Κύριε διευθυντά,
διάβασα στα “Χανιώτικα νέα” ένα άρθρο του ΜΑΙΧ ότι γίνεται μια μελέτη για το περιβάλλον και τα Λευκά Όρη. Δεν κατάλαβα όμως τι καλό θα κάνει αυτή η μελέτη στα Λευκά Όρη, και τι όφελος θα έχουν οι ιδιοκτήτες τους.
Η επιστήμη η δική μου είναι διαφορετική από αυτήν που εκφράζουν στο ΜΑΙΧ, γιατί αυτοί την επιστήμη τη διδάχθηκαν στα θρανία, ενώ εγώ τη διδάχθηκα στο Πανεπιστήμιο των Λευκών Ορέων, ανεβοκατεβαίνοντας τη μια κορφή μετά την άλλη επί 30 χρόνια, και σε καλές και σε δύσκολες εποχές.
Η επιστήμη μου, λοιπόν, λέει ότι αν τα Λευκά Όρη προστατευτούν όπως πρέπει, μπορούν να ζήσουν το μισό λαό του νομού Χανίων, από τα βότανα, τα θηράματα, το μέλι και την ελεγχόμενη κτηνοτροφία, όλα Α’ ποιότητος, και βιολογικά.
Σαν γραμματέας της κοινότητας έκανα την πρώτη μου αναφορά για την προστασία της μαλοτήρας το 1967. Τότε, η μαλοτήρα ήταν προστατευόμενο φυτό, και την εποπτεία την είχε το κοινοτικό συμβούλιο, το οποίο με απόφασή του όριζε πότε θα γίνεται η συγκομιδή σε κάθε περιοχή, γιατί όπως πάντα υπάρχουν κάποιοι που είτε δεν καταλαβαίνουν ή θέλουν να πάνε για συγκομιδή πριν πάνε οι άλλοι.
Δυστυχώς, το γιουρούσι έγινε, και ο αγροφύλακας τους πήγε στο αγρονομείο, αλλά ο αγρονόμος όταν είδε ένα χωριό στο αγρονομείο δε δίκασε κανέναν. Από τότε, κανείς δεν ασχολήθηκε ξανά για την προστασία της μαλοτήρας. Πρέπει να πω βέβαια ότι το χωριό μου τότε είχε 70 οικογένειες, εκ των οποίων οι 35 είχαν ως κύριο εισόδημα τη μαλοτήρα.
Το 1986 είχα επισκεφθεί μια φάρμα θηραμάτων στην Αμερική, και αφού έμαθα πώς λειτουργούσε, είδα ότι μπορούσαμε και εμείς να κάνουμε κάτι παρόμοιο, αλλά πολύ μικρό, μόνο για λαγούς και πέρδικες με τη μαδάρα μας, που είναι γύρω στα 15.000 στρέμματα. Όταν το πρότεινα αυτό στο κοινοτικό συμβούλιο, όλοι συμφώνησαν και μου έδωσαν συγχαρητήρια για αυτό, και για τους όρους που είχα σκεφτεί. Καθώς η μαδάρα είναι ιδιωτική, πρότεινα ο καθένας που είχε κάποιες οκάδες μαδάρα, θα είχε και τόσες μετοχές σε μια εταιρία προστασίας και σωστής εκμετάλλευσης θηραμάτων.
Αυτό είναι γραμμένο στο τελευταίο κεφάλαιο του βιβλίου μου με τους χορούς και τα τραγούδια της Κρήτης, και μπορεί με ακριβώς τον ίδιο τρόπο να επεκταθεί και για την προστασία της χλωρίδας και των βοτάνων.
Άλλος τρόπος να μπουν στο σωστό δρόμο τα Λευκά Όρη και να αποδώσουν αυτό που πραγματικά μπορούν δεν υπάρχει. Μόνο αν μπουν οι ίδιοι οι ιδιοκτήτες τους στο χώρο της προστασίας, γιατί μόλις οι ιδιοκτήτες έχουν μετοχές, αμέσως ενδιαφέρονται και γίνονται φύλακες. Ασφαλώς, θα υπάρχει και κώδικας που θα εποπτεύει την προστασία των Λευκών Ορέων. Το ζήτημα είναι αν θα βρεθούν άνθρωποι να προστατέψουν τα Λευκά Όρη, ή αν θα τα αφήσουν στην τύχη τους.
Οι κύριοι υπεύθυνοι για την τύχη των Λευκών Ορέων και οι μόνοι που μπορούν να τα σώσουν είναι οι ίδιοι οι ιδιοκτήτες τους. Πρέπει βέβαια να συνεννοηθούν μεταξύ τους, και υπεύθυνη για αυτό είναι και η Τοπική Αυτοδιοίκηση, η οποία αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει.
Με τιμή
Χανταμπάκης Γεώργιος
