Το κυκλάμινο το βρίσκουμε μόνο σε φυτώρια ή υπάρχει και αυτοφυές;
Κυκλάμινο του ποιητή, σε βράχου χαραμάδα,
τα άνθη σου ξεπρόβαλλαν, φθινόπωρου λιακάδα.
Ο ποιητής της Ρωμιοσύνης, Γιάννης Ρίτσος, εξύμνησε το κυκλάμινο, σύμβολο αγώνων σε χαλεπούς καιρούς, που βρήκε τη δύναμη να ανθίσει στον ξερό βράχο του ελληνικού τοπίου και να πλέξει ρόδινο μαντήλι ελπίδας και αισιοδοξίας.
«Κυκλαδινό κυκλάμινο στου βράχου τη σχισμάδα
πού βρήκες χρώματα κι ανθείς, πού μίσχο και σαλεύεις.
Μέσα στο βράχο σύναξα το γαίμα στάλα – στάλα,
μαντήλι ρόδινο έπλεξα κι ήλιο μαζεύω τώρα».
Το κυκλάμινο το συναντάμε κατ’ αρχάς ως ένα άγριο είδος αυτοφυές στα νησιά του Αιγαίου, στην Κρήτη και στην Πελοπόννησο. Πολυετές φυτό με μεγάλο κόνδυλο στη ρίζα, από την οποία ξεπροβάλλουν καρδιοειδή σκούρα πράσινα φύλλα με όμορφες πρασινωπές ανοιχτόχρωμες αποχρώσεις, σε συμμετρικούς σχηματισμούς και ρόδινα άνθη, εντονότερα κόκκινα στην κάτω πλευρά τους. Ανθίζει από τον Σεπτέμβριο μέχρι και τον Νοέμβριο, ενώ το ύψος του φυτού δεν υπερβαίνει τα 15 εκατοστά.
Όμως ας φύγουμε από το βουνό, να έρθουμε και στο μπαλκονάκι μας! Εδώ θα συναντήσουμε τις “εξευγενισμένες” ποικιλίες κυκλάμινου που αγοράσαμε από κάποιο φυτώριο ή ανθοπωλείο. Ιδανικό φθινοπωρινό φυτό για μπαλκόνι, βεράντα και κήπο, το κυκλάμινο επιθυμεί ψυχρά δροσερά μέρη μακριά από τις ακτίνες του ήλιου. Αν θέλουμε πάλι να το κρατήσουμε μέσα στο σπίτι, θα πρέπει να το διατηρήσουμε σε καλά φωτισμένο χώρο, χωρίς θέρμανση και τα βράδια να το μεταφέρουμε έξω στο μπαλκόνι. Σχετικά με το πότισμα προσέξτε να μη βρέχετε φύλλα και μίσχους για να μη σαπίσουν. Ποτίζουμε βυθίζοντας τη γλάστρα μέσα σε μία λεκάνη με νερό για 10-15 λεπτά, μέχρι να δείτε το χώμα στην επιφάνεια να υγραίνεται. Για να ενθαρρύνουμε την άνθιση του φυτού, είναι σημαντικό να κόβουμε τα λουλούδια που εξασθενούν, ενώ συνίσταται η προσθήκη υγρού λιπάσματος ανθοφορίας μια φορά τον μήνα, κατά την περίοδο άνθισης. Μόλις τελειώσει η ανθοφορία του κυκλάμινου, τα φύλλα κιτρινίζουν και πέφτουν καθώς το φυτό εισέρχεται σε λήθαργο τους θερινούς μήνες. Σταματήστε το πότισμα, καθαρίστε τα μαραμένα και ξεραμένα φύλλα και τοποθετήστε το σε ένα δροσερό και σκιερό μέρος για την περίοδο του καλοκαιριού. Αρχές φθινοπώρου, ξεκινήστε να το ποτίζετε ξανά, για να αναδυθεί η νέα του βλάστηση και ανθοφορία.
Τι λουλούδι εποχικό να φυτέψω σε μια χαμηλή ζαρντινιέρα της κοπέλας μου;
Ηθελα να μουνα πανσές, στον κήπο σου λουλούδι,
με χρώματα να σου ’λεγα τσ ’αγάπης το τραγούδι.
Ο πανσές (Viola sp.) αποτελεί ένα από τα πιο συνηθισμένα εποχικά λουλούδια του φθινοπώρου και του χειμώνα. Είναι μονοετής πόα και ανθίζει από τον Σεπτέμβρη μέχρι και τέλος άνοιξης. Αν βρεθεί σε μέρος με σκιά και δροσιά, μπορεί να αντέξει ακόμη και τον Ιούνιο. Είναι πολύ εύκολος στην καλλιέργειά του και ζητά μόνο νερό, λίγο πριν στεγνώσει εντελώς το χώμα και λίπασμα ανθοφορίας την άνοιξη. Μπορεί να μην ξεπερνάει σε ύψος τα 20 εκατοστά, αλλά βγάζει φύλλα και λουλούδια δεξιά και αριστερά. Έτσι, μετά από λίγο καιρό, έχει γίνει φουντωτός και έχει καλύψει μεγάλη επιφάνεια γύρω του. Για τον λόγο αυτό, όταν τους φυτέψετε σε γλάστρα ή παρτέρι, δε χρειάζεται να είναι πολύ πυκνά φυτεμένοι. Ιδανική απόσταση που πρέπει να απέχει ο ένας από τον άλλο κατά τη φύτευση είναι περίπου 20 – 30 εκατοστά. Για να έχει μπόλικα λουλούδια όλη την περίοδο, να κόβετε όλα τα μαραμένα άνθη μαζί με τον μίσχο του και ο πανσές σου θα ανθίζει συνέχεια. Αν θέλετε να έχετε πανσέδες παραγωγής για την επόμενη χρονιά: αφήνετε μερικά άνθη να μαραθούν και στο σημείο ακριβώς όπου βρίσκονταν τα πέταλα θα σχηματιστεί ένα αστεράκι με τρεις ακτίνες όπου σε κάθε ακτίνα υπάρχουν 2-3 σειρές από σπόρους, τοποθετημένοι κολλητά ο ένας δίπλα στον άλλο. Τους αφήνετε να ξεραθούν (όταν σκουρύνει το χρώμα τους) και τους συλλέγετε σε ένα φακελάκι ή ένα κουτάκι. Θα φυτρώνουν πανεύκολα οι πανσέδες το επόμενο φθινόπωρο και χειμώνα. Θα βρείτε μονόχρωμους πανσέδες κίτρινους, πορτοκαλί, μπορντό, μοβ, λευκούς, μπλε ή συνδυασμό των παραπάνω χρωμάτων. Πολύ όμορφοι είναι και οι πανσέδες με “μαύρο μάτι”, σα φατσούλες, δηλαδή με μία μαύρη κηλίδα στο κέντρο του άνθους. Αν θέλεις να τους φυτέψετε μαζί με άλλα λουλούδια να ξέρεις ότι είναι πολύ ταιριαστοί μαζί με κυκλάμινα, καλλωπιστικά λάχανα και τουλίπες.
Ποιο από τα είδη ραπανιού να φυτέψω για να πάρω γρήγορα παραγωγή;
Μικρό ραπάνι στρογγυλό, το λεν και γογγυλάκι,
φύτεψε στο περβόλι σου, να γίνει σε λιγάκι.
Το μακρόστενο ραπάνι θέλει χαλαρό και υπομονετικό καλλιεργητή καθώς μέχρι τη συγκομιδή απαιτούνται 60 – 80 μέρες. Αντίθετα, το μικρό στρογγυλό ραπανάκι έχει πολύ γρήγορο ρυθμό ανάπτυξης και συγκομίζεται σε 40 μέρες, ενώ το στρογγυλό ραπάνι γίγας γύρω στις 60 ημέρες. Σχετικά με την καλλιέργεια τα ραπάνια χρειάζονται ένα ελαφρύ αμμώδες έδαφος για να μπορέσει να αναπτυχθεί η γογγυλόριζα, ενώ θα πρέπει να είναι καλά εμπλουτισμένο με οργανική ύλη (προσθήκη κόμποστ και καλά σβησμένης κοπριάς). Το ραπανάκι μπορεί να αντέξει το κρύο, αλλά όχι τους παγετούς και αναπτύσσεται καλύτερα σε ηλιόλουστες θέσεις. Τους σπόρους τους φυτεύουμε κατευθείαν στον κήπο ή χωράφι με καλύτερη εποχή σποράς είναι τέλος φθινοπώρου ή τέλος χειμώνα. Το βάθος σποράς είναι 2 – 3 εκατοστά οι αποστάσεις μεταξύ των φυτών εξαρτώνται από την ποικιλία. Αν είναι τα στρογγυλά τότε θα απέχουν μεταξύ τους 5 εκ. και ανά γραμμή 10 εκ. Τα μακρόστενα θα απέχουν μεταξύ τους 10 εκ. και ανά γραμμή 20 εκ.
Ενας κουμπάρος μου συγκαλλιεργεί στον λαχανόκηπο. Γιατί το κάνει αυτό;
Κάνε συγκαλλιέργεια και φύτεψε παρέα,
για να ’χει η παραγωγή κατάληξη ωραία.
Με τον όρο συγκαλλιέργεια εννοούμε την ταυτόχρονη καλλιέργεια δύο ή περισσότερων διαφορετικών φυτών. Γενικά κατά το σύστημα αυτό φυτεύονται κηπευτικά με διαφορετικό χρόνο ωρίμασης και συγκομιδής, στην ίδια πρασιά – σαμάρι. Είναι συνήθως φυτά από διαφορετική οικογένεια με διαφορετικό ριζικό σύστημα και με διαφορετικές απαιτήσεις σε θρεπτικά στοιχεία. Για τον λόγο αυτό χρειάζεται μεγάλη προσοχή στην εκλογή των φυτών που θα καλλιεργηθούν μαζί, ώστε το ένα να μη βλάπτει το άλλο και να μπορούν να εκμεταλλευτούν με τον καλύτερο τρόπο το χώρο που έχουν στη διάθεσή τους. Παρακάτω παρουσιάζονται λαχανικά και με ποια μπορούν συγκαλλιεργηθούν: Για παράδειγμα ο άνηθος συμπαθεί το λάχανο, τα παντζάρια, τα μαρούλια, τα κρεμμύδια και τα αγγούρια, ενώ δεν συμπαθεί τα καρότα. Το καλαμπόκι συμπαθεί τις πατάτες, τα μπιζέλια, τα φασόλια, τα αγγούρια, κολοκύθες και πεπόνι. Το καρότο τα πάει καλά με κρεμμύδια, παντζάρια και βότανα όπως δεντρολίβανο, αψιθιά και φασκόμηλο.
Ο μαϊντανός συμπαθεί το καρότο, τις ντομάτες και τα σπαράγγια, ενώ το μαρούλι συμπαθεί τα κρεμμύδια, φράουλες, αγγούρια, καρότα και ραπανάκια.
