Σε ένα ατµοσφαιρικό µαγαζί που πουλάει παλιά παιχνίδια, ένας πατέρας µπαίνει κρατώντας από το χέρι το παιδί του. Το στιγµιότυπο είναι µοναδικό. ∆εν είναι το παιδί που τραβάει τον γονιό από το χέρι για να αγοράσουν το παιχνίδι που είδε στις διαφηµίσεις. Είναι ο γονιός που µε ανυποµονησία δείχνει στον γιο του τις φιγούρες, µε τις οποίες έπαιζε ο ίδιος στην παιδική ηλικία και τις κρατάει σφιχτά στα χέρια του για να τις ξαναποκτήσει.
Σαν σκηνές που ξεπηδούν από ρετρό παιδικά όνειρα, Playmobil που χρονολογούνται ακόµα και από τα τέλη του 1970 συνυπάρχουν µε µεµονωµένες φιγούρες άλλων παιχνιδιών δηµιουργώντας στα ράφια του µαγαζιού σκηνές από φανταστικές ιστορίες, όµοιες µε αυτές που πλάθουν τα παιδιά διαχρονικά στο µυαλό τους. ∆ίπλα τους, µολυβένια στρατιωτάκια της δεκαετίας του 1930 «µάχονται» µε φιγούρες G.I.Joe της δεκαετίας του ‘80. Σε ένα παρακείµενο ράφι στέκονται µια κούκλα Ρένα της δεκαετίας του ‘60 και ένας φωτεινός αγκαλίτσας της δεκαετίας του ‘80 να θυµίζουν την αίσθηση ασφάλειας που δηµιουργούσαν στα παιδιά που τα είχαν κάποτε δίπλα τους.
Παρά τη φθορά που έχουν από τον χρόνο, τα vintage παιχνίδια συνεχίζουν να µιλούν στις καρδιές µικρών και µεγάλων, συλλεκτών, αλλά και ανθρώπων που θέλουν απλά να ξαναγυρίσουν στην παιδική τους ηλικία.
Ο Ντίνος Σκούµπης ξεκίνησε την πορεία του στον χώρο του vintage παιχνιδιού ως συλλέκτης. Ως νεαρός ενήλικας αποφάσισε να βγάλει από την αποθήκη τις φιγούρες G.I. Joe και Dungeons & Dragons, µε τις οποίες έπαιζε ως παιδί, και στη συνέχεια να εµπλουτίσει αυτές τις συλλογές αγοράζοντας και ανταλλάσσοντας φιγούρες στο διαδίκτυο.
«Εκτός από τα παιχνίδια, ως ενήλικας είχα συλλογή από συλλογές. Νοµίσµατα, γραµµατόσηµα, ποτήρια µπύρας, µπουκάλια µπύρας, τασάκια, σπίρτα, αναπτήρες, στυλό. Μου άρεσε να µαζεύω χωρίς να µπορώ να εξηγήσω τι µου κέντριζε το ενδιαφέρον», περιγράφει ο ίδιος στο ΑΠΕ-ΜΠΕ.
Σιγά σιγά η αγορά και ανταλλαγή παλαιών παιχνιδιών έγινε εµπορική δραστηριότητα στο διαδίκτυο και το 2012 παρά την οικονοµική κρίση αποφάσισε να ανοίξει ένα κατάστηµα αποκλειστικά για vintage παιχνίδια, φυσικό στην Αγία Παρασκευή και διαδικτυακό, µε την ονοµασία «Vintage Toy Mania».
Είναι η µόδα του vintage που έχει φέρει στην επικαιρότητα την κουλτούρα παλαιότερων δεκαετιών: η µουσική της δεκαετίας του ‘80 ακούγεται διαρκώς από τα ραδιόφωνα, οι ταινίες της Φίνος Φιλµ ψηφιοποιούνται και ξαναπαίζονται, τα ρούχα vintage είναι µόδα, ακόµα και εκποµπές στην τηλεόραση προβάλλονται έχοντας ως θέµα τους τα παλιά αντικείµενα.
Τακτικοί πελάτες του µαγαζιού είναι ενήλικες που έχουν ανάγκη να επανασυνδεθούν µε την παιδική τους ηλικία. Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός ότι γονείς φέρνουν τα παιδιά τους στο µαγαζί για να αγοράσουν µαζί τα παιχνίδια που συγκινούσαν τους ίδιους ως παιδιά. «Θέλουν να διηγηθούν και οι γονείς την ιστορία τους», εξηγεί ο κ. Σκούµπης. Όµως, και παιδιά ζητούν από τους γονείς τους παλιά παιχνίδια που είδαν σε µια ταινία ή δικά τους παλιά παιχνίδια που έχουν χαλάσει και επισκέπτονται το κατάστηµα, δηλώνοντας εντυπωσιασµένα από τη συµπυκνωµένη πληροφορία που περιέχει. «Εδώ δεν θα βρεις 500 φορές το ίδιο παιχνίδι, όπως στα κλασικά καταστήµατα παιχνιδιών. Θα βρεις 500 παιχνίδια από µία φορά», τονίζει ο ιδιοκτήτης του. Ακόµα και εταιρείες παραγωγής που θέλουν να αναβιώσουν ένα παιδικό δωµάτιο ή ένα σπίτι εποχής αποτελούν κοινό του καταστήµατος.
ΟΙ ΣΥΛΛΕΚΤΕΣ
Τα παιχνίδια παλαιότερων δεκαετιών κεντρίζουν ιδιαίτερα το ενδιαφέρον των συλλεκτών. Οι Αµερικανοί είναι οι «βασιλιάδες» των συλλογών, ωστόσο και στην Ελλάδα υπάρχουν αρκετοί συλλέκτες για τον µικρό πληθυσµό της χώρας.
Το µεγαλύτερο ενδιαφέρον για το ελληνικό κοινό συγκεντρώνουν τα ελληνικά παιχνίδια, που έβγαζαν η Lyra, η El Greco, αλλά και µικρότερες ελληνικές εταιρείες, όπως η βιοτεχνία Μουστάκας και η εταιρεία κατασκευής ξύλινων παιχνιδιών Κουβαλιάς. Η αξία πώλησης ενός παιχνιδιού εξαρτάται από την κατάσταση διατήρησής του, την πληρότητα των κοµµατιών που το απαρτίζουν, τη χρονολογία κατασκευής και των αριθµό των τεµαχίων στα οποία κυκλοφόρησε και βέβαια από τη ζήτηση.
Ακόµα και τα παιχνίδια που δεν είναι σε καλή κατάσταση, µπορεί να είναι και αυτά δηµοφιλή. «Υπάρχουν άνθρωποι, επαγγελµατίες ή χοµπίστες που τα επιδιορθώνουν και στη συνέχεια τα µεταπωλούν. Μπορεί να χρησιµοποιήσουν γνήσια ανταλλακτικά για να τα φέρουν πλήρως στην αρχική τους µορφή ή να τα ανακατασκευάσουν µε ανταλλακτικά που έφτιαξαν µε τρισδιάστατους εκτυπωτές. Εκεί σηµασία έχει τι θέλει ο συλλέκτης», επισηµαίνει ο Ντίνος Σκούµπης.
Μεγάλη ζήτηση έχουν τα τελευταία χρόνια και τα ηλεκτρονικά παιχνίδια. «Στην πανδηµία του κορονοϊού έµειναν όλοι σπίτι τους, είχαν χρόνο και «ξέθαψαν» παλιές κονσόλες και άρχισαν να παίζουν, οπότε αναζητούσαν παιχνίδια για τις κονσόλες αυτές. Αυτό ήταν παγκόσµιο και όχι µόνο ελληνικό φαινόµενο», εξηγεί ο ιδιοκτήτης του καταστήµατος. Ακόµα και µετά το τέλος του lockdown, όµως, η τάση αυτή έχει παραµείνει. «Σιγά σιγά, ούτως ή άλλως, το φυσικό παιχνίδι έχει αρχίσει και φθίνει. Τα παιδιά πλέον δεν παίζουν µε πολλά παιχνίδια ή σταµατάνε να παίζουν µε παιχνίδια πολύ νωρίς. Μόνο το επιτραπέζιο από τα φυσικά παιχνίδια έχει άνθηση. Κι αυτό άνθισε µέσα στην πανδηµία γιατί ήταν δραστηριότητα εσωτερικού χώρου», προσθέτει ο ίδιος.
Μήπως η ζήτηση που έχουν τα vintage παιχνίδια αποτελεί ένα µήνυµα ότι ο κόσµος δεν πρέπει να πετάει τα παιχνίδια του, ρωτάµε τον κ. Σκούµπη. «Προφανώς. Το να δίνουµε παιχνίδια σε συγγενείς, φίλους ή άλλα παιδάκια, έχει ένα νόηµα, κρατάει τα παιχνίδια ζωντανά. Αλλά το να πετάς παιχνίδια στα σκουπίδια είναι κρίµα», απαντά.