Τα παιδιά- θύµατα των φυσικών καταστροφών είναι µια νέα κατηγορία ευάλωτων παιδιών στην παγκόσµια κοινότητα που δίνουν το δικό τους αγώνα για την επιστροφή στην κανονικότητα.
Ειδικότερα στη νεοελληνική κοινωνία ο αριθµός των παιδιών αυτών, ολοένα και αυξάνεται εξαιτίας του φαινοµένου της κλιµατικής αλλαγής µε τα ακραία καιρικά φαινόµενα που τη συνοδεύουν, αλλά και λόγω της απουσίας των υποδοµών που απαιτούνται για την αντιµετώπιση αυτών των φυσικών φαινοµένων από τον κρατικό µηχανισµό. Τα παιδιά των καταστροφικών πυρκαγιών στην Ηλεία, στο Μάτι, στην Εύβοια, στον Έβρο και τα παιδιά των πληµµυρών της Μάνδρας, και του Θεσσαλικού κάµπου, ήλθαν αντιµέτωπα µε τη φύση και είδαν µε την παιδική τους µατιά την ισορροπία της να ανατρέπεται, χωρίς να διαθέτουν τους αναγκαίους µηχανισµούς άµυνας. Αυτός είναι και ο λόγος που είναι δύσκολο να ξεχάσουν την τραυµατική τους εµπειρία από τη φυσική καταστροφή, ως εµπειρία µιας γενιάς που ήλθε αντιµέτωπη µε αυτή, σε ένα συγκεκριµένο τόπο. Ως ένα συλλογικό τραύµα, το ψυχικό αποτύπωµα του οποίου δεν επουλώνεται εύκολα µε το χρόνο και το οποίο καλούνται να διαχειρισθούν δια βίου.
Ο ΣΥΝΕΙΡΜΟΣ
Και µπορεί το µέγεθος και η ένταση των φυσικών καταστροφών, των τελευταίων πληµµυρών στο Θεσσαλικό κάµπο να µην έχει προηγούµενο στον Ελλαδικό χώρο, όµως εµένα το πληµµυρικό αυτό φαινόµενο µου θυµίζει τις πληµµύρες του παλιού οικισµού της Κάτω Σούδας, ως εµπειρία µιας γενιάς που βίωσε τις αρνητικές συνέπειές τους. Τα παιδιά της Θεσσαλίας µου θυµίζουν τα παιδιά της Κάτω Σούδας της γενιάς µου που, αν και πέρασαν τα χρόνια, µεγάλωσαν, τα µαλλιά τους άσπρισαν και έκαναν παιδιά και εγγόνια, πάντα θυµούνται πώς όρµησαν επανειληµµένα τα νερά στα σπίτια τους στα χρόνια της παιδικής αθωότητάς τους παίρνοντας γρήγορα το βιος της οικογένειάς τους. Λες και έχουν ακόµα την αίσθηση των βρεγµένων στρωµάτων και της µυρωδιάς της υγρασίας από τα µικρά και τα µεγάλα όνειρά τους που χάθηκαν στα λασπόνερα, µετά από κάθε πληµµύρα, στην ευάλωτη αυτή περιοχή, λόγω του υψοµέτρου της, καθώς βρίσκεται λίγα εκατοστά µόλις πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας. Και τα βράδια, όταν η βροχή ξεφεύγει από το µέτρο, πάντα έχουν µια ανησυχία για τους ανθρώπους και τα σπιτικά που µπορεί να πληγούν ανεπανόρθωτα σε µια ενδεχόµενη θεοµηνία.
Ωστόσο, ως θετική ανάµνηση, έχει χαραχτεί στην ψυχή τους το σύστηµα αυτοοργάνωσης της γειτονιάς και η αλληλεγγύη των ανθρώπων της. Ειδικότερα θυµούνται τις προστρεχούσες γειτόνισσες που έτρεχαν, όπου υπήρχε ανάγκη, µέρες ολόκληρες για να βοηθήσουν να κινήσουν από την αρχή τη ζωή τους τα σπιτικά της γειτονιάς, µετά από κάθε πληµµύρα. Και δεν ήταν και λίγες αυτές οι πληµµυρικές καταστροφές που κράτησαν σχεδόν µισό αιώνα µε ακραία ξεσπάσµατα το 1968, το 1986, το 1996 και το 2000. Μέχρι που επιτέλους το 1996 ξεκίνησαν σοβαρά αντιπληµµυρικά έργα που έχουν δυστυχώς µείνει ανολοκλήρωτα µε το αντιπληµµυρικό έργο της διευθέτησης της κοίτης του ποταµού Μορώνη να έχει µείνει όνειρο θερινής νυκτός. Μια σοβαρή εκκρεµότητα που, όσο υπάρχει, θυµίζει τον κίνδυνο για ακραίες καταστάσεις στην περιοχή.
ΤΑ ΠΑΙ∆ΙΑ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ
Και κάπως έτσι η ζωή συνεχίζεται πάντα µε το φόβο και µε τη σκέψη να φτερουγίζει στα παιδιά του Θεσσαλικού κάµπου τούτες τις µέρες…
Στα παιδιά τα λαβωµένα από τις καταστροφικές πληµµύρες της καταιγίδας Daniel που είδαν τα σπίτια τους να καταστρέφονται, τις στάνες τους και τα ζώα τους να εξαφανίζονται. Τα παιδιά που έµειναν για πολλές ώρες σε ταράτσες σπιτιών και σε εκκλησίες, µετακινήθηκαν µε βάρκες στον απέραντο κάµπο που έγινε λίµνη συµφοράς και φιλοξενήθηκαν και φιλοξενούνται ακόµα σε σκηνές. Τα παιδιά που τα είδαµε χαµένα να ακολουθούν τους µεγάλους µε ένα αίσθηµα αβεβαιότητας στα µατάκια τους, σαστισµένα να προσπαθούν µάταια να καταλάβουν αυτό που γίνεται γύρω τους. Τα παιδιά που ήλθαν σε άµεση επαφή µε τον κίνδυνο της απώλειας της δικής τους ζωής και των αγαπηµένων τους.
Τα παιδιά του Παλαµά, των Σοφάδων,του Βόλου, της Καρδίτσας, της Φαρκαδόνας, του Βλοχού, τα παιδιά κάθε γωνιάς της Θεσσαλίας που νιώθουν ακόµα και σήµερα ανασφαλή, είκοσι µέρες µετά το ξέσπασµα της καταιγίδας, καθώς αφουγκράζονται το φόβο και την ανησυχία των γονιών τους για το ξέσπασµα µιας νέας φυσικής καταστροφής.
ΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΣΕ ΝΕΟΥΣ ΡΟΛΟΥΣ
Το ενδεχόµενο αυτής της φυσικής καταστροφής θα κρατήσει µάλιστα τα παιδιά για περισσότερο χρονικό διάστηµα µακριά από τα σχολεία τους που ήταν προγραµµατισµένα να ανοίξουν τη ∆ευτέρα 25 του Σεπτέµβρη και δεν άνοιξαν. Στο µεταξύ θα λειτουργήσουν µε τηλεκπαίδευση…Όχι όλα βέβαια, γιατί εξαιρούνται τα σχολεία των περιοχών στα οποία δεν έχει αποκατασταθεί το ρεύµα…
Ακόµα διαβάζω για την προσπάθεια που γίνεται για την ψυχοκοινωνική στήριξη των παιδιών, καθώς και για το νέο ρόλο που καλείται να διαδραµατίσει το σχολείο προκειµένου να επουλώσει τις πληγές των παιδιών που βίωσαν το ισχυρό τραυµατικό γεγονός της φυσικής καταστροφής. Ένας νέος ρόλος που διαγράφεται µε ευρύ αντικείµενο για την επιστήµη της σχολικής ψυχολογίας, λόγω της κλιµατικής αλλαγής, γιατί τα παιδιά είναι απαραίτητο να αναπτύξουν δεξιότητες προσαρµογής, ώστε να είναι ανθεκτικά σε µια ενδεχόµενη φυσική καταστροφή.