Ιστορική μέρα η σημερινή για την ομογένεια καθώς για πρώτη φορά Έλληνες του εξωτερικού συμμετέχουν ως ψηφοφόροι στις εθνικές εκλογές από τον τόπο διαμονής τους, αντί να μεταβούν στην Ελλάδα.
Μετά από προτάσεις και σχεδιασμούς δεκαετιών, πρόβλεψη – προτροπή που περιλήφθηκε στο Σύνταγμα της Ελλάδας και τελικά νόμο του κράτους που ψηφίστηκε το 2019 με υψηλή διακομματική συναίνεση, ήρθε η ώρα να λάβει σάρκα και οστά ένα διαχρονικό αίτημα του απόδημου ελληνισμού, έστω με προϋποθέσεις που αποκλείει ένα μεγάλο μέρος ψηφοφόρων.
Οι 22.825 Έλληνες που είναι εγγεγραμμένοι στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους εξωτερικού προσέρχονται στις κάλπες, σήμερα Σάββατο, μία ημέρα πριν από τις εκλογές στην ελληνική επικράτεια, από τις 07:00 έως τις 19:00 τοπική ώρα.
Η ψηφοφορία πραγματοποιείται στα 99 εκλογικά τμήματα που συστάθηκαν σε 85 πόλεις 35 χωρών ανά την υφήλιο και ειδικότερα, σε κτίρια πρεσβειών και προξενείων των ελληνικών αρχών, γραφεία ιερών ναών της ελληνορθόδοξης εκκλησίας και κτίρια ή καταστήματα ελληνικών κοινοτήτων, συλλόγων ή άλλων ελληνικών οργανώσεων. Για τη συγκρότηση εκλογικού κέντρου σε μια πόλη, προϋπόθεση ήταν η εγγραφή τουλάχιστον 40 εκλογέων. Σε όσες πόλεις δεν συμπληρώθηκε ο απαιτούμενος αριθμός, οι ψηφοφόροι θα ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα σε άλλη πόλη ή και χώρα.
Περισσότεροι από 4.870 Έλληνες εκλογείς είναι εγγεγραμμένοι σε εκλογικά τμήματα του Ηνωμένου Βασιλείου (συγκροτήθηκαν σε Λονδίνο, Γλασκόβη, Μπέρμιγχαμ, Ληντς και Εδιμβούργο), 3.326 της Γερμανίας (σε Αμβούργο, Βερολίνο, Μόναχο, Στουτγκάρδη, Ντίσελντορφ, Φρανκφούρτη, Δρέσδη, Ανόβερο, Νυρεμβέργη, ‘Ααχεν, Βούπερταλ, Κολωνία, Μπίλεφελντ, Ντόρτμουντ και Λουντβικσχάφεν), 1.935 της Ολλανδίας (Χάγη, ‘Αμστερνταμ, Ρότερνταμ και Αϊντχόφεν), 1.680 των ΗΠΑ (Σαν Φραντσίσκο, Ατλάντα, Βοστόνη, Λος ‘Αντζελες, Νέα Υόρκη, Ουάσιγκτον, Σικάγο και Τάμπα) 1.629 του Βελγίου (Βρυξέλλες, Αμβέρσα), 1.462 στην Κύπρο (σε Λευκωσία, Λάρνακα, Λεμεσό και Πάφο), κ.λπ.
Για την ακριβή διεύθυνση του εκλογικού τμήματος, στο οποίο ψηφίζουν οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να ενημερωθούν από την ψηφιακή πλατφόρμα «Μάθε που Ψηφίζεις» στον ιστότοπο του υπουργείου Εσωτερικών, https://mpp.ypes.gov.gr/#/ συμπληρώνοντας τα πεδία Επώνυμο, Όνομα, Όνομα Πατέρα, Έτος Γέννησης, Όνομα Μητέρας (προαιρετικό), ή μόνο τα πεδία Επώνυμο και Ειδικός Εκλογικός Αριθμός (εφόσον το γνωρίζουν). Εναλλακτικά έχουν τη δυνατότητα να ενημερωθούν από τις τηλεφωνικές γραμμές 2131361500 και 2131313800, που αυτό το Σαββατοκύριακο λειτουργούν όλο το 24ωρο.
Οι εκλογείς προσέρχονται στο εκλογικό τμήμα τους έχοντας απαραιτήτως μαζί τους ως συνήθως, κάποιο έγγραφο ταυτοπροσωπίας όπως την ελληνική αστυνομική ταυτότητα (ακόμα και κομμένη) ή το ελληνικό διαβατήριο τους ή δίπλωμα οδήγησης ή ατομικό βιβλιάριο υγείας όλων των ασφαλιστικών ταμείων που έχουν εκδοθεί από τις αρμόδιες ελληνικές αρχές.
Για πρώτη φορά, η αναγνώριση των εκλογέων μπορεί να γίνει και με χρήση της ψηφιακής ταυτότητας που είναι προσβάσιμη μέσω της κυβερνητικής πύλης https://wallet.gov.gr.
Στα εκλογικά τμήματα του εξωτερικού μπορούν να ψηφίσουν και οι Έλληνες ναυτικοί, έστω και αν δεν έχουν περιληφθεί στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους εξωτερικού των εκλογικών τμημάτων. Υποχρεούνται, όμως, να έχουν μαζί τους, εκτός από ταυτότητα ή διαβατήριο και το ελληνικό ναυτικό τους φυλλάδιο.
Για την ψηφοφορία των εκλογέων χρησιμοποιούνται τα ψηφοδέλτια Επικρατείας των κομμάτων και ως εκ τούτου δεν χρειάζονται σταυροί προτίμησης δίπλα από ονόματα υποψηφίων. Πάντως, τυχόν «σταυρωμένα» ψηφοδέλτια θα προσμετρώνται ως έγκυρα.
Οι ψήφοι που καταγράφονται στα εκλογικά τμήματα εξωτερικού προσμετρώνται στο γενικό αποτέλεσμα για την κατανομή του συνολικού αριθμού των εδρών που αναλογούν σε κάθε κόμμα, καθώς και στο αποτέλεσμα για την κατανομή των εδρών Επικρατείας κάθε κόμματος.
Τα ψηφοδέλτια, οι φάκελοι, τα παραβάν και οι κάλπες απεστάλησαν στις διπλωματικές αρχές από το υπουργείο Εσωτερικών και είναι τα ίδια με αυτά που θα χρησιμοποιηθούν για την ψηφοφορία στην Ελλάδα.
Όταν κλείσουν οι κάλπες οι εφορευτικές επιτροπές δεν κάνουν διαλογή ψηφοδελτίων και εξαγωγή του αποτελέσματος της ψηφοφορίας στο κάθε εκλογικό τμήμα. Περιορίζονται στο να καταμετρήσουν τους φακέλους, χωρίς να τους ανοίξουν. Οι εκλογικοί σάκοι με τα ψηφοδέλτια των ομογενών θα μεταφερθούν σταδιακά τις επόμενες δύο ημέρες αεροπορικώς στην ελληνική πρωτεύουσα και στο Εφετείο Αθηνών, όπου θα ανοιχτούν και θα γίνει η διαλογή των ψήφων όταν κλείσουν οι κάλπες στην ελληνική επικράτεια.
Υπενθυμίζεται ότι για την εγγραφή στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους εξωτερικού οι (μόνιμα ή προσωρινά) εκτός επικράτειας εκλογείς είναι απαραίτητο τα τελευταία 35 χρόνια να έχουν διαμείνει συνολικά δύο έτη στην Ελλάδα και να έχουν υποβάλει φορολογική δήλωση κατά το τρέχον ή το προηγούμενο φορολογικό έτος. Η αίτηση πραγματοποιείται ηλεκτρονικά στην πλατφόρμα του υπουργείου Εσωτερικών apodimoi.gov.gr.
