Γιατί η ντόπια ρίγανη είναι πιο αρωματική από άλλες που έχω δοκιμάσει;
Ρίγανη χανιώτικη κι ας μην το ξέρουν όλοι,
το δυνατό της άρωμα χρωστά στην καρβακρόλη.
Η ποιότητα της ρίγανης καθορίζεται σε μεγάλο βαθμό από το συστατικό καρβακρόλη, που βρίσκεται στο ριγανέλαιο και κυμαίνεται από 70 έως 85%, ενώ σε αυτοφυείς πληθυσμούς, όπως η χανιώτικη ρίγανη, μπορεί να ξεπεράσει και το 90%. Πρέπει να σημειωθεί ότι η απόδοση σε ριγανέλαιο και το ποσοστό της καρβακρόλης έχουν σχέση με τον καλλιεργούμενο πληθυσμό, ποικιλία ή κλώνο, το κλίμα, το έδαφος, το υψόμετρο καθώς και τις συνθήκες της καλλιέργειας (άρδευση, λίπανση κ.λπ.). Η ρίγανη είναι πολυετές φυτό και ανήκει στην οικογένεια Lamiaceae στο γένος Οriganum. Η ρίγανη συναντάται ως αυτοφυές φυτό σε μεγάλη ποικιλία εδαφών και κλιμάτων από παραθαλάσσιες έως ορεινές περιοχές, στη νησιώτικη και την ηπειρωτική Ελλάδα, σε πλούσια και φτωχά εδάφη. Το αιθέριο έλαιο της ρίγανης και τα συστατικά που το αποτελούν, χρησιμοποιούνται για τις αντιμικροβιακές τους ιδιότητες στη βιομηχανία τροφίμων αυξάνοντας την ικανότητα συντήρησής τους και μειώνοντας την ανάπτυξη του αντίστοιχου μικροβιακού πληθυσμού.
Μα επιτέλους, ποια είναι η διαφορά ανάμεσα στο θειάφι και τη θειοχαλκίνη;
Ερώτηση αναπάντητη, καμία δε θα μείνει,
άλλο το θειάφι φίλε μου κι άλλο θειοχαλκίνη.
Το θειάφι (κίτρινο χρώμα) και η θειοχαλκίνη (ανοικτό γαλάζιο χρώμα) αποτελούν τα δύο βασικά φυσικά υλικά που χρησιμοποιούνται ως κύρια οικολογικά μέσα αντιμετώπισης του περονόσπορου και του σίρικα (ωίδιο). Κατ’ αρχάς, το θειάφι είναι ένα προϊόν που προστατεύει τα φυτά από το σίρικα, ενώ αποτελεί και μέτριο ανασταλτικό παράγοντα του τετράνυχου. Το θειάφι ενεργεί εκλύοντας ατμούς που τυλίγουν ολόκληρο το φυτό και δεν είναι απαραίτητο να έρθει σε άμεση επαφή με τo φυτό. Γι’ αυτό προτιμάμε, να το ρίχνουμε κάτω από τα φυτά και όχι πάνω τους καθώς σε θερμοκρασίες πάνω από 30ο C μπορεί να προκαλέσει εγκαύματα στα φυτά. Η θειοχαλκίνη αποτελεί μίγμα σκόνης θειαφιού σε ποσοστό 40%, μαζί με 4% μεταλλικό χαλκό σε μορφή οξυχλωριούχου. Έτσι, στη θειοχαλκίνη είναι δραστικός και ο χαλκός για περονόσπορο και το θειάφι για σίρικα και τετράνυχο. Με τη θειοχαλκίνη σκονίζουμε όλα τα φυτά του λαχανόκηπού μας εκτός από τα κολοκυνθοειδή (κολοκύθι, αγγούρι, πεπόνι, καρπούζι) που παρουσιάζουν κάποια φυτοτοξικότητα στη θειοχαλκίνη ειδικά κατά την περίοδο της άνθισης.
Η μάνα μου κορφολογεί τους αθάνατους βασιλικούς αλλά η πεθερά διαφωνεί. Τι λέτε;
H πεθερά είναι μπελάς, μα η μάνα ευλογία,
βασιλικούς κορφολογείς σε κάθε ευκαιρία.
Επιλέγουμε τον πολυετή βασιλικό ή αθάνατο ή αγιορείτικο ή δενδροβασιλικό όπως πολύ συχνά αποκαλείται καθώς είναι ανθεκτικός στο χειμωνιάτικο κρύο, καλλιεργείται σε σκιερά μέρη τόσο για την καλλωπιστική του αξία, όσο και για τη χρήση των φύλλων του σαν καρύκευμα. Το ύψος του μπορεί να φθάσει ακόμη και τα δύο-τρία μέτρα, ενώ η διάρκεια ζωής του μέχρι τα τέσσερα χρόνια. Φροντίστε να τον κορφολογείτε συχνά κόβοντας λίγα φύλλα κάθε φορά και να αφαιρείτε τα άνθη του μόλις σχηματίζονται. Με αυτόν τον τρόπο, αναπτύσσονται νέοι πλευρικοί δυνατοί βλαστοί και παρατείνεται η μακροζωία του ειδικά αν ενσωματώνουμε στο χώμα κάθε 15 μέρες βιολογικό λίπασμα αζώτου. Πολλαπλασιάζεται με σπόρους, από τον Μάρτη μέχρι την αρχή του καλοκαιριού, ανάλογα με το κλίμα της περιοχής όπου σπέρνεται.
Φυτεύεται το μαρούλι καλοκαιριάτικα;
Μαρούλι καλοκαιρινό, συχνά να το ποτίζεις,
για να ’ναι φίλε δροσερό σαν θα το συγκομίζεις
Το μαρούλι είναι φυτό μονοετές και καλλιεργείται όλο τον χρόνο, σε όλα τα εδάφη, μαζί με πολλά άλλα είδη φυτών. Ανάλογα με την εποχή φύτευσης διαλέγουμε τον κατάλληλο σπόρο για να έχουμε μαρούλι χειμωνιάτικο, ανοιξιάτικο ή καλοκαιρινό. Η σωστή επιλογή καλοκαιρινού σπόρου και χρόνου σποράς αλλά και μεταφύτευσης των σπορόφυτων έχουν μεγάλη σημασία στο επιθυμητό αποτέλεσμα. Η τρυφερότητα των φύλλων και η υγιεινή τους εμφάνιση είναι το βασικό τους κριτήριο ποιότητας. Υπάρχουν διάφοροι τύποι όπως ίσια ή κατσαρά με πολλές αποχρώσεις του πράσινου ή του κόκκινου χρώματος. Φυτεύουμε τα σπορόφυτα μαρουλιού με 25 εκατοστά μεταξύ τους απόσταση, στο πρανές της αυλακιάς για καλύτερη στράγγιση του νερού στη βάση του φυτού και ενσωματώνουμε οργανικό λίπασμα ή καλοχωνεμένη κοπριά. Κατά τις καλοκαιρινές φυτεύσεις είναι πολύ σημαντική συνεχής τροφοδότηση με υγρασία στο μαρούλι για να μη σκληρύνει και για να μη ξεβλαστήσει.
