«Τα πρώτα χρόνια της σύνταξης µου ήταν τα δυσκολότερα. Για πολλούς λόγους. Τότε, έβαζα τις βάσεις και χάραξα τις πορείες για το πώς θα ζήσω τις επόµενες ηλικίες µου».
Είναι προτιµότερο αυτά τα θεµέλια να τα βάζοµε τη χρονιά της συνταξιοδότησης µας ή µερικά χρόνια νωρίτερα! Όπως έκανε φίλος 59χρόνος που ξεκίνησε να κάνει µαθήµατα ιστιοπλοΐας. «Να σου πω Κυριάκο, θα χρειαστώ µερικά χρόνια εκπαίδευσης µέχρι να πάρω άδεια κυβερνήτη ιστιοπλοϊκού. Τότε, θα αγοράσω ένα 12µέτρο σκάφος και θα βγω στη σύνταξη». Το είπε και το έκανε.
Η συνταξιοδότηση δεν είναι πλέον συνώνυµη µε την πλήρη αδράνεια. Σήµερα, o νέος συνταξιούχος εύλογα προσδοκά 25 χρόνια καλής υγείας, υπό την προϋπόθεση ότι θα συνεχίσει να ασκεί σώµα και πνεύµα.
Στο σηµείωµα παρουσιάζω προτάσεις για στοχασµό των ατόµων που βλέπουν την συνταξιοδότηση τους σε ορατό ορίζοντα.
Οργάνωση και προγραµµατισµός
Ο προγραµµατισµός του φίλου ιστιοπλόου ήταν σοφός. Οι περισσότεροι από τους µελλοντικούς συνταξιούχους τα αφήνουν όλα στη τύχη.
Γιατί να οργανωνόµαστε ένα βήµα πριν τη συνταξιοδότηση µας;
Ο βασικός λόγος είναι ότι όσο εργαζόµαστε σε πλήρες ωράριο δρούµε σε ένα οργανωµένο πλαίσιο. Έτσι ‘βλέπουµε’ την κατάσταση, τις συνθήκες που διαµορφώνουν το µέλλον µας από άλλη σκοπιά. Είναι ευκολότερο να επιλέξουµε έργα και δραστηριότητες για τη νέα µας ζωή. Η ηµέρα της συνταξιοδότησης µας είναι κρίσιµη. Για πολλούς λόγους.
Μόλις συνταξιοδοτηθούµε, διαπιστώνουµε ότι χάνονται πλαίσια, όρια οργάνωση και υποχρεώσεις. Για ένα διάστηµα πελαγοδροµούµε.
Κι όµως είναι µια ευκαιρία να γνωρίσουµε τον κόσµο ως αυτόπτες µάρτυρες…
Χανιώτης επαγγελµατίας που πήρε σύνταξη στα 72 του µου είπε, προ ηµερών, όλο χαρά…
«Πάµε εκδροµή µια εβδοµάδα, έτσι χωρίς πρόγραµµα. Να σκεφτείς ότι δεν έχω κλείσει ξενοδοχείο. Όπου µας αρέσει θα διανυκτερεύουµε».
Το παιδί για τα θελήµατα
Φίλος 70χρόνος που αποφάσισε να παραδώσει τα ηνία της ανθούσας επιχείρησης του είναι στη γκρίνια… «Γιατί παραπονιέσαι;», τον ρωτάµε στον πρωινό καφέ. «Να, η γυναίκα µου µε έχρισε παιδί για τα θελήµατα. ∆εν περνάει ώρα να µη µε στείλει κάπου. Αισθάνοµαι ότι έγινα από δήµαρχος κλητήρας µέσα σε µια µέρα».
«Όχι κλητήρας, αλλά bell boy». Συµπληρώνω για να ελαφρύνω το κλίµα. «Τι σηµαίνει bell boy;», ρωτά αθώα. «Ά, να σου κτυπάει το κουδούνι και να τρέχεις». Γελάσαµε, αν και υποπτεύοµαι την αλήθεια. Η σύζυγος του, καλοπροαίρετα, τον στέλνει σε εξωτερικές µικρό-δουλειές για να µη τον έχει στα πόδια της και φυσικά για να κινείται… «Κάνε υποµονή 3-4 µήνες», του λέω «Είµαι στο τελευταίο στάδιο συγγραφής ενός συνοπτικού εγχειριδίου για συνταξιούχους. Έχει τουλάχιστον 1000 ιδέες. Κάτι θα βρεις να διαλέξεις για να πάψεις να είσαι παιδί για τα θελήµατα».
Θρήνος ή χαρά των συνταξιούχων;
Ένας 68χρόνος φίλος λυπηµένος, µου εκµυστηρεύτηκε…
«Μας αποφεύγουν οι πωλητές».
«Μην πανικοβάλλεσαι», του απάντησα. Οι νέοι συνταξιούχοι δεν παρασύρονται εύκολα. Κάποιοι πωλητές είναι δασκαλεµένοι να ψαρεύουν µακροχρόνιους συνδροµητές, στοχεύοντας 40ρηδες.
Για να τον πείσω του περιγράφω αυθεντικά περιστατικά στα Χανιά.
∆ιαπίστωσα ότι στην είσοδο ενός υπέρ-παντοπωλείου της πόλης στήνουν καρτέρι πωλητές του WWF, της ∆ιεθνούς Αµνηστίας, της Green Peace κ.α. Τι κάνουν; ∆εν απευθύνονται σε συνταξιούχους. Προφανώς τους έχουν δασκαλέψει ότι δεν είµαστε εύκολοι…
Φίλε µου δεν µας αγνοούν όλοι. Είµαστε ορατοί σε πολλούς καλούς φίλους που έχουν την ηλικία των παιδιών και των εγγονών µας.’
Κλειδί η επικοινωνία
Αν θεωρείτε ότι είσαστε αόρατοι ή ασήµαντοι για πολλούς νεότερους…
Προτείνω να επικοινωνείτε µε πολύ νεότερους σας. Αισθάνοµαι τυχερός επειδή έχω την ευκαιρία να έρχοµαι σε επαφή µε νεότερες γενιές στα Κέντρα µας Αγγλικής Γλώσσας και στις δράσεις των Παιδικών Βιβλιοθηκών. Έτσι µαθαίνω τους τρόπους σκέψης των νεότερων γενιών και διαπιστώνω ότι έχουν πολλά να µας προσφέρουν. Αρκεί να τους προσεγγίσουµε.
Το ιδανικό είναι να ζητάµε τη γνώµη και τη συµβουλή νεότερων µας, αντί να περιµένουµε να µας προσεγγίσουν. Κι ας είναι για ψύλλου πήδηµα! Η αλήθεια είναι ότι στην ενεργό µας ζωή πιστεύαµε ότι είµαστε ξεχωριστοί. Σήµερα διαπιστώνουµε ότι δεν είµαστε τόσο διαφορετικοί.
Συµπερασµατικά
Στα πρώτα χρόνια της σύνταξης ή και νωρίτερα…
Κτίζουµε τη νέα µας ολιστική ταυτότητα. ∆ύσκολο έργο για πολλούς. Οι επιλογές άφθονες. Προκαλούν αποπροσανατολισµό.
Όµως, η ύπαρξη µας εξαρτάται από την έναρξη των πράξεων µας.
Υιοθετούµε την αντίληψη του βεδουίνου που ξυπνάει κάθε πρωί χωρίς τίποτα σίγουρο. Θεωρεί τον εαυτό του τυχερό, αν ως το βράδυ αποκτήσει κάτι. Κάτι νέο!
Αντίθετα, αν υιοθετήσουµε το θρήνο του γέρου… αποµονωνόµαστε, και σταδιακά αποµακρυνόµαστε από το γίγνεσθαι.
Ενδυναµώνουµε τις οικογενειακές, συγγενικές και φιλικές σχέσεις, όλες µέρη του υποστηρικτικού µας δικτύου.
