Tο πρώτο που θα θυμίσω, είναι ότι ο τίτλος, ευθέως, παραπέμπει σ’ εκείνον, που όλα ή σχεδόν όλα τα είπε! Τον Νίκο Γκάτσο,(*) τον μέγα, που ήθελε τα πάντα να τα εμβολιάζει με Ιστορισμό και Ελληνικότητα, ευανάγνωστη. Ασφαλώς και τα “Κατά Μάρκον” του Γκάτσου, έργο ολόκληρο, υποστηρίχθηκε από το “επικό μέλος” του Ξαρχάκου, και την απόδοση του Νταλάρα, καθώς και της Στεφανίδου, σε “ψήγματα” πρόζας.
Στη βραδιά τώρα:
Την έξοχη βραδιά, στις 24/11 στο “Μίκης Θεοδωράκης”.
“Τα κατά Μάρκον… Μια ρεμπέτικη λειτουργία”.
Μια λειτουργία που συντελέστηκε με «κατάνυξη στα πόδια μας»!
Θα ‘λεγε κι ο αείμνηστος Ντίνος Χριστιανόπουλος!
Σ’ ένα θέατρο κατάμεστο και συγκινημένο κόσμο…
Κι ο μονόλογος του πανάξιου ηθοποιού Τάκη Χρυσικάκου, με τις δύο σημειολογίες ενδυματολογικές!
Εκείνη, της τριμμένης φανέλας, και εκείνη, του μαύρου πουκαμίσου… Ενσαρκώνοντας με ψυχή τον πολύπαθο Πατριάρχη του Ρεμπέτικου, ανέδειξε και τη σκηνική του αξία, με ευκρίνεια! Καθώς ασφαλώς κι ερμηνεύοντας τον έτερο ρεμπέτη Μιχ. Γενίτσαρη.
…Όταν, πριν από πολλά χρόνια, άκουσα τον δίωρο μονόλογο στο Ωδείο της πόλης, να διεισδύει ο θεατρίνος στο “Καζαντζακικό σύμπαν” γέμισε η ψυχή μου τόσο πολύ την καταλυτική αίσθηση του λόγου και της ερμηνείας, ώστε δεν μπορούσα να… μιλήσω!
– Πες μου τώρα Φωτεινή, μου λέει ο Μιχ. Αεράκης, πώς σου φάνηκε; Όταν βρεθήκαμε στην έξοδο. Τον είχε καλέσει τότε, το ΔΗΠΕΘΕΚ, τον Χρυσικάκο.
Και γελάσαμε με τον συγκλονισμό μου! Τόση ταραχή είχα να νιώσω από τους μονολόγους της Λαμπέτη!!
Στο Ρεμπέτικο, όμως, τώρα. Δεν ήταν εμπειρία μόνο, ενός είδους Λαϊκού Τραγουδιού, με ’κείνη τη μείξη, του καημού του αμανέ, του Σμυρναίικου, του Χαβά και του “Τσίλικου”.
Του σέρτικου τραγουδιού, που ‘φερε η Τετράς του Πειραιώς, στα σοκάκια και το λιμάνι, αρχές του εικοστού αιώνα, Πειραιάς.
Ν’ αποτυπώνει τη μιζέρια, το περιθώριο και τον τεκέ, και να γυρεύουν ευχή και προσευχή, για να περάσουν στον χρόνο. Και πέρασαν! Κι αξιώνονται διασκευές, μελέτες κι αναφορές τιμής!
…Ο Λάμπρος Λιάβας, φωτισμένος διαβασμένος και “περσόνα” του πολιτισμού του Λαϊκού μας, το έδωσε το Ιστορικό, το Κοινωνικό τοπίο… Με ενσυναίσθηση, γνώση. Ο Γρηγόρης Βασίλας, δεξιοτέχνης του μπουζουκιού, μας θύμισε πολλά, κι ο λαϊκός χορευτής Πλάτων Πιλάλης, εκφράστηκε χορευτικά στους λαϊκούς δρόμους του ζεϊμπέκικου, με πουκάμισο λευκό. Εγώ βέβαια θα προτιμούσα το πουκάμισο να είναι μαύρο, κι ακόμη το ταξίμι να προσιδιάζει στο “γιουρούκικο” το βαρύτερο τέμπο, που λάτρευε ο Μάρκος! Αλλά τέλος πάντων, ήταν ένα έξοχο δώρο της Περιφέρειας με την υποστήριξη του Δήμου Χανίων, που χειροκρότησαν όλοι με θέρμη και ευγνωμοσύνη. Το “Συριανάκι” μας άφηνε από τα ψηλά, τη… φούντωσή του για τη Φραγκοσυριανή…
Ευχαριστίες…
Ευχαριστίες πολλές και θερμές στα “Χανιώτικα νέα” για τη φιλοξενία βεβαίως στο θεατράκι του Μουσείου της παρουσίασης του “Οινοχόου” μου… Στον μαγικό χώρο του Μουσείου Τυπογραφίας Γιάννη και Ελένης Γαρεδάκη, περίσσεψε ο καλός λόγος για τα ταπεινά μου ποιήματα από τους αγαπημένους μου Μιχ. Μουντάκη (κεντρικό ομιλητή), τον Βαγγέλη Κακατσάκη που συντόνισε με επιτυχία, και την Αγγέλα Μάλμου που απήγγειλε αισθαντικά, αλλά και επεξεργάστηκε τις διαφάνειες (ενδεικτικές από προηγούμενες δράσεις, έστω και λίγες). Τη Μυρτώ Κοντομυτάκη και Ελένη Φουντουλάκη για τη φροντίδα τους.
Ευχαριστίες ακόμα, για τον κ. Σήφη Μιχελογιάννη, που ευγενής πάντα αναφέρθηκε γενναιόδωρα στο πρόσωπο μου, για την κα Ανδρομάχη Χουρδάκη φιλόλογο συγγραφέα, που έχει προλογίσει εξάλλου τη συλλογή, και τον κ. Γιάννη Γαρεδάκη που έκλεισε τη βραδιά με λόγο ζεστό για το… “παιδί” των Χανιώτικων, αλλά κι όλους τους συνεργάτες, τους δεμένους συναισθηματικά με την εφημερίδα, για χρόνια… Ιδιαίτερα στον Σύλλογο Πολιτισμού Αποφοίτων Ελληνογαλλικής Σχολής Χανίων για την υπέροχη σύνθεση λουλουδιών που στόλισε το τραπέζι, τις ευχές και την αγάπη…
Ευχαριστίες επίσης, για όσους δικούς και φίλους, μπόρεσαν να βρεθούν στην εκδήλωση, παρά το σκοτάδι που δυσκόλεψε την πρόσβαση, τη βροχή και τις παράλληλες παρουσιάσεις την ίδια βραδιά.
Τέλος, ευχαριστίες σε όσους μου τηλεφώνησαν ή μου άφησαν μηνύματα στο διαδίκτυο και μου εξήγησαν με ειλικρίνεια τη δυσκολία τους να βρεθούν κοντά μας. Να είστε όλοι καλά…