Η ΕΕ βλέπει την Ελλάδα ως ενεργειακό κόμβο στο φυσικό αέριο και τον ηλεκτρισμό στην Α. Μεσόγειο, στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής πολιτικής για ενεργειακή επάρκεια και ασφάλεια, καθώς και για την επίτευξη ανταγωνιστικών τιμών, δηλώνει σε συνέντευξή του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο επίτροπος για την Ενέργεια και το Κλίμα, Μιγκέλ Αρίας Κανιέτε, που επισκέφθηκε πριν λίγες μέρες τη χώρα μας.
O κ. Κανιέτε έδωσε ιδιαίτερη έμφαση στην πρωτοβουλία της Επιτροπής να υπάρξει ειδικό σχέδιο ενεργειακής ανάπτυξης στα νησιά, του οποίου η εκκίνηση θα γίνει με το πρώτο φόρουμ που θα πραγματοποιηθεί στην Κρήτη το καλοκαίρι. Το εν λόγω σχέδιο δίνει τη δυνατότητα παραγωγής ενέργειας από ΑΠΕ, σε πολλά νησιά μαζί, αλλά και σε κάθε νησί μεμονωμένα, καθώς και αποταμίευσής της.
Κάθε επένδυση στην ενέργεια σημαίνει ανάπτυξη και θέσεις εργασίας, τονίζει ο Ευρωπαίος επίτροπος, προσθέτοντας ότι θα υπάρξουν χρηματοδοτικά εργαλεία για τη στήριξη των απαιτούμενων υποδομών, όπως το Σχέδιο Γιούνκερ και ότι η Επιτροπή θα είναι στο πλευρό της Ελλάδας σε όλη τη διαδικασία μεταρρύθμισης του ενεργειακού τομέα.
Πώς ήταν οι επαφές με την κυβέρνηση;
Πρώτα απ’ όλα, με την ελληνική κυβέρνηση μοιραζόμαστε τις ίδιες ανησυχίες, την ανάγκη να διασφαλίσουμε την ενεργειακή τροφοδοσία στην ΕΕ. Αντιλαμβανόμαστε όλα τα γεωπολιτικά προβλήματα που εμπλέκονται στον ενεργειακό τομέα και δεύτερον την ανάγκη να έχουμε αποτελεσματικά ενεργειακά συστήματα που θα παρέχουν στους πολίτες ενέργεια υπό τις καλύτερους όρους, πρώτα απ’ όλα με χαμηλές εκπομπές άνθρακα και σε λογικές τιμές.
Έχουμε πολύ καλή συναντίληψη για το ποιο πρέπει να είναι το πρόγραμμα προτεραιότητας για τις αναγκαίες υποδομές που πρέπει να οικοδομήσουμε μαζί.
Καλή ατμόσφαιρα υπήρξε επίσης και στα θέματα που αφορούν το μνημόνιο και η συζήτηση υπήρξε πολύ εποικοδομητική. Συζητήσαμε λοιπόν για τις υποδομές, τον διασυνδετήριο αγωγό με τη Βουλγαρία IGB, τον αγωγό της Α. Μεσογείου EAST MED, την Ευρωασιατική διασύνδεση για τον ηλεκτρισμό και βάζουμε στο τραπέζι την ιδέα, ότι η Ελλάδα μπορεί να γίνει ένας σημαντικός κόμβος στην ηλεκτρική ενέργεια, αν υλοποιηθούν όλες οι υποδομές που χρειάζονται. Για τον σκοπό αυτό, πρότεινα στην κυβέρνηση να έχουμε έναν δομημένο ενεργειακό διάλογο, ώστε πρώτα απ’ όλα να προχωρήσει η Ελλάδα ως ηλεκτρικός κόμβος και δεύτερον να διασφαλίσουμε την προτεραιότητα στην ανάπτυξη των υποδομών με τον διασυνδετήριο αγωγό Ελλάδας-Βουλγαρίας, καθώς και τον τερματικό σταθμό στην Αλεξανδρούπολη, τον αγωγό EAST MED στην Κρήτη, όπως και τον Διαδριατικό αγωγό TAP. Υπάρχει πλήρης συμφωνία για όλες αυτές τις υποδομές.
Ποια είναι η πρωτοβουλία για τα ελληνικά νησιά
Η πρωτοβουλία δεν αφορά μόνον τα ελληνικά, αλλά όλα τα νησιά, και θα την εγκαινιάσουμε από την Κρήτη. Αναγνωρίζουμε ότι τα νησιά έχουν πρόσθετες δυσκολίες σε σύγκριση με την ηπειρωτική χώρα ως προς την προμήθεια ενέργειας και κυρίως στην ανάπτυξη των ΑΠΕ. Γι’ αυτό η Επιτροπή θα ξεκινήσει μια ενεργειακή πρωτοβουλία για τα νησιά, υπό την Μαλτέζικη προεδρία, η οποία θα επιδιώξει τη στήριξη των κρατών-μελών και θα θεσμοθετήσει τα χρηματοδοτικά εργαλεία για να υποστηρίξει την ανάπτυξη της ενέργειας στα νησιά. Για τον σκοπό αυτό θα πραγματοποιήσουμε ένα νησιωτικό φόρουμ, το πρώτο θα γίνει στην Κρήτη -είπαμε στον πρωθυπουργό για την πρόθεσή μας αυτή- και θα μπορέσουμε να συζητήσουμε εκεί, πώς θα μπορέσουν να αποκτήσουν πρόσβαση στην ενέργεια τα νησιά, πώς μπορούμε να τα συνδέσουμε μαζί σε μεγάλα projects ή πώς μπορεί να παράγεται ενέργεια αυτόνομα σε κάθε νησί και να αποταμιεύεται. Πρόκειται για μια ιδιαίτερη ενεργειακή πολιτική, που αφορά ειδικά τα νησιά, είναι η πρώτη φορά που η Επιτροπή θέτει σε εφαρμογή ένα τέτοιο σχέδιο. Έχουμε συζητήσει συνολικά σχέδια για τις αναπτυσσόμενες χώρες, αλλά αποφασίσαμε εντός του πακέτου για την καθαρή ενέργεια για όλους τους Ευρωπαίους, να αναλάβουμε ιδιαίτερη δράση για τα νησιά.
Στην Ελλάδα βλέπουμε όλη αυτή τη γεωγραφική πραγματικότητα και τις δυσκολίες στην παροχή ενέργειας σε πολλά νησιά, αλλά και τις δυνατότητες που έχουν να αναπτύξουν αιολική ενέργεια. Υπάρχουν και νησιά που δεν κατοικούνται. αλλά έχουν τη δυνατότητα για εγκαταστάσεις αιολικής ενέργειας. Πρέπει να μελετήσουμε όλη αυτή την κατάσταση, σε όλη την Ευρώπη και θα έχουμε την ευκαιρία να τα πούμε όλα αυτά στην Κρήτη. Στη συνέχεια θα δημιουργήσουμε τα χρηματοδοτικά εργαλεία για την υποστήριξη των project και θα ξεκινήσουμε την πρωτοβουλία από μερικά νησιά, αναπτύσσοντας τη δυνατότητα που έχουν να αναπτύσσουν αυτόνομη ενέργεια.
Από πού ξεκινάμε την ανάπτυξη του ενεργειακού δυναμικού της Ελλάδας και με ποια στήριξη;
Ξεκινάμε αυτό το φόρουμ και πιστεύω ότι η Ελλάδα έχει την πρωτοπορία σ’ αυτή την πρωτοβουλία. Αν δούμε τον χάρτη της Ευρώπης, είναι πολύ σαφές ότι η Ελλάδα είναι στην πρώτη γραμμή αυτής της πρωτοβουλίας. Και θέλουμε να αξιοποιήσουμε τις ΑΠΕ, να προχωρήσουμε ενεργειακά αποδοτικές πρωτοβουλίες, διασυνδετήριους αγωγούς στην Ελλάδα και τα νησιά και έχουμε μεγάλα χρηματοδοτικά εργαλεία. Έχουμε το Σχέδιο Γιούνκερ, το Ευρωπαϊκό Ταμείο Στρατηγικής Ανάπυξης ( EFSI) αρχικά με 350 δισ. ευρώ, που τώρα αυξάνεται στα 630 δισ. και θέλουμε μέσα σ’ αυτό το Ταμείο να έχουμε ένα ποσόν που θα χρηματοδοτήσει την ενέργεια στα νησιά. Θα βάλουμε σε εφαρμογή τα χρηματοδοτικά εργαλεία, θα βάλουμε την πολιτική βούληση και θα στηρίξουμε τα νησιά να πάρουν αυτό τον δρόμο και να αξιοποιήσουν αυτές τις δυνατότητες.
Μπορεί να βοηθήσει αυτή η πρωτοβουλία την Ελλάδα προς την έξοδο από την κρίση;
Κάθε επένδυση που κάνουμε στην ενεργειακή απόδοση και στις ΑΠΕ είναι προς όφελος της ανάπτυξης και της απασχόλησης. Έχουμε μετρήσει ότι η καθαρή ενέργεια για το πακέτο όλων των Ευρωπαίων θα αυξήσει το ευρωπαϊκό ΑΕΠ κατά 1%, θα δημιουργήσει 900.000 δουλειές και θα κινητοποιήσει 170 δισ. ευρώ.
Η επένδυση στην ενέργεια συμβάλλει στην ανάπτυξη. Στην Ελλάδα η ανάπτυξη των ΑΠΕ θα παραγάγει φτηνότερη ενέργεια, καθαρή ενέργεια. Αν η Ελλάδα αυξήσει την ενεργειακή αποδοτικότητα θα καταναλώνει λιγότερη ενέργεια και οι ευάλωτοι καταναλωτές θα νιώθουν λιγότερη πίεση. Είναι μια αμοιβαία επωφελής πολιτική και πρέπει να στηρίξουμε τις χώρες στις πολιτικές των ΑΠΕ και της ενεργειακής απόδοσης, στα κτίρια, τις μεταφορές, στη γεωργία, σε κάθε υπηρεσία.
Είμαι αισιόδοξος ότι οι κανόνες που βάζει η Επιτροπή στο ενεργειακό πακέτο θα βοηθήσουν τις χώρες στην οικονομική ανάπτυξη και την απασχόληση.
Είμαι επίσης αισιόδοξος, αν το κεφάλαιο της ενέργειας στο ελληνικό μνημόνιο εφαρμοστεί με έξυπνο τρόπο, θα έχουμε περισσότερο ανταγωνισμό στην αγορά, καλύτερες υπηρεσίες στους καταναλωτές και φτηνότερη ενέργεια για τα νοικοκυριά, τις μικρομεσαίες και τις μεγάλες εταιρίες. Γιατί δεν είναι μόνον η εφαρμογή του μνημονίου, αλλά η εφαρμογή όλων των κανονισμών για τον ηλεκτρισμό που έχουμε. Θα δούμε σημαντικά οφέλη για την ελληνική οικονομία και για την ευρωπαϊκή στο σύνολό της.
Αυτό που προσπαθούμε να κάνουμε στην ΕΕ είναι το εξής: Οι τιμές μας για παράδειγμα είναι διπλάσιες απ’ αυτές των ανταγωνιστών μας σε άλλες περιοχές του κόσμου, όπως στις ΗΠΑ και πρέπει να μειώσουμε το ενεργειακό κόστος στην ΕΕ. Είμαστε ηγέτες στις ΑΠΕ. Δεν έχουμε πετρέλαιο ή αέριο στις αναγκαίες ποσότητες, αλλά μπορούμε να ηγηθούμε της ενεργειακής απόδοσης. Χρειαζόμαστε φυσικό αέριο και έχουμε διαφοροποιήσει τις προμήθειές μας. Γι’ αυτό προτείναμε στους Έλληνες φίλους μας να έχουμε έναν δομημένο ενεργειακό διάλογο, την πρώτη χώρα με την οποία τον ξεκινάμε για να δουλέψουμε, ώστε να γίνει η Ελλάδα κόμβος στο φυσικό αέριο, να δουλέψουμε στην αποδοτικότητα των ΑΠΕ και να διευκολύνουμε την κυβέρνηση να εφαρμόσει τους ενεργειακούς κανόνες της ΕΕ. Είναι μια πολύπλοκη διαδικασία, το κατανοούμε και πρέπει να στηρίξουμε την κυβέρνηση να προετοιμάσει το «εθνικό σχέδιο δράσης για την ενέργεια και το κλίμα».
