (ISIS), τους λεγόμενους τζιχαντιστές.
ΔΕΝ είναι περίεργο ότι “ισλαμιστές αγωνιστές” χτύπησαν οργανωμένα στη Γαλλία, την κατ’ εξοχήν ευρωπαϊκή χώρα της ανεξιθρησκείας (tolérance), της δημοκρατίας και της ζύμωσης των εκάστοτε νέων ιδεών και τάσεων. Χώρα υποδοχής κάθε είδους πολιτικών προσφύγων του πλανήτη, ζει σήμερα -και μαζί της όλη η Δύση- τον φόβο της επόμενης μέρας.
Η νέα κατάσταση που διαμορφώνεται στην “Πόλη των Φώτων”, το Παρίσι, ξαναφέρνει στο προσκήνιο την έννοια του φανατικού ατόμου, αλλά και κάθε είδους ακραίου φανατισμού.
ΦΑΝΑΤΙΚΟΣ, σύμφωνα με το λεξικό “Μπαμπινιώτη”, είναι «ο υπερβολικά και τυφλά προσηλωμένος σε μια ιδέα, μια πίστη, ένα πρόσωπο» (1). Ένας φανατικός είναι ο άνθρωπος της “μιας και μόνης ιδέας”, και γι’ αυτό επικίνδυνος. Επειδή, η κάθε εμμονή εγκυμονεί μόνο την καταστροφή ή τον θάνατο ενός ατόμου ή ομάδας ανθρώπων. Έτσι
• στην πολιτική επιβάλλεται ο φασισμός στη σκέψη και η βία στην πράξη: ο φανατικός μιας πολιτικής θεωρίας επιδιώκει τον εκμηδενισμό ή τη φυσική εξόντωση των αντιπάλων, θεοποιεί την αυθαιρεσία και τον χαφιεδισμό, και ανατρέπει τις κατεστημένες δομές ενός κράτους.
• στον αθλητισμό δημιουργούνται τα fan’s club που προκαλούν αιματηρές συμπλοκές μεταξύ τους, καταστρέφοντας παράλληλα ξένες περιουσίες. Δεν είναι τυχαία τα υβριστικά συνθήματα στους τοίχους των πόλεων, τα γραμμένα από “φίλαθλους”, ούτε οι καταστροφές στα γήπεδα.
Η διατήρηση δε ενός ακήρυκτου “πολέμου” ανάμεσα σε “αιώνιους” αντίπαλους δεν είναι τυχαία.
• στη θρησκεία, ο φανατισμός έχει ως πρωταρχικό μέλημα την εκδίωξη ή “υποταγή” των αλλοθρήσκων ενός τόπου, τον αφανισμό των αιρετικών, τον εκπατρισμό των οπαδών “παραδογμάτων” (Ουγενότοι, Νύχτα Αγ. Βαρθολομαίου, Προτεστάντες, Ιερά Εξέταση κ.λπ., εξοντωτικές διαμάχες μεταξύ σιιτών-σουνιτών στο Ισλάμ κ.λπ.) για την επιτυχία του στόχου χρησιμοποιούνται ψυχοσωματικά μαρτύρια ή και εν ψυχρώ εκτελέσεις, όπως συμβαίνει με τους αποκεφαλισμούς και τα τρομοκρατικά χτυπήματα του ISIS.
Στο πρόγραμμα και η καταστροφή πολιτιστικών μνημείων (Παλμύρα).
Ο ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΣ των άλλων είναι η πρώτη αρχή ενός φανατικού.
Ο ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΟΣ φανατισμός μετατρέπει τον “πιστό”  του σε άβουλο όν, ανήμπορο να ελέγξει την αλήθεια των πεποιθήσεών του καθώς και τη λογική των ενεργειών του.
Αυτό συμβαίνει με τους τζιχαντιστές ή τους φονταμενταλιστές κάθε θρησκείας, των οποίων η μύηση αρχίζει από πολύ μικρή ηλικία: η πίστη τους διαποτίζεται με αλλόκοσμα οράματα και απίθανες εσχατολογικές υποσχέσεις που γίνονται ένα με τη ζωή τους, ενώ η με κάθε τρόπο διάδοση του “πιστεύω” τους γίνεται αυτοσκοπός.
Ο ΦΑΝΑΤΙΚΟΣ μιας θρησκείας (και όχι μόνο) αγνοεί την αμφιβολία, τη “μητέρα” κάθε γνώσης αλλά και τη βάση για την εύρεση της αλήθειας: ξέρει, ή νομίζει ότι ξέρει “θεία χάριτι”, τα πάντα.
Για την υπερίσχυση δε των ιδεοληψιών του, δεν διστάζει να θυσιάσει τη ζωή του άλλου (και τη δική του), αφού η ζωή των “απίστων” δεν έχει καμιά αξία! Ο χαρακτηρισμός “φανατικός” μιας θρησκείας προσιδιάζει σε άτομα που είναι εκπαιδευμένα ή επιρρεπή στο να διαπράξουν εγκλήματα στο όνομα μιας ιδέας προκειμένου να επικρατήσει αυτή! Πρόκειται για άτομα “νεκρά” συναισθηματικά που δεν κάνουν ποτέ ερωτήσεις για τίποτε, ούτε καν αναρωτιούνται ποιοι και τι είναι οι ίδιοι, αφού δεν διαθέτουν αυτεξούσιο. Ενας φανατικός, ας πούμε ισλαμιστής, είναι ήδη κυριαρχημένος από την “κουλτούρα θανάτου” όπως λέει ο Πασκάλ Μπρυκνέρ (2): «Αυτοί που σκοτώνουν και σκοτώνονται πιστεύουν ότι εκτελούν θεϊκή εντολή και είναι εξ ορισμού επικίνδυνο να πιστεύεις ότι είσαι το χέρι του Θεού…»
Η ΛΕΞΗ μετριοπάθεια, ή η ανοχή της αλήθειας του άλλου, είναι πράγματα μισητά, απορριπτέα. Η ανεξιθρησκεία όπως κι ο ανθρωπισμός θεωρούνται από τον φανατικό ως έννοιες που εκφράζουν ηττοπάθεια ή αδυναμία. Όπως ακριβώς επισημαίνεται από τον Γάλλο γενετιστή, εσπεραντιστή, φιλόσοφο και ανθρωπιστή Αλμπέρ Ζακάρ (1925-2013): «φανατικός είναι εκείνος που είναι βέβαιος ότι κατέχει την αλήθεια και κλείνεται οριστικά σ’ αυτή του τη βεβαιότητα. Έτσι, δεν επιτρέπει στον εαυτό του να συμμετέχει σε ανταλλαγές απόψεων χάνοντας την ουσία της προσωπικότητάς του, μετατρεπόμενος σε ένα απλό αντικείμενο ευκολομεταχείριστο»!
ΕΙΜΑΣΤΕ λοιπόν μπροστά σε νέου τύπου “πολέμους”.
Από τη μια έχουμε βομβαρδισμούς σε ισλαμικές χώρες (Συρία) με αθρόα φυγή προσφύγων προς την Ευρώπη (γιατί, άραγε, όχι και προς τις πλούσιες αραβικές χώρες;), καταρρίψεις αεροσκαφών (Τουρκία) με οικονομικά αντίμετρα, ενώ από την άλλη έχουμε “τυφλά” χτυπήματα από τζιχαντιστές σε ευρωπαϊκά εδάφη! Ζούμε σε ένα κόσμο “φόβου και ανασφάλειας”. Και όσο καιρό το Ισλαμικό Κράτος (το χαλιφάτο ISIS) θα συντηρείται με χρήματα και όπλα σταλμένα από τη Σαουδική Αραβία, το Κατάρ, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα ή την πολυπρόσωπη Τουρκία, άλλο τόσο ο ισλαμοφασισμός θα επεκτείνεται.
ΟΜΩΣ, επειδή κανένας φανατισμός δεν εξαλείφεται με τη βία και κανένας πολιτισμός δεν επιβάλλεται με πόλεμο “πολιτισμών”, οφείλουμε να συνειδητοποιήσουμε πως όσο θα συνεχίζεται αυτός ο φαύλος κύκλος τρομοκρατίας και φόβου, τόσο θα περιστέλλονται οι ελευθερίες και τα ατομικά μας δικαιώματα… Η μόνη απάντηση στη νέα κατάσταση που τείνει να παγιωθεί είναι, νομίζουμε, η ενότητα όλων ημών που πιστεύουμε στις αξίες του δικού μας πολιτισμού.

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ:

-(1) Φανατικός: μεταφορά του γαλλ. fanatique <λατ. fanaticus «θεόληπτος, αυτός που κυριαρχείται από ιερή μανία» <fanum «ιερό, ναός». Το επίθετο Fanatici προσδιόριζε κυρίως τους ιερείς της Ίσιδος και της Κυβέλης, οι οποίοι κατά τη διάρκεια ιερού παραληρήματος επέφεραν πληγές στο σώμα τους (Λεξικό Μπαμπινιώτη).
-(2) Πασκάλ Μπρυκνέρ (1948-), Γάλλος συγγραφέας και δοκιμιογράφος, στο δημοσιογράφο Μ. Πιμπλή (εφημ. «Τα Νέα», 19-11-15). [Ο ίδιος δήλωσε στο in.gr σχετικά με την πολυπολιτισμικότητα στη Γαλλία: «Οι επιθέσεις της 13ης Νοεμβρίου (2015) δημιουργούν αμφιβολίες για το κατά πόσο μπορούν άνθρωποι διαφορετικών προελεύσεων να ζήσουν στην ίδια πόλη. Αλλάζει έτσι ο τρόπος της ζωής μας»]