Φως και ελπίδα της γειτονιάς τα σχολεία της, αποτελούν τοπόσημα για την ευρύτερη περιοχή, ενισχύουν τον κοινωνικό ιστό και βοηθούν στη δημιουργία του απαραίτητου ανθρωποκεντρικού περιβάλλοντος της κοινότητας. Άρρηκτα δεμένα επίσης με την ιστορία του τόπου και τη συνέχεια της ζωής στις τοπικές κοινωνίες, συντελούν στη διαμόρφωση της συλλογικής μνήμης μέσα από κοινούς κώδικες αξιών, εμπειριών και βιωμάτων και δυναμώνουν την κοινωνία των πολιτών. Ειδικότερα στην εποχή της αποξένωσης που διανύουμε τα σχολεία της γειτονιάς, αποτελούν γέφυρα επικοινωνίας των ανθρώπων της, καθώς μέσα από τη λειτουργία τους γίνονται εστίες φιλίας γονέων και παιδιών, αλλά και αφορμή να γνωρισθούν οι καινούριοι κάτοικοι μεταξύ τους. Αυτοί αλλά και άλλοι πρακτικοί λόγοι που αφορούν στην εξοικονόμηση χρόνου και δυνάμεων από την πλευρά των γονιών και των παιδιών, αλλά και στο αίσθημα μεγαλύτερης ασφάλειας που νιώθουν οι γονείς για τα παιδιά τους, όταν φοιτούν στο σχολείο της γειτονιάς, έχουν ως αποτέλεσμα οι γονείς στην πλειονότητά τους να υπερασπίζονται το δημόσιο σχολείο της περιοχής τους, ως καθολικό μορφωτικό αγαθό.
Φυσικό επακόλουθο όλων αυτών, είναι η κοινωνική αντίδραση που παρατηρείται, κάθε φορά που η λειτουργία ενός σχολείου σε μια περιοχή, κινδυνεύει με κατάργηση ή μετατροπή σε άλλο τύπο σχολείου, μη προσβάσιμου για όλα τα παιδιά της αντίστοιχης βαθμίδας.
Στο πλαίσιο μάλιστα αυτού του πνεύματος ερμηνεύεται και η έντονη αναστάτωση που έχει προκληθεί στην εκπαιδευτική κοινότητα της πόλης μας μπροστά στο ενδεχόμενο το Πειραματικό Λύκειο που αναμένεται να ιδρυθεί σε αυτή , ως συνέχεια του ήδη υπάρχοντος Πειραματικού Γυμνασίου, να στεγαστεί στη θέση οποιουδήποτε άλλου Γενικού Λυκείου με την κατάργηση αυτού. Αξιοσημείωτο είναι επίσης το γεγονός ότι παρόμοιες αντιδράσεις της τοπικής κοινωνίας παρατηρούνται τα δύο τελευταία χρόνια και σε άλλες περιοχές της χώρας μας σε αρκετές περιπτώσεις, όταν επιχειρείται συμβατικά σχολεία να μετατραπούν σε πειραματικά ή πρότυπα.
Ωστόσο το γεγονός ότι όλα τα σχολεία του Δήμου Χανίων, είναι απολύτως οριακά, ως προς τη χωρητικότητα του μαθητικού δυναμικού, δεν αφήνει περιθώρια για μια τέτοια λύση, γιατί κανένα σχολείο δεν περισσεύει, τόσο στο κέντρο, όσο και στις περιαστικές περιοχές. Έρχεται επίσης στην επιφάνεια για ακόμη φορά το πρόβλημα της ελλειμματικής σχολικής στέγης στο Δήμο Χανίων. Και τούτο γιατί παρά τα υπάρχοντα προβλήματα, καθώς μεγάλος αριθμός σχολικών τάξεων στεγάζεται σε προκάτ, το τελευταίο Γενικό Λύκειο που κατασκευάστηκε στην πόλη μας ήταν το ΓΕΛ Σούδας το οποίο παραδόθηκε στην τοπική κοινωνία το 2008. Από τότε εναποτέθηκαν μεγάλες ελπίδες για την επίλυση του στεγαστικού προβλήματος του Δήμου Χανίων μέσα από τις συμπράξεις του Δημόσιου και Ιδιωτικού τομέα (ΣΔΙΤ), χωρίς να δοθεί ανάλογη βαρύτητα στην κατασκευή σχολείων από δημόσιες επενδύσεις και Ευρωπαϊκά προγράμματα, όπως συνέβη αλλού. Η τακτική αυτή, πέρα από τα πιθανά προβλήματα που θα προκύψουν στη λειτουργία αυτών των σχολείων με την εμπλοκή ιδιωτών επενδυτών, αποδεικνύεται εκ του αποτελέσματος, χρονοβόρα, αμφίβολη και αναποτελεσματική.
Ατενίζοντας λοιπόν τα πράγματα στην αντικειμενική τους διάσταση και με δεδομένο ότι η ολιγωρία των αρμοδίων για τρία ολόκληρα χρόνια από την ίδρυση του Πειραματικού Γυμνασίου στην πόλη μας, του οποίου συνέχεια θα αποτελέσει το Πειραματικό Λύκειο, έφερε τα πράγματα στο αδιέξοδο, κάθε προτεινόμενη λύση αυτή τη στιγμή θα πρέπει να εξεταστεί με τη δέουσα προσοχή, χωρίς να διαταραχτεί η λειτουργία κανενός άλλου σχολείου. Στην κατεύθυνση αυτή θα πρέπει να επανεξεταστεί κατά την άποψή μας η προσωρινή στέγαση του Πειραματικού Λυκείου στην Πατριαρχική Εκκλησιαστική Σχολή Κρήτης (Εκλησιαστικό Γυμνάσιο και Λύκειο) που έπαυσε να λειτουργεί, ευρισκόμενη σε καλή κτιριακή κατάσταση, με απόφαση του Υπουργείου Παιδείας, εδώ και ενάμιση χρόνο.Τι πιο φυσικό στη θέση ενός σχολείου να λειτουργήσει ένα άλλο!
Και τούτο γιατί η Πατριαρχική Εκκλησιαστική σχολή δεν κρίθηκε ακατάλληλη από τους αρμοδίους για τη στέγαση του Πειραματικού Λυκείου, ως προς τη στατικότητα του κτιρίου, αλλά ως προς τη χωρητικότητα του και των ιδανικών απαιτητικών προδιαγραφών ενός Πειραματικού Λυκείου. Στο μεταξύ οι μαθητές του Πειραματικού Γυμνασίου δικαιωματικά θα συνεχίσουν στο αντίστοιχο Πειραματικό Λύκειο και θα κερδηθεί χρόνος για την εξεύρεση μόνιμης λύσης.
Από την άλλη μέσα από επιστημονικά ερευνητικά δεδομένα, αλλά και από δημοσιεύματα στον τύπο που είδαν το φως της δημοσιότητας τελευταία, διαπιστώνουμε ότι μαθητές και οι γονείς των παιδιών που φοιτούν στα πειραματικά σχολεία, σε μια περίοδο που το δημόσιο σχολείο διέρχεται κρίση, δηλώνουν ικανοποιημένοι από τη λειτουργία τους. Το ίδιο και μεγάλη μερίδα εκπαιδευτικών που εργάζονται σε αυτά. Ευχής έργο λοιπόν, θα ήταν να υπάρξουν τα εχέγγυα από την πολιτεία για την όσο το δυνατόν ταχύτερη καθολική επέκταση του θεσμού σε όλα τα σχολεία της χώρας. Θα μου πείτε, βέβαια ότι η λύση αυτή μοιάζει με ουτοπία… Όμως δεν παύει να είναι και αυτή μια ενδιαφέρουσα, κατά την άποψη μας πρόταση.
*Η Μαρία Μαράκη είναι φιλόλογος, πρώην Λυκειάρχης.