Το δίκτυό μας των Παιδικών Βιβλιοθηκών και Κέντρων Παιδικής Δημιουργίας είναι μια μοναδική επένδυση για τα Χανιωτάκια.
Πολλές 100δες Χανιωτάκια στερούνται τους χώρους του δικτύου, ζημιώνονται, και χάνουν μοναδικές ευκαιρίες γνωστικής ανάπτυξης.
Κι όταν βλάπτεται έστω κι ένα παιδί, δικαιολογίες δεν χωρούν.
Τα παιδιά που αναζητούν τους χώρους τους είναι αυτά που τους έχουν ανάγκη περισσότερο.
Κι όμως δεν υπάρχουν διεκδικήσεις για άνοιγμα αυτών των χώρων. Είναι σαν να έμειναν τα παιδιά χωρίς υπερασπιστές…
Παρουσιάζω οφέλη των παιδιών από τις πρωτοποριακές δράσεις των Βιβλιοθηκών και των Κέντρων Παιδικής Δημιουργίας.
Συνοχή με βιβλίο-ανάγνωση
Την εποχή της άμετρης χρήσης της τεχνολογίας, η ανάπτυξη της γλωσσικής δεξιότητας των παιδιών είναι Ηράκλειος άθλος.
Το ίδιο δύσκολη είναι η κατάκτηση της συνοχής μιας ομάδας. Κι αυτό επειδή τα παιδιά εύκολα υιοθετούν αμυντική, επιθετική στάση ή αδιαφορία.
Για 3 δεκαετίες παρατηρούμε στα θερινά εργαστήρια των Παιδικών Βιβλιοθηκών και των Κέντρων Παιδικής Δημιουργίας ότι η συνοχή της ομάδας είναι παράγοντας εύκολης μάθησης, επιτυχίας και ανάπτυξης.
Γι’ αυτό σε κάθε δραστηριότητα η έννοια μας ήταν η δημιουργία κλίματος ηρεμίας, εμπιστοσύνης και ισότητας.
Αυτό το πετυχαίναμε με σύντομες περιόδους ανάγνωσης ή αφήγησης, μια κλασσική εφαρμογή της ανθρωπιστικής προσέγγισης (C. Rogers).
Η εμπειρία των εμψυχωτών ήταν ότι τα παιδιά επιζητούν αυτά τα διαλείμματα φυγής.
Κοινωνικός εποικοδομισμός
Τα Χανιωτάκια είναι ιδιαίτερα ωφελημένα από το μοναδικό δίκτυο παράλληλης εκπαίδευσης του Δήμου μας. Οι λόγοι πολλοί.
Οι αιώνες εμπειριών που φέρνουν οι εθελοντές που συμμετέχουν στα προγράμματα μεταλαμπαδευόταν με σύγχρονες θεωρίες της μάθησης.
Ο κοινωνικός εποικοδομισμός (social constructivism), δηλαδή μάθηση μέσα στην κοινωνία ήταν στον πυρήνα όλων των δράσεων.
Η δημοφιλία της μάθησης σε “Κοινότητες πρακτικής” ήταν μεγάλη και υπήρχε μεγάλη ζήτηση για συμμετοχή.
Φιλαναγνωσία και κατανόηση κειμένων
Γνωρίζομε ότι τα παιδιά-βιβλιόφιλοι αναπτύσσουν μια ξεχωριστή μνήμη.
Πανεπιστημιακοί ψυχολόγοι-ερευνητές υποστηρίζουν την άμεση επίδραση της φιλαναγνωσίας, στην ανάπτυξη της μνήμης εργασίας και της κατανόησης κειμένων.
Η απουσία φιλαναγνωσίας στη μαθητική μας κοινότητα αποτυπώνεται στις επιδόσεις των μαθητών στην κατανόηση κειμένων του διαγωνισμού PISA του Ο.Ο.Σ.Α.
Με ενδιαφέρον θα δούμε τις επιδόσεις των 15χρόνων Χανιωτών μαθητών στον διαγωνισμό PISA το Μάρτιο.
Η χωρική αντίληψη
Στα αμέτρητα παιχνίδια που έχουμε οργανώσει για παιδιά στον Κήπο και στις θερινές δράσεις της Βιβλιοθήκης, προσθέταμε πάντοτε μια ιδιαίτερη διάσταση.
Την ανάπτυξη της χωρικής αντίληψης των παιδιών ηλικίας 9-12 ετών. Ο λόγος είναι απλός. Η αντίληψη του χώρου είναι κυρίαρχη παράμετρος στην ανάπτυξη της μνήμης εργασίας τους. Δεν νοείται γνωστική ανάπτυξη χωρίς αυτή.
Μια θεμελιώδης θέση στα σύγχρονα εγχειρίδια της Γνωστικής Ψυχολογίας (Henry, 2012).
Δυστυχώς, οι νεότερες γενιές υστερούν στην αντίληψη του χώρου. Μια κατάσταση που επιδεινώνεται λόγω της πανδημίας.
Θεωρούμε ότι ο περιβάλλον χώρος της Βιβλιοθήκης του Κήπου είναι ιδανικός για εργαστήρια ανάπτυξης της χωρικής αντίληψης για πολλούς μήνες το χρόνο.
Νοητικό νοικοκύρεμα
Είναι μια τακτική που εφαρμόζουν οι αναγνώστες στο χώρο της βιβλιοθήκης.
Τους παρατηρείς να διακόπτουν το διάβασμα και το βλέμμα τους να χάνεται για λίγο.
Είναι οι στιγμές ΑΧΑ, τότε που τα μεγαλύτερα παιδιά περνάνε από τη φάση της ανάγνωσης κι απορρόφησης της γνώσης σε αυτό της επίγνωσης. Τότε, που συγκρίνοντας στο περιβάλλον τους αναπτύσσουν την μεταγνώση τους. Τότε, που γραδάρουν τον εαυτό τους καθισμένοι στα παράθυρα της βιβλιοθήκης.
Αναπολούν, κάνουν απολογισμούς και προβολές.
Κι όταν μετά από μία ώρα έρχονται οι γονείς τους να τα πάρουν αισθάνονται ότι πετούν.
Εν-συναίσθηση – Ομαδικότητα -Αλληλεγγύη
Τα παιγνίδια για μεγάλα παιδιά των δράσεων της “Future Library” του Ιδρύματος Νιάρχος της τελευταίας 10ετίας ήταν στημένα ιδανικά.
Ο λόγος;
Όλα είχαν βασικούς στόχους την ανάπτυξη της εν-συναίσθησης, της ομαδικότητας και της αλληλεγγύης μέσω των συνεργασιών και των παρουσιάσεων των συμμετεχόντων.
«Πότε θα ξαναέλθετε;»
Χανιώτισσες και Χανιώτες εθελοντές μαζί με τις πρόθυμες βιβλίο-οικονόμους…
✓Βουτάγαμε με τα παιδιά στις σελίδες των βιβλίων για να ανακαλύψουμε μαργαριτάρια, ιστούς πλοκής, υπονοούμενα και εφαρμογές.
✓Οδηγούσαμε τα παιδιά να διαβάζουν με στόχευση και ταυτόχρονα βελτιώναμε τις δεξιότητες τους.
✓Μαθαίναμε στα παιδιά να ακούνε αφηγήσεις, να δραπετεύουν και να ταξιδεύουν στα πλάτη και στα μήκη.
✓Φροντίζαμε ώστε ιδανικός σύντροφος του κάθε βιβλίου να είναι μια καλά οργανωμένη δραστηριότητα και
✓Νοιώθαμε ένα σφίξιμο στην καρδιά όταν μας ρωτούσαν στο τέλος μιας δραστηριότητας.
«Πότε θα ξαναέλθετε;».
Τα παιδιά έχουν δικαίωμα…
Να αναπληρώσουν το γνωστικό τους κεφάλαιο που χάνεται.
Να έχουν υπερασπιστές των δικαιωμάτων τους για να συνεχίσουν να αναπτύσσονται.
Να ακουστούν τα παράπονα τους από αυτούς που οφείλουν να είναι ευήκοοι και να προνοούν για τη νέα γενιά.
Να λειτουργήσει σύντομα το δίκτυο του Δήμου Χανίων με όλα τα μέτρα προφύλαξης, ασφάλειας και υγιεινής.
