Ο Σπ. Ζαμπέλιος, που έζησε 1815 – 1881, έγραψε ένα βιβλίο “Ιστορικά Σκηνογραφήματα”. Ο ίδιος είναι δικαιολογημένα ένας από τους μεγαλύτερους ιστορικούς του τόπου μας. Θα τον χαρακτήριζα και ως μεγαλοϊδεάτη, αφού αυτός σημείωσε πρώτος και πριν από τον Παπαρρηγόπουλο την άποψη για την ιστορική συνέχεια του ελληνισμού.
Εφερε στο φως τις επιτυχίες και τις ατυχίες της Κρήτης κατά την περίοδο της Ενετοκρατίας μέσα από το μυθιστόρημά του “Ιστορικά Σκηνογραφήματα”.
Τα “Ιστορικά Σκηνογραφήματα” μας αφηγούνται τον ξεσηκωμό των Κρητικών στις αρχές του 13ου αιώνα μέχρι το 1314.
Εγραψε όμως και άλλο ένα σπουδαίο μυθιστόρημα για την Κρήτη, τους “Κρητικούς γάμους”.
Από το βιβλίο “Ιστορικά Σκηνογραφήματα” παραθέτω δύο μόνο από τις πολλές ωραίες φωτογραφίες που υπάρχουν σε αυτό. Είναι ο χαρακτηριστικός τύπος ενός Σφακιανού πολεμιστή και η χαρακτηριστική φιγούρα μιας Σφακιανής κατά την περίοδο της Ενετοκρατίας.
*συνταξιούχος δάσκαλος
