«Ο Νίκος μου αποφάσισε να ξαναδώσει Πανελλαδικές. Και εμείς θα τον στηρίξουμε, παρά τις οικονομικές δυσκολίες που έχουμε…Θα σταθούμε πλάι του στην προσπάθειά του» μου ανέφερε σήμερα το πρωί η μητέρα του Νίκου, όταν τη συνάντησα στην εργασία της.
«Όταν έμαθε το παιδί μου ότι δεν πέρασε στις Πανελλήνιες διαλύθηκε, έκλαψε, πόνεσε πολύ… Είδε και έπαθε να σηκωθεί όρθιος…» συνέχισε να λέει με ένα χειμαρρώδη λόγο.
Το ύφος της φωνής της και ο πόνος που έβγαζε από μέσα της, σχεδόν με καθήλωσαν, γιατί ήξερα ότι ο Νίκος ήταν ένας καλός μαθητής, ένα φιλότιμο και υπεύθυνο παιδί το οποίο σαφώς αδικήθηκε από το αποτέλεσμα των Πανελλαδικών εξετάσεων.
ΤΟ ΓΟΕΡΟ ΚΛΑΜΑ
Και εκείνη τη στιγμή άθελα μου ήχησε στην ψυχή μου το γοερό κλάμα των παιδιών στην αυλή του σχολείου, όταν δεν έβλεπαν το όνομά τους στις αναρτημένες στα παράθυρα λίστες των επιτυχόντων, τότε που δεν υπήρχαν οι ηλεκτρονικοί τρόποι ενημέρωσης. Άλλοτε πάλι αντιδρούσαν με ένα θυμό, έκδηλο ή και συγκρατημένο και ένα γιατί, ένα μεγάλο γιατί περιπλανιόταν στον αέρα….Πιότερο, βέβαια με τάραζαν οι μαθητές που στην έκφραση τους διέκρινες ένα βουβό ανείπωτο πόνο, που επιμελημένα έκρυβαν, καθώς απέφευγαν εκείνη τη δύσκολη ώρα τα μάτια τους να διασταυρωθούν με τα μάτια των εκπαιδευτικών τους και των συμμαθητών τους. Ήταν ολοφάνερο ότι ένιωθαν ντροπή για αυτό που τους συνέβη…και ένα βαθύ αίσθημα υποτίμησης του εαυτού τους σε ένα κοινωνικό περίγυρο που χρόνια τώρα έχει αναγάγει τις πανελλαδικές εξετάσεις σε ζήτημα υψίστης σημασίας και σε απόλυτο καθοριστικό γεγονός στη ζωή των μαθητών και των οικογενειών τους.
Αυτών των παιδιών που «απέτυχαν» να εισαχθούν στις Πανελλαδικές εξετάσεις, αλλά και πολλών άλλων παιδιών που δεν μπόρεσαν να συμπληρώσουν καθόλου μηχανογραφικό, λόγω της ελάχιστης βάσης εισαγωγής ή ακόμα και των παιδιών που δεν πέρασαν καν το κατώφλι των πανελλαδικών εξετάσεων οι ιστορίες δεν απασχόλησαν κανένα τούτες τις μέρες της έκδοσης των αποτελεσμάτων.
Ούτε φυσικά τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης που επικεντρώνονται όλο αυτό το διάστημα- εν μέρει όχι άδικα- στις λαμπερές ιστορίες των επιτυχόντων, των πρώτων των πρώτων. Αυτών των πρώτων που δικαιώθηκαν οι κόποι τους και οι στερήσεις τους και που σαφώς αξίζει να τους επιβραβεύσουμε για την πολύχρονη προσπάθειά τους και ως πρότυπο για τους υπόλοιπους. Γέμισαν τα πρωτοσέλιδα χαμόγελα από αυτά τα παιδιά που μας μιλούν για τις εκπαιδευτικές τους διαδρομές, για τα όνειρα τους που έγιναν πράξη, αναλύουν τους λόγους της επιτυχίας τους, αποδίδουν τα εύσημα σε όσους συνετέλεσαν σε αυτή και δίνουν συμβουλές σε μελλοντικούς υποψηφίους.
ΑΥΤΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΙΠΩΘΗΚΑΝ
Ωστόσο εξαιρετικά ενδιαφέρουσες και ίσως πιο χρήσιμες ως προς τα μηνύματά τους, αλλά και για όλα αυτά που μπορεί να κρύβονται πίσω από αυτές, είναι και οι ιστορίες των παιδιών που δεν κατάφεραν για διάφορους λόγους να εκπληρώσουν το όνειρό τους.
Να φταίει άραγε η κακιά ώρα και το ξεστράτισμα του νου που έβγαλε τα παιδιά εκτός θέματος σε ένα σύστημα εισαγωγής με πολύ τυχαιότητα που μέσα από μια τρίωρη εξέταση σε τέσσερα μόλις μαθήματα επιδιώκει να αξιολογήσει τα παιδιά;
Να φταίει η αδυναμία των παιδιών να διαχειριστούν εκείνη την ώρα τα συναισθήματά τους, το άγχος και το βάρος των πανελλαδικών εξετάσεων, που τα καθηλώνει και δεν τα αφήνει να αποδείξουν τις γνώσεις τους; Να φταίει η αδυναμία τους να προσαρμοστούν στις ιδιόρρυθμες απαιτήσεις των εξετάσεων που ανταμείβουν τη μηχανική μελέτη και την παπαγαλία;
Να φταίει το γεγονός ότι δεν προετοιμάστηκαν, όσο πρέπει, γιατί το σχολείο δεν τα εμπνέει, γιατί δεν τους αρέσει, γιατί δεν μπορούν να γίνουν όλοι πανεπιστήμονες;
Να κρύβονται πίσω από αυτές τις ιστορίες άνεργοι και κακοπληρωμένοι γονείς, ο πατέρας που χτυπάει τη μάννα, δράματα και ανείπωτη οικογενειακή βία, αλλά ακόμα και ένας ανεκπλήρωτος εφηβικός έρωτας;
Να είναι παιδιά που ποτέ δεν βοηθήθηκαν μέσα από το σχολείο να ανακαλύψουν τις κλίσεις, τα ταλέντα τους, τις δεξιότητές τους, το επαγγελματικό τους όνειρο, αφού ο απαραίτητος επαγγελματικός προσανατολισμός είναι είδος σε ανυπαρξία στο Ελληνικό σχολείο;
Σίγουρα πίσω από αυτές τις ιστορίες βρίσκονται και παιδιά που δεν έχουν τη δυνατότητα να παρακολουθήσουν φροντιστηριακά μαθήματα σε ένα εκπαιδευτικό σύστημα που αναπαράγει τις κοινωνικές ανισότητες.
Αξιοπρόσεκτες και οι ιστορίες υποψηφίων που άλλα ποθεί η ψυχή τους και άλλα πράττουν. Είναι αυτοί που συμβιβάζονται και σπουδάζουν κάτι άλλο από αυτό που επιθυμούν, γιατί έτσι έτυχε, γιατί σε αυτή τη σχολή πέρασαν, γιατί δεν θέλουν να απογοητεύσουν παντελώς τους γονείς τους ή γιατί αδυνατούν να ξαναδοκιμάσουν, επειδή δεν έχουν τη δύναμη. Είναι και αυτή μια άλλη στενάχωρη εικόνα… των πληγωμένα ελαφιών των πανελλαδικών εξετάσεων!
*Η Μαρία Μαράκη είναι φιλόλογος,
πρώην Λυκειάρχης.
