Όταν ανησυχούµε για επερχόµενες εξετάσεις, ίσως είναι παράλογο να φανταστούµε ότι υπάρχουν πλεονεκτήµατα.
∆εν υπάρχει αµφιβολία ότι το ακραίο άγχος είναι εξουθενωτικό. Σε µέτρια επίπεδα, ωστόσο, τα αγχωτικά µας συναισθήµατα είναι ευεργετικά. Μπορούν να µας κάνουν έξυπνους λύτες προβληµάτων και να τροφοδοτήσουν την πρωτότυπη σκέψη µας. Το άγχος µπορεί ακόµη και να ωφελήσει την υγεία µας. Εδώ παραθέτω προτάσεις ειδικών και παρατηρήσεις µου για αξιοποίηση του µέτριου άγχους των υποψηφίων µας.
Άγχος παιδιών – εφήβων
Ανάλυση έρευνών (2020-2021) που περιλάµβαναν 80.000 παιδιά-εφήβους, από όλο τον κόσµο, διαπίστωσε ότι το 20,5% είχαν σηµαντικά συµπτώµατα άγχους, µε τα κορίτσια και τους µεγαλύτερους έφηβους να επηρεάζονται ιδιαίτερα.
Καµπανάκι συναγερµού
Ας δούµε το άγχος σαν συναγερµό που εφιστά την προσοχή µας για δράση. Μεγαλύτερη ευαισθησία σε σήµατα συναγερµού βοηθά να ανταποκρινόµαστε ταχύτερα.
Η φυσιολογική µας διέγερση και οι ανησυχητικές σκέψεις λειτουργούν ταχύτερα από τη συνειδητή µας αξιολόγηση. ∆ηλαδή, για το πόσο απαιτητική είναι µια κατάσταση και αν έχουµε την δυνατότητα να τη χειριστούµε. Η αυξηµένη επίγνωση βοηθά να πάρουµε καλύτερες αποφάσεις.
Τα οφέλη του άγχους
Το άγχος είναι η ώθηση που χρειαζόµαστε για να προετοιµαστούµε για µια επερχόµενη παρουσίαση ή εξέταση. Αυτό σηµαίνει ότι είναι καταλύτης για ανάπτυξη και βελτίωση.
Πολλοί ισχυρίζονται ότι αποδίδουν καλύτερα υπό πίεση. Όπως, φίλος πετυχηµένος γλύπτης που ετοιµάζει τις εκθέσεις του µέχρι 1 λεπτό πριν τα εγκαίνια. ∆εν το βιώνουν όλοι έτσι. Για αρκετούς το άγχος αυξάνεται και η δηµιουργικότητά τους πέφτει καθώς πλησιάζει µια προθεσµία. Το άγχος ενισχύει την απόδοση µας αρκεί να αποδεχτούµε ότι ένα ορισµένο επίπεδο άγχους είναι µέρος της δηµιουργικής διαδικασίας. Πως θα γίνει αυτό; Ας δούµε το άγχος ως πηγή ενέργειας και συγκέντρωσης. Αν έχετε αµφιβολίες, υπενθυµίσετε στον εαυτό σας προηγούµενες επιτυχίες σας και επικεντρωθείτε σε πιθανές ανταµοιβές. Φανταστείτε ότι µια αγχωµένη καρδιά στέλνει περισσότερο οξυγονωµένο αίµα στον εγκέφαλο, κάτι που βοηθά σε ποιοτική σκέψη.
∆ηµιουργικότητα και αντοχή
Έρευνα έδειξε ότι αγχωµένα άτοµα έδωσαν πρωτότυπες απαντήσεις. Πως έγινε; Τους προετοίµασαν λέγοντας τους ότι το άγχος τους θα είναι ωφέλιµο. Το ίδιο µπορεί να συµβεί µε τους υποψηφίους µας. Αν οι µαθητές διδαχθούν ότι το άγχος ενεργοποιεί το µυαλό τους πριν δώσουν ένα τεστ, θα έχουν καλύτερα αποτελέσµατα.
Πρωτοετείς φοιτητές που διδάχτηκαν να επαναξιολογούν τα συναισθήµατά τους είχαν καλύτερα αποτελέσµατα στις εξετάσεις από εκείνους που δεν είχαν ενηµέρωση. Επίσης, κερδίζουν σε µακροπρόθεσµη ανθεκτικότητα. Μια έρευνα σε γιατρούς και εκπαιδευτικούς διαπίστωσε ότι όσοι έβλεπαν το άγχος τους ως πηγή πληροφοριών και ενέργειας διέτρεχαν µικρότερο κίνδυνο εξάντλησης τους επόµενους 12 µήνες.
Η αντιµετώπιση
Αντιµετωπίζετε το άγχος υιοθετώντας ιδέες κατάλληλες για όλα τα άτοµα. Προτείνω να αρχίσετε να τις εφαρµόζετε σήµερα.
Η αερόβια άσκηση
Προσφέρει ψυχολογικά οφέλη. Σε έρευνα (75.000 συµµετέχοντες) διαπιστώθηκε ότι όσοι έκαναν περισσότερη σωµατική δραστηριότητα είχαν σηµαντικά χαµηλότερο κίνδυνο να αναπτύξουν άγχος. Η άσκηση αποσπάει την προσοχή, σπάει φαύλους κύκλους σκέψης και προσφέρει προσωρινή ανακούφιση.
Βαράκια
Ασκήσεις µέτριας έως χαµηλής έντασης – όπως καθίσµατα & άρση βαρών- µειώνουν το άγχος. Η αίσθηση του επιτεύγµατος αυξάνει την αυτοεκτίµηση µας, κι αλλάζει την ανατροφοδότηση που λαµβάνει ο εγκέφαλος µας αν το σώµα µας έχει ισχυρότερους µύες. Έτσι, αισθανόµαστε πιο ανθεκτικοί σωµατικά, κάτι που µεταφράζεται σε βελτιωµένη ψυχική ευεξία.
Αλλαγή διατροφής
Η υγεία του εντέρου µας επηρεάζει σκέψεις και συναισθήµατά. Στο βιβλίο της ‘‘Calm Your Mind With Food’’, η U. Naidoo, διατροφική ψυχίατρος (Ιατρική Σχολή Χάρβαρντ), συνιστά να καταναλώνουµε λαχανικά, φακές, τροφές µε ωµέγα-3 λιπαρά, (ψάρια, ξηροί καρποί). Φαίνεται ότι έτσι επηρεάζεται η πλαστικότητα του εγκέφαλου µας. Τέλος, πηγές πρωτεΐνης, όπως σολοµός, τόνος, φασόλια και ρεβίθια βελτιώνουν τη συναισθηµατική µας επεξεργασία.
Παρατηρώ
Αν οι υποψήφιοι αναπτύξουν µια µη επικριτική επίγνωση των σκέψεων, των συναισθηµάτων και των σωµατικών τους αισθήσεων είναι εύκολο να το αντιµετωπίσουν. Κάθε φορά που αγχώνονται απλά παρατηρούν την εκδήλωση του. Μετά εστιάζουν την προσοχή τους στον σταθερό ρυθµό της αναπνοής τους.
Βοηθώ το παιδί µου
Τρεις ερωτήσεις είναι αρκετές για να επανεκτιµήσει την κατάστασή του:
Ποιο είναι το χειρότερο που θα µπορούσε να συµβεί;
Ποιο είναι το καλύτερο που θα µπορούσε να συµβεί;
Τι είναι πιο ρεαλιστικό ή πιθανό;
Αυτή η άσκηση βοηθά την διακοπή του φαύλου κύκλου σκέψης.
Ενισχυτικά, ενθαρρύνετε το παιδί σας να αναπνέει αργά και βαθιά, να µετράει ή να τραγουδάει φωναχτά ή να χοροπηδάει επιτόπου.
Συµπερασµατικά
Τα µέτρια επίπεδα άγχους είναι ευεργετικά.
Το άγχος ενισχύει την δηµιουργικότητα και µας κινητοποιεί.
Αντιµετωπίστε τις πηγές του άγχους σας έγκαιρα. Εφαρµόσετε όσες ιδέες επιλέξετε από σήµερα.
Στρατηγικές για αντιµετώπιση του άγχους, για όλους τους µαθησιακούς τύπους, υπάρχουν στο βιβλίο µου ‘‘Μελετώ Αποτελεσµατικά’’.