Το Οροπέδιο των Μύθων, της Ιστορίας, της Παράδοσης, του Πολιτισμού και των Γραμμάτων. Το Οροπέδιο του Σήμερα και του Αύριο (Μυθολογία, Ιστορία, Θρησκεία, Εκκλησίες και Μονές, Μνημεία, Παράδοση, Εκπαίδευση, Πολιτισμός, Πνευματική Δημιουργία, Περίθαλψη, Δραστηριότητες, Ασχολίες, Καλλιέργειες, Δικαιοπραξίες, Φύση, Περιβάλλον, Τουρισμός, Προοπτική, Ανάπτυξη, Πρόοδος, Μέλλον) είναι το θέμα του συνεδρίου που διοργανώνει η ΙΛΑΕΚ.
Πρόγραμμα
Πέμπτη 28 Μαΐου 2020 Ιερά Μονή Κρουσταλλένιας
9.30 Προσέλευση – Εγγραφή των συνέδρων
Α΄ (ΕΝΑΡΚΤΗΡΙΑ ΠΑΝΗΓΥΡΙΚΗ ) ΣΥΝΕΔΡΙΑ
Προεδρείο : Μανόλης Πατεδάκης και Δημήτρης Τζιράκης
10.00 Καλωσόρισμα
Χαιρετισμοί
10.30 π. Αρσένιος Καστρινάκης, ηγούμενος της Ι. Μ. Κρουσταλλένιας,
«Μητροπολίτης Χαλκηδόνος Γεράσιμος Τζερμιάς»
10.50 Κώστας Παπαδάκης, θεολόγος, βιβλιοθηκονόμος, «Χειρόγραφος
νομοκάνονας στον Άγιο Γεώργιο Οροπεδίου»
11.10 Μαρία Χαραλαμπάκη, φιλόλογος, «Ο επίσκοπος Κυδωνίας Νικηφόρος
Λαδωμένος Ζαχαριάδης»
11.30 Μιχάλης Χουρδάκης-Νίσπιτας, συγγραφέας, «Ιωάννης Γ. Μακράκης: από
τους πρωτομάστορες της Ξυλογλυπτικής στο Μέσα Λασίθι»
11.50 Ιωάννης Βολανάκης, διδάκτωρ Αρχαιολογίας, πρώην έφορος Αρχαιοτήτων,
«Ο Ναός του Αγίου Πνεύματος στο Λιμνάκαρο Οροπεδίου Λασιθίου.
Αρχιτεκτονική, τοιχογραφίες»
12.10 Ζαχαρίας Σμυρνάκης, φιλόλογος, τοπωνυμιολόγος, «α.Τοπωνύμια
Γεωγραφικής Ενότητας Οροπεδίου Λασυθίου : Ανιπολούστρες, Καρδαμούτσα,
Γραμπούσα, Κασός, Ότσες, Περγάμι, Σελί της Βέργας ή Βόζακας, Στόλοι β.
Πρόλογος στην παράμετρο ερήμωσης του Λασυθίου από τους Βενετούς»
12.30 – 13.00 Συζήτηση
Β΄ ΣΥΝΕΔΡΙΑ
Προεδρείο : Γεώργιος Παναγιωτάκης και Παρούλα Κουκουράκη-Κουτσάκη
17.30 Γιάννης Χρονάκης, φιλόλογος, πρώην λυκειάρχης, «Μιχάλη Κασσωτάκη,
Το Γλωσσικό ιδίωμα των κατοίκων του Οροπεδίου Λασιθίου»
17.50 Μανόλης Μανούτσογλου, γεωλόγος, κοσμήτορας της Σχολής Ορυκτών Πόρων του Πολυτεχνείου Κρήτης, «Μορφοτεκτονική προσέγγιση της δημιουργίας του Οροπεδίου Λασιθίου» [ Δηλαδή πώς σχηματίστηκε το Οροπέδιο ]
18.10 Μαρία Σεργάκη, φυσικός, πρώην προϊσταμένη των ΓΑΚ Λασιθίου,
συγγραφέας, «Ο τύπος του Οροπεδίου ( εφημερίδες – περιοδικά – δελτία ) και
Λασιθιώτες δημοσιογράφοι και εκδότες από το 1893 έως τα σήμερα»
18.30 Κυριακή Γιομελάκη, φιλόλογος, «Το ‘γελαστικόν’ στο Οροπέδιο Λασιθίου
και στην Ανατολική Κρήτη ευρύτερα»
18.50 Μαρία-Στέλλα Ζεάκη, σύμβουλος Επικοινωνίας και Ψηφιακής Στρατηγικής,
υποψήφια διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Κρήτης, «Λαϊκός πολιτισμός και
Social media: Αξιοποιώντας τον λαογραφικό πλούτο ενός τόπου στο πλαίσιο
του ψηφιακού μετασχηματισμού»
19.10 Μανόλης Πατεδάκης, επίκουρος καθηγητής του Πανεπιστημίου Κρήτης, «Η
ιστορία της Ιεράς Μονής Κρουσταλλένιας»
19.30 – 19.50 Συζήτηση
19.50 -20.30 Ξενάγηση στο Μουσείο της Μονής
Παρασκευή 29 Μαΐου 2020, Ψυχρό, Καμπάνειο Ίδρυμα
Γ΄ ΣΥΝΕΔΡΙΑ
Προεδρείο : Ιωάννης Βολανάκης και Κώστας Αποστολάκης
8.10 Καλωσόρισμα από την Τοπική Κοινότητα, το Καμπάνειο Ίδρυμα και τον
Πολιτιστικό Σύλλογο
8.20 Όλγα Τσούρτη, αρχαιολόγος, τ. πρόεδρος του Πολιτιστικού Συλλόγου Λαγού-
Πινακιανού, «Η αρχαιολογική σκαπάνη στο Οροπέδιο»
8.40 Αντώνης Βασιλάκης, διδάκτωρ Αρχαιολογίας, πρώην έφορος Αρχαιοτήτων, «Η λατρεία στο Δικταίο Άντρο»
9.00 Κωνσταντίνος Τζιαμπάσης, διδάκτωρ Αρχαιολογίας, «Οι ‘μεγάλες Οικίες’
στην Κρήτη της Υπομινωικής και Πρωτογεωμετρικής Περιόδου. Αρχιτεκτονικά
προβλήματα της έρευνας. Καθημερινή ζωή είκοσι χρόνια μετά»
9.20 Κωνσταντίνα Μπουμπουλάκη, αρχιτέκτονας, «Φωτοαναζητήσεων ίχνη σε
υψόμετρο 850 μέτρων: Αρχιτεκτονικές συρραφές στις πλαγιές του όρους
Δίκτη»
9.40 Δέσποινα Διμέλλη, επίκουρη καθηγήτρια του Πολυτεχνείου Κρήτης,
«Ζητήματα προστασίας και ανάδειξης του οικιστικού δικτύου του Οροπεδίου
Λασιθίου»
10.00 Συζήτηση
10.20 – 11.00 Διάλειμμα – καφές
Δ΄ ΣΥΝΕΔΡΙΑ
Προεδρείο : Αντώνης Βασιλάκης και Δέσποινα Διμέλλη
11.00 Αθανασία Ψαρουλάκη, φιλόλογος, πρώην λυκειάρχης, «Το Δικταίο Άντρο
ως τόπος λατρείας και μύθων»
11.20 Ρουσσέτος Παναγιωτάκης, εικαστικός, «Το Οροπέδιο Λασιθίου ως τόπος
έμπνευσης καλλιτεχνικής δημιουργίας»
11.40 Αλεξάνδρα Κουρουτάκη, διδάκτωρ Ιστορίας της Τέχνης, μέλος Ε. ΔΙ. Π. του
Πολυτεχνείου Κρήτης, «Το εικαστικό έργο του Ρουσσέτου Παναγιωτάκη»
12.00 Αικατερίνη Χατζάκη, διδάκτωρ Ιστορίας, διευθύντρια του Καπετανάκειου
Λυκείου Ηρακλείου, «Η γυναίκα στην Κρητική Ύπαιθρο την περίοδο της
Βενετοκρατίας ( 15ο – 17ο ) αιώνα»
12.20 Ελένη Μπριτζολάκη, φιλόλογος, «Νέα και άγνωστα στοιχεία περί της ζωής
και της δράσης των Αντωνίου Φ. Παπαδάκη, Ιωάννη Α. Καμπάνη και
Εμμανουήλ Γ. Γαλανάκη»
12.40 – 13.00 Συζήτηση
17.00 – 19.00 Ξενάγηση στο Δικταίο Άντρο
Ε΄ ΣΥΝΕΔΡΙΑ
Προεδρείο : Μανόλης Μανούτσογλου και Κωνσταντίνος Τζιαμπάσης
19.00 Γεώργιος Σπανάκης – Βορεάδης, ερευνητής, «Η συμβολή δύο Λασιθιωτών,
του Αντωνίου Βορεάδη και του Στέργιου Σπανάκη, στην ανάδειξη των
Βενετσιάνικων Αρχείων, όπως αυτά φυλάσσονται στη Βικελαία Δημοτική
Βιβλιοθήκη Ηρακλείου»
19.20 Κώστας Μουτζούρης, φιλόλογος, «Γεώργιος Παναγιωτάκης: το ανήσυχο και
‘χαρτοφάγο’ πνεύμα του Οροπεδίου και της Κρήτης ευρύτερα»
19.40 Άννα Μανουκάκη, ιστορικός, συγγραφέας, πρώην γυμνασιάρχης, «Η
προσωπικότητα, η δράση και το συγγραφικό έργο του στρατηγού Ιωάννη
Σωτηρίου ( 1885 – 1980 )
20.00 Δέσποινα Δαμιανάκη-Ουρανού, δρ ιατρός, πρόεδρος του Συλλόγου
Λασιθιωτών Αττικής ‘Ο Δικταίος’, Η άσκηση της Ιατρικής και θεραπευτικές
πρακτικές στο βάθος χρόνου στο Οροπέδιο Λασιθίου»
20.20 Ιωάννα Κρασανάκη, παιδαγωγός, εμψυχώτρια θεατρικών παιγνιδιών, «Ταξίδι
στο διαδίκτυο με πυξίδα το λασιθιώτικο φαγητό»
20.40 – 21.00 Συζήτηση
Σάββατο 30 Μαΐου 2020, Άγιος Γεώργιος, Δημοτικό Σχολείο
ΣΤ΄ ΣΥΝΕΔΡΙΑ
Προεδρείο : Ιωάννης Αναστασάκης και Αντώνης Σανουδάκης
8.10 Καλωσόρισμα από την Τοπική Κοινότητα, τον Πολιτιστικό Σύλλογο και τα
Μουσεία
8.20 Ιωάννης Σπυριδάκης, πρόεδρος του Ορειβατικού Συλλόγου Οροπεδίου, «
‘Συνομιλία’ με τις κορφές, τους φύλακες και προστάτες του Οροπεδίου»
8.40 Μανόλης Τσικαλάς, νομικός, συγγραφέας, «Τα πηγάδια και οι μύλοι του
Οροπεδίου»
9.00 Μάρα Παναγιωτάκη, ιστορικός, ΜΑ Τουκολογίας, «Οι νερόμυλοι και το
δίκαιο των υδάτων στο Εγιαλέτι της Κρήτης με αναφορές στο Οροπέδιο του
Λασιθίου»
9.20 Δημήτρης Αγαπάκης, διευθυντής του 2ου Εργαστηριακού Κέντρου Ηρακλείου,
δημοτικός σύμβουλος Ηρακλείου, «Ο Μουσικός Μύλος του Οροπεδίου
Λασιθίου»
9.40 Πόπη Κασσωτάκη-Ψαρουδάκη, διδάκτωρ Προσχολικής Αγωγής, πρώην
σύμβουλος Πρ. Αγωγής, «Διερευνώντας τις ποικίλες πτυχές της σχολικής ζωής
σε ένα μονοθέσιο Δημοτικό Σχολείο του Οροπεδίου Λασιθίου»
10.00 Συζήτηση
10.20 – 11.00 Διάλειμμα – καφές
Ε΄ ΣΥΝΕΔΡΙΑ
Προεδρείο : Κώστας Μουντάκης και Γεωργία Βεληβασάκη
11.00 Χαρούλα Βερίγου ( Ζωή Δικταίου ), «Ανιχνεύοντας ίχνη του παρελθόντος του
Οροπεδίου Λασιθίου σε λογοτεχνικά κείμενα»
11.20 Καλλιόπη Κωτσάκη, DEA ΝΕ. Φιλολογίας, «Χαρούλας Βερίγου, Και στην
αθάλη του καιρού, Λασίθι τόπος μέγας. Η τοπικότητα ως αισθητική αξία»
11.40 Ελπινίκη Νικολουδάκη-Σουρή, ομότιμη καθηγήτρια του Πανεπιστημίου
Κρήτης,»Το Οροπέδιο του Λασιθίου ανάμεσα στην Ιστορία και στη
Λογοτεχνία: ξαναδιαβάζοντας την Παντέρμη Κρήτη του Παντελή Πρεβελάκη
και τον Βίο του Ισμαήλ Φερίκ Πασά της Ρέας Γαλανάκη»
12.00 Έφη ( Ευθαλία ) Μπουκουβάλα, φιλόλογος, ψυχολόγος, Msc Ειδικής
Αγωγής, υπ. διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Κρήτης, «Το Οροπέδιο Λασιθίου
στο Λογοτεχνικό έργο της Ρέας Γαλανάκη»
12.20 Ελένη Κωβαίου, ΜΑ φιλόλογος, υπεύθυνη των Κλειστών Συλλογών της
Βιβλιοθήκης του Πανεπιστημίου Κρήτης, «Ο καθηγητής Νίκος Παναγιωτάκης
και το ερευνητικό και κρητολογικό του έργο»
12.40 13.00 Συζήτηση
17.00 – 18.30 Ξενάγηση στο Μουσείο του Ελευθερίου Βενιζέλου και στο
Λαογραφικό Μουσείο
Ζ΄ ΣΥΝΕΔΡΙΑ
Προεδρείο : Ελπινίκη Νικολουδάκη Σουρή και Χριστίνα Βαμβούρη
18.30 Γιούλη Ιεραπετριτάκη, διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Bologna, πρόεδρος του
Συλλόγου των Απανταχού Κρασανών και Φίλων, «Η Μάχη του Λασιθίου στη
μυθιστορία του Νίκου Καζαντζάκη»
18.50 Ειρήνη Γ. Θεμελή, αρχαιολόγος, «Μουσικοχορευτική παράδοση στο
Οροπέδιο Λασιθίου. Ένα ταξίδι στον χρόνο … από την αρχαιότητα έως
σήμερα»
19.10 Γεωργία Βεληβασάκη, μουσικός, λογοτέχνις, «Σύγχρονη
τελεστική/παραστασιακή ποίηση ( performance poetry ) και οροπεδιανός
ποιητικός λόγος. Συζεύξεις από το μέλλον»
19.30 Μάρκος Πατρελάκης, πολιτικός μηχανικός, διευθυντής υδραυλικών έργων
του Οργανισμού Ανάπτυξης Κρήτης, «Η συμβολή του αρδευτικού έργου στην
οικονομική ζωή του Οροπεδίου
19.50 – 19.10 Συζήτηση
19.20 – 21.00 Μουσική Βραδιά.
Η Γεωργία Βεληβασάκη θα τραγουδήσει για τους συνέδρους και για όλους τους
Οροπεδιανούς.
Κυριακή 31 Μαΐου 2020, Τζερμιάδω, Δημαρχείο
Η΄ ΣΥΝΕΔΡΙΑ
Προεδρείο : Γιώργος Μαργαρίτης και Αικατερίνη Χατζάκη
8.10 Καλωσόρισμα από την Τοπική Κοινότητα και τον Πολιτιστικό Σύλλογο
8.20 Ιωάννης Αναστασάκης, αντιπτέραρχος ε. α., γραμματέας του Συλλόγου
Λασιθιωτών Αττικής ‘Ο Δικταίος’, «Η Μάχη του Λασιθίου ως συνιστώσα
δημιουργίας των Μεγάλων Δυνάμεων του 20ου αιώνα»
8.40 Γεώργιος Παναγιωτάκης,, ιστορικός ερευνητής, συγγραφέας, «Η Μάχη του
Οροπεδίου Λασιθίου»
9.00 Χριστίνα Βαμβούρη, ΜΑ Ιστορίας, πρώην σύμβουλος Φιλολόγων,
«Βαδίζοντας προς τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο: Διεθνείς και εθνικές
εξελίξεις το 1939 και ο απόηχός τους στο Οροπέδιο Λασιθίου, μέσα από
δημοσιεύματα της τοπικής εφημερίδας Ανατολή»
9.00 Δήμητρα Μαρκοπούλου-Τυχοπούλου, πρόεδρος του Συλλόγου Ιεραπετριτών
Αττικής, «Μια προσωπική εμπειρία κατά τη Γερμανική Κατοχή από ημερολόγιο
του 1943»
9.20 Αντώνης Σανουδάκης, επίτιμος επίκουρος καθηγητής Ιστορίας της Π. Α. Ε. Α.
Κ. , συγγραφέας, « Η Εθνική Αντίσταση στο Οροπέδιο Λασιθίου»
9.40 – 10. 00 Συζήτηση
10.00 – 12.00 Συμμετοχή των συνέδρων στην επετειακή εκδήλωση του Δήμου
Οροπεδίου για τη Μάχη του Οροπεδίου
Θ΄ ΣΥΝΕΔΡΙΑ
Προεδρείο: Ρουσσέτος Παναγιωτάκης και Δέσποινα Δαμιανάκη-Ουρανού
12.00 Μαρίνα Μπάντιου, υποψήφια διδάκτωρ Ιστορίας του Ιονίου Πανεπιστημίου,
«Πτυχές της Ιταλικής και Γερμανικής Κατοχής στο Οροπέδιο Λασιθίου»
12.20 Γεώργιος Α. Καλογεράκης, δάσκαλος, διδάκτωρ Ιστορίας, συγγραφέας,
«1942 – 1944. Συμμαχικοί βομβαρδισμοί του αεροδρομίου Καστελλίου και ο
θάνατος της Μαρίας Καλυκάκη από το χωριό Αβρακόντε Λασιθίου»
12.40 Δέσποινα Χατζάκη, πρόεδρος του Συλλόγου ‘Ρέα’, Οι Λασιθιώτες, ζωντανοί
κρίκοι ιστορίας, θυμούνται την Κατοχή»
13.00 Γιώργος Μαργαρίτης, καθηγητής Σύγχρονης Ιστορίας του Αριστοτελείου
Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, «Ο Εμφύλιος Πόλεμος στο Οροπέδιο»
13.20 – 13.40 Συζήτηση
13.40 – 14.00 Διάλειμμα
14.00 – 15.20 ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΣΤΡΟΓΓΥΛΗΣ ΤΡΑΠΕΖΗΣ : Το αύριο του
Οροπεδίου
Συντονιστής : Κώστας Μουτζούρης
Πρακτικογράφος : Όλγα Τσούρτη
Στη συζήτηση καλούνται να λάβουν μέρος με εκπρόσωπό τους :
Η Ιερά Μητρόπολη Πέτρας και Χερσονήσου
Η Περιφερειακή Ενότητα Λασιθίου
Ο Δήμος Οροπεδίου Λασιθίου
Το Κέντρο Κρητικής Λογοτεχνίας
Η Εφορεία Αρχαιοτήτων Λασιθίου
Το Επιμελητήριο Λασιθίου
Η Περιφερειακή Εκπαίδευση Κρήτης
Ο Αγροτοκτηνοτροφικός Σύλλογος του Οροπεδίου
Οι Πολιτιστικοί Σύλλογοι του Δήμου Οροπεδίου ( με έναν εκπρόσωπο όλων )
Ο Σύλλογος Λασιθιωτών Αττικής ‘Ο Δικταίος’
Ο Σύλλογος Λασιθιωτών Ηρακλείου
Η Εταιρεία Γραμμάτων και Τεχνών Ανατολικής Κρήτης
Η Πνευματική Εστία Οροπεδίου
Ο Σύλλογος Γυναικών η ‘Ρέα’
[ Οι θέσεις – προτάσεις των εκπροσώπων των Φορέων, που καλούνται να συμμετάσχουν στη συζήτηση Στρογγυλής Τραπέζης, θα πρέπει να κατατεθούν στο Κέντρο Κρητικής Λογοτεχνίας και εγγράφως ]
15.20 Απολογισμός του συνεδρίου
15.30 ( Απο ) Χαιρετισμοί
