» Οικονοµικός διάδροµος Ινδίας – Μ. Ανατολής – Ευρώπης
Στο προσκήνιο ξανά ο οικονοµικός διάδροµος Ινδίας-Μ.Ανατολής-Ευρώπης (India – Middle East – Europe Corridor), γνωστός πλέον ως IMEC, µε αφορµή την πρώτη σύνοδο κορυφής ΕΕ-Συµβουλίου Συνεργασίας του Περσικού Κόλπου (ΣΣΠΚ) που πραγµατοποιήθηκε στις 16 Οκτωβρίου 2024 στις Βρυξέλλες.
Το σύνθηµα βέβαια είχε ρίξει πρώτος ο Νετανιάχου που εµφανίστηκε στο βήµα της ΓΣ του ΟΗΕ στις 27 Σεπτεµβρίου 2024 κραδαίνοντας τον χάρτη του IMEC.
Απευθυνόµενη λοιπόν στη σύνοδο κορυφής ΕΕ-ΣΣΠΚ η πρόεδρος της Κοµισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν τόνισε ότι µέσω επενδύσεων σε διασυνδέσεις και υποδοµές η περιοχή του Κόλπου «θα µπορούσε να γίνει κόµβος καθαρής ενέργειας, που θα συνδέει την Ευρώπη, την Ασία και την Αφρική». Και κατέληξε: «Γι’ αυτό ενώνουµε τις δυνάµεις µας σε φιλόδοξα έργα όπως ο IMEC: ο πρώτος κιόλας οικονοµικός διάδροµος που θα συνδέει την Ινδία, τη Μέση Ανατολή και την Ευρώπη» (https://ec.europa.eu 16/10/2024).
Στην ίδια γραµµή και η Κοινή ∆ήλωση της Συνόδου κορυφής ΕΕ-ΣΣΠΚ που εκδόθηκε στις 16 Οκτωβρίου 2024 η οποία στο σηµείο 19 τονίζει ότι οι δύο πλευρές θα ενισχύσουν τη συνεργασία τους για την προώθηση βιώσιµων επενδύσεων σε γεωγραφικούς και θεµατικούς τοµείς αµοιβαίου ενδιαφέροντος, εκφράζοντας ταυτόχρονα την ετοιµότητάς τους να διερευνήσουν τη συνεργασία τους σε σχέση µε τον οικονοµικό διάδροµο Ινδίας-Μέσης Ανατολής-Ευρώπης (IMEC) και την Παγκόσµια Πύλη (Global Gateway) της ΕΕ (www.consilium.europa.eu 16/10/2024).
Και όλα αυτά την ώρα που η διεθνής κοινή γνώµη µε κοµµένη την ανάσα αναµένει πλέον την επίθεση του Ισραήλ κατά του Ιράν.
Σε προγενέστερη αρθρογραφία µας προ διετίας και πλέον είχαµε την ευκαιρία να αναλύσουµε µε ποιον ακριβώς τρόπο οι G-7 στο πλαίσιο του νέου ψυχρού πολέµου µεθόδευσαν πέραν των άλλων και τρόπους αντίδρασης στο πετυχηµένο κινεζικό εγχείρηµα που ακούει στο όνοµα «Μια Ζώνη-Ένας ∆ρόµος» (One Belt-One Road-BRI) (https://www.notismarias.g 6/11/2021)
Στο πλαίσιο αυτό είχαµε επισηµάνει ότι αντιδρώντας στον Κινεζικό ∆ρόµο του Μεταξιού η ∆ύση αποφάσισε στη Σύνοδο Κορυφής των G-7 που έγινε στην Κορνουάλη της Αγγλίας στις 11-13 Ιουνίου 2021 να υιοθετήσει την πρωτοβουλία των ΗΠΑ Build Back Better World (Β3W) που είχε ως στόχο να περιορίσει την οικονοµική επιρροή της Κίνας στη διεθνή σκηνή (www.whitehouse.gov 12/6/2021).
Στη συνέχεια µε κοινή δήλωσή τους την Τετάρτη 1 ∆εκεµβρίου 2021 η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ursula von der Leyen και ο Ύπατος Εκπρόσωπος της ΕΕ για θέµατα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας Josep Borrell ανακοίνωσαν την απάντηση της ΕΕ στον Κινεζικό ∆ρόµο του Μεταξιού. Επρόκειτο για την πρωτοβουλία «Παγκόσµια Πύλη» (Global Gateway) που στόχο έχει να κινητοποιήσει έως και 300 δισεκατοµµύρια ευρώ σε επενδύσεις την περίοδο 2021-2027 στους τοµείς «της ψηφιακής τεχνολογίας, της ενέργειας και των µεταφορών και την ενίσχυση των συστηµάτων υγείας, εκπαίδευσης και έρευνας σε ολόκληρο τον κόσµο» (www.ec.europa.eu 1/12/2021). Μάλιστα η «Παγκόσµια Πύλη» της ΕΕ εντάχθηκε πλήρως στην πρωτοβουλία των ΗΠΑ Build Back Better World (Β3W) όπως προκύπτει από το έγγραφο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής «Ερωτήσεις και Απαντήσεις για την Παγκόσµια Πύλη» στο οποίο επισηµαίνεται επί λέξει µε νόηµα: «Πρωτοβουλίες όπως η Build Back Better World και η Παγκόσµια Πύλη θα αλληλοενισχύονται» (www.ec.europa.eu/commission 1/12/2021).
Κατόπιν στη Σύνοδο Κορυφής των G-7 στο Schloss Elmau της Βαυαρίας στις 26-28 Ιουνίου 2022 αποφασίστηκε η πρωτοβουλία Build Back Better World (Β3W) να µετονοµαστεί σε «Σύµπραξη για Παγκόσµιες Υποδοµές και Επενδύσεις», (Partnership for Global Infrastructure and Investment -PGII). Επιπλέον οι G-7 αποφάσισαν να χρηµατοδοτήσουν την PGII µε ένα οικονοµικό πακέτο 600 δισ. δολαρίων προκειµένου να ανακόψουν την παγκόσµια κινεζική οικονοµική «επέλαση» η οποία κυρίως εκφράζεται µέσα από τον περίφηµο «Κινεζικό ∆ρόµο του Μεταξιού» (www.capital.gr 27/6/2022). Στο πλαίσιο αυτό οι Βρυξέλλες ανέλαβαν σηµαντικό ρόλο µέσα από την περίφηµη «Παγκόσµια Πύλη» της ΕΕ. Μάλιστα όπως δήλωσε η Πρόεδρος της Κοµισιόν στην εν λόγω συνάντηση των G-7 η «Παγκόσµια Πύλη» αποτελεί την απάντηση της Ευρώπης στο παγκόσµιο επενδυτικό κενό. Πρόκειται για µια πρωτοβουλία που εντάσσεται πλέον στην απόφαση των G-7 «Σύµπραξη για Παγκόσµιες Υποδοµές και Επενδύσεις», (Partnership for Global Infrastructure and Investment -PGII) (www.notismarias.gr 15/7/2022). Έτσι στα 200 δισεκατοµµύρια δολάρια που ανακοινώθηκαν από τον Τζο Μπάιντεν στο Schloss Elmau, η ΕΕ κινητοποιεί επιπλέον 300 δισεκατοµµύρια ευρώ έως το 2027 (www.ec.europa.eu 26/6/2022).
Η συνεργασία Ουάσιγκτον-Βρυξελλών στο πλαίσιο της PGII, µέρος της οποίας αποτελεί σύµφωνα µε τα παραπάνω και η «Παγκόσµια Πύλη» της ΕΕ εξακολούθησε να είναι ιδιαίτερα στενή και αυτό επιβεβαιώθηκε και στη Σύνοδο Κορυφής των G-20 στο Νέο ∆ελχί στις 9-10 Σεπτεµβρίου 2023 καθώς στο περιθώριο της Συνόδου διοργανώθηκε εκδήλωση µε θέµα την «Σύµπραξη για την Παγκόσµια Υποδοµή και Επενδύσεις (PGII)» όπου ΗΠΑ και ΕΕ διαδραµάτισαν κεντρικό ρόλο στοχοποιώντας για άλλη µια φορά την Κίνα (https://www.notismarias.gr 30/10/2023).
Στο πλαίσιο αυτό υπογράφτηκε στις 9 Σεπτεµβρίου 2023 στο Νέο ∆ελχί Μνηµόνιο Συνεργασίας (MOU) ανάµεσα στις ΗΠΑ, την Ινδία, την ΕΕ, τη Γερµανία, τη Γαλλία, την Ιταλία, τη Σαουδική Αραβία και τα Ηνωµένα Αραβικά Εµιράτα µε στόχο τη δηµιουργία του Οικονοµικού ∆ιαδρόµου Ινδίας-Μ.Ανατολής-Ευρώπης (India– Middle East– Europe Corridor–IMEC) προκειµένου να διασυνδεθεί η τεράστια αγορά της Ινδίας µε την Ευρώπη. Πρόκειται για ένα σύστηµα συνδυασµένων µεταφορών δια θαλάσσης µέσω πλοίων και δια ξηράς, µέσω σιδηροδρόµου που θα ξεκινά από τη Βοµβάη και θα καταλήγει στον Πειραιά ο οποίος εκτός από πύλη εισόδου των κινεζικών εµπορευµάτων θα µετατραπεί και σε πύλη εισόδου των εµπορευµάτων της Ινδίας.
Σύµφωνα µε τον σχεδιασµό ο IMEC θα αποτελείται από δύο ξεχωριστούς ∆ιαδρόµους, τον Ανατολικό ∆ιάδροµο που θα συνδέει την Ινδία µε την Αραβική Χερσόνησο µέσω Ηνωµένων Αραβικών Εµιράτων και Σαουδικής Αραβίας και τον Βόρειο ∆ιάδροµο που θα συνδέει την Σαουδική Αραβία σιδηροδροµικά µέσω Ιορδανίας και Ισραήλ µε το λιµάνι της Χάιφα και εν συνεχεία δια θαλάσσης µε τον Πειραιά απ΄ όπου επίσης σιδηροδροµικά τα εµπορεύµατα θα διοχετεύονται στην υπόλοιπη Ευρώπη.
Σε σχέση µε τον ρόλο που σχεδιάστηκε να διαδραµατίσει ο Πειραιάς στο πλαίσιο του IMEC θα πρέπει να επισηµανθεί ότι είχε προηγηθεί η επίσκεψη του Πρωθυπουργού της Ινδίας Μαρέντρα Μόντι στην Αθήνα στις 25 Αυγούστου 2023 ο οποίος δήλωσε µε νόηµα: «∆εδοµένης της θέσης της και των ιστορικά στενών δεσµών µας, θεωρώ ότι η Ελλάδα αποτελεί σηµαντική οικονοµική, εφοδιαστική και στρατηγική πύλη εισόδου της Ινδίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στην περιοχή της Ανατολικής Ευρώπης γενικότερα. Υπάρχουν εξαιρετικές ευκαιρίες να συναντηθούν οι ινδικές και οι ελληνικές επιχειρήσεις. Υπάρχει δέσµευση σε πολιτικό επίπεδο να διασφαλιστεί αυτό» (https://www.kathimerini.gr 28/8/2023).
Στη συνέχεια Γαλλία, Ιταλία και Ελλάδα άρχισαν να διαγκωνίζονται πλέον για το ποια χώρα θα αποτελέσει τελικά την πύλη εισόδου της Ινδίας στην Ευρώπη µέσω IMEC.
Έτσι ο Μακρόν σε συνέχεια της επίσκεψής του στην Ινδία στις 25-26 Ιανουαρίου 2024 (www.lemonde.fr 29/1/2024) όρισε το γνωστό στέλεχος της γαλλικής βιοµηχανίας ενέργειας Gerard Mestrallet «ως ειδικό Απεσταλµένο» της Γαλλίας για τον IMEC (www.ndtv.com 12/2/2024).
Ακολούθησε η επίσκεψη Μητσοτάκη στην Ινδία στις 21 Φεβρουαρίου 2024 και η «ιταλική σφήνα» σε σχέση µε τον IMEC που εκδηλώθηκε στο περιθώριο της συνάντησης Μπάιντεν-Μελόνι στον Λευκό Οίκο την 1η Μαρτίου 2024 καθώς έγινε σαφές ότι η Ρώµη επιθυµούσε να µετατρέψει την Ιταλία σε πύλη εισόδου της Ινδίας στην Ευρώπη µέσω IMEC, παρακάµπτοντας έτσι τον Πειραιά.
Και όλα αυτά παρότι η Μ. Ανατολή είχε ήδη παραδοθεί στις φλόγες µε τη σφαγή στη Γάζα.
Οψόµεθα λοιπόν για τη συνέχεια.
*Ο Νότης Μαριάς, είναι
καθηγητής Θεσµών της ΕΕ στο Πανεπιστήµιο Κρήτης, πρώην ευρωβουλευτής και βουλευτής Ηρακλείου
