Ο πατέρας μου, παραδοσιακός καλλιεργητής έβαζε χοντρό αλάτι για τους χοχλιούς στα μαρούλια. Τι θα λέγατε;
Σιγά τα άλατα, και μάλιστα τα χονδρόκοκκα! Καλή η παράδοση δε λέω, αλλά δεν μπορούμε να ονομάζουμε κάτι παραδοσιακό και να αποτελεί πανάκεια. Συγκεκριμένα, αν και η τοποθέτηση χοντρού αλατιού γύρω από τα φυτά αποτελούσε λύση για τα σαλιγκάρια και τους γυμνοσάλιαγκες, από τους παλιότερους, δεν θα σας το συνιστούσα καθώς αυξάνει την αλατότητα του εδαφικού υποστρώματος και θα δημιουργήσει τοξικότητες στα φυτά και κιτρίνισμα στα φύλλα. Σαν βιολογική λύση, θα σας πρότεινα να τοποθετήσετε άδεια κεσεδάκια από γιαούρτι, τα οποία παραχώνουμε στο χώμα ώστε το χείλος τους να είναι στο ίδιο επίπεδο με το έδαφος και να προσθέσετε μπύρα. Τα σαλιγκάρια προσελκύονται από τις χημικές αναθυμιάσεις που απελευθερώνονται μετά από τη διαδικασία της ζύμωσης και πνίγονται μέσα στη μπύρα. Επίσης, άλλη μια βιολογική αντιμετώπιση των σαλιγκαριών είναι η τοποθέτηση στάχτης γύρω από τα φυτά σας ώστε να δημιουργήσετε ένα φυσικό φράγμα για τα σαλιγκάρια. Το αρνητικό όμως, σε αυτή την περίπτωση, είναι ότι όταν βρέχει, η στάχτη εξαφανίζεται. Τέλος, θα πρέπει να καταγραφεί ότι το βιολογικό λίπασμα φωσφορικού σιδήρου αντιμετωπίζει πολύ ικανοποιητικά χοχλιούς και γυμνοχοχλιούς για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Ακουσα ότι κάποιοι εναλλακτικοί καλλιεργητές στην Κρήτη φύτεψαν πρωτέα. Τι είναι πάλι αυτό;
Ανθη να’χεις για παρέα, σου χαρίζει η πρωτέα! Η πρωτέα είναι ένας πολυετής θάμνος της Αφρικής φτάνει σε ύψος τα 2μ., ανθίζει την άνοιξη ή το καλοκαίρι, σε ορισμένες περιπτώσεις και το φθινόπωρο κι έχει ένα ιδιαίτερο εξωτικό άνθος. Η διάρκεια ζωής του φυτού είναι τουλάχιστον πέντε έτη ενώ το κομμένο λουλούδι στο βάζο κρατάει πάνω από ένα μήνα. Δεν χρειάζεται πολύ νερό και λίπασμα και καλλιεργείται σε φτωχά σε άζωτο και φώσφορο εδάφη, που έχουν καλή στράγγιση. Μπορεί να ανεχθεί θερμοκρασίες από -6 έως 40 βαθμούς Κελσίου. Υπάρχουν περισσότερες από 1.400 ποικιλίες. Οι πρωτέες κατάφεραν να ελκύσουν την προσοχή των βοτανολόγων που επισκέφτηκαν το Ακρωτήρι Καλής Ελπίδας, στη Νότια Αφρική τον 17ο αιώνα. Το 18ο αιώνα πολλά είδη μεταφέρθηκαν στην Ευρώπη και ήταν εξαιρετικά δημοφιλή στους βοτανολόγους. Το γένος Πρωτέα έλαβε αυτήν την ονομασία το 1735 από το Λινναίο και το όνομα οφείλεται στο θεό Πρωτέα ο οποίος κατά βούληση άλλαζε μορφή, όπως έχουν πολλούς διαφορετικούς τύπους και τα λουλούδια αυτά.
Λατρεύω το νυχτολούλουδο της αυλής μου. Πότε να το κλαδέψω;
Οποιος νύχτα περπατά, με άρωμα νυχτολούλουδου μεθά! Παραφράζουμε το γνωστό γνωμικό, για να αναδείξουμε το βασικό χαρακτηριστικό του νυχτολούλουδου που είναι το δημοφιλές έντονο άρωμά που αναδίδει μετά τη δύση του ηλίου και όλη τη νύχτα. Αν κλαδέψετε την άνοιξη, να είστε λίγο προσεκτικοί γιατί τα λουλούδια εμφανίζονται πάνω στους νέους βλαστούς και όχι στα ξυλοποιημένα παλιά κλαδιά. Κλαδέψτε λοιπόν το νυχτολούλουδο, για να ελέγξετε το σχήμα του, νωρίς την άνοιξη πριν αρχίσει να εμφανίζεται νέα ανάπτυξη ενώ αν έχει ήδη αρχίσει η ανάπτυξη νέων κλαδιών καλύτερα να αφήσετε το κλάδεμα για το φθινόπωρο, μετά το τέλος της ανθοφορίας. Γενικότερα, έχετε στο μυαλό σας ότι το νυχτολούλουδο θα επωφεληθεί από ένα βαθύ κλάδεμα καθώς πέρα από το να ελέγχει το σχήμα, το κλάδεμα κυρίως ενισχύει την ανάπτυξή του. Η έντονη ανάπτυξη του φυτού και η ανθοφορία του γίνονται σε κύκλους που εναλλάσσονται διαδοχικά. Κατά την περίοδο της ανάπτυξης, ενσωματώνουμε μεικτό βιολογικό λίπασμα και ποτίζουμε πιο συχνά κατά τους θερινούς μήνες. Πολλαπλασιάζεται κυρίως με μοσχεύματα όπου απαιτείται η χρήση ορμόνης ριζοβολίας για εξασφάλιση μεγαλύτερης επιτυχίας.
Τι είναι ο λήθαργος ενός σπόρου που δεν τον αφήνει να φυτρώσει;
Ολα του σπόρου δύσκολα, και το φυτό να μη φυτρώνει! Σε πολλά είδη ο εγγενής πολλαπλασιασμός των φυτών παρουσιάζει δυσκολία λόγω του λήθαργου των σπόρων. Ο λήθαργος είναι μία κατάσταση, στην οποία οι σπόροι δεν φυτρώνουν ακόμα κι αν βρεθούν κάτω από συνθήκες (υγρασία, θερμοκρασία, και αερισμός) ευνοϊκές για τη φύτρωσή τους. Ανάλογα με τον τύπο του λήθαργου, διάφορες μέθοδοι χρησιμοποιούνται για να τον “σπάσουν” έτσι ώστε μετά τη σπορά να επιτευχθεί σε μικρό χρονικό διάστημα η υψηλότερη φυτρωτικότητα των σπόρων. Οταν ο λήθαργος προκαλείται απ’ ένα σκληρό περίβλημα αδιαπέραστο σε νερό και οξυγόνο τότε πριν από τη σπορά οι σπόροι υποβάλλονται σε «σκαρίφισμα» με πυκνό θειϊκό οξύ ή βυθίζονται σε βραστό νερό. Μετά το χειρισμό με το θειικό οξύ, οι σπόροι πλένονται πολύ καλά με τρεχούμενο νερό. Η διάρκεια του χειρισμού με το θειικό οξύ εξαρτάται από το είδος. Όταν ο λήθαργος σπόρου προκαλείται από το έμβρυο (ενδογενής λήθαργος), οι σπόροι πριν από τη σπορά υποβάλλονται σε υγρή ψυχρή στρωμάτωση. Οι σπόροι αναμιγνύονται με υγρή ποταμίσια άμμο και τοποθετούνται σε πλαστικά δοχεία και υποβάλλονται για ψυχρή στρωμάτωση στο ψυγείο (1 – 4ºC). Η διάρκεια της ψυχρής στρωμάτωσης εξαρτάται από το είδος.
Οι λεύκες φέτος στην οδό Ηρώων Πολυτεχνείου δεν έριξαν τα φύλλα τους. Τι συμβαίνει;
Σημεία των καιρών και μάλιστα των καλών καιρών! Η λεύκα παρότι είναι φυλλοβόλο δένδρο ξεγελάστηκε από το όψιμο καλοκαίρι που είχαμε φέτος δεν πάγωσε τους χυμούς της και δεν έριξε τα φύλλα της όπως συνηθίζει κάθε χρόνο. Πέραν του συγκεκριμένου φαινομένου, η λεύκα θεωρείται πολύ ανθεκτικό στις παραθαλάσσιες φυτεύσεις αν και αναπτύσσει επιφανειακές ρίζες που δημιουργούν προβλήματα σε πεζοδρόμια. Ευδοκιμεί σε ηλιόλουστες θέσεις και γόνιμα, πολύ υγρά εδάφη ενώ αντέχει σε χαμηλές θερμοκρασίες κάτω των -20 °C. Πολλαπλασιάζεται εύκολα με μοσχεύματα. Η λεύκα χρησιμοποιείται κυρίως για τη γρήγορη αναδάσωση περιοχών που είναι υγρές, αλλά ακατάλληλες για άλλη καλλιέργεια. Ακόμη, για τη δημιουργία πράσινου σε πάρκα και σε πλατείες αλλά και για δεντροστοιχίες. Το ξύλο της είναι γενικά άσπρο, ελαφρό, μαλακό, δουλεύεται πολύ εύκολα, δεν είναι όμως πολύ γερό. Ακόμη χρησιμοποιείται στη χαρτοποιία για την παραγωγή κυτταρίνης, στην κατασκευή σπιρτόξυλων και άλλων μικροαντικειμένων.
Για περισσότερα άρθρα επισκεφθείτε το Garden blog που επιμελείται ο Κώστας Λιονουδάκης στο www.mistιkakipou.gr
