Τα Ακούμια είναι ένα χωριό του Ρεθύμνου χτισμένο πάνω στο στενό πέρασμα που αφήνουν δύο θεόρατες βουνοκορφές από τη βόρεια μεριά του Κέδρου με υψόμετρο 1777 μέτρα και η άλλη την νότια μεριά του Σιδερώτα με υψόμετρο 1136 μέτρα
Το χωριό απλώνεται αμφιθεατρικά στην πλαγιά του βουνού Σιδερώτα. Χαρακτηριστικό του χωριού είναι ο γεωστρατηγικός έλεγχος του μοναδικού περάσματος από το Βορρά προς το Νότο του Ρεθύμνου που αφήνουν τα δύο βουνά.
Το άλλο χαρακτηριστικό του είναι η λαϊκή αρχιτεκτονική του, η πυκνή δόμηση του με τα στενά δρομάκια θυμίζουν στον επισκέπτη Αιγαιοπελαγίτικη αρχιτεκτονική. Εάν λάβουμε υπόψη μας, και τη μικρή απόσταση που βρίσκεται από τα παλιά λημέρια των πειρατών στο Νότο. Δίνουν την εντύπωση στον επισκέπτη, πως κτίστηκε για την ίδια αιτία που κτίστηκαν και οι περισσότερες πόλεις και τα χωριά των νησιών μας. Την αποφυγή της πειρατείας και το στρατηγικό έλεγχο των διερχόμενων από το μοναδικό στρατηγικό πέρασμα που αφήνουν μεταξύ τους τα δύο βουνά του Ρεθύμνου.
Εκείνο όμως που κάνει το χωριό ξεχωριστό είναι η Εκκλησία του Σωτήρος Χρήστου κτισμένη το 1383 και τοιχογραφημένη. Οι φιγούρες των κτητόρων βρίσκονται σε άριστη κατάσταση είναι του παπά Κωνσταντίνου Κουδουμνή και της συζύγου του Άννας. Η Εκκλησία είναι κτισμένη στο άκρο του χωριού σε μια τοποθεσία που έχει καταπληκτική θέα όλου του ορεινού όγκου του βουνού Κέδρου.
Οι κάτοικοι του χωριού είναι φιλικοί πρόσχαροι και φιλόξενοι, έχουν κρατήσει ανέπαφη την κρητική αρχοντιά τους, ευγενικά μας καθοδήγησαν πως θα βρούμε την Εκκλησία στο χωριό και η κυρία Ελισάβετ μια ηλικιωμένη αγρότισσα παρά την κούραση της ημέρας, μας καλωσόρισε ευγενικά στην αυλή της εκκλησίας και μας φίλεψε με ένα κομμάτι ζεστό ψωμί που μόλις είχε βγάλει απ’ τον ξυλόφουρνό της!!! Ακολούθησε μια παγωμένη μπύρα στην δροσερή πλατεία του χωριού. Εκεί γνωρίσαμε τη νεολαία του χωριού πρόσωπα ευγενικά καλόκαρδα και γελαστά που ήταν κατά σύμπτωση και εγγόνια της κυρίας Ελισάβετ που είχαμε συναντήσει πριν λίγο. Τα νέα παιδιά μας έδωσαν χρήσιμες πληροφορίες πώς θα συνεχίσουμε το οδοιπορικό μας.
Περάσαμε από την Τριόπετρα και συνεχίσαμε με κατεύθυνση τον Άγιο Παύλο. Παραλίες παρθένες, ανείπωτης και απερίγραπτης ομορφιάς, το απέραντο γαλάζιο του Λιβυκού Πελάγους θαμπώνει με ομορφιά του τα μάτια μας… Μερικά καταλύματα και μικρά εστιατόρια γαντζωμένα ανάμεσα στα βράχια παρέχουν τα απαραίτητα για την απόλαυση των λίγων ωρών η λίγων ημερών ξεγνοιασιάς και μιας ουράνιας γαλήνης.
Στον Άγιο Παύλο φτάσαμε απόγευμα στη Δύση του ήλιου. Το γλυκό φως του δειλινού ομόρφαινε την αγριότητα της φύσης εκεί που έδειχνε τα πετρωμένα σπλάχνα της η γη, και που όταν αντικρίσει ένας διαβάτης τα γρανιτένια στρώματα της λάβας, τα απομεινάρια των γεωφυσικών ηφαιστειακών εκρήξεων, τον τρομοκρατούν.
Την ίδια στιγμή όμως ο επισκέπτης ηρεμεί και γαληνεύει βλέποντας τον ήλιο να λούζεται στα γαλάζια νερά μιας παρθένας παραλίας με τις γαλάζιες και χρυσαφιές ανταύγειες της θάλασσας που τον φωνάζει με το μουρμουρητό της να μπει και να δροσιστεί στην αγκαλιά της.
Τότε κατάλαβα… Αυτή είναι η Ελλάδα μας. Ολα ανακατεμένα σε μια ουράνια αναλογία.Πέτρα, άμμος θάλασσα φτιάχνουν μια θεϊκή παραλία. Αγιοι και δαίμονες, κολασμένοι και αναμάρτητοι, στολίζουν τους τοίχους ενός μαυρισμένου εξωκκλησιού για να θυμίζουν ότι εμείς είμαστε οι πρώτοι χριστιανοί της Ευρώπης. Και εκεί που είναι όλα ξερά και κίτρινα και πεθαμένα, η γη σκίζεται, νερό ξεπηδά από τα σπλάχνα της και δίπλα του πλατάνια θεόρατα απλώνουν τον ίσκιο τους για να θυμίζουν ότι η Ελλάδα είναι η χώρα του μέτρου και της σωστής αναλογίας είναι η χώρα που γεννά θεούς και οι θεοί ερωτεύονται τους ανθρώπους.
*Ο Βασίλης Κνιθάκης είναι μαθηματικός