«Οταν ονειρεύεστε έναν γάμο στη θάλασσα, σίγουρα φτιάχνετε εικόνες με ρομαντικό ηλιοβασίλεμα, χρυσή αμμουδιά, αμέτρητα κεριά, χορό και ποτό κάτω από τα άστρα» και «αν πρόκειται να βαφτίσετε το αγγελούδι σας, η ταβέρνα μπορεί να φιλοξενήσει το τραπέζι της βάφτισης και το πάρτι των μικρών παιδιών». Δεν πρόκειται για διαφήμιση πολυτελούς ξενοδοχείου ή χώρου φιλοξενίας δεξιώσεων. «Εκδήλωση Αστρονομίας στο πλαίσιο του Summer School». Δεν πρόκειται για επιστημονική ημερίδα σε κάποιο πανεπιστημιακό αμφιθέατρο.
Πρόκειται για δραστηριότητες που -ανάμεσα σε πολλές άλλες- πραγματοποιούνται σε κάμπινγκ της Ελλάδας, τα οποία εξελίχθηκαν, προχωρώντας συχνά ένα βήμα μπροστά από τις προσδοκίες του πλέον απαιτητικού σύγχρονου επισκέπτη.
«Λίγη βρωμιά και μια… κουτσή κιθάρα»
H συζήτηση για τα θέματα της αύξησης του τουριστικού ρεύματος προς την Ελλάδα είναι μεγάλη και εκτενής, αλλά σπάνια αναφέρεται σε έναν από τους πιο βασικούς τουριστικούς τομείς διεθνώς: τα κάμπινγκ. Αλλά και όταν η συζήτηση “ανοίγει”, συνήθως αναλώνεται στην οικονομική κρίση, που προκάλεσε ένα κύμα “επιστροφής στη φύση” καθώς και σε στερεότυπα, τα οποία “θέλουν” τους ανθρώπους που επιλέγουν να περάσουν τις διακοπές τους στη σκηνή, βασικώς νέους – φοιτητές, που δεν τους ενοχλεί και ιδιαίτερα η έλλειψη “πολυτελών” συνθηκών υγιεινής και αρκούνται στο να περνούν τα βράδια τους γύρω από μια φωτιά στην παραλία, με κιθάρες και μπύρες.
«…Και η σημερινή πραγματικότητα»
Όμως, η πραγματικότητα των περισσότερων των 300 οργανωμένων τουριστικών κάμπινγκ στην Ελλάδα είναι πολύ διαφορετική και το κοινό που επιλέγει τον συγκεκριμένο τύπο διακοπών έχει αφενός διευρυνθεί, αφετέρου έχει γίνει εξαιρετικά απαιτητικό.
«Τα ελληνικά κάμπινγκ είναι σε υποδομές και προσφερόμενες υπηρεσίες από τα καλύτερα στα Βαλκάνια» δηλώνει στο ΑΠΕ – ΜΠΕ ο Αντώνης Δεληδημητρίου, πρόεδρος της Ένωσης Κάμπινγκ της Χαλκιδικής, της περιφερειακής Ενότητας της Μακεδονίας, που μαζί με την Πελοπόννησο διαθέτει τα περισσότερα καταλύματα οργανωμένης κατασκήνωσης, προσελκύοντας το μεγαλύτερο μέρος των Ελλήνων και αλλοδαπών κατασκηνωτών.
Beach Bar, βιβλιοθήκες, σούπερ μάρκετ, κρεοπωλεία, καπνοπωλεία, ιατρεία, παιδικές χαρές, κινηματογράφοι, πολυτελή εστιατόρια, ουζερί, πιτσαρίες, καφέ – μπαρ, Internet cafe, καταστήματα ειδών λαϊκής τέχνης, πλυντήρια ρούχων, μηχανήματα αυτόματης ανάληψης μετρητών (ΑΤΜ), γήπεδα, είναι μόνο κάποιες από τις παροχές, που πλαισιώνουν τη διαμονή δίπλα στο κύμα.
«Με TV LCD και προσωπική αυλή και πάρκινγκ»
Οικίσκοι, πλήρως εξοπλισμένα mobile homes, κλιματιζόμενα τροχόσπιτα, υπόσχονται άνεση και ηρεμία ακόμη και σε εκείνους που δεν είναι τόσο εξοικειωμένοι με την κατασκηνωτική ζωή και αντιμετωπίζουν τη συναρμολόγηση μίας σκηνής ως… γόρδιο δεσμό. «Κάθε τροχόσπιτο διαθέτει κλιματισμό, τραπεζαρία με επιπλέον κρεβάτι, σεντόνια, σκεπαστό επιπλωμένο κήπο, υπνοδωμάτιο με διπλό κρεβάτι, ψυγείο και θέση πάρκινγκ», ενώ «για ταξιδιώτες με σακίδιο που θέλουν όμως να διανυκτερεύσουν σε κρεβάτι προσφέρονται κλίνες στις Youth Hostel σκηνές» αναφέρεται στην ιστοσελίδα δημοφιλούς κάμπινγκ στον Αρμενιστή Σιθωνίας Χαλκιδικής.
«Κάτασπρα bungalows, φτιαγμένα με παραδοσιακή κυκλαδίτικη αρχιτεκτονική, διαθέτουν αυτόνομο κλιματισμό, τηλεόραση LCD 22 ιντσών, ψυγείο, ντουλάπα, ηλεκτρονικές κλειδαριές, δικό τους μπάνιο και δική τους αυλή» αναφέρεται στην ιστοσελίδα παραπλήσιου κάμπινγκ στη Σάρτη.
«Ξεφάντωμα τη νύχτα… δίαιτα τη μέρα»
Νέοι από την Κεντρική Ευρώπη και τα Βαλκάνια έρχονται σταθερά κάθε καλοκαίρι στα κάμπινγκ της Ελλάδας, για να παρακολουθήσουν εκδηλώσεις επιστημονικού και πολιτιστικού ενδιαφέροντος και να συμμετάσχουν σε αθλητικές διοργανώσεις. Αντίστοιχα, πολλές οικογένειες επιλέγουν τα κάμπινγκ για το πλήθος των δραστηριοτήτων που προσφέρουν για τη δημιουργική απασχόληση μικρών και μεγάλων.
Το ημερήσιο πρόγραμμα, το οποίο οι υπεύθυνοι των κάμπινγκ σχεδιάζουν ξεχωριστά για κάθε ηλικιακή ομάδα, περιλαμβάνει αθλητικά γεγονότα και διοργανώσεις, όπως τουρνουά beach volley, τένις κ.λπ., extreme sports, μέχρι και προγράμματα γυμναστικής για τη βελτίωση της καρδιοαναπνευστικής λειτουργίας, τη μυική ενδυνάμωση και την απώλεια βάρους.
Οι αθλητικές δραστηριότητες γίνονται συχνά και έξω από τους χώρους των κατασκηνώσεων. Πριν από λίγες ημέρες εκατοντάδες αθλητές έλαβαν μέρος στον ποδηλατικό γύρο της Σιθωνίας, που διοργάνωσε κάμπινγκ στην περιοχή της Βουρβουρούς από κοινού με την Ποδηλατική Ομοσπονδία Βέλος. Μάλιστα, η επιτυχία της εκδήλωσης κέρδισε διεθνή αναγνώριση και έθεσε υψηλά τον πήχη για τους διοργανωτές, που ευελπιστούν ότι εφόσον ευοδωθούν κάποιες συζητήσεις η Χαλκιδική και δη τα κάμπιγνκ μπορούν να προσδοκούν σε πολλαπλά οφέλη από μία πιθανή αναβάθμιση της διοργάνωσης.
Όσον αφορά τη νυχτερινή ζωή στα κάμπινγκ, δεν είναι ποτέ βαρετή. Στις εκδηλώσεις που διοργανώνουν περιλαμβάνονται συναυλίες διεθνούς αναγνώρισης Ελλήνων και ξένων καλλιτεχνών, παραδοσιακές ελληνικές βραδιές, θεματικές εκδηλώσεις, μουσικά πάρτι κ.λπ.
«Καλλιέργεια πνεύματος και οικολογικής συνείδησης»
Στην Καλάνδρα Χαλκιδικής (Ποσείδι) από το 1960 λειτουργεί η Πανεπιστημιακή Κατασκήνωση του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Την ευθύνη για τη λειτουργία της έχει η Διοίκηση του ΑΠΘ. Η Κατασκήνωση, σύμφωνα με το καταστατικό λειτουργίας της, “αποτελεί έναν δημόσιο χώρο αναψυχής, εκπαίδευσης και πολιτισμού για τα μέλη της Πανεπιστημιακής Κοινότητας του ΑΠΘ”. Στο πλαίσιο της ενίσχυσης της ακαδημαϊκής δραστηριότητάς της, η κατασκήνωση πραγματοποιεί κάθε χρόνο πλήθος δραστηριοτήτων, μεταξύ των οποίων, workshops, summer schools, διεθνείς συναντήσεις φοιτητικών ομάδων, εθελοντικές δράσεις και δράσεις εκπαιδευτικού χαρακτήρα, συναυλίες, κινηματογραφικά φεστιβάλ, σεμινάρια, εργαστήρια, ομιλίες.
Φέτος, οι υπεύθυνοι του προγράμματος της πανεπιστημιακής κατασκήνωσης έχουν δώσει ιδιαίτερη έμφαση σε περιβαλλοντικές δράσεις που σχετίζονται με την εξοικονόμηση ενέργειας, την αποφυγή της ρύπανσης, τη διατήρηση των φυσικών πόρων και την καλλιέργεια περιβαλλοντικής συνείδησης και ευαισθησίας. Σημειώνεται ότι στην κατασκήνωση λειτουργεί βιολογικός καθαρισμός.
Εξάλλου, τις αρχές και τις αξίες του οικολογικού τρόπου ζωής και του σεβασμού στη φύση και τον άνθρωπο προάγει άλλο δημοφιλές κάμπινγκ, στο Καλαμίτσι της Σιθωνίας, όπου οι κατασκηνωτές καλλιεργούν λαχανόκηπους και παράγουν βιολογικά προϊόντα, χωρίς τη χρήση χημικών συνθετικών λιπασμάτων, ενώ εκτρέφουν και πουλερικά χωρίς τη χρήση αντιβιοτικών. Τα παραγόμενα προϊόντα (κηπευτικά, αβγά κ.λπ.) καταναλώνονται αποκλειστικά στους χώρους εστίασης του κάμπινγκ και είναι στη διάθεση μόνο των κατασκηνωτών -επισκεπτών. Επιπλέον, για τη διατήρηση της φυσικής ισορροπίας και γονιμότητας του εδάφους, γίνεται ανακύκλωση φυτικών υπολειμμάτων (κομποστοποίηση).
«Οι τιμές – Οι προσφορές»
Το κάμπινγκ παραμένει σταθερά το είδος των διακοπών, στις οποίες δύνανται να αντεπεξέλθουν οικονομικά άνθρωποι σχεδόν κάθε εισοδήματος. Πακέτα προσφορών, όπως «στις 3 διανυκτερεύσεις και μία 4η δωρεάν» και εκπτώσεις σε ειδικές ομάδες όπως φοιτητές, άνεργοι, πολύτεκνοι κ.λπ. διατίθενται από κάθε κάμπινγκ. Οι τιμές, ανάλογα με τις προσφερόμενες υπηρεσίες, ξεκινούν περίπου από τα 5 ευρώ το άτομο, ανά ημέρα. Σύμφωνα με τον πρόεδρο της Ένωσης Κάμπινγκ Χαλκιδικής, «οι τιμές παραμένουν σταθερά μειωμένες εδώ και τρία χρόνια, παράλληλα με τις ειδικές προσφορές που γίνονται».
«Θα είμαι κι εγώ εκεί»
Καταλυτικός στη διάχυση της πληροφόρησης για τα κάμπινγκ και τη μετάδοση της καλής διάθεσης και θετικής ενέργειας είναι και ο ρόλος των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Ενδεικτικά, χρήστης του facebook δημιούργησε τη σελίδα – εκδήλωση, υπό τον τίτλο “Καλοκαίρι 2014 – Φοιτητικό Κάμπινγκ ΑΠΘ” και περίπου 8000 χρήστες δήλωσαν ότι προτίθενται να δώσουν το “παρών” στη φετινή κατασκήνωση. Αντίστοιχα, σελίδα δημοφιλούς κάμπινγκ της Σιθωνίας στο facebook έχει δεχθεί 32.000 επισκέψεις, οι περισσότερες εκ των οποίων χρηστών ηλικίας 25 – 34 ετών.
«Κάμπινγκ παντός καιρού»
Η φετινή θερινή περίοδος δεν ξεκίνησε με τους καλύτερους οιωνούς για τα κάμπινγκ. Οι βροχές του Μαΐου, σε συνδυασμό με τις διπλές εκλογές και ο καιρός που -στα μέσα του Ιούνη- παραμένει άστατος έχουν επηρεάσει αρνητικά την κίνηση. Στα κάμπινγκ της Χαλκιδικής, σύμφωνα με τον πρόεδρο της Ένωσής τους, η κίνηση τον φετινό Μάιο ήταν κατά περίπου 50% μειωμένη σε σχέση με τον -ούτως ή άλλως υποτονικό- Μάη του 2013.
Ο κ. Δεληδημητρίου εκτιμά, πάντως, πως το μέλλον για τα ελληνικά κάμπινγκ βρίσκεται στη διεύρυνση της περιόδου λειτουργίας τους, την οποία ευνοεί, σε σχέση με άλλες χώρες, το σχετικά ήπιο κλίμα της Ελλάδας. «Τα κάμπινγκ μας έχουν υποδομές και δύνανται να αντεπεξέλθουν και να τις προσαρμόσουν, ώστε να μπορούν να λειτουργούν και τον χειμώνα, όμως για την επιμήκυνση της περιόδου είναι αναγκαία η βελτίωση και των δημόσιων υποδομών, όπως του οδικού δικτύου και η λειτουργία και άλλων υποστηρικτικών δομών, όπως της υπεραστικής συγκοινωνίας και αλληλοσυμπληρούμενων υπηρεσιών, όπως της εστίασης κ.λπ.» διευκρινίζει.
Ελληνες και ξένοι
Τα οργανωμένα κάµπινγκ υπήρξαν διαχρονικά περισσότερο δημοφιλή για τους αλλοδαπούς, παρά για τους Έλληνες. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της ελληνικής Στατιστικής Υπηρεσίας που επεξεργάστηκε ο ΣΕΤΕ, την τετραετία 2005-2008 διανυκτέρευσαν στα ελληνικά κάμπινγκ 659.556 αλλοδαποί και 587.281 Έλληνες, με τον συνολικό αριθμό (1.246.837) να αναλογεί μόλις στο 2,26% όλων των διανυκτερεύσεων σε κάθε είδους και κατηγορίας καταλύματα, τη συγκεκριμένη περίοδο. Το 2012, 557.772 αλλοδαποί διανυκτέρευσαν στα τουριστικά κάμπινγκ της Ελλάδος. Από αυτούς, 129.381 ήταν Γερμανοί, 76.588 Ιταλοί, 65.654 Γάλλοι, 45.842 Ολλανδοί, 43.955 Βούλγαροι και 34.415 Αυστριακοί. Οι Έλληνες που επιλέγουν τα κάμπινγκ προτιμούν την περίοδο από τον Ιούνιο και μετά, αφού κλείσουν τα σχολεία και ολοκληρωθεί η εξεταστική περίοδος στα Πανεπιστήμια.
Σε ό,τι αφορά τους ξένους, ο πρόεδρος της Ένωσης Κάμπινγκ Χαλκιδικής επισημαίνει ότι η Εγνατία Οδός ευνόησε τον οδικό τουρισμό και κατ’ επέκταση και τα κάμπινγκ της Βόρειας Ελλάδας, ενώ σημειώνει ότι αναμένονται θετικά αποτελέσματα, ως προς τις αφίξεις από Κεντρική Ευρώπη, από την επαναλειτουργία της υπηρεσίας “Camping On Board”, στην ακτοπλοϊκές γραμμές Ιταλίας – Ελλάδας στην Αδριατική. Η υπηρεσία απευθύνεται, με πολύ φθηνά εισιτήρια, στις ανάγκες των επιβατών που ταξιδεύουν με το τροχόσπιτο ή το τρέιλερ τους.
Προβλήματα… all time classic
Στα προβλήματα που απασχολούν τον κλάδο των κάμπινγκ στην Ελλάδα παραμένει «σταθερά εδώ και 12χρόνια», όπως τονίζει ο κ. Δεληδημητρίου, το θέμα του καθορισμού των νέων προδιαγραφών για τη λειτουργία τους, σύμφωνα και με την ευρωπαϊκή οδηγία, ώστε οι επιχειρηματίες να έχουν τη δυνατότητα να διεκδικήσουν να ενταχθούν σε σχετικά προγράμματα του ΕΣΠΑ, «όπως αντίστοιχα έχουν πράξει συνάδελφοί μας στη Γαλλία και την Ισπανία». «Σταθερή παραμένει και η ανάγκη αποτελεσματικότερης αντιμετώπισης της άγριας ελεύθερης κατασκήνωσης και βελτίωσης της πυροπροστασίας» προσθέτει.
