Εκπρόσωποι της θρησκευτικής και πολιτικής ηγεσίας του τόπου αλλά και πλήθος πολιτών έδωσαν, το μεσημέρι της Παρασκευής, το “παρών”, στο τελευταίο “αντίο” στον καθηγητή και συγγραφέα, πρώην πρύτανη, διακεκριμένο επιστήμονα, λαμπρή προσωπικότητα της Κρήτης, Γιώργο Γραμματικάκη, που έφυγε από τη ζωή στα 84 του χρόνια, μετά από διήμερη νοσηλεία.
Όπως μεταδίδει το cretalive.gr, η εξόδιος ακολουθία εψάλη από τον Ιερό Μητροπολιτικό Ναό του Αγίου Μηνά και ακολούθησε η ταφή του στο Κοιμητήριο του Αγίου Κωνσταντίνου.
Επικήδειους λόγους εκφώνησαν ο Δήμαρχος Ηρακλείου, Βασίλης Λαμπρινός, ο εκλεγμένος Δήμαρχος Ηρακλείου, καθηγητής Αλέξης Καλοκαιρινός, ο πρόεδρος του Δ.Σ. του Μουσείου “Ν.Καζαντζάκης”, Μιχάλης Ταρουδάκης και ο ιδρυτης των Πανεπιστημιακών Εκδόσεων Κρήτης και του Μathesis Στέφανος Τραχανάς.
“Στέκομαι εδώ και θέλω να ακούσω τη φωνή σου” – είπε στην αρχή του λόγου ο Αλ.Καλοκαιρινός. “Καλοτάξιδος Γιώργο, Χαιρετίσματα στον Κώστα και στον Φίλιππα” – είπε, κλείνοντας τον δικό του επικήδειο ο Βασίλης Λαμπρινός, αποτίοντας με τον τρόπο αυτό τον δικό του φόρο τιμής τόσο στον αδερφό του Γιώργου Γραμματικάκη, Κώστα, όσο και στον δικό του αδερφό (του Βασίλη Λαμπρινού), Φίλιππο, με τον οποίο ο εκλιπών διατηρούσε στενές φιλικές σχέσεις.
Με λυγμό εκφώνησε το λόγο του ο Στ.Τραχανάς, λέγοντας μεταξύ άλλων: “Συλλέκτες στιγμών είμαστε και στη δική μου συλλογή, οι στιγμές με τον Γιώργο και την Εύα έχουν ξεχωριστή θέση στην καρδιά μου”, ενώ αποχώρησε εμφανώς συγκινημένος.
Στη νεκρώσιμο ακολουθία παρέστη ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ Νίκος Ανδρουλάκης ο οποίος στις δηλώσεις του, ανέφερε: «Αποχαιρετούμε σήμερα ένα μεγάλο Κρητικό, ένα μεγάλο διανοούμενο, τον Γιώργο Γραμματικάκη, που με την πολιτική και κοινωνική του παρουσία, σφράγισε την νεότερη ιστορία της πόλης μας. Είχα την τύχη να είμαστε μαζί ευρωβουλευτές, για πέντε ολόκληρα χρόνια, και γνώρισα έναν άνθρωπο με ευγένεια, με ήθος, με καλοσύνη Ήταν πραγματικά ένα κόσμημα της χώρας μας στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Θα τον θυμάμαι πάντα ως έναν άνθρωπο που ήθελε τους νέους στο προσκήνιο. Κι αυτός όμως, ήταν ένας νέος άνθρωπος στην σκέψη, στις ιδέες, στις αντιλήψεις. Τα θερμά μου συλλυπητήρια στην οικογένεια του και στους οικείους του».
Ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και βουλευτής Ηρακλείου Λευτέρης Αυγενάκης τόνισε: «Αποχαιρετούμε σήμερα τον Γιώργο Γραμματικάκη. Το Ηράκλειο, η Κρήτη, η Ελλάδα, είναι φτωχότερη. Φεύγει από κοντά μας ένας φανατικός Ηρακλειώτης, ένας γνήσιος κρητικός, ένας άνθρωπος που αγάπησε την επιστήμη, του όσο ελάχιστοι. Ένας άνθρωπος που υπηρέτησε τα γράμματα με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Θερμά συλλυπητήρια στην οικογένεια του. Θα τον θυμόμαστε γιατί πραγματικά προσέφερε στην κοινωνία, προσέφερε στη χώρα, προσέφερε στην επιστήμη».
Συγκινημένος ο περιφερειάρχης Κρήτης Σταύρος Αρναουτάκης εξέφρασε τα συλλυπητήρια του την οικογένεια του Γ.Γραμματικάκη, αναφέροντας ότι «η Κρήτη, η Ελλάδα πρέπει πάντα να τιμά τη μνήμη αυτού του μεγάλου επιστήμονα, του πρύτανη μας».
Στεφάνια έστειλαν ο Υπουργός Παιδείας Κ.Πιερρακάκης, ο Πρόεδρος της Βουλής των Ελλήνων και ο Πρόεδρος και το ΔΣ της ΕΡΤ, της οποίας ο εκλιπών είχε υπάρξει μέλος του Δ.Σ..
Ο επικήδειος που εκφώνησε ο Δήμαρχος Ηρακλείου Βασίλης Λαμπρινός:
“Γιώργο, αγαπημένε εξάδελφε και φίλε,
Τούτη την δύσκολη ώρα του αποχωρισμού, ασφαλώς τα λόγια που σου απευθύνω δεν αποτυπώνουν παρά ελάχιστες όψεις από την πολύπτυχη διαδρομή της ζωής σου και από την πολύχρονη φιλία μας. Φιλία που ξεκινούσε από τον συγγενικό δεσμό μας, τις κοινές μνήμες, αλλά σφραγίστηκε από την φωτεινή παρουσία σου.
Σε θαύμαζα πάντα, γιατί συγκέντρωνες τα χαρακτηριστικά μιας σπάνιας προσωπικότητας: επιστήμονας, πανεπιστημιακός δάσκαλος, και συγγραφέας υψηλού κύρους, με βαθιά και έμπρακτη αγάπη και έγνοια για την Ελλάδα, για την Κρήτη, για το Ηράκλειο. Υπήρξες πάντα υπέρμαχος της Παιδείας και της Δημοκρατίας, άνθρωπος με απλότητα, με ψυχική ποιότητα, καλοσύνη, ζωντάνια, και ανοιχτούς ορίζοντες.
Μια λαμπρή πορεία ήταν όλη η διαδρομή σου αυτές τις δεκαετίες. Με την γέννηση και την ανατροφή σου σε μια οικογένεια που, μέσω της δημοσιογραφικής της ενασχόλησης, μετείχε ενεργά στα γεγονότα της πολιτικής και της κοινωνίας, στο καρδιοχτύπι της καθημερινότητας του τόπου μας. Οι μετέπειτα σπουδές σου στο τμήμα Φυσικής του Πανεπιστημίου Αθηνών και στο Imperial College του Λονδίνου, σου έδωσαν την αφετηρία για να εργασθείς ως ερευνητής στο Κέντρο Πυρηνικών Ερευνών «Δημόκριτος», και αργότερα και στο «Ευρωπαϊκό Κέντρο Πυρηνικών Ερευνών» (CERN) της Γενεύης.
Προετοίμασαν την καθοριστική παρουσία σου στο νέο Πανεπιστήμιο Κρήτης, ως εκπαιδευτικός, ως μέλος της Διοικούσας Επιτροπής του, και ως Πρύτανης από τον Μάιο του 1990, και ξανά από το 1993, επί μια ακόμα θητεία. Η πολύτιμη και πολύπτυχη προσφορά σου, στήριξε όλα αυτά τα χρόνια το Πανεπιστήμιο του τόπου μας και συνέβαλε καίρια στο να παραμείνει ως σήμερα σε αξιοθαύμαστα υψηλό επίπεδο, σε όλους τους τομείς του.
Τα χρόνια εκείνα εργάστηκες, συνάμα, και ως Επισκέπτης Καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Harνard, ασχολούμενος με την Ιστορία της Επιστήμης.
Με τον ίδιο ζήλο ανέλαβες, το 2000, την Προεδρία της «Διοικούσας Επιτροπής» του Ιονίου Πανεπιστημίου.
Η διαρκής έγνοια σου για τον ελληνικό πολιτισμό, την δημόσια ζωή, σε έφερε και σε πολλά άλλα πεδία, στα οποία η πείρα, οι γνώσεις, η απαράμιλλη οξυδέρκειά σου, και η αποτελεσματική δράση σου, έφεραν γόνιμους καρπούς. Ως Πρόεδρος του «Μουσείου Νίκου Καζαντζάκη». Ως Αντιπρόεδρος της «Εθνικής Λυρικής Σκηνής». Ως μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της ΕΡΤ (από το 1997 ως το 2002). Συνάμα, με τα γλαφυρά άρθρα σου, στον ημερήσια Τύπο, επί πολλά χρόνια, οι παρεμβάσεις σου για φλέγοντα πολιτικά και κοινωνικά θέματα, διεφώτιζαν, έδιδαν απαντήσεις και προοπτική στα ερωτήματα χιλιάδων αναγνωστών.
Ξεχωριστή θέση στην πορεία σου, έχει και η βουλευτική παρουσία σου στο Ευρωκοινοβούλιο. Σε μια περίοδο που η Ελλάδα είχε απόλυτη ανάγκη από εκπροσώπους με μόρφωση, πολύπτυχη εμπειρία, και όραμα για το παρόν και το μέλλον της.
Από τα σπουδαιότερα επιτεύγματά σου ήταν: η συγγραφή της σειράς των επιστημονικών βιβλίων, που όπως γνωρίζουμε όλοι, είχαν ευρύτατη απήχηση στο αναγνωστικό κοινό της χώρας μας, φέρνοντας τους νόμους και την πορεία του σύμπαντος στον ορίζοντα και των μη ειδικών. Γεφύρωσες έτσι την απόσταση από την Φυσική Επιστήμη, προσφέροντας την δυνατότητα να πλησιάσει ο καθένας μας αυτά τα απρόσιτα, ως τότε, ζητήματα.
Ο Δήμος Ηρακλείου τίμησε το έργο σου με το Βραβείο «Ηθικής Τάξεως», αναγνωρίζοντας την ανεκτίμητη προσφορά σου στην επιστήμη, στο Πανεπιστήμιο Κρήτης, και στην κοινωνία του τόπου μας.
Στην πλούσια πορεία της ζωής σου, αγάπησες και αγαπήθηκες, κατέκτησες τον σεβασμό και την ευγνωμοσύνη όλων μας, έδωσες φως στον τόπο μας. Η μοναδική προσωπικότητά σου, θα μας συντροφεύει πάντα, αφού το έργο σου, θα παραμένει πάντα ζωντανό. Στην Εύα και στα παιδιά σου, εκφράζω τα πιο θερμά μου συλλυπητήρια.
Καλό ταξίδι Γιώργο. Μην ξεχάσεις να μου χαιρετήσεις τον Κώστα και τον Φίλιππα.
Καλή αντάμωση”.
Ο αποχαιρετισμός του Αλέξη Καλοκαιρινού
Ο επικήδειος λόγος του εκλεγμένου Δημάρχου Ηρακλείου Αλέξη Καλοκαιρινού για τον Γιώργο Γραμματικάκη:
«Στέκομαι εδώ και θέλω ν’ ακούσω τη φωνή του Γιώργου Γραμματικάκη. Ξέρω ότι αυτό δεν είναι φυσικά δυνατό. Φυσικά, η φωνή μου δεν είναι η δική του φωνή. Όμως ξέρω ότι είναι ηθικά δυνατό. Και έμαθα με τον Γιώργο Γραμματικάκη ότι τα ηθικά πράγματα δεν χωρίζονται από τη φύση, όπου ανήκουμε.
Γιατί ο λόγος μου διαμορφώθηκε με τον λόγο του Γιώργου Γραμματικάκη.
Ο λόγος του Γιώργου Γραμματικάκη, είναι λόγος ορθός. Ο πρακτικός λόγος του, ο έμπρακτος λόγος του, είναι αποδεικτικός.
Ο Γιώργος Γραμματικάκης αποδεικνύει ότι μπορείς να ερευνάς το σύμπαν και την ανθρώπινη ψυχή, και να είσαι ο ίδιος άνθρωπος την ίδια στιγμή. Ότι μπορεί η ενότητα να διαφεύγει από την κρίση σου, αλλά να είναι δεδομένη ως ορίζοντας της σκέψης σου, και να γίνεται αισθητή ως βάση της ύπαρξής σου. Εάν ισχύουν αυτά, μπορείς να ζεις ταυτόχρονα μέσα στην επιστήμη και την τέχνη. Ισχύουν. Άρα, μπορείς.
Ο Γιώργος Γραμματικάκης αποδεικνύει ότι ζώντας μέσα στην επιστήμη και την τέχνη ζεις με πεποιθήσεις και ερωτήματα. Η πεποίθηση εκδηλώνεται στην πράξη με απόφαση. Τα ερωτήματα κρατούν ανοιχτή την ψυχή μας.
Ο Γιώργος Γραμματικάκης αποδεικνύει ότι μπορείς να αναζητάς την ομορφιά, να την αναγνωρίζεις, και η ίδια η ομορφιά να αναγνωρίζεται στο βλέμμα σου. Και τότε είναι η ανθρώπινη ομορφιά του κόσμου. Και τότε τη ζητάς στον κόσμο των ανθρώπων. Για τους ανθρώπους τη ζητάς. Και τότε είσαι πρόσωπο ηθικό. Και τότε γίνεσαι πρόσωπο πολιτικό.
Ο Γιώργος Γραμματικάκης αποδεικνύει πως μόνο ό,τι μοιράζεσαι αξίζει: τη γνώση, τη δράση, τα ερωτήματα.
Συγκεκριμένα θα πω:
Ο Γιώργος Γραμματικάκης αποδεικνύει ότι ένα δημόσιο πανεπιστήμιο μπορεί να συνδυάζει την ποιότητα στη διδασκαλία και την έρευνα με τη δημοκρατία. Ότι το δημόσιο πανεπιστήμιο συνιστά κοινωνικό δικαίωμα. Ότι αποδίδει στην κοινωνία και ότι εκπληρώνει τα μέλη της κοινωνίας αυτής. Ότι η διάκριση στην επιστήμη δεν είναι υπόθεση μοναχική. Και ότι η συλλογικότητα δεν είναι χαμένη υπόθεση.
Ο Γιώργος Γραμματικάκης αποδεικνύει πως η εκλαΐκευση της επιστήμης είναι σπουδαία τέχνη για να μετέχουμε μαζί στα μυστικά του κόσμου. Να ερευνάς, να μαθαίνεις και να μοιράζεσαι. Και στο μοίρασμα αυτό, με τη ζωή των άλλων, να εκπληρώνεται η ζωή σου.
Ο Γιώργος Γραμματικάκης είναι η απόδειξη του προοδευτικού διανοητή που αναζητά τον σφυγμό της κοινωνίας της χώρας του και της δίνει παλμό σε κρίσιμες στιγμές. Είναι η απόδειξη ότι δεν υπάρχει διανόηση χωρίς παρρησία. Ότι ο διανοούμενος οφείλει να δείχνει στην κοινωνία το πραγματικό της πρόσωπο. Αλλά χωρίς έπαρση. Με σαφήνεια και καθαρότητα. Αλλά και με επιείκεια. Δείχνοντας ένα δρόμο για να τον περπατήσουμε μαζί.
Σε κάθε στιγμή, στο δημόσιο πανεπιστήμιο, στο δημόσιο λόγο: Δημόσιο πρόσωπο που δίνει νόημα στην έννοια του δημοσίου προσώπου. Και πέρα από τα δημόσια πράγματα.
Ο Γιώργος Γραμματικάκης αποδεικνύει τι σημαίνει φιλία. Σημαίνει στοργή.
Μπορεί να φύγει ο άνθρωπος και να αφήσει τη στοργή του; Νιώθω ότι μπορεί. Το άγγιγμα μένει στους οικείους και τους φίλους. Και πέρα από τον κύκλο των οικείων και των φίλων. Στοργή για την πόλη. Στοργή για το νησί. Στοργή για τη χώρα. Για τους ανθρώπους που, αν είναι άγνωστοι, γίνονται γνώριμοι.
Σ’ αυτή την πορεία η Εύα ήταν πάντα μαζί. Και είναι μαζί. Ο Οδυσσέας και η Μαρία είναι μαζί. Είμαστε μαζί. Με τον Γιώργο Γραμματικάκη.».
Η επιθυμία της οικογένειας
Αξίζει να σημειωθεί ότι επιθυμία της οικογένειας του εκλιπόντος είναι αντί στεφάνου να κατατεθούν χρήματα σε τραπεζικό λογαριασμό τα οποία θα διατεθούν εξ ολοκλήρου για χρηματικό βραβείο που θα απονεμηθεί σε φοιτήτρια ή φοιτητή του Φυσικού Τμήματος του Πανεπιστημίου Κρήτης.
Προϋπόθεση είναι ο φοιτητής που θα βραβευθεί να ασχολείται με το γνωστικό αντικείμενο της αστροφυσικής.
Η κατάθεση των δωρεών θα γίνεται στον λογαριασμό:
Τράπεζα Πειραιώς, ΙΒΑΝ GR31 0172 7550 0057 5503 1552 329
