Αν θεωρείτε πως το 2020 ήταν μια άθλια χρονιά και πως το 2021 δεν ήταν καθόλου καλύτερο, ίσως θα πρέπει να κάνετε ένα γρήγορο ταξίδι στο παρελθόν. Η πανδημία που ανέτρεψε κάθε δεδομένο της ζωής μας αποτελεί βεβαίως κάκιστη συγκυρία, μας έχει τσακίσει νεύρα και αντοχές, σε πολλούς έχει στερήσει πρόσωπα αγαπημένα, όμως αντικειμενικά δεν είναι το χειρότερο που έχει δει η ανθρώπινη ιστορία. Υπάρχουν πολλά –μακράν- φρικτότερα χρόνια που χαρακτηρίστηκαν από φυσικές καταστροφές, πολέμους, πόνο και δυστυχία, σε βαθμό που να αναλογίζεται κανείς πόσο παράδοξα ικανός να επιβιώνει είναι τελικά ο άνθρωπος. Αν λοιπόν νομίζετε πως ζούμε σε μίζερους καιρούς και πως χτυπηθήκαμε από τις 7 πληγές του φαραώ, ελάτε να κάνουμε μια βόλτα σε χειρότερους καιρούς. Ισως έτσι εκτιμήσουμε τη δυνατότητα μας να ξεπερνάμε –κυριολεκτικά- τα πάντα. Η σειρά παράθεσης των καταστροφικών χρόνων, είναι τυχαία…
536 – Ο καιρός τρελάθηκε, παγκόσμιος λιμός
Το 536 είναι από τις χειρότερες χρονιές στην ανθρώπινη ιστορία. Όλα ξεκίνησαν από μια έκρηξη ηφαιστείου στην Ισλανδία. Το σύννεφο τέφρας που εκτινάχθηκε στην ατμόσφαιρα προκάλεσε ζοφερή μαύρη ομίχλη που σκέπασε το μεγαλύτερο μέρος της Ευρώπης. Επιπλέον, η έκρηξη ήταν τόσο μεγάλη, που είχε τεράστιο αντίκτυπο στην παγκόσμια κλιματική αλλαγή. Οι καλλιέργειες ήταν καταδικασμένες, οι σοδειές ανύπαρκτες και η πείνα καθολική και φρικτή. Οι ιστορικοί λένε πως ακολούθησε μια άθλια δεκαετία, ενώ εξαιτίας της έκρηξης του ηφαιστείου τα καλοκαίρια μετατράπηκαν σε… χειμώνες με αποτέλεσμα να χιονίσει καλοκαιριάτικα στην Κίνα. Το 536 σηματοδότησε την αρχή της πιο κρύας δεκαετίας που είχε καταγραφεί τα τελευταία 2.300 χρόνια. Οι επακόλουθες ηφαιστειακές εκρήξεις, οι σχεδόν ανύπαρκτες συγκομιδές και η εμφάνιση της πανώλης ολοκλήρωσαν την… εικόνα, προκαλώντας προκάλεσαν θανάτους σε όλο τον πλανήτη.
1945 – Δεύτερος Παγκόσμιος, Ατομικές Βόμβες, Ολοκαύτωμα
Ο Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος ήταν αναμφίβολα από τις πιο σκοτεινές περιόδους της παγκόσμιας ιστορίας. Σκοτώθηκαν εκατομμύρια, καθ΄ολη τη διάρκεια του Πολέμου, αλλά το 1945, η χρονιά που σηματοδότησε και τη λήξη, ήταν η χειρότερη όλων. Οι ΗΠΑ έριξαν δύο ατομικές βόμβες στην Ιαπωνία, με απολογισμό περισσότερα από 400.000 θύματα. Από το 1943 και μετά, οι Ναζί άρχισαν να καταστρέφουν στοιχεία που περιέγραφαν λεπτομερώς τη μαζική εξόντωση των Εβραίων και άλλων πληθυσμών. Το Ολοκαύτωμα είχε ως αποτέλεσμα τον τραγικό θάνατο περίπου έξι εκατομμυρίων ευρωπαίων εβραίων και εκατομμυρίων άλλων. Προς το τέλος, οι Ναζί μαζικοποίησαν ακόμα περισσότερο τις εξοντώσεις. Ο Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος τελείωσε στα μέσα Αυγούστου του 1945, όμως αυτό δεν σήμαινε και τέλος στα παγκόσμια δεινά. Υπολογίζεται ότι το 3% του παγκόσμιου πληθυσμού ήταν νεκροί, με συνολικό εκτιμώμενο αριθμό θανάτων μεταξύ 70 και 85 εκατομμυρίων ανθρώπων. Η ανοικοδόμηση που ακολούθησε δεν ήταν εύκολη υπόθεση και τα δεινά συνέχιζαν να μαστίζουν την ανθρωπότητα και τα επόμενα (αρκετά) χρόνια.
1918 – Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος και πανδημία ισπανικής γρίπης
Το τέλος του Α’ Παγκόσμιου Πολέμου μπορεί να σηματοδότησε το τέλος των συγκρούσεων, δεν ήταν όμως το τέλος των δεινών. Η χρονιά θεωρήθηκε η αρχή μιας πολύ σκοτεινής εποχής αφού τότε ξέσπασε πανδημία ισπανικής γρίπης. Το πρώτο καταγεγραμμένο κρούσμα εμφανίστηκε όταν επέστρεφαν στρατιώτες στο Κάνσας το 1918. Ο ιός πιστεύεται ότι μεταφέρθηκε στις Ηνωμένες Πολιτείες μέσω των στρατευμάτων που επέστρεφαν από τον πόλεμο και εξαπλώθηκε απίστευτα γρήγορα. Μέσα σε δύο χρόνια από το πρώτο κρούσμα, περίπου 500 εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο μολύνθηκαν, σχεδόν το ένα τρίτο του παγκόσμιου πληθυσμού εκείνη την εποχή. Η θνησιμότητα της ισπανικής γρίπης ήταν πολύ διαφορετική από εκείνη της γνωστής ετήσιας γρίπης. Ένας άνευ προηγουμένου αριθμός νεαρών χάθηκαν από την πανδημία, αφού οι μολυσμένοι από την ισπανική γρίπη συχνά υπέκυπταν μέσα σε 24 ώρες, καθιστώντας τη θεραπεία υπερβολικά δύσκολη. Ο ιός προκάλεσε την πιο θανατηφόρα πανδημία γρίπης μέχρι σήμερα, ενώ παράλληλα ο υποσιτισμός και η κακή υγιεινή, κατάλοιπα από τον πόλεμο, οδήγησαν στην πιο θανατηφόρα πανούκλα του 20ού αιώνα. Μετά το τέλος της, περίπου 25 με 50 εκατομμύρια άνθρωποι ήταν νεκροί.
541: Η πανούκλα του Ιουστινιανού
Οι περισσότεροι γνωρίζουμε για την επιδημία του Μαύρου Θανάτου που σάρωσε την Ευρώπη τον 14ο αιώνα. Όμως αυτή δεν ήταν η πρώτη ή η μοναδική φορά που η βουβωνική πανώλη απείλησε την ανθρωπότητα. Το πρώτο καταγεγραμμένο κρούσμα πανώλης χρονολογείται το 541 κατά τη διάρκεια της βασιλείας του αυτοκράτορα Ιουστινιανού. Ακόμα και ο ίδιος ο αυτοκράτορας μολύνθηκε (αλλά επέζησε) γι αυτό και η πανώλη φέρει το όνομά του. Η φοβερή πανούκλα λοιπόν έπληξε για πρώτη φορά την Κωνσταντινούπολη το 541. Από εκεί εξαπλώθηκε στη Μεσόγειο Θάλασσα, επηρεάζοντας πολλές παράκτιες πόλεις. Στη συνέχεια πέρασε σε Ευρώπη και Ασία. Το πρώτο κύμα της πανώλης διήρκεσε από το 541 έως το 549. Στην πραγματικότητα όμως η μετάδοση διήρκεσε εκατοντάδες χρόνια και τελείωσε περίπου στα μέσα του όγδοου αιώνα. Κατά τους επιστήμονες είναι εξαιρετικά δύσκολο να υπολογίσουμε πόσοι άνθρωποι πέθαναν κατά τη διάρκεια της πανώλης του Ιουστινιανού. Η Κωνσταντινούπολη υπέφερε περισσότερο από την πανδημία, χάνοντας το 55-60% του πληθυσμού της. Υπολογίζεται ότι μεταξύ πέντε με δέκα χιλιάδες ανθρώπους πέθαιναν καθημερινά….
1347: Ο Μαύρος Θάνατος εξαπλώνεται
σε όλη την Ευρώπη
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η πανδημία της covid19 μας έχει τσακίσει, όμως για να είμαστε δίκαιοι, ωχριά σε σύγκριση με τον Μαύρο Θάνατο. Με αφετηρία το 1347, η βουβωνική πανώλη εξαπλώθηκε σε όλη την Ευρασία και τη Βόρεια Αφρική, σκοτώνοντας περισσότερους ανθρώπους από οποιαδήποτε άλλη πανδημία στην ανθρώπινη ιστορία. Η πανώλη εντοπίστηκε για πρώτη φορά στην Κριμαία το 1347 και από εκεί εξαπλώθηκε σαν πυρκαγιά. Η ασθένεια προκαλείται από βακτήριο που ονομάζεται Yersinia pestis και μεταδίδεται από ψύλλους. Προφανώς τον 14ο αιώνα, οι ψύλλοι ήταν πολύ μεγαλύτερο πρόβλημα από ό,τι σήμερα και έτσι ο λοιμός εξαπλώθηκε γρήγορα. Ο ιός μεταδιδόταν επίσης μέσω επαφής από άτομο σε άτομο, καθιστώντας επικίνδυνη τη φροντίδα οποιουδήποτε έχει πληγεί. Αντικειμενικά είναι δύσκολο να επιλέξουμε συγκεκριμένο έτος ως το χειρότερο της πανδημίας, καθώς τα αρχεία δεν είναι τόσο ενδελεχή όπως είναι σήμερα. Ο εκτιμώμενος αριθμός θανάτων από τον Μαύρο Θάνατο είναι μεταξύ 75 και 200 εκατομμυρίων ανθρώπων σε διάρκεια οκτώ χρόνων. Όταν τελικά η πανώλη υποχώρησε το 1353, το 60% του ευρωπαϊκού πληθυσμού ήταν νεκροί. Κάτι που σήμαινε δυσκολότατη ανάκαμψη στις αγροτικές κοινωνίες, πείνα και δυστυχία.
Για περισσότερα επισκεφθείτε και τα :
https://interestingengineering.com/a-look-at-the-most-horrific-years-in-human-history
www.history.co.uk/articles/what-was-the-worst-year-in-history
www.dailymail.co.uk/news/article-9096543/2020-EIGHTH-worst-year-live-history.html
