Σκληρή κόντρα ξέσπασε ανάμεσα σε Μακρόν και Μελόνι για το μεταναστευτικό μετά την άρνηση της ιταλικής κυβέρνησης να δεχθεί να αποβιβαστούν στην Ιταλία 234 πρόσφυγες και μετανάστες τους οποίες είχε διασώσει στα νερά της Μεσογείου το πλοίο Ocean Viking που ανήκει στην ΜΚΟ SOS Méditerranée ( www.ilgiornale.it 10/11/2022. Είχε βέβαια προηγηθεί τις αμέσως προηγούμενες ημέρες ο ελλιμενισμός στην Ιταλία τριών άλλων πλοίων με πρόσφυγες και μετανάστες. Η άρνηση της ακροδεξιάς Μελόνι στον ελλιμενισμό του Ocean Viking είχε ως αποτέλεσμα το πλοίο αυτό να καταπλεύσει στη Γαλλία για να αποβιβάσει τους μετανάστες στην Τουλόν (www.aljazeera.com 10/11/2022), με την Λεπέν να βγαίνει στα κάγκελα. Και όλα αυτά παρότι μόνο το 1/3 απ΄ αυτούς θα παραμείνει για μετεγκατάσταση στη Γαλλία (www.lemonde.fr 10/11/2022), ενώ άλλο 1/3 θα μετεγκατασταθεί στη Γερμανία και το υπόλοιπο 1/3 σε άλλες χώρες της ΕΕ (www.bbc.com. 11/11/2022).
Η ιταλική στάση οδήγησε σε έντονη διπλωματική κρίση με τον εκπρόσωπο της γαλλικής κυβέρνησης, Ολιβιέ Βεράν να δηλώνει ότι «η Ιταλία πρέπει να διαδραματίσει τον ρόλο της και να σεβαστεί τις ευρωπαϊκές δεσμεύσεις» . Στη συνέχεια η κρίση κλιμακώθηκε με τον Γάλλο υπουργό Εσωτερικών Ζεράλντ Νταρμανέν να δηλώνει ότι δεν πρόκειται η Γαλλία να πάρει για μετεγκατάσταση τους 3.500 μετανάστες που είχε υποσχεθεί στο πλαίσιο σχετικής συμφωνίας με την Ιταλία (www.ft.com 10/11/2022 και www.ilmessaggero.it 11/11/2022)
Με τον τρόπο αυτό το Παρίσι βρήκε αφορμή να τορπιλίσει την περίφημη Συμφωνία της Μάλτας για το μεταναστευτικό η οποία ίσχυε από το 2019. Μια Συμφωνία την οποία είχαμε την ευκαιρία να αναλύσουμε από τις στήλες αυτές.
Ήδη από τον Οκτώβριο του 2019 με άρθρο μας στην Κυριακάτικη Kontra News με τον τίτλο «Να επεκταθεί και για Ελλάδα η Συμφωνία της Μάλτας για το μεταναστευτικό» είχαμε επισημάνει: «Έτσι με βάση την πρόσφατη Συμφωνία της Μάλτας η περίφημη ομάδα των οκτώ μέχρι στιγμής προθύμων χωρών ήτοι η Μάλτα, η Ιταλία, η Γερμανία, η Γαλλία, η Φινλανδία, η Πορτογαλία, η Ιρλανδία και το Λουξεμβούργο ανέλαβαν την πρωτοβουλία να διαμοιράσουν τα βάρη των μεταναστευτικών ροών προς την ΕΕ. Όχι όμως όλων των ροών αλλά μόνο αυτών της Κεντρικής Μεσογείου. Δηλαδή για άλλη μια φορά ο γαλλογερμανικός άξονας προκαλεί και με ιταμό τρόπο εφαρμόζει μια επιλεκτική κοινοτική αλληλεγγύη μόνο προς Μάλτα και Ιταλία όχι όμως και προς την Ελλάδα. Όπως ήδη επισημάναμε και σε σχετικό μας άρθρο αλλά και σε δηλώσεις προς τα ΜΜΕ την περασμένη εβδομάδα η Αθήνα οφείλει να πιέσει τις Βρυξέλλες και τις παραπάνω χώρες της ΕΕ να αναλάβουν επί του πρακτέου τις ευθύνες τους και έναντι της Πατρίδας μας ούτως ώστε να επεκταθεί και στην Ελλάδα η Συμφωνία της Μάλτας και έτσι να διαμοιραστούν και να κατανεμηθούν μεταξύ των εν λόγω προθύμων χωρών της ΕΕ και οι μεταναστευτικές ροές από την Ανατολική Μεσόγειο» (Κυριακάτικη Kontra News 6/10/2019).
Ο αποκλεισμός της Ελλάδας από τη Συμφωνία της Μάλτας δημιούργησε εκ των πραγμάτων ένα τεράστιο πολιτικό και ηθικό ζήτημα. Πρώτον γιατί οι μεταναστευτικές ροές προς την Ελλάδα είναι πολλαπλάσιες αυτών προς Μάλτα και Ιταλία. Δεύτερον γιατί δεν είναι δυνατόν να διαχωρίζονται οι χώρες πρώτης εισόδου σε χώρες Α και Β κατηγορίας. Τρίτον γιατί είναι προφανές ότι η πλειοψηφία των παρανόμων μεταναστών που εισρέουν στην Ελλάδα δεν θέλουν βεβαίως να παραμείνουν στην Πατρίδα μας αλλά επιθυμούν διακαώς να πάνε στη Γερμανία.
Μετά την ανάληψη της ιταλικής πρωθυπουργίας από τον Ντράγκι, ο Ιταλός με αφορμή την αύξηση των μεταναστευτικών ροών στη Λαμπεντούζα τον Μάϊο του 2021 άρχισε να σπάει το μέτωπο των χωρών του Ευρωπαϊκού Νότου και να ζητά την ενεργοποίηση της Συμφωνίας της Μάλτας (www.ansa.it 13/5/2021) η οποία λειτουργεί αποκλειστικά υπέρ της Ιταλίας και της Μάλτας.
Όπως έχουμε ήδη αναλύσει σε άρθρο μας στην political.gr τον Μάιο του 2021 «μιλώντας στην Ιταλική Βουλή στις 12 Μαΐου 2021 ο Ντράγκι δήλωσε ότι θα επιχειρήσει να αναζωπυρώσει τη Συμφωνία της Μάλτας (www.repubblica.it 12/5/2021). Και μέσα από μια καλοστημένη ιταλική φαρσοκωμωδία με τις ιταλικές εφημερίδες να κραυγάζουν ότι η ΕΕ εγκατέλειψε την Ιταλία (www.ilgiornale.it 12/5/2021) και τους διάφορους ακροδεξιούς τύπου Σαλβίνι και Μελόνι να φωνάζουν και να διαμαρτύρονται (www.lastampa.it 10/5/2021), ο Ντράγκι έστειλε τον Ντι Μάγιο, που το παίζει διαλλακτικός, να ζητήσει από τον υπουργό εξωτερικών της Γερμανίας Χάικο Μάας να βάλει πλάτη. Και το Βερολίνο χωρίς να χάσει καθόλου χρόνο αποζημιώνοντας τον Μάριο Ντράγκι δήλωσε μέσω του Χάικο Μάας ότι η Γερμανία δεν πρόκειται να αφήσει μόνη της την Ιταλία (www.fr24news.com 13/5/2021). Από κοντά και η ευρωπαία Επίτροπος Εσωτερικών Υποθέσεων Ίλβα Γιόχανσον, η οποία ζήτησε τη στήριξη της Ιταλίας (www.euractiv.com 13/5/2021). Βέβαια οι Ιταλοί ξέρουν να παίζουν το παιχνίδι και φωνάζουν από τα πριν προκειμένου να κάνουν τη δουλειά τους. Έτσι διαμορφώνουν κλίμα κυρίως για την ενεργοποίηση της Συμφωνίας της Μάλτας, η οποία είναι μια Συμφωνία που υπέγραψαν στη Μάλτα στις 23/9/2019 η Ιταλία, η Μάλτα, η Γαλλία και η Γερμανία (timesofmalta.com 23/9/2019). Οι λεπτομέρειες της Συμφωνίας της Μάλτας δόθηκαν στη δημοσιότητα λίγες μέρες μετά (timesofmalta.com 27/9/2019) ενώ στη συνέχεια στη Συμφωνία προσχώρησαν και η Φινλανδία, η Πορτογαλία, η Ιρλανδία και το Λουξεμβούργο. Έτσι οι χώρες της Συμφωνίας της Μάλτας ανέλαβαν την πρωτοβουλία να διαμοιράσουν εθελοντικά τα βάρη των μεταναστευτικών ροών προς την ΕΕ. Όχι όμως όλων των ροών αλλά μόνο αυτών της Κεντρικής Μεσογείου. Η Συμφωνία της Μάλτας αφού λειτούργησε για περιορισμένο χρονικό διάστημα τέθηκε σε αναστολή λόγω πανδημίας (timesofmalta.com. 13/5/2021). Τώρα όμως αναμένεται με πρωτοβουλία Ντράγκι να ενεργοποιηθεί ξανά». (political.gr 15/5/2021).
Και πράγματι μετά την πανδημία η Συμφωνία της Μάλτας ξαναζεστάθηκε, παρότι βέβαια Παρίσι και Βερολίνο προσπαθούσαν κάθε φορά να αποφύγουν τις υποχρεώσεις τους αφήνοντας μόνο για φέτος στην Ιταλία πάνω από 90.000 μετανάστες και πρόσφυγες (www.bbc.com. 11/11/2022).
Πλέον μετά την αποχώρηση του Ντράγκι από την πρωθυπουργία της Ιταλίας ο Μακρόν βρίσκοντας αφορμή λόγω του Ocean Viking τορπίλισε τη Συμφωνία της Μάλτας καθησυχάζοντας έτσι Λεπέν και Ζεμούρ.
*Ο Νότης Μαριάς, είναι πρόεδρος του Κόμματος ΕΛΛΑΔΑ – Ο ΑΛΛΟΣ ΔΡΟΜΟΣ, καθηγητής Θεσμών της Ε.Ε.
στο Πανεπιστήμιο Κρήτης,
πρώην ευρωβουλευτής,
