Πως διαχειριζόμαστε τα σπασμένα κλαδιά; Τι γίνεται με την ποιότητα του καρπού; Τι κάνουμε με τη λίπανση; Συμβουλές για αποκατάσταση ζημιών σε καλλιέργειες μετά τη βαρυχειμωνιά μας δίνουν οι ερευνητές του Ινστιτούτου Ελιάς και Υποτροπικών καθώς οι χιονοπτώσεις των τελευταίων ημερών και οι παγετοί που ακολούθησαν επηρεάζουν έντονα καλλιέργειες όπως αυτή της ελιάς.
Ειδικότερα:
• ΣΠΑΣΜΕΝΑ ΚΛΑΔΙΑ: Όταν οι παραγωγοί διαπιστώσουν σπασμένα κλαδιά λόγω τους βάρους του χιονιού ή των ανέμων θα πρέπει να λειάνουν τις τομές που έχουν δημιουργηθεί, χρησιμοποιώντας αλυσοπρίονο. Με αυτόν τον τρόπο θα σταματήσουν το σάπισμα του δέντρου. Επίσης είναι αναγκαίο στη συνέχεια να καλυφθεί με ειδική αλοιφή η πληγή που έχει προκληθεί από το σπάσιμο για να μειωθεί ο κίνδυνος προσβολής του ξύλου από ασθένειες και σαπίσματος. Στη συνέχεια προτείνεται ψεκασμός των δέντρων με χαλκό και άσπρισμα μεγάλων κλαδιών που είναι εκτεθειμένα στον ήλιο. Εκτός από τα σπασίματα κλαδιών που είναι οι άμεσες ζημιές, οι ζημιές που θα φανούν αργότερα είναι ξηράνσεις κλαδιών από πάγωμα που θα μειώσουν την παραγωγικότητα των δέντρων τα επόμενα χρόνια. Την άνοιξη που θα ξεκινήσει η νέα βλάστηση και θα φανεί ποια κλαδιά είναι ζημιωμένα να γίνει κλαδοκάθαρος με αφαίρεση ξερών κλαδιών με τομή στο υγιές ξύλο. Στη συνέχεια προτείνεται ψεκασμός των δέντρων με χαλκό.
• ΔΙΧΤΥΑ ΕΛΑΙΟΣΥΛΛΟΓΗΣ: Τα δίχτυα ελαιοσυλλογής ζημιώνονται από την πτώση σπασμένων κλαδιών αλλά δεν προτείνεται το μάζεμα τους κάθε φορά που αναμένεται κακοκαιρία γιατί αυτό είναι ασύμφορο.
• ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΕΛΑΙΟΛΑΔΟΥ: Η ποιότητα του ελαιολάδου επηρεάζεται αρνητικά από τα χιόνια γιατί ο καρπός παγώνει και σαπίζει. Αυτό που προτείνουμε είναι η άμεση συγκομιδή του καρπού και η εξαγωγή του ελαιολάδου.
• ΛΙΠΑΝΣΗ: Σε περίπτωση που η αφαίρεση των σπασμένων κλάδων αντιστοιχεί σε ένα βαρύ κλάδευμα, τότε το πρόγραμμα λίπανσης που αφορά στη συντήρηση των ελαιοδέντρων, τροποποιείται ώστε να δοθεί έμφαση στην λίπανση με άζωτο, περιορίζοντας τη χρήση καλίου μέχρι τα δένδρα να επανέλθουν σε κανονική παραγωγή. Επισημαίνεται ότι υπάρχουσες ελλείψεις θρεπτικών στοιχείων που έχουν ήδη διαγνωσθεί από αναλύσεις εδάφους και φύλλων θα πρέπει να αντιμετωπιστούν άσχετα με το μέγεθος της ζημιάς από τα χιόνια.
• ΦΥΤΟΠΡΟΣΤΑΣΙΑ: Τα κομμένα κλαδιά θα πρέπει μέχρι τα τέλη Μάρτη να έχουν απομακρυνθεί από τον ελαιώνα ή να θρυμματιστούν. Η νέα βλάστηση πρέπει να προστατευτεί από τις προσβολές από διάφορους εχθρούς και ασθένειες όπως μαργαρόνια (Margaronia unionalis, Εικόνα Γ), πυρηνοτρήτης (Prays oleae), ακάρεα της οικ. Εriophyidae, κηκιδόμυγα των βλαστών της ελιάς (Resseliella oleisuga) μέχρι να μπορέσει να ολοκληρωθεί η διαμόρφωση της κόμης τους, με την καθοδήγηση τοπικού γεωπόνου που θα κρίνει πότε είναι απαραίτητη η επέμβαση και ποια μέσα φυτοπροστασίας και ατομικής προστασίας θα χρησιμοποιηθούν. Για να αποφύγουν τις ζημιές και λειτουργώντας προληπτικά οι παραγωγοί μπορούν να ψεκάσουν από το φθινόπωρο με χαλκό καθώς έτσι σκληραγωγείται η βλάστηση. Επίσης η μείωση των φθινοπωρινών αζωτούχων λιπάνσεων συντελεί στο να μην έχουμε νέα τρυφερή βλάστηση μέσα στο χειμώνα. Είναι καλο η συγκομιδή του καρπού να γίνεται το αργότερο έως τέλη Δεκεμβρίου και για τις περιπτώσεις που η συγκομιδή γίνεται από τα δίχτυα, η συγκομιδή να γίνει πριν την αναμενόμενη κακοκαιρία. Επίσης το χαμήλωμα το δένδρων (4-6 μέτρα ύψος) με κατάλληλο κλάδεμα ανάλογα με την ποικιλία ώστε να μειωθεί ο κίνδυνος σπασίματος κλαδιών από δυνατούς ανέμους και χιόνια.
