Ηθελα να ρωτήσω τι είναι η τοποφαγία που διάβασα σε μία εφημερίδα;
Αν θες να ζήσεις όμορφα
μπες στην τοποφαγία,
φτιάξε και λαχανόκηπο,
να ’χεις καλή υγεία.
Η τοποφαγία αναφέρεται στην κατανάλωση διατροφικών προϊόντων, φρέσκων φρούτων, λαχανικών και μεταποιημένων προϊόντων της εγγύτερης περιοχής που διαβιούν οι κάτοικοι. Σήμερα, που έχουμε απομακρυνθεί από το παραδοσιακό τρόπο διατροφής και ακολουθούμε διατροφικές συνήθειες άλλων περιοχών του κόσμου, είμαστε αναγκασμένοι να τρώμε ταλαιπωρημένα προιόντα που έχουν ταξιδέψει χιλιάδες χιλιόμετρα, υποβαθμισμένης αξίας και γεμάτα συντηρητικά. Αναρωτηθείτε πόσο φρέσκο μπορεί να είναι ένα προιόν ακόμη και βιολογικό αν χαρακτηρίζεται, όταν έχει ταξιδέψει από την άκρη του Κόσμου. Εχουμε καλομάθει να θέλουμε τομάτα και αγγουράκια τα Χριστούγεννα, αντί να επιμένουμε στα λάχανα και τα μαρούλια της εποχής. Ομως, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η εποχικότητα είναι βασικό στοιχείο της υγιεινής διατροφής και της τοποφαγίας. Ετσι, η βιολογική καλλιέργεια του λαχανόκηπου μας για παραγωγή φρέσκων εποχιακών λαχανικών αφενός και η αναζήτηση τοπικών διατροφικών προιόντων είναι δράσεις τοποφαγίας που μας επαναφέρουν τα ευεργετικά οφέλη της υγιεινής διατροφής και της αειφορίας.
Η μικρή λεμονιά κι η πορτοκαλιά μου ταλαιπωρούνται από τον βοριά
Προστάτεψε τα δέντρα σου, απ’ του βοριά το μένος,
μ’ ανεμοφράκτη φίλε μου, πιο εξασφαλισμένος.
Η παγωνιά, οι βοριάδες, το χαλάζι, ταλαιπωρούν τα νεαρά δέντρα ειδικά τα μικρά εσπεριδοειδή αλλά και τα υπόλοιπα φυτά σας και μπορεί να τα καταστρέψουν ολοσχερώς αν δεν τα προστατέψετε. Καταρχήν, κατά τον σχεδιασμό του κήπου σας, θα πρέπει να προβλέψετε να δημιουργήσετε ανεμοφράκτες. Στον κήπο, λοιπόν, τοποθετήστε μία δεντροσειρά από κατάλληλα δέντρα στο σημείο ή στα σημεία που φυσά πιο συχνά και θα δημιουργήσετε ιδανικότερες συνθήκες ανάπτυξης των φυτών σας. Παράλληλα, κάντε μία επιμελημένη υποστήλωση των νεαρών δέντρων σας χρησιμοποιώντας καλάμια, ανοξείδωτα πλέγματα και αντιανεμικό πλαστικό δίχτυ και δέστε προσεκτικά τα φυτά σας πάνω σε αυτά. Τέλος, σε φυτά που ταλαιπωρήθηκαν με την παγωνιά και τους βοριάδες, ο ψεκασμός με εκχύλισμα φυκιών καθώς και με χαλκούχα σκευάσματα προκαλούν τόνωση και ευεξία δημιουργώντας ανάπλαση στους τραυματισμένους φυτικούς ιστούς.
Τι αρωματικό φυτό να φυτέψω για να κάνω αφέψημα;
Φασκόμηλο στον κήπο σου, την άνοιξη να βάλεις,
κι από τα φυλλαράκια του, αφέψημα να βγάλεις.
Ο κήπος μας πρέπει να είναι γεμάτος από αρωματικά φυτά και το φασκόμηλο είναι από τα πιο σημαντικά βότανα. Η πλέον κατάλληλη μεταφύτευσης του φασκόμηλου είναι μετά το τέλος του χειμώνα μέχρι τις αρχές του καλοκαιριού ενώ σαν δευτερεύουσα εποχή μεταφύτευσης είναι το φθινόπωρο. Το φασκόμηλο είναι πολυετής µικρός θάµνος ύψους 30 – 60 εκ. µε βλαστούς τετραγωνικούς και άνθη γαλαζο-μωβ. Αναπτύσσεται σε ποικιλία εδαφών, προτιµά όµως τα µέσης σύστασης, ασβεστούχα µε καλή αποστράγγιση. Ευδοκιµεί τόσο σε θερµές όσο και σε ψυχρές περιοχές καθώς η αντοχή του στο κρύο είναι µεγάλη. Πολλαπλασιάζεται κύρια με σπόρο, ορισμένες όµως φορές ο πολλαπλασιασμός γίνεται µε µοσχεύµατα και παραφυάδες. Η εποχή άνθισης κυμαίνεται μεταξύ Απριλίου και Ιουνίου, ανάλογα µε το υψόμετρο που βρίσκεται η φυτεία, ενώ η καλύτερη εποχή συλλογής είναι λίγο πριν την άνθηση. Κατά τη συλλογή αφαιρούνται οι βλαστοί λίγο πιο πάνω από τη διασταύρωση των πρώτων βλαστών και ξηραίνονται σε σκιερό μέρος. Τα φύλλα και οι ανθοί χρησιμοποιούνται όχι μόνο για τσάι, αλλά και για αιθέριο έλαιο καθώς έχει ευρεία χρήση στην αρωµατοποιία, στη φαρµακοποιία και στη βιομηχανία τροφίμων.
Θέλω να φυτέψω σε δύο γλάστρες ανθεκτικά φυτά σε σχήμα μπάλας. Τι θα προτείνατε;
Αν θες φυτό στη γλάστρα σου, μην είναι από γυάλα,
ένα πυξάρι φύτεψε και φτιάξε σχήμα μπάλα.
Το πυξάρι ένα φυτό που να μπορεί να διαμορφωθεί σχεδόν σε ότι σχήμα μπορεί να βάλει ο νους σας και φυσικά σε μπάλα. Το συναντάμε στους κήπους καθώς είναι κατάλληλο για χαμηλούς φυτικούς φράχτες αλλά και για περίτεχνα κλαδέματα. Η καλλωπιστική του αξία οφείλεται στα μικρά, ωοειδή, γυαλιστερά, σκουροπράσινα φύλλα του που φύονται πυκνά ανά ζεύγη σε αντίθετη διάταξη. Προτιμά γενικότερα τα ασβεστούχα εδάφη, ενώ στα δάση φυτρώνει συνήθως κάτω από δέντρα οξιάς. Φυτεύεται το φθινόπωρο ή την άνοιξη σε ηλιόλουστη ή ημισκιερή θέση. Είναι ανθεκτικό τόσο στο κρύο όσο και στη ζέστη. Για δημιουργία φράχτη, λοιπόν φυτέψτε πυξάρια ύψους περίπου 25 – 30 εκ. σε απόσταση 30 – 35 εκ. μεταξύ τους. Κορφολογήστε την άνοιξη για να τονώσετε την πλευρική ανάπτυξη βλαστών και τη δημιουργία πυκνών θάμνων και προσθέστε λίγη θειική αμμωνία. Για πυξάρια φυτεμένα σε γλάστρα, προσθέστε υγρό λίπασμα για πράσινα φυτά, κάθε μήνα και κλαδέψτε ανάλογα το σχήμα που θέλετε να δώσετε.