Στην Τριμάρτυρη – την Παναγία των Χανίων

Το πάνσεπτο πρόσωπο της Υπεραγίας Θεοτόκου βρίσκεται στα χείλη και στην καρδιά των Χριστιανών όπου γης.
Η  μορφή Της, αιώνες τώρα, από τα εικονοστάσια των σπιτιών μας, όπου την έχομε τοποθετήσει, μας επιβλέπει και μας στηρίζει. Με το γαλήνιο βλέμμα Της αγκαλιάζει στοργικά και φιλεύσπλαχνα κάθε άνθρωπο που καταφεύγει τη χάρη Της. Το όνομά Της επικαλούμαστε σε κάθε ανάγκη ή κίνδυνο.
Αμέτρητες είναι οι ονομασίες που Της έχει χαρίσει η ευλάβεια και η αγάπη των ανθρώπων. Εκατοντάδες οι παραδόσεις και οι θρύλοι που ο λαός με τη βαθιά και αταλάντευτη πίστη του Της έχει αποδώσει. Η καθαγιασμένη παρουσία της ενθαρρύνει κάθε πιστό που παραδίνεται στο έλεος και στη θεία δύναμή Της.
Και οι Χανιώτες στα χείλη και στην καρδιά τους την είχαν και την έχουν πάππου προς πάππου. Παραμονές της εορτής Της, της ανάμνησης των Εισοδίων,φυσικό είναι στη δική μας Παναγία, την Τριμάρτυρη, ν’αναφερθώ:
Ας μεταφερθούμε, λοιπόν, στα Χανιά των αρχών του 1600.
Σε βενετσιάνικο χάρτη του 1625 φαίνεται μονόκλιτος ναός στη θέση της σημερινής Τριμάρτυρης, ενώ στην ίδια θέση, το 1637, ονομαστικά αναφέρεται «ναός της Αγίας Μαρίας Τριμάρτυρης».
Δηλαδή η Τριμάρτυρη, το λατρευτικό κέντρο των Χανίων που κρατεί μέσα του την ιστορία και τον πολιτισμό της πολύπαθης αυτής περιοχής, αποτελεί το «κλέος» και το «ωράισμα» της όμορφης και ιστορικής πόλης μας πάνω από 400 χρόνια. Επάξια είναι ο Μητροπολιτικός μας ναός, το κέντρο της χριστιανικής μας ζωής.
Με άλλα λόγια, οι κάτοικοι του τόπου μας, αιώνες προσέρχονται ταπεινά στο ναό Της, τον παλαιότερο και τον σημερινό, ανάβουν κερί στη χάρη Της, σταματούν μπροστά στη θαυματουργή εικόνα Της, την ασπάζονται, την κοιτάζουν παρακλητικά και ψιθυρίζουν μυστικά τα καθημερινά προβλήματα, τα ατομικά ή και τα γενικότερα και ικετεύουν να μεσιτεύσει για τη λύση τους.
Το κοίταγμα και ο ασπασμός της εικόνας της Παναγίας, δεν ήταν και δεν είναι πάντα ο ίδιος: Ας ακούσομε την ποιήτρια Μαρία Μουρζά:
«Με άλλα μάτια κοιτάς την εικόνα της Παναγίας/ όταν όλα πάνε καλά
Και με άλλα, όταν ο φόβος χτυπάει την πόρτα σου.
Με άλλη φωνή την επικαλείσαι/ στους καιρούς της ειρήνης
Και με άλλη φωνή,/ όταν είσαι σε πόλεμο.
Άλλη Παναγία βλέπεις/ όταν λάμπεις από χαρά
Κι άλλη Παναγία βλέπεις/ μέσα από δάκρυα.
Δεν είναι η Παναγία που αλλάζει.
Είναι τα μάτια μας που βλέπουν αλλιώτικα.
Κοιτάζεις τη ζωή σου και λες:/ Σα να σκοτείνιασε ο ουρανός.
Σα να έρχεται μπόρα./ Σα να μην μπορώ να την αντιμετωπίσω.
Σα να είναι το κακό που φτάνει/ ισχυρότερο από μένα.
Σα να χρειάζομαι κι άλλον.
Κοιτάς την εικόνα Της και λες: Που είσαι Μάνα;/ Πού είσαι Μάνα του κόσμου; Πού είσαι εσύ που ξέρεις να διαφεντεύεις τα δύσκολα;
Εσύ που μπορείς να αποτρέπεις τα αναπότρεπτα;
Πού είσαι Μητέρα;
Και διαπιστώνεις άφωνος…
Αυτό που διαπιστώνει αιώνες τώρα/ σύσσωμη η Εκκλησία όλη:
Η Παναγία είναι εδώ/ για όλον τον κόσμο!
Για κάθε Ελληνα που φωνάζει/ Παναγιά μου!
Και για κάθε Τούρκο που φωνάζει: Μαριέ Μανά!»
Κι αυτή η διαπίστωση της παρουσίας Της δεν είναι σημερινή ή χθεσινή. Κρατεί από πολύ παλιά… Και συνεχίζεται…
Κι εφέτος όλοι εμείς που θα βρεθούμε στον περικαλλή ναό Της, θ’ ανάψομε κερί στη Χάρη Της, θα σκύψομε μπροστά στην εικόνα Της και ίσως μονολογήσομε όπως οι παλαιοί Χανιώτες:
– Παναγία μου, δεν δε βλέπω, αλλά σε αισθάνομαι!
– Βοήθησε όλον τον κόσμο κι εμάς!