∆ιαβάζοντας µία διάλεξη στο µεταπτυχιακό µάθηµα ”Εισαγωγή στη ∆ιαχείριση ‘Μεγάλων’ ∆εδοµένων & Συστήµατα Επιχειρηµατικής Ευφυΐας” του Μεταπτυχιακού στην Αναλυτική των Επιχειρήσεων και την Επιστήµη των ∆εδοµένων στο Πανεπιστήµιο Μακεδονίας και µε αφορµή ένα πρωτοσέλιδο του Economist το 2017, που αναφέρει «Ο πιο πολύτιµος πόρος στον κόσµο δεν είναι πλέον το πετρέλαιο, αλλά τα δεδοµένα» πήρα την απόφαση µε αυτό το άρθρο να εκφράσω κάποιες σκέψεις.
Η παραπάνω φράση έγινε διάσηµη τα τελευταία χρόνια, προσπαθώντας να τονίσει την σηµασία των δεδοµένων στη σύγχρονη ψηφιακή εποχή. Όπως το πετρέλαιο στον 20ο αιώνα, τα δεδοµένα θεωρήθηκαν και θεωρούνται ως ένας πόρος µε τεράστιες δυνατότητες οικονοµικής εκµετάλλευσης. Ωστόσο, η φράση αυτή συζητιέται αρκετά όσον αφορά τα κριτήρια που χρησιµοποιούνται για τη σύγκριση του πετρελαίου µε τα δεδοµένα. Η αντιπαράθεση οδηγεί στα παρακάτω αποτελέσµατα.
Πρώτον, τα δεδοµένα και το πετρέλαιο έχουν θεµελιώδεις διαφορές στη φύση τους. Τα δεδοµένα είναι µία ανανεώσιµη πηγή (παράγονται ασύλληπτες ποσότητες δεδοµένων ανά λεπτό) που δεν εξαντλείται µε τη χρήση, αντίθετα µε το πετρέλαιο, το οποίο είναι πεπερασµένο και εξαντλείται.
∆εύτερον, η συλλογή και η χρήση των δεδοµένων εγείρει σοβαρά ηθικά και νοµικά ζητήµατα. Η προστασία της ιδιωτικότητας και η ασφάλεια των προσωπικών δεδοµένων διαµορφώνουν και απαιτούν ένα πολύπλοκο νοµικό πλαίσιο καθώς και ρυθµίσεις, όπως ο Γενικός Κανονισµός για την Προστασία των ∆εδοµένων (GDPR) στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Αυτό διαφοροποιεί τα δεδοµένα από το πετρέλαιο, του οποίου η εξόρυξη και εµπορία είναι σχετικά όχι τόσο σύνθετες διαδικασίες από ηθική και νοµική άποψη.
Επιπλέον, η αξία των δεδοµένων εξαρτάται από την ικανότητα ανάλυσης και ερµηνείας τους. Η εξόρυξη πληροφοριών από δεδοµένα απαιτεί εξειδικευµένες γνώσεις και τεχνολογίες, όπως η Τεχνητή Νοηµοσύνη και οι αλγόριθµοι Μηχανικής Μάθησης. Η ποιότητα και η ακρίβεια των δεδοµένων µπορεί να ποικίλουν, προσθέτοντας µία επιπλέον πρόκληση στην εκµετάλλευσή τους.
Οικονοµικά, η αγορά των δεδοµένων είναι πολύ διαφορετική από αυτήν του πετρελαίου. Το πετρέλαιο έχει καθορισµένη τιµή στην παγκόσµια αγορά, ενώ η αξία των δεδοµένων είναι µεταβλητή και εξαρτάται από το πως και ποιον χρησιµοποιούνται. Η δυναµική της αγοράς δεδοµένων είναι πιο σύνθετη και ενίοτε δεν είναι τόσο εύκολο να ποσοτικοποιηθεί.
Τέλος, η εξόρυξη και χρήση του πετρελαίου έχει σηµαντικό περιβαλλοντικό αντίκτυπο, συµβάλλοντας αρνητικά στην κλιµατική κρίση και στη ρύπανση. Αντίθετα, τα δεδοµένα µπορούν να υποστηρίξουν την ανάπτυξη τεχνολογιών που µειώνουν το περιβαλλοντικό αποτύπωµα, όπως οι ανανεώσιµες πηγές ενέργειας, οι «έξυπνες» πόλεις, τα φιλικά προς το περιβάλλον µέσα µεταφοράς, κλπ.
Συµπερασµατικά, η φράση αυτή, βοήθησε στο να αναδειχθεί η σηµασία των δεδοµένων στη ψηφιακή εποχή, µε την πραγµατικότητα να είναι πιο σύνθετη. Τα δεδοµένα και το πετρέλαιο έχουν σαφώς διαφορετικές φύσεις, αντιµετωπίζουν διαφορετικές προκλήσεις και έχουν διαφορετικό οικονοµικό και περιβαλλοντικό αντίκτυπο. Με βάση αυτό, απλή αναλογία µεταξύ τους δεν αποδίδει την πλήρη διάσταση της αξίας και της πολυπλοκότητας των δεδοµένων στο σύγχρονο κόσµο.
*Ο ∆ηµήτρης Ζοπουνίδης είναι mεταπτυχιακός φοιτητής, Αναλυτική των Επιχειρήσεων και Επιστήµη των ∆εδοµένων, Πανεπιστήµιο Μακεδονίας, BSc ∆ιοίκησης Επιχειρήσεων, Πανεπιστήµιο Μακεδονίας, Συντονιστής Παρατηρητήριου Τουρισµού Κρήτης, ΜΑΙΧ,
Ιδρυτής aviationlife.gr και Παρατηρητήριου Αεροπορικού Κλάδου Κρήτης
