Η πλημμυρίδα των επισκεπτών του Αυγούστου μας δημιουργεί μια γενική αίσθηση τεμπελιάς. Επιφανειακή είναι η αίσθηση γιατί στην πραγματικότητα το μεγαλύτερο μέρος του προσωπικού και του συλλογικού μας εισοδήματος δημιουργείται τη θερινή περίοδο. Τρία περιστατικά που αναδεικνύουν την συμβίωση των αντίθετων Αύγουστο μήνα, στα Χανιά περιγράφω. Το πρώτο αναφέρεται στην αστροπαρατήρηση της Κυριακής, το δεύτερο στην τάση της μη ανάγνωσης βιβλίων από εφήβους και ενήλικες και το τρίτο από την δράση των ευάριθμων εθελοντών που συμμετέχουν στο πρόγραμμα δράσεων των Βιβλιοθηκών του Δήμου. Στην όμορφη Πανέθημο Παρά την πολιορκία της ραστώνης μερικές ομάδες ενεργών πολιτών συντονίστηκαν και μας εξέπληξαν με άλλη μια πετυχημένη αστρο-παρατήρηση. Μέλη των Συλλόγων Πανεθήμου-Κρύας Βρύσης και ‘Ομορφα Χωριά’ μας μετέφεραν με αγροτικά αυτοκίνητα σε λόφο ελαιώνα έξω από το χωριό όπου μας υποδεχόταν ο οργανωτής της εκδήλωσης Ματθαίος Φραντζεσκάκης της Πολιτιστικής Εταιρείας Κρήτης. Τους 200 επισκέπτες μύησε στα μυστικά του ουρανού 10μελής ομάδα του Συλλόγου Φίλων Αστρονομίας Κρήτης χρησιμοποιώντας 4 ευμεγέθη τηλεσκόπια που είχε στήσει σε ένα πλάτωμα. Για ώρες βιώναμε την αποθέωση της συμβίωσης των αντιθέτων. Το απόλυτο σκοτάδι διαπερνούσαν οι δείκτες λέιζερ των ξεναγών μας και τη σιγαλιά της φύσης ελάχιστα τάραζαν οι κουβέντες μας.
Ο πλούτος του έναστρου ουρανού βάλσαμο στους στερημένους αστούς που έμειναν πάνω στο λόφο μέχρι τις 3 το πρωί. Μα, αυτοί δεν διαβάζουν Οι αυτοί είμαστε εμείς, οι Έλληνες, και την διαπίστωση ότι δεν διαβάζουμε την άκουσα από συμπατριώτες μας της διασποράς που ήλθαν για διακοπές. ‘Αλήθεια, γιατί δεν διαβάζετε;’ ‘Πως περιμένετε να βελτιωθείτε και να προκόψετε χωρίς διάβασμα;’ ‘Αυτό που παρατηρούμε είναι γενική ή τοπική συνήθεια;’ Στις ερωτήσεις τους μπόρα αναπάντεχη καλοκαιρινή, δεν μπόρεσα να απαντήσω ικανοποιητικά. Ψέλλισα κάτι, ξέρετε γίνονται προσπάθειες, υπάρχουν προγράμματα, χωρίς να πείσω κανένα στην ομήγυρη. Στο ίδιο μήκος ήταν και το σχόλιο φίλου Χανιώτη 50ντάρη – που ήλθε για διακοπές – στελέχους μεγάλης εταιρίας τηλεπικοινωνιών στο εξωτερικό. ‘Ξέρεις, ότι πρέπει να διαβάζω, να ενημερώνομαι και να παρακολουθώ σεμινάρια παρά το γεγονός ότι είμαι αντιπρόεδρος της εταιρίας, με διδακτορικό και 30 χρόνια προϋπηρεσία; Αν δεν διαβάζω, θα μείνω άνεργος και κανείς δεν θα μου δώσει δουλειά στην ηλικία μου.’ Εδώ μπόρεσα να απαντήσω. ‘Ξέρεις υπάρχουν ντόπιοι – λίγοι ομολογώ– που πάνε αντίθετα στη γενική τάση της ραστώνης θυσιάζοντας μέρος των διακοπών τους για να επιμορφωθούν’. Θυμάμαι – Ξεχνώ Σήμερα το πρωί στην Παιδική Βιβλιοθήκη του Δήμου Χανίων στον Δημοτικό Κήπο παίζω μια σειρά 10 παιχνιδιών με θέμα ‘Θυμάμαι- Ξεχνώ’ στα πλαίσια της φετινής εκστρατείας ‘Τα αντίθετα’.
Το θέμα είναι ιδιαίτερα επίκαιρο κι αφορά πολλούς από μας που αισθάνονται ότι το μυαλό τους κουρκούτιασε και δεν θυμούνται ένα κατάλογο από 5-6 αντικείμενα. Όχι, δεν φταίει η ζέστη, ούτε η θερινή ραστώνη. Για τις χαμηλές επιδόσεις μας στη μνήμη, μάλλον φταίνε οι συνήθειες μας, της απραγίας, της μη άσκησης και της πλήρους παράδοσης της νόησης μας στην μονοκρατορία της ιντερνετικής γνώσης . Σήμερα με τα παιδιά, διαβάζουμε αποσπάσματα από μια σειρά νέων βιβλίων – δωρεά του ιδρύματος Νιάρχου Future Library- λύνουμε ασκήσεις γνωστικές που ενισχύουν την παρατηρητικότητα τους, τη μνήμη εργασίας τους και την ικανότητα κατηγοριοποίησης. Αξίζει δημόσιος έπαινος στο Ίδρυμα Νιάρχου για 3 λόγους: • για τα βιβλία και τα υλικά που στέλνει σε 140 βιβλιοθήκες, • για την πρωτοβουλία του να κατευθύνει τις δράσεις των Δημοτικών Βιβλιοθηκών στον τομέα της γνωστικής ανάπτυξης των Ελληνόπουλων, • για την ενεργοποίηση πολλών εθελοντών που υλοποιούν το πρόγραμμα κάθε καλοκαίρι. Συμπέρασμα Αυτοί που στην ραστώνη αντιστέκονται, ανταποκρίνονται στις προκλήσεις των καιρών, καινοτομούν και προκόβουν. Το δίλημμα που αναδεικνύεται είναι ‘Ραστώνη του κορμιού και του πνεύματος ή αυτοβελτίωση και ανάδειξη στοιχείων του πολιτισμού μας; • Συγγραφέας ‘Μαθαίνω εύκολα’, ‘Θυμάμαι εύκολα’
