Τα παιδιά βρίσκονται αντιμέτωπα με πολλά και σοβαρά προβλήματα σε ευρωπαικό και διεθνές επίπεδο, προβλήματα που δυστυχώς δεν μπορούν καταγγείλουν λόγω του ότι βρίσκονται σε δυσχερή θέση και συχνά δεν τους επιτρέπεται καν να αναφερθούν σε αυτά λόγω απειλών και τιμωριών.
Σε πολλές χώρες τα δικαιώματά τους δεν υφίστανται, ενώ σε άλλες πέφτουν θύματα παιδικής εργασίας, εξαναγκασμού, βιαιοτήτων όπως και ωμών βασανιστηρίων. Τα παιδιά λόγω της αδυναμίας τους συχνά δεν αποκαλύπτουν την φτώχεια μέσα στην οποία διαβιούν όπως και την ανισότητα μεταχείρισης που υφίστανται. Τα παιδιά, με λίγα λόγια, που έχουν να πουν πολλά, παραμένουν χωρίς φωνή, αποκλεισμένα και περιθωριοποιημένα.
Στα πλαίσια αυτά και με στόχο την καταπολέμηση αυτού του νοσηρού φαινομένου, η Κομισιόν ενέκρινε προχθές την πρώτη ολοκληρωμένη στρατηγική της ΕΕ για τα δικαιώματα του παιδιού, καθώς και πρόταση σύστασης του Συμβουλίου για τη θέσπιση ευρωπαϊκής εγγύησης για τα παιδιά, με σκοπό την προώθηση των ίσων ευκαιριών για τα παιδιά που βρίσκονται σε κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού.
Στο πλαίσιο της προετοιμασίας και των δύο πρωτοβουλιών, η Κομισιόν, σε συνεργασία με κορυφαίες παγκόσμιες οργανώσεις για τα δικαιώματα του παιδιού, συγκέντρωσε τις απόψεις περισσότερων από 10 000 παιδιών.
Αποκλεισμοί και διακρίσεις
Όπως υπογράμμισαν τα παιδιά στη συμβολή τους στην προετοιμασία δέσμης μέτρων, τα παιδιά εντός και εκτός της Ε.Ε. εξακολουθούν να υφίστανται κοινωνικοοικονομικό αποκλεισμό και διακρίσεις λόγω της καταγωγής, της κατάστασης, του φύλου ή του γενετήσιου προσανατολισμού τους – δικών τους ή των γονέων τους.
Οι φωνές των παιδιών δεν ακούγονται πάντα και οι απόψεις τους δεν λαμβάνονται πάντα υπόψη σε θέματα που τα αφορούν. Οι προκλήσεις αυτές επιδεινώθηκαν από την πανδημία COVID-19.
Το 2019, σχεδόν 18 εκατομμύρια παιδιά στην ΕΕ (22,2 % του παιδικού πληθυσμού) ζούσαν σε νοικοκυριά που αντιμετώπιζαν κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού. Αυτό οδηγεί σε έναν διαγενεακό κύκλο μειονεξίας, με βαθιές και μακροπρόθεσμες επιπτώσεις στα παιδιά.
Η ευρωπαϊκή εγγύηση για τα παιδιά έχει στόχο να σπάσει αυτόν τον κύκλο και να προωθήσει τις ίσες ευκαιρίες με τη διασφάλιση της πρόσβασης σε ένα σύνολο βασικών υπηρεσιών για τα παιδιά που έχουν ανάγκη (κάτω των 18 ετών – σε κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού).
«Η Ευρώπη μας – Τα δικαιώματά μας – Το μέλλον μας»
Στην παραπάνω έκθεση ζητήθηκε η γνώμη περισσότερων από 10.000 παιδιών και νέων ηλικίας μεταξύ 11 – 17 ετών από μέσα και έξω από την Ευρώπη.
Η έκθεση αποκάλυψε και άλλα σοβαρά ευρήματα:
Σχεδόν 1 στα 10 παιδιά που ερωτήθηκαν για την έκθεση ζούσαν με προβλήματα ψυχικής υγείας ή με συμπτώματα κατάθλιψης ή άγχους.
Τα κορίτσια που ερωτήθηκαν, διέτρεχαν πολύ μεγαλύτερο κίνδυνο από τα αγόρια και τα μεγαλύτερα παιδιά ανέφεραν υψηλότερα επίπεδα προβλημάτων συγκριτικά με τα μικρότερα παιδιά
Το ένα τρίτο των παιδιών που ερωτήθηκαν, μίλησαν ευθαρσώς για διακρίσεις ή αποκλεισμούς.
Αυτό το ποσοστό αυξήθηκε σε 50% όταν ρωτήθηκαν παιδιά με αναπηρία, μετανάστες, εθνοτικές μειονότητες.
Τα τρία τέταρτα των ερωτηθέντων παιδιών, αισθάνονται χαρούμενα στο σχολείο, αλλά το 80% των 17χρονων ανέφεραν ότι η παρεχόμενη εκπαίδευση δεν τα προετοιμάζει σωστά για το μέλλον τους.
Η πλειοψηφία των παιδιών θα ήθελαν να κάνουν αλλαγές στη σχολική τους ζωή: 62% ήθελαν να έχουν λιγότερη εργασία στο σπίτι, και 57% επιθυμούν να διδάσκονται πιο ενδιαφέροντα μαθήματα.
Σχεδόν το ένα τρίτο των παιδιών θα ήθελε να μπορεί να επηρεάσει το περιεχόμενο των σχολικών προγραμμάτων, κάνοντας περισσότερες αθλητικές δραστηριότητες (33%), μαθαίνοντας περισσότερα για τα δικαιώματά τους (31%) και να διδάσκονται περισσότερα μαθήματα που θα αφορούν την τέχνη (31%). Ωστόσο, σχεδόν όλα τα παιδιά δήλωσαν ότι είχαν ακούσει για τα δικαιώματα των παιδιών.
Όπως βλέπουμε τα παιδιά θέλουν περισσότερα να μάθουν και λιγότερη καταπίεση να υφίστανται. Θέλουν τη γνώση, επιθυμούν να έχουν γνώμη στην διαμόρφωση των αποφάσεων για το μέλλον τους ενώ τα απασχολεί πολύ η κοινωνική τους κατάσταση.
Τα παιδικά έχουν φωνή την οποία θέλουν να υψώσουν, αξιώνοντας περισσότερα δικαιώματα. Αρκεί να μπορεί κανείς να τα ακούσει.
Αρκεί και μόνο κάποιοι να τους δώσουν βήμα και λόγο.
Να μην τα παρακάμπτουν και να τα υποτιμούν με την φτηνή δικαιολογία ότι «είναι ακόμη παιδιά».
