Η περιοχή ανατολικά άνωθεν του Γαβαλοχωρίου Αποκορώνου, όπου ευρίσκονται τα πηγάδια ονοµάζεται ‘‘∆ΩΡΚΕΣ’’, ονοµασία που προέρχεται από τα ∆ωρικά φύλλα που κατήλθαν στην δυτική Κρήτη από τον 11ο µέχρι τον 9ο αιώνα πχ και οι προγονοί µας οι ∆ωριείς ήταν οι πρώτοι που χρησιµοποίησαν τα ύδατα της περιοχής.
Τα 24 πηγάδια όπως τα ξέρουµε σήµερα κατασκευάστηκαν κατά την εποχή της ενετοκρατίας και χρησιµοποιούνταν για το πότισµα των ζώων, πλύσιµο ρούχων κλπ.
Το 1960 ορισµένα από αυτά σκεπάστηκαν µε τσιµέντο
-ήτοι κατεστράφησαν- διά να πίνεται το νερό.
Τα πηγάδια είναι εξαιρετικής αρχιτεκτονικής και οµορφιάς και αποτελούν ένα µοναδικό µνηµείο στην περιοχή.
Όπως εξαιρετικής φυσικής οµορφιάς είναι και η περιοχή που βρίσκονται.
Η σύνδεση του τοπωνυμίου “Δόρκες” με τους Δωριείς είναι αυθαίρετη και γλωσσικά αστήρικτη (η αναγραφή του εδώ με ωμέγα – Δώρκες _ λειτουργεί παραπλανητικά).
Παλαιότερη μνεία του έχω εντοπίσει στην εφημερίδα των Χανίων ΚΡΗΤΗ, αρ. φύλλου 665/8.3.1883, σελ. 3. Επίσης: ΛΕΥΚΑ ΟΡΗ (Χανίων) 13/13.3.1889, σελ. 3 – ΕΛΛΑΣ (Χανίων) 47/2.7.1904, σελ. 4 – ΥΨΗΛΑ ΛΕΥΚΑ ΟΡΗ (Χανίων) 78/21.6.1907, σελ. 4. Στις δύο τελευταίες περιπτώσεις αναφέρεται διαζευκτικά με το όνομα “Άγιος Ηλίας”. Με διαζευκτική γραφή το συναντάμε και σε νεότερη αναγραφή: Δόρκες ή Σταυροί (ΧΑΝ. ΝΕΑ 10881, σελ. 24). Αξιοπρόσεκτο είναι το ότι στην εφ. ΛΕΥΚΑ ΟΡΗ που μνημονεύθηκε αμέσως μετά το όνομα Δόρκες υπάρχει και το τοπωνύμιο Σταυροί.
Από γλωσσική άποψη το τοπωνύμιο ανήκει στα δυσεξήγητα τόσο ως προς την ετυμολογία του όσο και ως προς τη σημασία του. Χωρίς να αποκλείεται το ενδεχόμενο παραφθοράς (φαινόμενο όχι ασυνήθιστο στα τοπωνύμια), θεωρώ πολύ πιθανό να πρόκειται για λέξη του τοπικού ιδιώματος, η οποία
έχει λησμονηθεί (δεν υπάρχει στο λεξικό Ξανθινάκη) και δήλωνε κάτι σχετικό με γνώρισμα μιας περιοχής. Αυτό ενισχύεται από το ότι το βρίσκουμε σε πληθυντικό αριθμό, κάτι που σημαίνει ότι υπήρχαν περισσότερα του ενός ομοειδή (δένδρα; ζώα; χαρακτηριστικά του εδάφους;).
Για να φανεί καθαρότερα το πόσο άστοχη είναι η χωρίς επαρκή θεμελίωση ετυμολογία λέξεων, και μάλιστα τοπωνυμίων, αναφέρω ότι το συγκεκριμένο τοπωνύμιο θυμίζει περισσότερο (ως λέξη) τη δορκάδα (δορκάς: το ζαρκάδι. Οι “δορκάδες” με απλολογία εύκολα γίνονται “δόρκες”) και τον δόρκο (μεγάλο σκαθάρι). Καλό είναι, λοιπόν, να μένουμε στη χρήση των λέξεων αυτών, ώστε να μη χαθούν, ελπίζοντας ότι στο μέλλον θα προκύψουν στοιχεία για την καλύτερη γνωριμία με αυτές.