Στον “αέρα” το χρονοδιάγραμμα καταστροφής των χημικών

Οι αρχές της Συρίας έχουν παραδώσει ως τώρα μόλις το 11% του χημικού οπλοστασίου της χώρας σε τρία φορτία και οδεύουν προς το να παραβιάσουν τη χρονική προθεσμία —στα μέσα του έτους— για την ολική καταστροφή του, σύμφωνα με πηγές που επικαλείται το πρακτορείο ειδήσεων Ρόιτερς.
Βάσει της συμφωνίας Ρωσίας-ΗΠΑ, η Συρία όφειλε να έχει παραδώσει ήδη τους περίπου 1.300 τόνους των χημικών παραγόντων και ουσιών που είχε δηλώσει στον Οργανισμό για την Απαγόρευση των Χημικών Όπλων (ΟΑΧΟ), ο οποίος επιβλέπει την διαδικασία μαζί με τον ΟΗΕ.
Το τρίτο φορτίο το οποίο παραδόθηκε αυτή την εβδομάδα αποτελείτο από 54 τόνους εξαμίνης, μιας ουσίας που χρησιμεύει ως βάση για την κατασκευή εκρηκτικών. Με αυτό, το σύνολο των ουσιών που έχει παραδοθεί ανήλθε σε κάτι περισσότερο από 140 τόνους, σύμφωνα με τρεις πηγές στον ΟΑΧΟ. Το σύνολο αυτό περιλαμβάνει μόλις το 5% των πιο τοξικών χημικών ουσιών που θεωρείται ότι αποτελούν προτεραιότητα, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές.
«Ας είμαστε ειλικρινείς, οι σημαντικές (χημικές) ουσίες δεν έχουν παραδοθεί ακόμη, εκτός από ένα μικρό μέρος στην αρχή. Αυτό σημαίνει ότι (οι Σύροι) είναι πολύ πίσω στο χρονοδιάγραμμα», ανέφερε η μία πηγή. «Πρέπει να επιταχύνουν για να τηρήσουμε την προθεσμία. Θα έπρεπε να είμαστε έτοιμοι (για την έναρξη της καταστροφής του συριακού χημικού οπλοστασίου) πριν από 10 ημέρες κι ακόμα δεν έχουμε καν αρχίσει», πρόσθεσε η ίδια πηγή.
Ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Μπαν Γκι Μουν και η Σίγκριντ Κάαγκ, η επικεφαλής της κοινής αποστολής ΟΗΕ/ΟΑΧΟ, έχουν δηλώσει ότι πιστεύουν πως η προθεσμία της 30ής Ιουνίου μπορεί να τηρηθεί.
Το επόμενο ορόσημο στην διαδικασία είναι τα τέλη του Μαρτίου, όταν τα πιο τοξικά χημικά —σαρίν, αέριο μουστάρδας και καταλύτες— υποτίθεται ότι θα πρέπει να έχουν πλέον καταστραφεί εκτός της χώρας.
Μια δεύτερη πηγή που λαμβάνει μέρος στην διαδικασία επισήμανε ότι «αντί να στέκομαι στο ότι παρέδωσαν το 11%, επιμένω ότι βρίσκονται κατά 89% πίσω από το χρονοδιάγραμμα. Είναι επιτακτική ανάγκη να βιαστούν για να τηρήσουμε την ημερομηνία-στόχο».
Εάν παραβιαστεί η προθεσμία της 30ής Ιουνίου αυτό θα μπορούσε να έχει πολύ σοβαρές πολιτικές συνέπειες, πολύ περισσότερο διότι η Ουάσινγκτον και η Μόσχα επένδυσαν την διπλωματική τους αξιοπιστία στην διαδικασία, για την οποία διαμεσολάβησαν ο Αμερικανός υπουργός Τζον Κέρι και ο Ρώσος ομόλογός του Σεργκέι Λαβρόφ.
Οι ΗΠΑ έστειλαν το MV Cape Ray, ένα πλοίο εφοδιασμένο με ειδικό εξοπλισμό για την καταστροφή χημικών εν πλω, και η αμερικανική κυβέρνηση λέει ότι θα χρειαστεί 90 ημέρες για να καταστρέψει περίπου 500 τόνους των πιο επικίνδυνων χημικών όπλων.
Για να επιτύχει το στόχο αυτό οι αρχές της Συρίας θα χρειαστεί να μεταφέρουν δεκάδες ακόμη φορτία μέσα σε εβδομάδες, κάτι το οποίο σύμφωνα με τις πηγές αυτές δεν μοιάζει πολύ πιθανό.
Δεν είναι σαφές ακόμη τι θα συνέβαινε εάν παραβιαστούν οι όροι της συμφωνίας —η οποία απέτρεψε την έναρξη πυραυλικών επιθέσεων από μέρους των ΗΠΑ— για την καταστροφή των συριακών όπλων μαζικής καταστροφής, έστω κι αν η Ρωσία αντιτίθεται ως τώρα στην επιβολή περαιτέρω κυρώσεων σε βάρος της Δαμασκού.