Μια σηµαντική συνιστώσα του Κράτους Πρόνοιας, το οποίο ολοένα και περισσότερο συρρικνώνεται τα τελευταία χρόνια στη χώρα µας, είναι οι παρεµβάσεις στην ιδρυµατική φροντίδα, αλλά και στις ανοιχτές ∆οµές Προστασίας των Ευπαθών Οµάδων Πληθυσµού.
Άνθρωποι όλων των ηλικιών είναι αναγκασµένοι να ζουν σε Κλειστές ∆οµές Προστασίας ιδρυµατικού τύπου ή να δέχονται φροντίδα από Ανοιχτές ∆οµές κοινωνικής προστασίας που αδυνατούν να ανταπεξέλθουν στο ρόλο τους.
Οι ανάγκες αυτές των συνανθρώπων µας σε επίπεδο Περιφέρειας Κρήτης εξυπηρετούνται από οκτώ διάσπαρτες σε όλους τους νοµούς της Κρήτης Μονάδες Κοινωνικής Φροντίδας του Κέντρου Κοινωνικής Πρόνοιας της Περιφέρειας Κρήτης (Κ.Κ.Π.Π.Κ) που λειτουργεί ως Ν.Π.∆.∆.*
Σε αυτές τις Μονάδες φιλοξενούνται από το Κράτος παιδιά και νέοι χωρίς οικογένεια ή µε πληµµελές οικογενειακό περιβάλλον, παιδιά κακοποιηµένα και απροστάτευτα µε παραβατική συχνά συµπεριφορά, ενήλικες κλονισµένοι ψυχικά και σωµατικά µε ποικίλες ιδιαιτερότητες, άνθρωποι όλων των ηλικιών µε νοητική στέρηση και σωµατική αναπηρία, ανυπεράσπιστοι και ταλαιπωρηµένοι γέροντες.
Ωστόσο αυτές ο Προνοιακές Κρατικές ∆οµές που προσελκύουν το ενδιαφέρον των πολιτικών προσώπων, κυρίως τις γιορτινές ηµέρες, όταν τα φώτα της δηµοσιότητας πέφτουν πάνω σε αυτές, αδυνατούν να ανταπεξέλθουν στο ρόλο τους στην καθηµερινότητα των ωφελουµένων τους. Και τούτο γιατί συχνά δοκιµάζονται τα όρια της ανθρώπινης αξιοπρέπειας από τις συνθήκες διαβίωσης των ευάλωτων αυτών συνανθρώπων µας στους χώρους αυτούς.
Τι και αν οι εξουθενωµένοι ψυχικά και σωµατικά εργαζόµενοι σε αυτές τις ∆οµές υψώνουν συχνά τη φωνή τους µε κείµενα διαµαρτυρίας και καταγγελτικό λόγο για τις συνθήκες λειτουργίας των χώρων αυτών, αλλά και για τις επισφαλείς συνθήκες εργασίας των ιδίων;
Η υποχρηµατοδότηση και υποστελέχωση σε ανειδίκευτο και εξειδικευµένο επιστηµονικό προσωπικό είναι ένα καθηµερινό αγκάθι για τη σωστή λειτουργία αυτών των δοµών. Ειδικότερα ως προς το επιστηµονικό προσωπικό, απουσιάζουν µε ό,τι αυτό συνεπάγεται σχεδόν παντελώς οι βασικές ειδικότητες ( ψυχίατροι, ψυχολόγοι, κοινωνικοί λειτουργοί, εργοθεραπευτές) προκειµένου να καλύψουν τις σοβαρές ανάγκες των φιλοξενουµένων σε αυτές. Στα προβλήµατα αυτά συχνά µάλιστα προστίθεται και το πρόβληµα των παλιών εγκαταστάσεων και υλικοτεχνικών υποδοµών που λειτουργεί ανασταλτικά στην ποιότητα ζωής των φιλοξενουµένων στις Μονάδες αυτές.
Βάλσαµο παρηγοριάς η προσφορά των Εθελοντικών Κοινωνικών Σωµατείων, των φιλανθρωπικών οργανώσεων και µεµονωµένων ευαισθητοποιηµένων πολιτών.
Μπορούν όµως οι εθελοντές να αντικαταστήσουν το Κράτος Πρόνοιας που απεµπολεί συστηµατικά τις υποχρεώσεις του, παραβιάζοντας το ίδιο τα ανθρώπινα δικαιώµατα;
Ποια είναι η λεπτή διαχωριστική γραµµή µεταξύ των στοιχειωδών υποχρεώσεων του κράτους και των δράσεων εθελοντισµού στους χώρους αυτούς;
Σοβαρό ζητούµενο σε κάθε περίπτωση η ύπαρξη πολιτικής βούλησης και η χάραξη συγκεκριµένων ανθρωποκεντρικών πολιτικών γραµµών που θα βγάλουν τους συνανθρώπους µας αυτούς από την αφάνεια και την περιθωριοποίηση και θα διασφαλίσουν στην πράξη την αξιοπρεπή διαβίωση τους, στη βάση των ανθρωπίνων δικαιωµάτων και των υποχρεώσεων του ίδιου του κράτους προς αυτούς.
*Στο Κ.Κ.Π.Π.Κ ανήκουν: Τα Παρατήµατα Προστασίας Παιδιών και Νέων στα Χανιά, στο Ηράκλειο και στο Λασίθι ( Πρώην Ορφανοτροφεία), Τα Παραρτήµατα Αποθεραπείας και Αποκατάστασης Παιδιών µε Αναπηρία στην πόλη του Ηρακλείου και στην Πόµπια, Τα παραρτήµατα ΑµεΑ Χανίων, Λασιθίου και Ρεθύµνου.
*Η Μαρία Μαράκη είναι φιλόλογος,
πρώην Λυκειάρχης, Πρόεδρος του Εθελοντικού Κοινωνικού Σωµατείου ‘‘Στήριξις’’
