2ο μέρος
Οι ευφυΐες (ταλέντα) συνήθως αλληλεπιδρούν με πολύπλοκους τρόπους
Κάθε ομάδα μαθητών αλληλοεπηρεάζεται από τη σύνθεση των ταλέντων των μαθητών που την απαρτίζουν. Μελετητής της θεωρίας ‘Πολλαπλά ταλέντα’ για δεκαετίες ενδιαφέρομαι να ανακαλύπτω τα μαθησιακά προφίλ των νέων μαθητών μας.
Θα ρωτήσετε «Με τι σκοπό;».
Μα, για να ενημερώνω πρωτίστως τους γονείς για τις κλίσεις και τα ενδιαφέροντα των παιδιών τους.
Φυσικά ενημερώνω τους εκπαιδευτικούς των μαθητών μας για να δημιουργούν ευνοϊκά περιβάλλοντα διδασκαλίας για τον κάθε μαθησιακό τύπο.
Αυτό είναι το δεύτερο σημείωμα της σειράς στην οποία παρουσιάζω, σε εκλαϊκευμένη μορφή, τη θεωρία “Πολλαπλά ταλέντα” του καθηγητή Η. Gardner και ευρήματα μας που αφορούν Χανιωτάκια.
Τα πολλαπλά ταλέντα
Ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Harvard Howard Gardner παρουσίασε την θεωρία του“Πολλαπλά ταλέντα” στις αρχές της δεκαετίας 1990 μετά από έρευνες μιας δεκαετίας.
Η θεωρία του προκάλεσε αίσθηση στις παιδαγωγικές κοινότητες σε όλο τον κόσμο. Εκατοντάδες δημόσια σχολεία εφαρμόζουν την προσέγγιση των ‘πολλαπλών ταλέντων’ στην εκπαίδευση.
Εδώ, σας παρουσιάζω ιδέες πως θα εφαρμόσετε τις βασικές αρχές της θεωρίας. Καθώς θα διαβάζετε τα χαρακτηριστικά του κάθε ταλέντου σκεφτείτε ποια σας ταιριάζουν και πως θα τα εκμεταλλευτείτε.
Τα ονόματα που αναφέρονται στα παραδείγματα είναι αληθινά- μαθητών μας όπως δημοσιεύτηκαν στο βιβλίο μου “Μαθαίνω εύκολα”.
Ο Μανόλης είναι κοινωνικός
Ο Μανόλης είναι ένα χαμογελαστό παιδί που κάνει εύκολα φιλίες, διατηρεί κοινωνικές σχέσεις με μαθητές κάθε ηλικίας – συχνά μεγαλύτερους του. Η τακτική του είναι ότι για κάθε ένα φορά ανακαλύπτει τρόπους πώς να σχετιστεί.
Αυτό σημαίνει καλές σχέσεις με όλους τους εκπαιδευτικούς. Μια άλλη του ικανότητα τον βοηθά να κερδίζει κάποιους βαθμούς. Μπορεί να αποκρυπτογραφεί στοιχεία της γλώσσας σώματος μέσα στην αίθουσα διδασκαλίας και προσλαμβάνει εύκολα αισθήματα, σκέψεις, κίνητρα και συμπεριφορές. Συμμετέχει σε όλες τις ομαδικές εργασίες και είναι πρόθυμος να αναλαμβάνει διαφορετικά καθήκοντα κάθε φορά.
Επηρεάζει τη δυναμική της ομάδας μάθησης στην οποία συμμετέχει επειδή προσαρμόζει τη συμπεριφορά του ανάλογα με τα μηνύματα που παίρνει. Δηλαδή, έχει αναπτυγμένη την διαπροσωπική ευφυΐα. Υπεύθυνος δημοσίων σχέσεων είναι το επάγγελμα που ονειρεύεται με στόχο να γίνει και σύμβουλος επιχειρήσεων.
Είναι φυσικό στο σχολείο να εκπροσωπούν τους συμμαθητές τους.
Προ ημερών σε Δημοτικό Σχολείο της πόλης η διευθύντρια ανακοίνωσε δημόσια την απόφαση της…
«Φέτος, η Στ’ τάξη θα παίξει το ερωτικό δράμα “Ερωτόκριτος”».
Μια μαθήτρια της Στ’ τάξης εκπροσωπώντας την τάξη της αντιπρότεινε στη διευθύντρια άλλα θεατρικά έργα κατάλληλα για την ηλικία τους.
Η διευθύντρια που προφανώς έχει έλλειμμα στις “διαπροσωπικές σχέσεις” αρνήθηκε φωνασκώντας.
Γιώργος ο εικονοχωρικός
Τον μικρό Γιώργο τον γνώρισα σε ένα παιχνίδι παρατηρητικότητας που οργάνωσα για παιδιά 8 χρόνων και τους γονείς τους. Ο Γιώργος έβαλε τα γυαλιά σε όλους όταν περιέγραψε με ακρίβεια ένα περίεργο πόστερ που είχε μείνει στην αίθουσα για λίγα λεπτά. Φάνηκε από τότε ότι η έμφυτη περιέργεια του Γιώργου θα εξελιχθεί σε ικανότητα μάθησης κι αυτός να γίνει ένας καλός εικονοχωρικός τύπος και εξαίρετος σκακιστής.
Οταν ήταν μικρός εικονοποιούσε τις λέξεις της ξένης γλώσσας ζωγραφίζοντας τις όπως φαίνεται εδώ:
Οι εικονοχωρικοί μαθητές μαθαίνουν παρατηρώντας, εικονοποιούν κάθε πρόταση και καταγράφουν όλες τις λεπτομέρειες. Χρησιμοποιούν με άνεση γραφικές παραστάσεις, χάρτες, γραφήματα, τις σημειώσεις τους, DVD, κι όλα τα βοηθήματα των ηλεκτρονικών υπολογιστών. Ετσι βοηθιούνται να κάνουν αποτελεσματική ανάκληση των πληροφοριών. Αλλοι εικονοχωρικοί μαθητές προσανατολίζονται με ακρίβεια ακόμη και σε άγνωστα περιβάλλοντα.
Οι εικονοχωρικοί γίνονται αρχιτέκτονες, γεωμέτρες, ναυτικοί, εικαστικοί καλλιτέχνες, επαγγελματίες αυτοκινητιστές, σκηνοθέτες, γραφίστες, φωτογράφοι.
Εντύπωση μου προκάλεσε όταν προ ημερών διαπίστωσα ότι μια 8χρονη μαθήτρια έχει εξαιρετική χωρική αντίληψη- κάτι που δεν συνηθισμένο. «Τι θέλεις να γίνεις όταν μεγαλώσεις;» τη ρώτησα.
Η απάντηση ήλθε αυθόρμητα “Αρχιτέκτονας”.
Το αξιοσημείωτο στην περίπτωση της είναι ότι γνωρίζει τα δυνατά της σημεία και πως θα τα αξιοποιήσει.
Σημειώνω ότι σε ανώνυμη έρευνα που έκανα στην αρχή του 2019 σε μια ομάδα 16 δεκαπεντάχρονων μαθητών διαπίστωσα ότι η χωρική τους αντίληψη δεν ήταν επαρκώς αναπτυγμένη.
Συμπερασματικά
Ο H.Gardner υποστηρίζει ότι οι περισσότεροι μαθητές μπορούν να αναπτύξουν κάθε ευφυία σε ικανοποιητικό επίπεδο κι είναι αυτό ακριβώς που κάνουν αυτοί που μαθαίνουν εύκολα.
• Γενικά υπάρχουν πολλοί τρόποι να είσαι ευφυής σε κάθε μια από τις οκτώ μεγάλες κατηγορίες των ταλέντων.
• Μπορεί ένας μαθητής να μην έχει αναπτύξει ακόμη κάποια ευφυΐα σε μεγάλο βαθμό, αλλά να έχει ένα συνδυασμό ταλέντων που να τον κάνει να ‘Μαθαίνει εύκολα’.
• Η παραπάνω παρατήρηση στηρίζεται στο γεγονός ότι ένας μαθητής μαθαίνει εύκολα αν μπορεί να δει ένα θέμα από πολλές πλευρές.
• Το κάθε ένα από τα οκτώ γενικά ταλέντα έχει ένα ξεχωριστό ρυθμό, χρόνο εμφάνισης κι εξέλιξης.
• Κάθε μαθητής έχει αναπτύξει χωριστές εκφάνσεις ταλέντων που αντιπροσωπεύουν μια ποικιλία ενδιαφερόντων και δεξιοτήτων.
• Η απόπειρα τσουβαλιάσματος μαθητών μιας Στ τάξης Δημοτικού Σχολείου σε άβουλα πρόσωπα που θα μετατραπούν σε ηθοποιούς ερωτικού δράματος χρήζει έρευνας.
*Πτυχ.Ψυχολογίας-Ανάπτυξης Παιδιού, Master Εκπαίδευσης στην Δια Βίου Μάθηση, συγγραφέας ‘Μαθαίνω εύκολα’, ‘Θυμάμαι εύκολα’. • Επικοινωνία polygnosi@otenet.gr • facebook polygnosi
Τα βιβλία του “Μαθαίνω εύκολα”, “Θυμάμαι εύκολα”, “Γνωστική ανάπτυξη” διατίθενται από τα βιβλιοπωλεία ΚΥΒΟΣ και LIBRAIRIE.
