Μέρος 1
Στις 19 Ιουνίου έλαβε χώρα η σύνοδος κορυφής των ηγετών της ΕΕ μέσω τηλεδιάσκεψης. Στο τραπέζι ήταν τα οικονομικά του COVID-19 και ο προβληματισμός που θέτει το ύψος των απαιτούμενων κεφαλαίων για να ξεκινήσει η ανάταξη των οικονομιών της ΕΕ και των κρατών μελών της. Σε προηγούμενα σημειώματά μας θέταμε τον προβληματισμό ότι για λόγους προβολής και επικοινωνίας ενδεχομένως να μην υπερψηφιστούν οι προτάσεις της Κομισιόν και να κάνει πίσω η κροατική προεδρία, ώστε να πάρει μια γερή δόση υπεροψίας η επερχόμενη από την πρώτη Ιουλίου γερμανική προεδρία. Αλλά υπάρχει και ένα σημείο λεπτό. Η άρνηση 4 εταίρων από τους καθαρά συνεισφέροντες επιτάσσει σε μια προεδρία, όπως η γερμανική να τους υποσχεθεί ορισμένα πράγματα για να κάμψει τις «αντιρρήσεις» τους.
Οι χώρες με τους πλέον αδύναμους προϋπολογισμούς, όπως και η Ελλάδα, βρίσκονται σε δυσκολότερη θέση, η οποία μπορεί και να έχει επιδεινωθεί από την πανδημία, όπως η Ιταλία και η Ισπανία. Και η Ελλάδα έχει επιδεινωθεί σημαντικά, παρά την έγκαιρη λήψη μέτρων. Γιατί μπορεί να μη θρηνήσαμε θύματα όπως σε άλλες χώρες, αλλά η οικονομία μας είναι γονατισμένη τόσο από την πανδημία, όσο και από άλλους εξωγενείς παράγοντες όπως το προσφυγικό – μεταναστευτικό και η αδιαλλαξία της γείτονος. Αυτά θα προσπαθήσουμε να βάλουμε σε τάξη.
Ο πρόεδρος του Συμβουλίου κ. Charles Michel μετά το πέρας της βιντεοδιάσκεψης, αναφερόμενος στο κύριο θέμα που ήταν το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο (ΠΔΠ) και το ταμείο ανάκαμψης, διαπιστώνει μεν θετικές απόψεις, αλλά γνωρίζει ότι είναι αναγκαίο να συνεχιστεί η συζήτηση.
Και αναμένει να γίνει μια σύνοδος κορυφής με φυσική παρουσία γύρω στα μέσα Ιουλίου στις Βρυξέλλες, όπου ίσως στοχεύει να καταθέσει ορισμένες συγκεκριμένες προτάσεις ώστε να καταλήξουν σε απόφαση1.
Το χρονικό διάστημα δεν είναι μεγαλύτερο από το πολύ μικρό διάστημα που απαιτείται για να υπάρξει συμφωνία, τόσο στο ΠΔΠ, όσο και στο Ταμείο Ανάκαμψης.
Εδώ είναι λοιπόν το ζητούμενο που πρέπει να έχει υπόψη του ο πρωθυπουργός, ώστε να μεγιστοποιήσει το όφελος της χώρας από την επικείμενη διαπραγμάτευση.
Ως μερικό ζήτημα θα αναφερθούμε εδώ στον τομέα των ΜΜΕ, λόγω του COVID-19 που είχε έναν άνευ προηγουμένου κοινωνικο- οικονομικό αντίκτυπο στις ΜΜΕ, ιδίως στον αγροτικό τομέα, αλλά και τις μικρές τουριστικές μονάδες, που πολλές δε θα ξανασηκώσουν κεφάλι.
Βασικό ατού είναι η αναθεώρηση της στρατηγικής για τις ΜΜΕ για μια βιώσιμη και ψηφιακή Ευρώπη, διασφαλίζοντας ότι τα κονδύλια που διατίθενται για τις ευρωπαϊκές ΜΜΕ είναι ευρέως και εύκολα προσβάσιμα σε όλα τα κράτη μέλη και φτάνουν σε αυτούς τους τομείς προκειμένου να τους επιτρέψουν να αντιμετωπίσουν τις τρέχουσες προκλήσεις. Για παράδειγμα, το κλειδί για το πρόγραμμα InvestEU, είναι οι ίσες οικονομικές ευκαιρίες σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ.
Το χάος που έχει προκαλέσει η πανδημία και οι σπασμωδικές κινήσεις χορηγίας πενιχρών πόρων, έχουν ως αποτέλεσμα να δημιουργούνται ανεξέλεγκτες μάζες ανέργων που δεν αποτελεί τιμή για καμιά δημόσια διοίκηση.
Σύμφωνα με εκτενές άρθρο – μελέτη του οίκου Mckinsey με τίτλο “Το μέλλον της εργασίας στην Ευρώπη”2 ήδη από τις 10 Ιουνίου 2020 αποτυπώνονται σε έγγραφο συζήτησης αποτελέσματα έρευνας που δείχνουν ότι οι τάσεις αφορούν την ανάπτυξη της υιοθέτησης αυτοματισμού, την αυξανόμενη γεωγραφική συγκέντρωση της απασχόλησης, τη συρρίκνωση της προσφοράς εργασίας και τη μετατόπιση συνδυασμού τομέων και επαγγελμάτων. Μερικές από αυτές τις τάσεις μπορεί να επιταχυνθούν από την πανδημία. Η έρευνά έγινε σε 1.095 τοπικές αγορές εργασίας σε ολόκληρη την Ευρώπη, συμπεριλαμβανομένων 285 μητροπολιτικών περιοχών, όπου φαίνονται οι τάσεις που διαδραματίζονται στην ήπειρο τα τελευταία χρόνια και θα συνεχίσουν να το κάνουν στο μέλλον.
Ειδικότερες βασικές μελέτες του ίδιου οίκου καταλήγουν στα ακόλουθα συμπεράσματα – τίτλους:
1. Οι τοπικές αγορές εργασίας σε ολόκληρη την Ευρώπη πριν από την πανδημία γνώρισαν μια δεκαετία ανάπτυξης.
2. Οι ευρωπαϊκές θέσεις εργασίας που διατρέχουν κίνδυνο από το COVID-19 αλληλεπικαλύπτονται με θέσεις εργασίας ευάλωτες στον αυτοματισμό.
3. Καθώς το εργατικό δυναμικό της Ευρώπης συρρικνώνεται, ο αυτοματισμός θα επηρεάσει ανομοιόμορφα τα επαγγέλματα και τις δημογραφικές ομάδες
4. Ο τομέας και ο επαγγελματικός συνδυασμός στην Ευρώπη θα συνεχίσουν να εξελίσσονται
5. Η αύξηση της απασχόλησης θα μπορούσε να συγκεντρωθεί ακόμη πιο γεωγραφικά την επόμενη δεκαετία
6. Οι επιλογές που κάνουν σήμερα οι ευρωπαίοι ηγέτες θα καθορίσουν πώς ξετυλίγεται το μέλλον της εργασίας
Οι 6 αυτές συμπερασματικές έρευνες – μελέτες, πρέπει να τεθούν στο τραπέζι ως γνωστές και στη χώρα μας, με την υποσημείωση ότι είχαμε και εξακολουθούμε να έχουμε την πρωτειά από την πανούκλα της ανεργίας. Μιας ανεργίας που πιέζει αφόρητα τα πράγματα και δημιουργεί με επίταση νεόπτωχους που θα σιτίζονται από το πρόγραμμα διανομής τροφίμων και ειδών πρώτης ανάγκης για απόρους! Αυτό απομακρύνει τη χώρα από τη δυνατότητα ανάπτυξης και φυσικά ο πρωθυπουργός μπορεί να επικαλεστεί τη μακροχρόνια αδυναμία εκπλήρωσης των υποχρεώσεων έναντι των χρεών της χώρας μας. Αυτό εκ των πραγμάτων δημιουργεί πρόβλημα ακόμη και μόνο στην επίκληση του.
Συμπληρωματικά στο φλέγον αυτό θέμα σημειώνουμε ότι οι συρρικνούμενες αγορές εργασίας χρειάζονται στοχευμένες στρατηγικές οικονομικής ανάπτυξης, και κανείς δε δικαιούται να σνομπάρει οποιονδήποτε διαπραγματευτή για αυτό το θέμα, πόσο μάλλον έναν καλά καταρτισμένο πρωθυπουργό χώρας.
Η υιοθέτηση από τον πρωθυπουργό της ιδέας να δώσει προτεραιότητα στους ανθρώπους δεν παραγνωρίζει ότι η εξέταση του τι λειτούργησε ως απάντηση σε προηγούμενες κρίσεις μπορεί να βοηθήσει και τους άλλους αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων ως υπεύθυνους χάραξης πολιτικής για την αναβίωση της οικονομικής δραστηριότητας. Και ας μη λησμονούμε ότι κανένα γεγονός από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο δεν προκάλεσε οικονομική ύφεση τέτοιας κλίμακας ή εμβέλειας, και έτσι οι ηγέτες είναι βαθιά αβέβαιοι για το τι θα λειτουργήσει.
Στο επόμενο σημείωμά μας, με τον ίδιο τίτλο θα συνεχίσουμε την ανάπτυξη των ατού του Έλληνα πρωθυπουργού, στον τομέα των εργαλείων χρηματοδότησης, της φύσης των εργαλείων αυτών και του ύψους των απαραίτητων πόρων
1. https://www.consilium.europa.eu/el/press/press-releases/2020/06/19/remarks-by-president-charles-michel-after-video-conference-of-the-members-of-the-european-council-19-june-2020/?utm_source=dsms-auto&utm_medium=email&utm_campaign=Remarks+by+President+Charles+Michel+following+the+video+conference+of+the+members+of+the+European+Council%2c+19+June+2020
2. https://www.mckinsey.com/featured-insights/future-of-work/the-future-of-work-in-europe?cid=other-eml-alt-mgi-mck&hlkid=393914bc8957455da56adf7815f0673a&hctky=11323981&hdpid=0c647f55-b176-45a8-a6ab-025c385240f4
